ZarzÄ…dzanie ciÄ…gÅ‚ym doskonaleniem Projektowanie strumienia wartoÅ›ci Projektowanie systemu produkcyjnego LP Eliminacja strat CiÄ…gÅ‚e doskonalenie Kompleksowe zaanga\owanie Dr in\.. Jacek Rudnicki Instytut Organizacji i ZarzÄ…dzania Politechnika WrocÅ‚awska rudnicki@ioz.pwr.wroc.pl Strategia Lean Production Filozofia eliminacji strat Filozofia ciÄ…gÅ‚ej poprawy Kompleksowe zaanga\owanie Metody planowania Metody projektowania wyrobu (DFP) Systemu produkcyjny LP Åšrodowisko produkcyjne LP PÅ‚ynny przepÅ‚yw strumienia wartoÅ›ci sterowany systemem Kanban Strategia Lean Production i system Kanban w koncernie Toyota (TPS) 80% - eliminacja strat, 15% - system produkcji, 5% - KANBAN wedÅ‚ug Shigeo Shingo (1981) Elementy wdra\ania lean production w przedsiÄ™biorstwie " Rozpoznanie wartoÅ›ci dla klienta " OkreÅ›lenie strumienia wartoÅ›ci " KsztaÅ‚towanie pÅ‚ynnego przepÅ‚ywu " Wprowadzanie systemu sterowanie opartego na zasadzie ssania " CiÄ…gÅ‚e doskonalenie Projektowanie strumienia wartoÅ›ci Projektowanie strumienia wartoÅ›ci (PSW) jest pierwszym krokiem we wdra\aniu Lean Production (odchudzonej produkcji) w oparciu o strategiÄ™ Lean Production dla osiÄ…gniÄ™cia stanu CiÄ…gÅ‚e doskonalenie Stan docelowy Wizja CiÄ…gÅ‚e doskonalenie ..... 3 2 1 Stan aktualny Produkcja masowa Projektowanie strumienia wartoÅ›ci Mapowanie strumienia wartoÅ›ci jest głównym narzÄ™dziem stosowanym w eliminacji strat i marnotrawstwa Straty (muda) to dziaÅ‚ania lub przestoje, które nie dodajÄ… wartoÅ›ci do produktu. Straty dodajÄ… koszty i czas Rodzaje strat: Straty nadprodukcji Straty oczekiwania Straty przemieszczania (transportu) Straty skÅ‚adowania Straty procesowe Straty powierzchni Straty zbÄ™dnych ruchów " Strata jest symptomem problemu, a nie zródÅ‚em przyczyny problemu " Straty wskazujÄ… problemy w strumieniu wartoÅ›ci " Nale\y znajdować i usuwać przyczyny problemów Doskonalenie strumienia wartoÅ›ci Wartość: to za co klient jest gotów zapÅ‚acić Definicja strumienia wartoÅ›ci: Wszystkie dziaÅ‚ania dodajÄ…ce wartość i nie dodajÄ…ce wartość niezbÄ™dne do dostarczenia produktu do klienta Doskonalenie strumienia wartoÅ›ci Kaizen przepÅ‚ywu (systemu) StrumieÅ„ wartoÅ›ci Proces 1 Proces 2 Proces 3 CiÄ™cie Spawanie Monta\ Doskonalenie procesu Doskonalenie procesu Doskonalenie procesu Kaizen procesu Kaizen procesu Kaizen procesu Doskonalenie strumienia wartoÅ›ci Zakres odpowiedzialnoÅ›ci za doskonalenie SW Wy\sze kierownictwo Kaizen przepÅ‚ywu (doskonalenie strumienia wartoÅ›ci) Kaizen procesu (doskonalenie procesu) Pracownicy produkcyjni Obszar doskonalenia W ka\dym przedsiÄ™biorstwie powinno przebiegać jednoczeÅ›nie doskonalenie strumienia wartoÅ›ci oraz doskonalenie procesu, czyli eliminacji marnotrawstwa na stanowiskach roboczych przez samych pracowników Kaizen CiÄ…gÅ‚e doskonalenie " Co to jest KAIZEN? Kaizen oznacza ciÄ…gÅ‚e doskonalenie anga\ujÄ…ce ka\dego - zarzÄ…d, kierowników i pracowników Kaizen oznacza poprawÄ™ osiÄ…ganÄ… maÅ‚ymi krokami bez du\ych nakÅ‚adów inwestycyjnych. Wiele usprawnieÅ„ mo\na osiÄ…gnąć przy maÅ‚ych nakÅ‚adach lub bez wydatków. Najwa\niejsze w ciÄ…gÅ‚ej poprawie jest nauczenie siÄ™ przez ludzi stosowania i utrzymywania wÅ‚aÅ›ciwej postawy. Zamiast inwestowania du\ych nakÅ‚adów w Å›rodki trwaÅ‚e inwestuje siÄ™ w ludzi. Kaizen pozwala na obni\enie kosztów i zwiÄ™kszenie produktywnoÅ›ci Kaizen to filozofia niekoÅ„czÄ…cego siÄ™ dÄ…\enia do doskonaÅ‚oÅ›ci, która mimo japoÅ„skich korzeni ma uniwersalne zastosowanie w zarzÄ…dzaniu ka\dego przedsiÄ™biorstwa Tradycyjna strategia zwiÄ™kszania konkurencyjnoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa CEL: poprawa pozycji konkurencyjnej Pozycja konkurencyjna Degradacja Degradacja Innowacja/ reengineering Innowacja/ reengineering Nawet najwiÄ™kszy gÅ‚upiec jest w stanie zwiÄ™kszyć produktywność, jeÅ›li wyda na to odpowiednio du\Ä… ilość Å›rodków. PrawdziwÄ… sztukÄ… jest zwiÄ™kszenie produktywnoÅ›ci bez dodatkowych inwestycji w nowe urzÄ…dzenia i technologie Masaaki Imai, Prezes Kaizen Institute Kaizen jako strategia zwiÄ™kszania konkurencyjnoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa CEL: poprawa pozycji konkurencyjnej Pozycja konkurencyjna Proces ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia Proces ciÄ…gÅ‚ego Kaizen doskonalenia Kaizen Innowacja/ reengineering Innowacja/ reengineering Gemba Kaizen Gemba - miejsce gdzie tworzy siÄ™ wartość " Inicjatywa zmian wychodzi nie z góry ale z samego miejsca pracy - gemba " Mened\er , który zna swoje gemba mo\e zarzÄ…dzać ciÄ…gÅ‚ym doskonaleniem. Ma ono sens tylko w konkretnym miejscu pracy, w hali produkcyjnej czy w miejscu kontaktu z klientem " Zrozumienie tego, co dzieje siÄ™ w miejscu pracy - gemba jest podstawÄ… wszelkich usprawnieÅ„ w ramach kaizen Gemba Kaizen 5 zasad gemba kaizen " Gdy pojawia siÄ™ problem, zacznij od miejsca dziaÅ‚ania, czyli od gemba - idz na halÄ™ fabrycznÄ… lub miejsca dodawania wartoÅ›ci i obserwuj " Sprawdz gembutsu, czyli przedmioty i inne materialne przedmioty znajdujÄ…ce siÄ™ w gemba i szukaj przyczyny awarii " Podejmij na miejscu tymczasowe dziaÅ‚ania zaradcze " Poszukaj bezpoÅ›redniej przyczyny problemu. Stosuj technikÄ™ piÄ™ciu pytaÅ„ dlaczego " OkreÅ›l odpowiednie standardy zapobiegajÄ…ce powtórzeniu siÄ™ problemu. Po rozwiÄ…zaniu problemu nale\y opracować nowe, wÅ‚aÅ›ciwe procedury okreÅ›lajÄ…ce odpowiednie standardy nadzoru, konserwacji, zachowaÅ„ czy bezpieczeÅ„stwa. Jest to gwarancja unikniÄ™cia podobnych problemów w przyszÅ‚oÅ›ci Rola mened\erów i kierowników w kaizen Warunek powodzenia wdro\enia kaizen: jasno okreÅ›lony cel " W procesie formuÅ‚owania strategii firmy, najwy\sze kierownictwo okreÅ›la główne cele strategiczne oraz cele czÄ…stkowe - roczne. " Cele te muszÄ… zostać przeksztaÅ‚cone w bardziej szczegółowe i konkretne cele oraz plany wyra\one odpowiednimi miernikami, które sÄ… zrozumiaÅ‚e dla ni\szych poziomów struktury organizacyjnej a w szczególnoÅ›ci dla poziomu operacyjnego. Np. główny cel: redukcja kosztów o 10% Cele czÄ…stkowe: wzrost produktywnoÅ›ci o 7%, redukcja wielkoÅ›ci zapasów o 30%. Rola kierowników i brygadzistów w kaizen " Cel dziaÅ‚aÅ„ prowadzonych w gemba: wytwarzanie produktów najwy\szej jakoÅ›ci, przy najni\szych kosztach, z dotrzymaniem wymaganych terminów (ang. quality, cost, delivery) " Kierownik grupy pracowników (brygadzista) powinien wÅ‚aÅ›ciwie zarzÄ…dzać trzema M - zasoby ludzkie, materiaÅ‚y, maszynami, a tak\e czÄ™sto dodatkowo metodami i miernikami (pięć M) " Kierownik czy brygadzista powinien kierować ludzmi w sposób twórczy - nie wystarczy powiedzieć, co nale\y ale jak to zrobić " Kierownik powinien motywować do wyrabiania samodyscypliny oraz do aktywnego uczestnictwa w kaizen. " Kierownik powinien rozwiÄ…zywać wszelkie problemy i konflikty Rola kierowników i brygadzistów w kaizen PrzykÅ‚adowe zadania kierownika lub brygadzisty: " MateriaÅ‚y. Brygadzista jest odpowiedzialny za przestrzeganie przez pracowników zasad 5 S (utrzymanie materiałów oraz stanowisk pracy w czystoÅ›ci i porzÄ…dku) " Maszyny. Zadaniem brygadzisty jest dopilnowanie okresowej konserwacji maszyn i prewencyjnych przeglÄ…dów " Zasoby ludzkie. ObowiÄ…zkiem kierownika lub brygadzisty jest motywowanie pracowników do zgÅ‚aszania usprawnieÅ„ procesów oraz wÅ‚aÅ›ciwie nagradzać " Mierniki - wskazniki. Pracownicy powinni znać wskazniki procesów a brygadzista powinien o to zadbać. Nale\y stosować zarzÄ…dzanie wizualne , tzn. graficznÄ… prezentacjÄ™ planowanych i osiÄ…ganych wskazników na planszach na poziomie operacyjnym " Metody. Brygadzista jest odpowiedzialny za niezakłócony przebieg procesów oraz warunki bezpiecznej pracy Usprawnienia procesów (stanowisk roboczych) i systemu produkcyjnego aby strumieÅ„ wartoÅ›ci mógÅ‚ pÅ‚ynąć zgodnie z projektem stanu przyszÅ‚ego Projektowanie Å›rodowiska produkcyjnego Lean Production 1. Organizacja pracy stanowisk roboczych wedÅ‚ug zasad 5S 2. Eliminacja zakłóceÅ„ przebiegu produkcji (TPM) 3. Zapewnienie jakoÅ›ci 4. Redukcja czasów przestawiania produkcji (SMED) Kaizen Trzy kluczowe elementy kaizen " Standaryzacja (SDCA) " Organizacja stanowiska pracy (5S) " Likwidacja strat - marnotrawstwa (Likwidacja muda) Kaizen Standaryzacja " SDCA standardise, do, check, act S opracuj nowy standard D dziaÅ‚aj zgodnie z nowym standardem C sprawdz A - wprowadz nowy obowiÄ…zujÄ…cy standard S A D S C A D Standard 2 C Standard 1 ORGANIZACJA PRACY STANOWISK ROBOCZYCH WEDAUG 5 ZASAD S 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK 5S czystość i porzÄ…dek ORGANIZACJA PRACY STANOWISK ROBOCZYCH WEDAUG 5 ZASAD S 5S - systematyczne podejÅ›cie oparte na anga\owaniu wszystkich zatrudnionych do utrzymywania czystych, uporzÄ…dkowanych, dobrze zorganizowanych i bezpiecznych stanowisk pracy " 1S (Sortowanie - SEIRI) - Posortuj wszystkie przedmioty na stanowisku pracy na potrzebne i niepotrzebne. UsuÅ„ przedmioty niepotrzebne " 2S (Systematyka - SEITON) - PoukÅ‚adaj niezbÄ™dne przedmioty w takim porzÄ…dku, aby mo\na Å‚atwo z nich korzystać " 3S (SprzÄ…tanie - SEISO) - PosprzÄ…taj dokÅ‚adnie stanowisko pracy. Czyść wszystko: narzÄ™dzia, maszyny, Å‚awki, półki oraz podÅ‚ogi " 4S (Standaryzowanie - SEIKETSU) - Znajdz najprostszy i najefektywniejszy sposób i standaryzuj " 5S (Samodyscyplina - SHITSUKE) - Ka\dy pracownik powinien przestrzegać 4 zasady S jak wÅ‚asne 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) Dlaczego koncentrujemy siÄ™ na C&P? Chcemy stworzyć Å›rodowisko pracy które jest czyste, zdrowe, wygodne i bezpieczne Chcemy wyeliminować straty Chcemy uniknąć ryzyka w zapewnieniu jakoÅ›ci Chcemy uniknąć wypadków Chcemy być najlepszymi wÅ›ród konkurentów oraz chcemy jak najlepiej zaprezentować nasz zakÅ‚ad w oczach naszych klientów C&P jest podstawÄ… dla TQM, TPM (kompleksowego utrzymania ruchu), SMED (szybkiego przestawiania produkcji), normowania pracy, Visual Management (przejrzystego zarzÄ…dzania) oraz ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia i rozwiÄ…zywania problemów 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) Cele Motywacja do zmian poprzez pokazanie widocznych rezultatów Poprawa wydajnoÅ›ci pracy (standardy, wszystkie konieczne przedmioty w zasiÄ™gu rÄ™ki) Natychmiastowa widoczność odchyÅ‚ek (czyste Å›rodowisko, wizualna kontrola zapasów Min/Max) Poprawa wykorzystania przestrzeni pracy (eliminacja niepotrzebnych przedmiotów) Poprawa morale i duch pracy zespoÅ‚owej (wciÄ…gniÄ™cie wszystkich operatorów do grup) Poprawa precyzji dziaÅ‚ania maszyn dla lepszej jakoÅ›ci (rutynowe czyszczenie) 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 1.Sortowanie Cel: Rozpoznanie i eliminacja przedmiotów, które sÄ… niepotrzebne Stanowisko pracy jest do pracy a nie do przechowywania Jak postÄ™pować Utworzyć zespoÅ‚y do auditowania stanowisk pracy Pozwolić zespoÅ‚om na rozpoznanie co jest potrzebne oraz co nie jest potrzebne. Gdy przeznaczenie przedmiotu jest niewiadome, oznacz go przy u\yciu czerwonej etykiety (akafuda). UsuÅ„ niepotrzebne przedmioty Sfotografuj stan stanowiska przed i po akcji i poka\ rezultaty Powtarzaj akcje (np. dwa razy w roku) 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) Sortowanie akafuda czerwone etykiety Czerwone etykiety to wizualne metoda rozpoznania obiektów, których przeznaczenie wymaga wyjaÅ›nienia Anga\uje do auditu wszystkie poziomy organizacji poniewa\ wyjaÅ›nienie przebiega w grupach dyskusyjnych OdnoÅ›nie ka\dego oznaczonego obiektu muszÄ… być postawione trzy pytania: Czy potrzebujemy ten przedmiot? Czy potrzebujemy takÄ… ilość? Czy potrzebujemy jej w tym miejscu? Typowe przedmioty oznaczane czerwonÄ… etykietÄ…: niepotrzebne narzÄ™dzia, zapasowe części, zepsute urzÄ…dzenia, zniszczone lub niepotrzebne przybory biurowe itd 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 1. Sortowanie Efekty WiÄ™cej przestrzeni (podÅ‚ogi, pola odkÅ‚adcze, półki) Poprawa wyglÄ…du Poprawa bezpieczeÅ„stwa Obni\enie poziomu zapasów i kosztów 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 2. Systematyka czyli ukÅ‚adanie, segregowanie Cel: Miejsce dla wszystkiego i wszystko na swoim miejscu Jak postÄ™pować Rozpoznaj i zaznacz pozycjÄ™ wyposa\enia, przedmiotów zwiÄ…zanych z procesem i ruchem pieszych (drogi, daszki, typ podÅ‚ogi) Rozpoznaj wizualnie minimalny i maksymalny poziom zapasu oraz minimalny i maksymalny wolumen innych przedmiotów PoukÅ‚adaj wszystkie przedmioty (narzÄ™dzia i części zapasowe) bliska miejsca gdzie bÄ™dÄ… potrzebne aby uniknąć niepotrzebnego przemieszczania i transportowania (w zasiÄ™gu rÄ™ki) UporzÄ…dkuj wedÅ‚ug czÄ™stoÅ›ci i kolejnoÅ›ci u\ycia (przedmioty u\ywane razem powinny być skÅ‚adowane razem) Umieść tablice informacyjne (blisko miejsca u\ycia, du\e litery) 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 2. Systematyka czyli ukÅ‚adanie, segregowanie Efekty Przejrzyste standardy dla pomiaru dyscypliny organizacyjnej (nienormalne warunki stajÄ… siÄ™ Å‚atwo widoczne) Poprawa wydajnoÅ›ci pracy Redukcja transportu i przemieszczania Redukcja czasu traconego na szukanie potrzebnych rzeczy Tylko wÅ‚aÅ›ciwe narzÄ™dzia sÄ… u\ywane Mniej bÅ‚Ä™dów 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 3. SprzÄ…tanie, czyli czyszczenie Cel Czyszczenie wciÄ…ga wszystkie zmysÅ‚y: wzroku, sÅ‚uchu, wÄ™chu, dotyku Czyszczenie jest osobistÄ… inspekcjÄ… Jak postÄ™pować Priorytet dla spraw bezpieczeÅ„stwa, jakoÅ›ci i niezawodnoÅ›ci OkreÅ›l i dostarcz niezbÄ™dne narzÄ™dzia i materiaÅ‚y do czyszczenia WyjÅ›ciowe czyszczenie powinno intensywne, aby utrzymać ten wysoki poziom czystoÅ›ci w przyszÅ‚oÅ›ci Utrzymuj i sprawdzaj sprawność dziaÅ‚ania urzÄ…dzeÅ„ zwiÄ…zanych z bezpieczeÅ„stwem, telefonów, pomieszczeÅ„ odpoczynku, klimatyzacji i innego wyposa\enia; opró\niaj wszystkie popielniczki i kosze na Å›mieci; itd.) 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 3. SprzÄ…tanie czyli czyszczenie Efekty Poprawa bezpieczeÅ„stwa Czyste stanowiska pracy Mniej powtórnej pracy (nie ma brudu w naszych produktach) Przyjemne Å›rodowisko pracy Profesjonalne Å›rodowisko pracy 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 4. Standaryzowanie czyli opracowanie i stosowanie procedur Cel Utrzymanie porzÄ…dku i czystoÅ›ci IstniejÄ… procedury i jasno przypisane odpowiedzialnoÅ›ci dla codziennego czyszczenia i inspekcji Jak postÄ™pować Ustal i udokumentuj standardy i harmonogramy dla trzech poprzednich S Rozpoznaj i eliminuj przyczyny czÄ™stych zanieczyszczeÅ„ Przydziel i wizualizuj odpowiedzialność do oddziaÅ‚u, brygady, zespoÅ‚u i pracownika PorzÄ…dkuj i czyść stanowisko pracy na koniec ka\dej zmiany 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 4. Standaryzowanie Efekty Zminimalizowany wysiÅ‚ek dziÄ™ki ustalonym harmonogramom i procedurom Brak dublowania pracy poniewa\ jest przypisana odpowiedzialność Utrzymanie porzÄ…dkowania i czyszczenia ReguÅ‚y i doÅ›wiadczenia mogÄ… być opisane i komunikowane przejrzyÅ›cie (podstawa do dzielenia siÄ™ dobrymi praktykami i Kaizen) PorzÄ…dkowanie i czyszczenie stajÄ… siÄ™ częściÄ… codziennego \ycia operatorów Regularne inspekcje i czysta Å›rodowisko sprawiajÄ…, \e problemy stajÄ… siÄ™ widoczne (wyciek oleju, zgubione Å›ruby, części na podÅ‚odze) Stabilność dziaÅ‚ania 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 5. Samodyscyplina, czyli ciÄ…gÅ‚e stosowanie 5S jako wÅ‚asnych zasad dla utrzymania i rozwijania (C&P) Cel Podtrzymanie procedur, standardów i reguÅ‚ PorzÄ…dkowanie i czyszczenie sÄ… częściÄ… codziennej pracy i osobistÄ… cechÄ… Jak postÄ™pować Codzienne potwierdzanie niezbÄ™dnoÅ›ci 5S przez wszystkie poziomy organizacyjne i regularne audity (\adnych niepotrzebnych przedmiotów, \adnego brudu, \adnego baÅ‚aganu) Dokumentowanie i wizualizacja (zdjÄ™cia) CiÄ…gÅ‚e stawianie wy\szych standardów dla rozwijania ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia i kultury operacyjnej (ciÄ…gÅ‚y nacisk) Stosowanie sesji roboczych Kaizen dla podniesienia standardów Identyfikacja obszarów i pracowników z wyjÄ…tkowym wkÅ‚adem i warunkami 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) 5. Samodyscyplina czyli podtrzymanie Efekty Utrzymywanie morale i zwyczaju czyszczenia i porzÄ…dkowania CiÄ…gÅ‚a poprawa Wy\sza motywacja do pracy (rozpoznawanie wyró\niajÄ…cych siÄ™ pracowników, poprawa Å›rodowiska pracy, mniej wypadków) 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) Organizacja projektu 5S w przedsiÄ™biorstwie Wybrać i jasno okreÅ›lić pilotowe obszary wraz z odpowiedzialnymi kierownikami tych obszarów Ustanowienie zespoÅ‚u Ustanów partnerskie relacje ze wszystkimi uczestnikami OkreÅ›l razem z zespoÅ‚em mapÄ™ drogowÄ… OkreÅ›l jasno kroki wdra\ania i przestrzegaj terminów Dokumentuj i wizualizuj wszystkie rezultaty projektu (tablice informacyjne, zdjÄ™cia) Dyskutuj rezultaty po ka\dym kroku CiÄ…gÅ‚a kontrola przez wszystkie poziomy rozwijania projektu 5S CZYSTOŚĆ I PORZDEK (C&P) Warunki udanego wdro\enia Zawsze zaczynaj od kroków 1,2,3 w okreÅ›lonym obszarze swojego biura (dać dobry przykÅ‚ad) Harmonogram i monitoring Zawsze dokumentuj i wizualizuj poprawÄ™ Zawsze pokazuj zdjÄ™cia warunków przed i po ka\dym kroku (zdjÄ™cia powinny mieć datÄ™, zaznacz miejsca na podÅ‚odze dla zrobienia zdjęć dokÅ‚adnie z tej samej pozycji) Kierownictwo powinno dawać przykÅ‚ad (gasić Å›wiatÅ‚o gdy idzie na obiad, podnosić przedmioty z podÅ‚ogi, nigdy nie pozostawiać problemów, kontrolować i utrzymywać standardy itd.) KorzyÅ›ci przestrzegania 5 zasad S KorzyÅ›ci wymierne: zmniejszenie opóznieÅ„ i liczby braków redukcja pomyÅ‚ek i bÅ‚Ä™dów oraz mniej strat czasu na szukanie wy\sza jakość redukcja i eliminacja zbÄ™dnych dziaÅ‚aÅ„ wiÄ™ksze bezpieczeÅ„stwo pracy zmniejszenie liczby awarii urzÄ…dzeÅ„ sprawniejsza i uproszczona kontrola przebiegu produkcji KorzyÅ›ci niewymierne: lepiej zorganizowane stanowiska pracy schludniejsze stanowiska pracy wzrost bezpieczeÅ„stwa pracy 5S- porzÄ…dek i czystość Gra INSTRUKCJE: " Gra skÅ‚ada siÄ™ z 6 rund " Na ka\dym z 6 slajdów proszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość " Ka\da litera mo\e być zakreÅ›lona tylko raz " Celem jest jak najszybsze wykonanie zadania " W trakcie ka\dej rundy mierzony jest i zapisywany czas trwania. 5S- porzÄ…dek i czystość Gra Po prostu kolejne miejsce pracy...? ProszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość P t * C H k I r B P e J % P E O M y @ U S S + D L U Åš H ^ ^ $ W Y z Z o H B - Å»ð O K T L Ä… Ä… B z U Ć C!!H R ? ^ ^ & P d Å› i ć K 5S- porzÄ…dek i czystość Gra SORTOWANIE ProszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość P t C H k I i r B e P J P E O M y U S S D L U Åš H W Y z Z o H B O K T L Ä… Ä… B z U Ć C H R P d Å› ć K 5S- porzÄ…dek i czystość Gra SYSTEMATYKA czyli ukÅ‚adanie ProszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość P P P P C C H HH H Ii r R B BB J Ee O O o M Y y U U U S S D d L L Å› Åš W z Z z KKk t T Ä… Ä… Ćć 5S- porzÄ…dek i czystość Gra SPRZTANIE ProszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość P P P P C Cc H H H H Ii r R B BB J Ee o O O M Y y U U U S s Dd L L Å› Åš W Z z z kK t T Ä… Ä… Ćć 5S- porzÄ…dek i czystość Gra STANDARYZACJA ProszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość B D E I J K L M C Ä… B Ć L d i k C Ä… B ć c o P r S Å› t T U W Y Z O P R S Åš U y z O P U z P 5S- porzÄ…dek i czystość Gra SAMODYSCYPLINA ProszÄ™ zakreÅ›lić wszystkie litery skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ na sÅ‚owa PorzÄ…dek i czystość PorzÄ…dek i czystość 5S- porzÄ…dek i czystość Gra Podsumowanie Slajd Opis Co to reprezentuje Niepotrzebne znaki powinny Na prawie ka\dym stanowisku Sortowanie być posortowane i usuniÄ™te. pracy mo\na znalezć Ale jeszcze pozostaÅ‚y niepotrzebne rzeczy. Ich niepotrzebne litery/ czcionki. usuniÄ™cie zwiÄ™ksza przestrzeÅ„ WciÄ…\ nie jest to roboczÄ… i skraca czas szukania. uporzÄ…dkowane. Podstawa dalszych kroków. Wszystkie litery sÄ… logicznie To przedstawia pierwszy krok do Systematyka pogrupowane. Jest wiele nowego efektywnego layoutu po rozmiarów/ rodzajów czcionek. usuniÄ™ciu niepotrzebnych rzeczy. W porównaniu z poprzedniÄ… Praca nie jest jeszcze rundÄ… uczestnicy zaznaczyli standaryzowana. inne litery. Wszystkie litery sÄ… w tym Miejsce pracy i wszystkie SprzÄ…tanie samym formacie wiÄ™c sÄ… potrzebne rzeczy sÄ… czyste, szybko rozpoznawalne. przyporzÄ…dkowane do Niestandardowe style czcionek odpowiedniego obszaru i majÄ… sÄ… od razu widoczne ale ich okreÅ›lonÄ… Å‚atwÄ… do identyfikacji ustawienie nie jest jeszcze pozycjÄ™. Pierwszy krok najlepsze. standaryzacji. 5S- porzÄ…dek i czystość Gra Podsumowanie Slajd Opis Co to reprezentuje Wszystko na swoim miejscu. Standaryzacja prowadzi do Standaryzacja Layout udoskonalony. Litery wiÄ™kszej wydajnoÅ›ci i sÄ… bardzo Å‚atwo przejrzystoÅ›ci. Odchylenia od identyfikowalne. standardu Å‚atwo widoczne. Wszystko na swoim miejscu i Pomimo tego, \e organizacja Samodyscyplina we wÅ‚aÅ›ciwym porzÄ…dku. Nie miejsca pracy i czystość sÄ… na ma niepotrzebnych liter. wysokim poziomie ciÄ…gle widać potencjaÅ‚ ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia. Dyscyplina, standard i ciÄ…gÅ‚e doskonalenie sÄ… kluczem. Usprawnianie procesu Redukcja cyklu produkcyjnego Czas operacji WCP wskaznik cyklu produkcyjnego, WCP = ------------------------- 100% wskaznik operacyjny produktywnoÅ›ci Cykl produkcyjny Czas operacji roboczej - czas pracy w którym dodawana jest wartość Czas operacji roboczej WCP = --------------------------------------------------------------------------------------- 100% Czas (operacji + kontroli + transportu + skÅ‚adowanie + przestój) WCP= --------------------------------------- 100% ( ) + + + + CEL : Zmaksymalizować udziaÅ‚ czasu dziaÅ‚aÅ„ dodawania wartoÅ›ci w Å‚Ä…cznym czasie realizacji wyrobu cyklu produkcyjnego wyrobu Jak zwiÄ™kszyć WCP z 50% do 75%?? PojÄ™cia czasu produkcji Czas cyklu produkcyjnego Czas od pobrania materiaÅ‚u do ukoÅ„czenia procesu produkcyjnego lub przekazania do klienta. Czas cyklu jest zapasem wyra\onym w dniach dostawy Czas dodawania wartoÅ›ci. Część czasu cyklu za którÄ… jest gotów zapÅ‚acić klient Czas realizacji zamówienia (Order Lead Time). Czas miedzy przyjÄ™ciem zamówienia i przyrzeczonym terminem dostawy produktu Straty czasu. Marnotrawstwo. Czas wszelkich dziaÅ‚aÅ„, które nie dodajÄ… wartoÅ›ci, czyli takich za zapÅ‚acenie, których klient nie jest zainteresowany zapÅ‚acić Oczekiwanie Sortowanie Testowanie Transportowanie Przeliczanie Poprawianie Im bardziej czas cyklu produkcyjnego jest wiÄ™kszy od czasu realizacji zamówienia, tym wiÄ™ksza część produkcji jest planowana wedÅ‚ug prognoz oraz tym mniej akuratnÄ… bÄ™dzie prognoza UdziaÅ‚ czasu dodawania wartoÅ›ci w czasie cyklu produkcyjnego CZAS DODAWANIA WARTOÅšCI Straty procesowe Zale\ność od prognoz PLAN. CZAS REALIZACJI ZAMÓWIENIA CZAS CYKLU PRODUKCYJNEGO Czas - dni Usprawnianie procesu poprzez zwiÄ™kszenie udziaÅ‚u operacji dodania wartoÅ›ci w cyklu produkcyjnym WCP = --------------------------------------- 100% + + + + ( ) Synchronizacja JIT (MRP, KANBAN) Usprawnienie transportu Struktura produkcyjna Rozmieszczenie - Layout TQC, Statystyczna kontrola procesu SPC Skracanie czasu roboczego (inwestycje w nowoczesne technologie, zwiÄ™kszanie wydajnoÅ›ci) Cykl produkcyjny (porównanie) 30 25 20 15 10 5 0 Indie USA Europa Azja DÅ‚ugie serie Åšrednie serie Krótkie serie DÅ‚ugie serie Åšrednie serie Krótkie serie DÅ‚ugie serie Åšrednie serie Krótkie serie DÅ‚ugie serie Åšrednie serie Krótkie serie DÅ‚ugość cyklu produkcyjnego standardowych produktów w dniach Eliminacja zakłóceÅ„ przebiegu produkcji Eliminacja zakłóceÅ„ przebiegu produkcji " Przyczyny zakłóceÅ„: awarie maszyn problemy z jakoÅ›ciÄ… " Skutki zakłóceÅ„ w produkcji zapasy dÅ‚ugie cykle produkcyjne dodatkowe koszty " W systemie Kanban zakłócenia w produkcji powodujÄ… zatrzymanie produkcji " Niezawodność systemu = iloczyn niezawodnoÅ›ci maszyn - 0,95x0,95x0,95x0,95x0,95 = 0,77 " StopieÅ„ Å›redniego unieruchomienia wyposa\enia np. 30% " Minimalizacja stopnia awaryjnoÅ›ci " Co wpÅ‚ywa na stopieÅ„ unieruchomienia z powodu awarii? Brak niezawodnoÅ›ci maszyn (czÄ™stotliwość awarii) ZÅ‚e utrzymanie ruchu. Nieefektywna polityka remontów ( Å‚Ä…czny czas zatrzymania produkcji) " Brak niezawodnoÅ›ci maszyn zÅ‚a konstrukcja maszyny zÅ‚y system regulacji i nadzoru sposób eksploatacji maszyny i nieodpowiednie miejsce u\ytkowania sposób utrzymania maszyny i stanowiska pracy (brud, zanieczyszczenia, nieporzÄ…dek, brak dbaÅ‚oÅ›ci o miejsce pracy) - panaceum:zasady 5S, zaanga\owanie pracowników) Kompleksowe prewencyjne utrzymanie ruchu (Total Preventive Meintenance - TPM) Cel: UnikniÄ™cie awarii maszyn i przerw w produkcji Metody: " ZapobiegajÄ…ce utrzymanie ruchu - preventive maintenance: Rozpoznanie prawdopodobnej czÄ™stotliwoÅ›ci awarii wyposa\enia i harmonogramowanie przeglÄ…dów i napraw lub wymiany przed wystÄ…pieniem awarii. Ustalenie caÅ‚ej zmiany na dziaÅ‚ania zapewniajÄ…ce utrzymanie ruchu Ustalenie części czasu zmiany roboczej na utrzymanie ruchu CzÄ™ste przeglÄ…dy, smarowanie i przestrzeganie wÅ‚aÅ›ciwych technik operowania wyposa\eniem " PrzewidujÄ…ce utrzymanie ruchu - predictive maintenance: Techniki analityczne (analiza wibracji, testowanie olejów smarujÄ…cych na zawartość metalu) dla wykrycia bie\Ä…cej awarii w fazach poczÄ…tkowych, aby wydÅ‚u\yć czas miÄ™dzy przeglÄ…dami bez ryzyka wystÄ…pienia awarii " Zaanga\owanie pracowników Operator bierze odpowiedzialność za utrzymanie ruchu maszyny oraz produktywnoÅ›ci komórki w której pracuje poprzez zmniejszenie awaryjnoÅ›ci Operator wykonuje bie\Ä…ce naprawy, konserwacje, czyszczenie, regulacje Posiada odpowiednie kwalifikacje do wykonania powy\szych dziaÅ‚aÅ„. Szkolenia Jest wielofunkcyjny Ujawnia i rozwiÄ…zuje problemy " System monitoringu poznać przypadki awarii i rozpoznać ich przyczyny Kompleksowe prewencyjne utrzymanie ruchu (Total Preventive Meintenance - TPM) KorzyÅ›ci ze stosowania TPM: " wiÄ™ksza niezawodność realizacji zamówieÅ„ " wy\szy poziom obsÅ‚ugi klienta " zwiÄ™kszenie produktywnoÅ›ci " lepsze wykorzystanie maszyn " wiÄ™ksza efektywność w dole strumienia materiaÅ‚owego " mniejsze zapasy " wy\sza jakość " krótszy czas realizacji Eliminacja zakłóceÅ„ przebiegu produkcji Doskonalenie jakoÅ›ci produkcji METODY I TECHNIKI DOSKONALENIA JAKOÅšCI OkreÅ›lenie wymogów QFD i specyfikacji wyrobu QFD Opracowanie Projektowanie koncepcji wyrobu Opracowanie QFD dla produkcji FMEA procesu koncepcji systemu Symulacja produkcyjnego QFD Szczegółowe FMEA wyrobu Projektowanie konstruowanie QFD Szczegółowe dla produkcji wyrobu FMEA procesu Badania testowe projektowanie Zdolność procesu Poka yoke procesu Badania testowe Symulacja SPC Wytwarzanie Serwis FMEA Techniki rozwiazywania problemów Doskonalenie jakoÅ›ci produkcji Ogólne zasady współczesnego podejÅ›cia w doskonaleniu jakoÅ›ci: kontrola procesu, a nie wyników kontrola jakoÅ›ci w miejscu jej tworzenia kompleksowa kontrola jakoÅ›ci kompleksowe zarzÄ…dzanie jakoÅ›ciÄ… totalna odpowiedzialność za jakość proces ciÄ…gÅ‚ej poprawy kompleksowe zaanga\owanie pracowników PodejÅ›cia i systemy zarzÄ…dzania jakoÅ›ciÄ… Metody, techniki i narzÄ™dzia TQM " MiÄ™dzynarodowe procedury zarzÄ…dzania " Rozwijanie funkcji jakoÅ›ci (QFD, Dom jakoÅ›ci) jakoÅ›ciÄ… (ISO 9000 Standard) " Technika Taguchi ego. Funkcja strat jakoÅ›ci. " Total Quality Management (kompleksowe Wartość docelowa zarzÄ…dzanie jakoÅ›ciÄ… w caÅ‚ym Å‚aÅ„cuchu logistycznym od dostawcy do klienta) " Wykres Pareto " UpeÅ‚nomocnienie pracowników, koÅ‚a jakoÅ›ci, " Karty procesu budowa zespołów " Diagram przyczyn i skutków " Benchmarking " Statystyczna Kontrola Procesu (SPC) " Kaizen- ciÄ…gÅ‚a poprawa " 6 sigm " Poka yoke " Six Sigma " Poka yoke " Kontrola kaskadowa, samokontrola Doskonalenie jakoÅ›ci. Zasady " Pracownicy pracujÄ… w systemie; kierownictwo powinno pracować nad systemem, doskonalÄ…c go za pomocÄ… pracowników " WÅ‚Ä…czenie naczelnego kierownictwa do programu poprawy jakoÅ›ci jest podstawÄ… sukcesu; sama akceptacja dziaÅ‚aÅ„ na rzecz poprawy jakoÅ›ci jest niewystarczajÄ…ca " W zarzÄ…dzaniu jakoÅ›ciÄ… nale\y stosować metody statystyczne " KontrolÄ™ wyrobów gotowych nale\y zamienić kontrolÄ… procesów prowadzonÄ… przez pracowników uczestniczÄ…cych w tym procesie " System zapewnienia jakoÅ›ci powinien obejmować wszystkie fazy produkcji produktu: badania, rozwój, projektowanie, zaopatrzenie, produkcjÄ™ sprzeda\, marketing, serwis " U\ytkowany wyrób znajduje siÄ™ w cyklu \ycia wyrobu i powinien być nadal obiektem zainteresowaÅ„ producenta " Ka\dy kierownik powinien okreÅ›lać cele podlegÅ‚ych jednostek oraz wskazać metody ich osiÄ…gania " 85% przyczyn braków jest skutkiem wad system, tylko 15% przyczyn mo\na przypisać pracownikom Doskonalenie jakoÅ›ci produkcji " Poka yoke - urzÄ…dzenia zabezpieczajÄ…ce przed zrobieniem gÅ‚upiego bÅ‚Ä™du (foolproof) i wytworzeniem wyrobów z defektami. " Poka yoke - urzÄ…dzenia zatrzymujÄ…ce maszynÄ™ lub caÅ‚Ä… liniÄ™ i uniemo\liwiajÄ…ce jej uruchomienia a\ do usuniÄ™cia przyczyny zatrzymania. " Poka yoke - urzÄ…dzenia lub procedury zabezpieczajÄ…ce przed: pominiÄ™ciem pewnych części nieprawidÅ‚owym poÅ‚Ä…czeniem skÅ‚adników nieprawidÅ‚owÄ… kolejnoÅ›ciÄ… przebiegu procesu kontynuowaniem pracy zu\ytym narzÄ™dziem przekazaniem bÅ‚Ä™du dalej " Typowe rodzaje rozwiÄ…zaÅ„: ogranicznik przeÅ‚Ä…czenia, elektryczne oczko, stop, regulator czasowy, skala, licznik, szczelinomierz, próbnik, ogranicznik zakresu dziaÅ‚ania, część o ksztaÅ‚cie uniemo\liwiajÄ…cym nieprawidÅ‚owe zmontowanie jej z innÄ… częściÄ…. Doskonalenie jakoÅ›ci produkcji " Poka yoke Stosowanie poka yoke jest procesem ciÄ…gÅ‚ym (proces Kaizen). DÄ…\y siÄ™ do zabezpieczenia bezbÅ‚Ä™dnego wykonania wszystkich operacji na wyrobie na ka\dym stanowisku roboczym. Je\eli na stanowisku roboczym pojawiÄ… siÄ™ problemy z bezbÅ‚Ä™dnÄ… produkcjÄ…, metodÄ…, którÄ… mo\na wykorzystać w ich rozwiÄ…zaniu jest poka yoke. Poka yoke stosuje siÄ™ wraz ze statystycznÄ… kontrolÄ… procesu (SPC). Poka yoke wymaga zaanga\owania wszystkich pracowników i nie powinna być domenÄ… jedynie in\ynierów Progres w redukcji poziomu zbrakowanych wyrobów powinien być demonstrowany na wykresach i znaczenie zastosowania rozwiÄ…zaÅ„ poka yoke powinno być rozumiane przez wszystkich pracowników " Kontrola kaskadowa - operator danego stanowiska sprawdza wedÅ‚ug listy wykonanie zadaÅ„ przez operatora, który go poprzedza. W przypadku bÅ‚Ä™du konieczna jest natychmiastowa reakcja na stanowisku poprzedzajÄ…cym " Samokontrola - operator maszyny sam prowadzi odpowiedniÄ… weryfikacjÄ™ swojej pracy " SPC (Statistical Proces Control) - statystyczna, ciÄ…gÅ‚a kontrola procesu " Stop linia -daje upowa\nienie i Å›rodki wszystkim pracownikom do zatrzymania produkcji w przypadku problemów jakoÅ›ciowych i bezpieczeÅ„stwa zanim stanÄ… siÄ™ one powa\ne " TQC (Total Quality Control) - kompleksowa kontrola jakoÅ›ci. Za jakość sÄ… odpowiedzialni wszyscy. Statystyczna kontrola procesu SPC (Statistical Process Control) " Karty kontrolne - graficzna prezentacja danych w czasie " Dolne i górne granice na kartach kontrolnych - jednostki temperatury, ciÅ›nienia, wagi,dÅ‚ugoÅ›ci itd. Åšledzi siÄ™ próbki wyjść procesu i wykreÅ›la Å›redniÄ… z próbek na karcie. Je\eli Å›rednia próbek wypada w obrÄ™bie dolnej i górnej granicy i nie wykazuje niepo\Ä…danego zachowania, to proces jest pod kontrolÄ… w przeciwnym razie proces jest poza kontrolÄ… UCL Cel LCL Trend w jednym kierunku, Jeden punkt Å›redniej próbek Normalne zachowanie 5 Å›rednich próbek. Zbadać powy\ej (lub poni\ej) granicy. przyczynÄ™ Zbadać przyczynÄ™ UCL Cel LCL Pięć Å›rednich próbek powy\ej (lub BÅ‚Ä™dne zachowanie Zbadać Dwie Å›rednie próbek blisko dolnej poni\ej) linii centralnej. Zbadać przyczynÄ™ (lub górnej) granicy Zbadać przyczynÄ™ przyczynÄ™ KOMPLEKSOWA JAKOŚĆ KLUCZOWE ZASADY " Rozwijaj powszechnÄ… Å›wiadomość, \e za jakość odpowiedzialni sÄ… wszyscy pracownicy " Stosuj politykÄ™ ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia i innowacji we wszystkich obszarach przedsiÄ™biorstwa " Zredukuj liczbÄ™ dostawców i wÅ‚Ä…cz ich w politykÄ™ ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia " Stosuj metody i techniki identyfikacji i rozwiÄ…zywania problemów w miejscu powstawania jakoÅ›ci; w szczególnoÅ›ci stosuj metody statystyczne " Organizuj wielodyscyplinarne zespoÅ‚y w otwartym, innowacyjnym Å›rodowisku TQM - kompleksowe zarzÄ…dzanie jakoÅ›ciÄ… Elementy " Orientacja na klienta i na jakość kierowania przedsiÄ™biorstwem " Opracowanie i wdro\enie strategii jakoÅ›ci z okreÅ›leniem wymiernych celów " Zaanga\owanie kierownictwa i pracowników przez komunikacjÄ™, ksztaÅ‚cenie, uznanie i przekazywanie kompetencji " UdostÄ™pnianie zasobów niezbÄ™dnych do osiÄ…gniÄ™cia wyznaczonych celów " Ulepszanie i skracanie administracyjnych i produkcyjnych procesów w przedsiÄ™biorstwie " OkreÅ›lenie i podnoszenie poziomu zadowolenia klientów i pracowników firmy, jak równie\ wizerunku firmy w opinii publicznej (image) " Analizowanie wyników przedsiÄ™biorstwa i osiÄ…ganych wskazników i porównywanie ich z zaÅ‚o\onymi celami (kierowanie przedsiÄ™biorstwem) Zasady ciÄ…gÅ‚ej poprawy, kompleksowego zaanga\owania pracowników i kompleksowego zarzÄ…dzania jakoÅ›ciÄ… 14 zasad W.E. DEMING A 1. Nale\y stworzyć i objaÅ›nić wszystkim zatrudnionym misjÄ™ przedsiÄ™biorstwa (zamierzenia i cele) oraz zapewnić aby kierownictwo ciÄ…gle demonstrowaÅ‚o zaanga\owanie zgodne z tÄ… misjÄ…. Nale\y zapewnić w przedsiÄ™biorstwie staÅ‚Ä… motywacjÄ™ do polepszania jakoÅ›ci wyrobu i usÅ‚ug. 2. Ka\dy, od naczelnego kierownictwa do pracowników bezpoÅ›rednio produkcyjnych, musi przyswoić sobie nowÄ… filozofiÄ™ tzn. ciÄ…gÅ‚Ä… poprawÄ™ w usatysfakcjonowaniu klienta. Nale\y na ka\dym polu dÄ…\yć do poprawy. PrzedsiÄ™biorstwo funkcjonuje w Å›wiecie rzÄ…dzonym przez prawa rynku. PrzedsiÄ™biorstwo nie przetrwa, je\eli bÄ™dzie tolerować dotÄ…d akceptowane opóznienia, braki, wadliwe materiaÅ‚y wejÅ›ciowe i wadliwe wykonawstwo. 3. Nale\y wprowadzać, w miejsce 100% kontroli zgodnoÅ›ci z wymogami technologicznymi, statystyczne metody kontroli procesów, które zapewniajÄ… odpowiedniÄ… jakość. Tak\e dostawcy powinni zapewniać odpowiedniÄ… jakość dostaw. KontrolÄ™ nale\y stosować przede wszystkim dla korygowania i poprawy procesu produkcyjnego, a nie do wykrywania i naprawy bÅ‚Ä™dów. 4. Nale\y wyeliminować dostawców, którzy nie gwarantujÄ… odpowiedniej jakoÅ›ci dostaw, mierzonych odpowiednimi metodami statystycznymi. Nale\y skoÅ„czyć z praktykÄ… kooperowania z najtaÅ„szymi dostawcami. 5. Nale\y ciÄ…gle dÄ…\yć do poprawy systemu produkcyjnego. Nale\y szukać potencjalnych problemów do rozwiÄ…zania, a nie dziaÅ‚ać od kryzysu do kryzysu . Zadaniem kierownictwa powinna być staÅ‚a praca nad organizacjÄ… i usprawnieniem procesu produkcji (praca nad zmianami w projekcie wyrobu, utrzymaniem parku maszynowego, doskonaleniem procesu produkcyjnego, podnoszeniem kwalifikacji pracowników i inne). 6. Nale\y umo\liwić doskonalenie kwalifikacji pracowników w czasie pracy. Nale\y zapewnić pracownikowi mo\liwość rozwoju poprzez szkolenie i rozszerzanie zakresu wykonywanych zadaÅ„. Nale\y zwiÄ™kszać zdolnoÅ›ci pracownika do samodzielnego radzenia sobie z problemami i wyzwaniami jakie mo\e napotkać na swoim stanowisku pracy. Zasady ciÄ…gÅ‚ej poprawy, kompleksowego zaanga\owania pracowników i kompleksowego zarzÄ…dzania jakoÅ›ciÄ… 14 zasad W.E. DEMING A 7. Nale\y wprowadzić nowoczesne metody nadzorowania pracowników. Nale\y wprowadzić współuczestnictwo w braniu odpowiedzialnoÅ›ci za jakość i procesy, tak aby osiÄ…gnąć współpracÄ™ pracowników. BrygadziÅ›ci, majstrowie i mistrzowie powinni nadzorować i odpowiadać przede wszystkim za jakość produkcji, a nie za ilość. Poprawa jakoÅ›ci automatycznie podnosi produktywność. Kierownictwo musi być przygotowane do natychmiastowego reagowania na informacje od brygadzistów o otrzymywaniu wadliwych materiałów, które brygada poddaje dalszej obróbce, raporty o zÅ‚ym utrzymaniu maszyn, zÅ‚ej jakoÅ›ci narzÄ™dzi, nieÅ›cisÅ‚oÅ›ci w dokumentacji produkcyjnej czy otrzymywaniu niejasnych poleceÅ„ dotyczÄ…cych produkcji. 8. Nale\y wprowadzać klimat zaufania miÄ™dzy kierownictwem a pracownikami. Nale\y usunąć stres, tak aby ka\dy mógÅ‚ efektywnie pracować dla przedsiÄ™biorstwa. Je\eli chce siÄ™ podnieść produktywność i jakość, to kierownictwo powinno zaoferować konkretnÄ… pomoc i radÄ™ jak to osiÄ…gnąć. 9. Nale\y rozwijać miÄ™dzywydziaÅ‚owÄ… współpracÄ™ i pracÄ™ zespoÅ‚owÄ…. Nale\y zlikwidować bariery jakie dzielÄ… ludzi z ró\nych wydziałów, pracowni, działów, itp. Pracownicy z komórek badawczych, działów konstrukcyjnych, dziaÅ‚u sprzeda\y i z produkcji powinni pracować jak jeden du\y zespół. Tylko wtedy mo\na przewidzieć problemy jakie mogÄ… siÄ™ pojawić np. przy wprowadzaniu do produkcji nowych materiałów czy nowych technologii. 10. Nale\y zrezygnować z apelowania o lepszÄ… pracÄ™ i zwiÄ™kszenie wielkoÅ›ci produkcji, majÄ…ce na celu podniesienie produktywnoÅ›ci, bez jednoczesnego przedstawienia sposobów osiÄ…gniÄ™cia tych celów. 11. Nale\y wyeliminować oceny pracy oparte na normach iloÅ›ciowych. 12. Nale\y umo\liwić pracownikom wprowadzanie usprawnieÅ„ na stanowisku pracy i osiÄ…ganie satysfakcji z dobrze wykonywanej pracy. 13. Nale\y stworzyć autentycznie realizowany program ksztaÅ‚cenia i doskonalenia zawodowego (wÅ‚Ä…czajÄ…c szkolenie w technikach statystycznej kontroli procesu). 14. ZarzÄ…dzanie przedsiÄ™biorstwem powinno być tak zorganizowane, aby powy\sze zasady byÅ‚y rzeczywiÅ›cie realizowane w codziennej praktyce przedsiÄ™biorstwa. TQM Wdra\anie CzÅ‚owiek najwa\niejszym czynnikiem sukcesu przy wdra\aniu TQM NiezbÄ™dna jest: wola wprowadzania zmian zaufanie motywacja zrozumienie, \e wzorce zachowaÅ„ i ludzie muszÄ… siÄ™ zmienić umiejÄ™tność przewidywania problemów, które mogÄ… siÄ™ pojawić czas - 2, 3 lata Model podejÅ›cia procesowego wg ISO 9001:2000 Proces ciÄ…gÅ‚ej poprawy Odpowiedzialność Z kierownictwa a d K K W o y l l w m o ZarzÄ…dzanie Pomiary, analiza i i a l zasobami i poprawa e e g e a n n n n i t t i Realizacja e WejÅ›cie Wynik a Wyrób wyrobu lub usÅ‚uga i usÅ‚ugi System ZJ DziaÅ‚ania dodajÄ…ce wartość PrzepÅ‚yw informacji Wdro\ony system zarzÄ…dzania jakoÅ›ciÄ… wg ISO 9001:2000 potwierdzony certyfikatem organizacji certyfikacyjnej " Presti\ " Image " Zaufanie " BezpieczeÅ„stwo " Jakość " Poziom obsÅ‚ugi " Konkurencyjność " CiÄ…gÅ‚e doskonalenie Projektowanie strumienia wartoÅ›ci Jak rzeczywiÅ›cie przebiega projektowanie strumienia wartoÅ›ci zgodnie ze strategiÄ… Lean Production? 100% Obecny stan PrzyszÅ‚y stan Projekty wdro\eniowe Czas InicjujÄ…cy projekt Dostrajanie wizji przyszÅ‚ego stanu w interaktywnych cyklach (6 18 miesiÄ™cy) Stopie Å„ zaawansowania Bariery wdra\ania odchudzonej produkcji " Brak zrozumienia i zaanga\owania wy\szego kierownictwa " Brak wspólnego celu (wizji gdzie podÄ…\amy) oraz pracy zespoÅ‚owej " Brak lidera " Nieodpowiednie style przywódcze " Koncentracja na wynikach a nie na procesach " Krótkoterminowe priorytety zamiast dÅ‚ugoterminowych " Brak spojrzenia systemowego - koncentracja na maÅ‚ych problemach bez caÅ‚oÅ›ciowego podejÅ›cia do problemu " Brak czasu na szkolenia i ulepszanie " Brak ciÄ…gÅ‚ej koncentracji i realizacji " Brak przestrzegania standardowych procedur (gdy siÄ™ pojawiÄ…, to muszÄ… być przestrzegane, w przeciwnym razie - chaos) 6 SIGMA jako strategia zarzÄ…dzania ciÄ…gÅ‚ym doskonaleniem Agenda 1. Six Sigma jako filozofia doskonaÅ‚oÅ›ci 2. Historia Six Sigma 3. Problematyka 4. Metodologia 5. Six Sigma jako metoda podnoszenia efektywnoÅ›ci Å‚aÅ„cucha dostaw 6. Zalety i wady wdra\ania Six Sigma 7. Bibliografia Podstawowe pytania Jak minimalizować zapasy? Jak szybciej realizować zamówienia? Jak minimalizować koszty? Jak zachować wysokÄ… jakość produktów? SIX SIGMA Definicja 6 sigma Six sigma to bazujÄ…ca na danych i skrupulatnych pomiarach dÅ‚ugoterminowa strategia eliminacji zmiennoÅ›ci i marnotrawstwa, we wszystkich procesach przedsiÄ™biorstwa, poprzez realizacjÄ™ projektów doskonalenia Wg. P.S Pande, R.P. Neuman i R. C. Cavanagh Jest to kompleksowy i elastyczny system osiÄ…gania, utrzymywania i maksymalizowania sukcesów w biznesie; charakteryzujÄ…cy siÄ™ zrozumieniem potrzeb klientów oraz zdyscyplinowanym wykorzystaniem faktów, danych i wyników analiz statystycznych, którego podstawÄ… jest zarzÄ…dzanie, usprawnianie i ciÄ…gÅ‚e tworzenie nowych, coraz doskonalszych rozwiÄ…zaÅ„ w odniesieniu do wszelkich procesów zachodzÄ…cych w organizacji Wg Motoroli Jest to filozofia kierujÄ…ca dziaÅ‚aniami przez wyrazne okreÅ›lenie wartoÅ›ci dla klienta w ramach strategii biznesu nastawionej na ciÄ™cie kosztów i podnoszenie satysfakcji klientów. Historia 1985 -1987 opracowana przez korporacjÄ™ Motorola przez Boba Galvin a i Billa Smith a 1990 IBM 1993 94 - ABB 1994 96 Allied Signal, General Electric, Kodak 1996 98 Sony, Nokia, Polaroid, Toshiba,Ford Motor, Whirlpool, Invensys etc. 2000 Fort Wayn w Indianie (USA) zostaÅ‚ pierwszym miastem u\ywajÄ…cym 6 Sigma do zarzÄ…dzania miastem Obecnie metoda szybko rozwija siÄ™ w Europie 6 sigma 6 Sigma nowa filozofia zarzÄ…dzania jakoÅ›ciÄ… silnie nastawiona na klienta, skoncentrowana na definiowaniu miar satysfakcji klientów na ka\dym etapie procesu oraz na wykorzystaniu ich do ciÄ…gÅ‚ej redukcji zarówno czasu przebiegu produkcji jak i poziomu wskaznika DPMO dla ka\dej z miar. DPMO (Defects Per Milion Opportunities) liczba defektów na milion mo\liwoÅ›ci ZaÅ‚o\eniem 6 Sigma jest to, \e liczba nieprawidÅ‚owoÅ›ci nie powinna być wy\sza ni\ 3,4 na milion operacji. Na przykÅ‚ad: 1. Przypadek dostarczenia 300 000 listów 99% - 3000 zle dostarczonych listów Six sigma - 1 zle dostarczony 2. Przypadek nadawania programu przez tydzieÅ„ 99% - brak programu przez 1,68 godz Six sigma - brak programu przez 0,018 sek Zasady Six Sigma " Koncentracja na kliencie zorientowanie na klienta " Oparcie zarzÄ…dzania na faktach i danych okreÅ›lenie wskazników poziomu dziaÅ‚ania firmy, zbieranie i analiza danych w celu zrozumienia kluczowych procesów " PodejÅ›cie procesowe i systemowe w zarzÄ…dzaniu oraz usprawnianiu " ZarzÄ…dzanie proaktywne wykonywanie czynnoÅ›ci zanim coÅ› siÄ™ wydarzy (profilaktyka) " Zaanga\owanie personelu i współpraca pozbawiona barier " Ukierunkowanie na osiÄ…ganie doskonaÅ‚oÅ›ci " Tolerancja dla niepowodzeÅ„ wdra\anie nowych pomysłów wiÄ…\e siÄ™ z ryzykiem, dlatego istotne jest aby istniaÅ‚a w firmie wyrozumiaÅ‚ość w przypadku chwilowych niepowodzeÅ„ wdra\ania nowych pomysłów " CiÄ…gÅ‚e doskonalenie Doskonalenie jakoÅ›ci produkcji Od zero braków do redukcji zmiennoÅ›ci " 100% wyrobów zgodnych ze specyfikacjami (zero defektów) ale du\y rozrzut procesu mo\e stwarzać problemy na przykÅ‚ad w monta\u (zÅ‚e dopasowanie dwóch 100% lub wiÄ™cej dobrych części ) LCL UCL Cel " Mniejsza zmienność, mimo, \e brak wycentrowania procesu z celowÄ… wielkoÅ›ciÄ…. Aatwo mo\na wycentrować przez proste regulowanie " LCL (Lower Control Limit) - dolna 100% granica kontrolna normy " UCL (Upper Control Limit) - górna LCL UCL Cel granica kontrolna normy Jakość six-sigma " PodstawÄ… koncepcji jakoÅ›ci six-sigma jest zmniejszenie zmiennoÅ›ci procesu do takiego poziomu, \eby zakres tolerancji obejmowaÅ‚ dwunastokrotność odchylenia standardowego. UTL - LTL Cp = 12 à W przypadku idealnie wyÅ›rodkowanego procesu z wynikami charakteryzujÄ…cymi siÄ™ rozkÅ‚adem normalnym na milion sztuk produktu zdarzajÄ… siÄ™ mniej wiÄ™cej dwa wadliwe wyroby. W rzeczywistoÅ›ci wiÄ™kszość procesów nie jest idealnie wyÅ›rodkowana, przez co poza przedziaÅ‚em tolerancji znajduje siÄ™ tak naprawdÄ™ wiÄ™ksza liczba obserwacji. (przesuniÄ™cie od wartoÅ›ci Å›redniej przyjmuje siÄ™, \e wynosi 1,5 Ã). W wiÄ™kszoÅ›ci organizacji przyjmuje siÄ™ zatem roboczo, \e poziom jakoÅ›ci six-sigma oznacza wystÄ™powanie nie wiÄ™cej ni\ 3,4 wadliwych wyrobów na milion) Metodyka 6 sigma " Metoda szeÅ›ciu sigm - proces zero braków " Sigma - oznaczenie odchylenia standardowego; miara rozproszenia zmiennej wokół wartoÅ›ci Å›redniej, miernik stopnia zgodnoÅ›ci z wymaganiami odnoÅ›nie produktów " Zakres normy >= 12 sigm " Wskaznik zdolnoÅ›ci procesu: Cp = Zakres specyfikacji jakoÅ›ci / Zmienność procesu = (Dolna granica normy - Górna granica normy) / 6 sigm Cel - Cp >= 2,0 " Sześć sigm odnosi siÄ™ do statystycznego zakresu zmiennoÅ›ci jakoÅ›ci i pokrywa 99,9999998% dobrych produktów na wyjÅ›ciu procesu Cp = 1 LSL= -3sigm USL=+3sigm Metodyka 6 sigma " PPM (Parts Per Million) - liczba bÅ‚Ä™dów na milion wyników (części). Cel: zwiÄ™kszyć czuÅ‚ość pomiaru w porównaniu z % (np. proces zgodny z wymaganiami 99% i PPM = 10000 bÅ‚Ä™dów " Wydajność procesu (yield) - stosunek liczby części dobrych do liczby wszystkich części, których produkcjÄ™ rozpoczÄ™to. Zale\y od liczby procesów czÄ…stkowych (operacji) w procesie. Np. linia produkcyjna skÅ‚ada siÄ™ z 400 operacji, to je\eli proces jest kontrolowany w zakresie 4 sigm, to wydajność wynosi 8,28%, a przy 6 sigmach 99,8%. " Wszystkie procesy majÄ… dÅ‚ugookresowe odchylenia. Oznacza to, \e bÄ™dÄ… straty wydajnoÅ›ci. W przypadku rozkÅ‚adu normalnego typowy tendencja dÅ‚ugookresowa wynosi +/- 1,5 sigm i wynikowa strata wydajnoÅ›ci wynosi 7% " W metodzie 6 sigm dÄ…\y siÄ™ do współczynnika zdolnoÅ›ci (Cp) 2, a nie 1. OsiÄ…ga siÄ™ to przez ustalanie specyfikacji odpowiednio do prawdziwych potrzeb klienta i wtedy w partnerstwie z klientami, specyfikacje te sÄ… stabilnie utrzymane podczas gdy zmienność procesu jest zmniejszana. Cp = 2 Proces bez odchyleÅ„ LSL= -6sigm USL=+6sigm Metodyka 6 Sigma Celem Six Sigma jest zredukowanie zmiennoÅ›ci Metodyka 6 Sigma Cp (Process Capability) współczynnik zdolnoÅ›ci procesu Cp = (USL - LSL) / 6 à USL = Upper Specification Limit górna granica specyfikacji - tolerancji, LSL = Lower Specification Limit - dolna granica specyfikacji - tolerancji. à odchylenie standardowe danego procesu dla badanej zmiennej. Poniewa\ wartość faktyczna à rzadko jest znana, zazwyczaj szacuje siÄ™ niÄ… na podstawie pewnej liczby obserwacji i oblicza siÄ™ nastÄ™pujÄ…co: n "(ż-ż )2 i ż - Åšrednia z próby i=1 Ć ´ = żi - Wartość i-tej obserwacji n-1 n -liczność próby Dla rozkÅ‚adu normalnego 99,7% obserwacji znajdzie siÄ™ w odlegÅ‚oÅ›ci 3 à od wartoÅ›ci Å›redniej a Cp = 1. Je\eli rozpiÄ™tość przedziaÅ‚u tolerancji jest mniejsza ni\ 6 Ã, Cp<1 (proces nie jest w stanie zmieÅ›cić siÄ™ w granicach tolerancji w 99,7% przypadków) Cpk (Process Capability Index) wskaznik zdolnoÅ›ci procesu W pewnych przypadkach Å›rednia procesu nie odpowiada dokÅ‚adnie wartoÅ›ci docelowej (target). W takiej sytuacji mo\na okreÅ›lić, czy proces mieÅ›ci siÄ™ w granicach tolerancji w 99,7% przypadków przy wykorzystaniu wskaznika zdolnoÅ›ci procesu Cpk Cpk = min [ (USL - Åšrednia) / 3 Ã, (Åšrednia - LSL) / 3 à ] Metodyka 6 sigma Cp wysokie, Cpk niskie Cp niskie, Cpk wysokie Cp wysokie, Cpk niskie Cp niskie, Cpk wysokie T a r g e t T a r g e t T a r g e t T a r g e t L S L U S L L S L U S L L S L U S L L S L U S L Redukcja Redukcja Centrowanie Centrowanie rozrzutu rozrzutu procesu procesu Target Target Target Target - cel Target - cel BÅ‚Ä™dy BÅ‚Ä™dy LSL USL LSL USL LSL USL Cp wysokie, Cpk wysokie Cp wysokie, Cpk wysokie RedukujÄ…c oraz centrujÄ…c wariancje wzmacniamy niezawodność procesu a w konsekwencji obsÅ‚ugÄ™ klienta Etapy 6 Sigma Realizacja projektów six sigma wg algorytmu DMAIC (Define, Measure, Analyse, Improve, Control) D (Definiowanie) zdefiniowanie problemu, zlokalizowanie obszaru, w którym nale\y uruchomić projekt, okreÅ›lenie celów i ograniczeÅ„, identyfikacja zagadnieÅ„, którymi trzeba siÄ™ zająć by osiÄ…gnąć wy\szy poziom sigma M (Pomiar) zebranie informacji o aktualnym stanie procesu, by ustalić poziom odniesienia oraz by rozpoznać skalÄ™ problemu, wybór i weryfikacja systemu do pomiaru procesu. Gromadzenie danych o procesie. A (Analiza) wskazanie krytycznych przyczyn kÅ‚opotów z jakoÅ›ciÄ… i potwierdzenie, z u\yciem statystycznej analizy danych i ich wpÅ‚ywu na proces I (Doskonalanie) wprowadzenie rozwiÄ…zaÅ„ usuwajÄ…cych analizowane wczeÅ›niej, krytyczne problemy celem nadania po\Ä…danych wartoÅ›ci czynnikom procesu C (Kontrola) monitorowanie wyników osiÄ…gniÄ™tych w poprzednim etapie i sterowanie procesem na ich podstawie. Utrzymanie rozwiÄ…zaÅ„. Etapy 6 Sigma Definiowanie Kontrola Pomiar Doskonalenie Analiza NarzÄ™dzia 6 Sigma Stosowane narzÄ™dzia Etap Definiowanie Wykres Ischikawy, analiza Pareto, QFD Pomiar Statystyki opisowe, analiza powtarzalnoÅ›ci i odtwarzalnoÅ›ci, badania wyrywkowe, wykresy szeregów czasowych, tabele licznoÅ›ci Analiza Analiza wielowariantowa, testy nieparametryczne, histogram, analiza regresji, korelacje, planowanie eksperymentu Doskonalanie Planowanie eksperymentu, karty zdolnoÅ›ci procesu, analiza Pareto Kontrola Monitorowanie zmiennoÅ›ci, karty przepÅ‚ywu procesu, statystyczne sterowanie procesem SPC, plany kontroli, instrukcje. OsiÄ…gniÄ™cia i cele Six Sigma Six Sigma Skupienie siÄ™ na najwa\niejszych procesach w przedsiÄ™biorstwie Opieranie siÄ™ na faktach zebranych podczas szczegółowych badaÅ„ i analiz Bardzo wyrazne i konkretne cele Drastyczna redukcja strat np. zmniejszanie zapasów i czasu realizacji DÄ…\enie do doskonaÅ‚oÅ›ci OsiÄ…gniÄ™cia Seagate Seagate jest ogromnÄ… firmÄ… miÄ™dzynarodowÄ…, zatrudniajÄ…cÄ… przeszÅ‚o 42 000 osób na caÅ‚ym Å›wiecie. PrzedsiÄ™biorstwo produkuje twarde dyski komputerów. W roku 1998 wdro\ono w przedsiÄ™biorstwie filozofiÄ™ Six Sigma oraz jako narzÄ™dzie pomocnicze wprowadzono tak\e ZarzÄ…dzanie Ograniczeniami. Rezultaty uzyskane po 3 miesiÄ…cach: Współczynnik ukoÅ„czenia projektów wzrósÅ‚ o 80% Liczba realizowanych projektów wzrosÅ‚a o 70% Projekty sÄ… bardziej skupione na bezpoÅ›rednich potrzebach klienta Problemy sÄ… jednoznaczne przez co Å‚atwe do rozwiÄ…zania i zarzÄ…dzania Wady i Zalety metody 6 Sigma Zalety: " redukcja defektów w procesie, " podniesienie jakoÅ›ci produktów, " obni\enie kosztów i wzrost zyskownoÅ›ci " wzrost wydajnoÅ›ci i innowacyjnoÅ›ci, " rozwój pracowników, " podniesienie poziomu zadowolenia klientów, " szybsze dostarczenie na rynek nowych wyrobów, " ograniczenie fluktuacji realizowanych procesów i osiÄ…gniÄ™cie ich stabilnoÅ›ci Wady: " wymaga wysokiego poziomu wiedzy kadry kierowniczej " wszyscy pracownicy muszÄ… być aktywnie wÅ‚Ä…czeni " czÄ™ste szkolenia dla wszystkich pracowników " wymaga specjalnych narzÄ™dzi i technik statystycznych " stosunkowo wysoki koszt wdro\enia " caÅ‚kowita zmiana kultury organizacyjnej Bibliografia KsiÄ…\ki: [1] Thompson J.R., Koronacki J., Statystyczne sterowanie procesem - Metoda Deminga etapowej optymalizacji jakoÅ›ci, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa 1994 [2] AaÅ„cucki J., Podstawy kompleksowego zarzÄ…dzania jakoÅ›ciÄ… TQM, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, PoznaÅ„ 2003 [3] Harry M., Schroeder R., Six Sigma wykorzystanie programu jakoÅ›ci do poprawy wyników finansowych, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2001 [4] Karaszewski R., ZarzÄ…dzanie jakoÅ›ciÄ…: koncepcje, metody i narzÄ™dzia stosowane przez liderów Å›wiatowego biznesu, TNOiK, ToruÅ„ 2005 Czasopisma naukowe: [1] Wolniak R., Modele ciÄ…gÅ‚ego doskonalenia w Sześć Sigma, Problemy jakoÅ›ci, 5/2005 str.15-20 [2] DomaÅ„ska A., Od ISO 9000 do Sześć Sigma?, Problemy jakoÅ›ci, 6/2005 str.14-18 [3] Lasek M., PÄ™czkowski M., Doskonalenie jakoÅ›ci procesów produkcji i usÅ‚ug metodÄ… Six Sigma, Ekonomika i Organizacja PrzedsiÄ™biorstw, 6/2005 str. 35-41 Witryny internetowe: [1] http://en.wikipedia.org/wiki/Six_Sigma (28.11.2005) [2] http://www.ge.com/sixsigma/glossary.html (28.11.2005) [3] http://www.statsoft.pl/sixsigma.html (29.11.2005) [4] http://discover6sigma.blogspot.com/ (28.11.2005) [5] http://www.schenker.pl/web/index.nsf/ (29.11.2005) [6] http://www.statsoft.pl/sixsigma.html (29.11.2005) Inne: [1] WewnÄ™trzne materiaÅ‚y szkoleniowe General Electric- tÅ‚umaczenie i opracowanie Ewa Suliga [2] MateriaÅ‚y z wykÅ‚adów (2004/2005), Merwane Daouzli, Ecole Centrale de Lyon - tÅ‚umaczenie i opracowanie Ewa Suliga TPM Wskaznik OEE Wskaznik OEE (Overall Equipment Effectiveness) OEE (caÅ‚kowita efektywność wyposa\enia) jest miarÄ… efektywnoÅ›ci pracy maszyny, obliczanej jako iloczyn: DostÄ™pność x Wydajność x Jakość " DostÄ™pność jest mierzona jako procent planowanego czasu maszyny na produkcjÄ™, rzeczywiÅ›cie wykorzystanego na produkcjÄ™ " Wydajność jest mierzona jako procent czasu produkcji jednej sztuki (takt rzeczywisty) przypadajÄ…cy na idealny czas produkcji jednej sztuki (takt planowany) Obliczanie: (AÄ…czna liczba sztuk/Rzeczywisty czas produkcji)/Idealne tempo produkcji " Jakość jest mierzona jako procent ogólnej produkcji na wyjÅ›ciu (wszystkie produkty wÅ‚Ä…czajÄ…c dobre, poprawione i braki) przypadajÄ…cy na dobrÄ… produkcjÄ™ PrzykÅ‚adowo na zmianÄ™: 80% dostÄ™pność, 90% wydajność, 95% jakość = (0,8) x (0,9) x (0,95) = 0,684 OEE = 0,684 Wskaznik OEE Ustalanie " DostÄ™pność (Availability) mierzy niezawodność wyposa\enia lub jego wykorzystanie. Procent efektywnego funduszu czasu maszyny " Wydajność (Performance Rate) mierzy straty wydajnoÅ›ci (straty tempa produkcji) " Jakość (Quality) mierzy straty zwiÄ…zane ze zÅ‚Ä… jakoÅ›ciÄ… Wskaznik OEE PrzykÅ‚ad ustalania Pozycja Dane DÅ‚ugość zmiany 8 h = 480 min. Przerwy 2 x 15 min. = 30 min PosiÅ‚ek 1 x 30 min. = 30 min Czas awarii 47 min. Idealne tempo produkcji 60 szt./min AÄ…czna liczba sztuk 19 271 szt. wykonanych Liczba odrzuconych szt. 423 szt. Planowany czas produkcji = DÅ‚ugość zmiany Przerwy = 480 60 = 420min Czas produkcji = Planowany czas produkcji - Czas awarii = 420 47 = 373 min Dobre sztuki = AÄ…czna liczba szt. - Liczba odrzuconych szt. = 19 271 423 = 18 848 Wskaznik OEE PrzykÅ‚ad ustalania DostÄ™pność = Czas produkcji/ Planowany efektywny czas na produkcjÄ™ = 373 min/420 min = 0,8881 (88,8%) Wydajność = (AÄ…czna liczba sztuk /Czas produkcji)/ Idealne tempo produkcji = 19271 szt./373 min/60szt/min = 0,8611 (86,11%) Jakość = Dobre sztuki/AÄ…czna liczba sztuk = 18 848/19271 = 0,9780 (97,80%) OEE = DostÄ™pność x Wydajność x Jakość = 0,8881 x 0,8611 x 0,9780 = 0,7479 (74,79%) Wskaznik OEE PrzykÅ‚adowe straty OEE Strata Kategoria OEE Awarie Strata dostÄ™pnoÅ›ci Przezbrojenia, przestawienia Strata dostÄ™pnoÅ›ci produkcji i regulacje Logistyczne i organizacyjne Strata wydajnoÅ›ci straty Krótkie przestoje/mikroprzerwy Strata wydajnoÅ›ci Mniejsze tempo pracy Strata wydajnoÅ›ci Braki rozpoczynania produkcji Strata jakoÅ›ci Braki podczas produkcji Strata jakoÅ›ci TPM Ocena stanu istniejÄ…cego