W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Roboty betoniarskie
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
12.3
www.skanska.pl/bhp,
i zbrojarskie
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas prac betoniarskich i zbrojarskich.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Roboty zbrojarskie i betoniarskie charakteryzują się zagrożeniami wynikającymi
oraz wewnętrznych
z technologii realizacji, stosowanych narzędzi, urządzeń i maszyn oraz warunków,
uregulowań Skanska S.A.
w których są wykonywane. Często prace te realizowane są na znacznych wysokościach,
" jest obligatoryjny dla
z czym wiąże się zagrożenie upadkiem z wysokości. Uregulowania zawarte w niniejszym
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
standardzie pozwolą na zwiększenie bezpieczeństwa pracujących przy tego rodzaju
robotach.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Działania przed rozpoczęciem robót 8. Roboty szczególnie niebezpieczne należy
prowadzić w minimum dwuosobowej
1. Roboty betoniarskie i zbrojarskie obsadzie.
muszą być prowadzone pod nadzorem 9. Podczas robot zbrojarskich i betoniarskich
doświadczonych i wykwalifikowanych osób, trzeba zadbać o środki techniczno 
które posiadają wiedzę z zakresu BHP. organizacyjne zapewniające bezpieczeństwo
2. Należy dokładnie sprawdzić kompetencje na stanowiskach pracy oraz skuteczną
powyższych osób. asekurację i ewakuację w razie potrzeby.
3. Wszyscy pracownicy zatrudnieni przy 10. Podstawowym dokumentem w zakresie
pracach betoniarskich i zbrojarskich muszą BHP, niezbędnym do rozpoczęcia
posiadać wymagane kwalifikacje zawodowe i prowadzenia robót betoniarskich
i zdrowotne. Powinni być także przeszkoleni i zbrojarskich, jest Instrukcja Bezpiecznego
w dziedzinie BHP adekwatnie do zakresu Wykonywania Robót (IBWR) dla
prowadzonych prac oraz zapoznani z Oceną konkretnego zadania.
Ryzyka dla Zadania. 11. IBWR należy opracować korzystając
4. Maszyny, urządzenia, narzędzia z Planu Bezpieczeństwa, Ochrony Zdrowia
i sprzęt pomocniczy stosowane przy i Środowiska (Plan BOZiŚ), Oceny Ryzyka dla
pracach betoniarskich i zbrojarskich Zadania oraz projektu wykonawczego dla
powinny być sprawne technicznie konkretnego rodzaju robót.
oraz posiadać wymagane certyfikaty, 12. Do przeprowadzenia Oceny Ryzyka dla
zgodnie ze standardem szczegółowym Zadania niezbędne jest ustalenie zagrożeń,
 14.2 Maszyny do robót budowlanych jakie mogą wystąpić podczas wykonywania
oraz  14.3 Maszyny do robót pomocniczych prac zbrojarskich i betoniarskich.
i wykończeniowych . 13. Roboty zbrojarskie powinny być
5. Osoby obsługujące maszyny, urządzenia, wykonywane na budowie w warsztatach
narzędzia i sprzęt pomocniczy stosowane lub zbrojarniach przyobiektowych (Rys. 1).
przy pracach betoniarskich i zbrojarskich
muszą posiadać wymagane uprawnienia
i badania lekarskie.
6. Pracowników zatrudnionych w warunkach
zagrożeń wynikających z Oceny Ryzyka dla
Zadania należy wyposażyć w odpowiednią
odzież, obuwie i sprzęt ochronny, zgodnie
ze standardem szczegółowym  20.5 Odzież
i obuwie oraz  20.4 Ochrony osobiste 
sprzęt i ochrony indywidualne .
7. Pracowników należy zapoznać z zasadami
Rys. 1 Schemat warsztatu zbrojarskiego
Wersja 1.0 stosowania sprzętu ochrony osobistej.
Standard 12.3 1
14. Stoły warsztatowe do przygotowania 4. Transport szkieletów ciężkich o masie ponad
zbrojenia, a także maszyny i urządzenia 200 kg należy wykonywać pojedynczo lub
zbrojarskie powinny być instalowane  jeśli pozwala na to środek transportowy
w pomieszczeniach lub pod wiatami (Rys. 2).  ułożone jeden obok drugiego, co ma je
15. W obrębie stanowisk pracy należy chronić przed pogięciem i rozerwaniem.
ograniczyć do minimum transport 5. Stanowiska pracy zbrojarzy nie mogą
wewnątrzzakładowy. być usytuowane pod napowietrzną linią
16. Pomieszczenia i wiaty powinny posiadać elektroenergetyczną.
oświetlenie naturalne, a w porze 6. Stanowiska pracy do prostowania stali
nocnej (od zmroku) należy zapewnić metodą wyciągania należy zabezpieczyć
Rys. 2 Stanowisko do gięcia
prętów zbrojarskich odpowiednie oświetlenie elektryczne, ogrodzeniem.
zgodnie ze standardem szczegółowym 7. Stoły do przygotowania i gięcia stali
 9.5 Oświetlenie placu budowy i stanowisk zbrojeniowej należy wykonać z bali
pracy . o średnicy minimum 50 mm.
17. Stoły warsztatowe do przygotowywania 8. Konstrukcja stołu do przygotowania i gięcia
zbrojenia powinny mieć stabilną konstrukcję stali zbrojeniowej powinna być zakotwiona
i być przytwierdzone do podłoża. tak, aby podczas wyginania prętów nie
nastąpiło wywrócenie stołu.
B. Działania podczas prowadzenia robót 9. Stoły dwustronne muszą posiadać
dodatkową, podłużną siatkę metalową
1. Stal zbrojeniową należy układać o wysokości 1 m i oczkach maksimum
według średnicy i długości na wcześniej 20 mm.
przygotowanym i wyrównanym podłożu 10. Wystające poza powierzchnię stołów
(Rys. 3, 4). obrabiane części długowymiarowych
prętów zbrojenia należy osłonić statecznymi
urządzeniami zabezpieczającymi.
11. Przecinaki do ręcznego przecinania stali
powinny być ostre i zaopatrzone w uchwyty.
12. Noże do cięcia stali na nożycach
mechanicznych muszą być ostre i zamocowane
we właściwy sposób. Luz między nożami nie
powinien przekraczać 1 mm.
Rys. 3 Składowanie prętów stalowych między słupkami
13. W czasie cięcia prętów pracownik powinien
ograniczającymi
zająć bezpieczną pozycję, wykluczającą
możliwość uderzenia go przez odrzut
odcinanego kawałka pręta.
14. Jednoczesne mechaniczne cięcie kilku
prętów jest dopuszczalne pod warunkiem,
że ich średnica jest mniejsza od 24 mm.
15. Pręty o średnicy większej niż 20 mm
mogą być odginane wyłącznie za pomocą
urządzeń mechanicznych.
16. Przy transporcie pionowym elementy
zbrojenia należy związać w wiązki w celu
uniemożliwienia wysuwania się prętów
podczas ich przemieszczania (Rys. 6).
17. Gotowy szkielet zbrojenia przeznaczony
do transportu za pomocą żurawia należy
Rys. 4 Składowanie prętów stalowych na kozłach zawiesić na hakach w sposób wskazany
w projekcie. Szkielet po podniesieniu
powinien się znajdować w pozycji zbliżonej
2. Pręty stalowe w kręgach powinny być
do jego wbudowania (Rys. 7).
składowane w zadaszonym miejscu. Kręgi
należy ustawić w rzędy na podkładach.
3. Gotowe szkielety zbrojenia powinny być
składowane w stosach, na drewnianych
Rys. 6 Transport wiązek
podkładach (Rys. 5).
zbrojenia
Rys. 5 Układanie gotowych szkieletów zbrojenia Rys. 7 Transport gotowych szkieletów zbrojenia
2
18. W celu montażu zbrojenia pionowego " oczyścić i szczelnie zamknąć połączenie
należy wykonać co 2 m pomosty robocze, zamkowe rurociągu betonowego.
o szerokości co najmniej 1 m. 28. W przypadku, gdy pompa do betonu
19. W czasie montażu zbrojenia elementów zaczyna ciężko pracować, co może
przylegających do zewnętrznych krawędzi być spowodowane powstaniem korka
budynku zbrojarze powinni być zaopatrzeni w przewodzie tłocznym, należy ją
w szelki bezpieczeństwa, umocowane natychmiast zatrzymać i oczyścić przewód.
do stałych elementów konstrukcji linkami 29. Rurociąg betonowy należy okresowo
bezpieczeństwa. oczyścić wodą.
20. Zbrojarze powinni wykorzystywać pomosty 30. Swobodne zrzucanie betonu nie może się
robocze, oparte na niskich kozłach do odbywać z wysokości większej niż 1 m. Przy
przechodzenia po ułożonym zbrojeniu. wysokościach większych należy stosować
21. Na odcinkach naciągania zbrojenia rynny.
w konstrukcjach sprężonych i przed 31. W czasie wykonywania robót betonowych
urządzeniami do naciągania powinno ręce pracowników należy zabezpieczyć
być ustawione ogrodzenie skutecznie rękawicami oraz specjalnymi kremami
zabezpieczające pracowników przed ochronnymi.
urazami. 32. Rozebranie deskowania może nastąpić tylko
22. W przypadku dodawania do masy po dostatecznym stwardnieniu betonu, na
betonowej środków chemicznych, polecenie kierownika budowy.
ich roztwór należy przygotować 33. Przy rozbiórce deskowań i stemplowań
w wydzielonych naczyniach i wyznaczonym należy najpierw rozebrać deskowania
do tego miejscu. Pracownicy zatrudnieni słupów, następnie stropów, a na koniec
do rozcieńczania środków chemicznych podciągów.
powinni być zaopatrzeni w sprzęt ochrony 34. Stanowiska pracy przygotowania zbrojenia
osobistej. oraz przygotowania masy betonowej
23. W przypadku dostawy masy betonowej powinny być zabezpieczone przed opadami
samochodami punkt zsypu powinien być atmosferycznymi.
wyposażony w odbojnice zabezpieczające 35. Metody zabezpieczania prac betoniarskich
pojazd przed stoczeniem się (Rys. 8). i zbrojarskich prowadzonych na
wysokości zostały opisane w standardach
szczegółowych:  2.2 Rusztowania ,
 2.3 Pomosty robocze ,  2.4 Drabiny .
C. Zabrania się :
1. Przebywania robotników zatrudnionych do
mechanicznego prostowania stali wzdłuż
wyciąganego pręta zbrojeniowego.
2. Cięcia prętów zbrojarskich o średnicy
Rys. 8 Odbojnice zabezpieczające
przekraczającej 20 mm nożycami ręcznymi.
3. Chwytania (przytrzymywania) prętów
24. Transport masy betonowej może odbywać zbrojenia ręką w odległości mniejszej niż
się tylko po specjalnie ułożonych pomostach 0,5 m od nożyc podczas ich mechanicznego
transportowych. przecinania.
25. Zbiorniki do podawania masy betonowej 4. Przecinania i zginania prętów
należy zaopatrzyć w urządzenia nieoczyszczonych z rdzy lub zgorzeliny.
zabezpieczające przed przypadkowym 5. Zrzucania elementów zbrojenia podczas
wyładunkiem. transportu.
26. Wyładunek masy betonowej do deskowania 6. Przeciążania deskowań i rusztowań przez
nie może być dokonywany z wysokości składanie w jednym miejscu nadmiernej
przekraczającej 1 m. ilości zbrojenia.
27. Przed rozpoczęciem podawania masy 7. Montowania zbrojenia w pobliżu
betonowej pompą do betonu należy : przewodów elektrycznych znajdujących się
" wypróbować cały system przewodów pod napięciem.
pneumatycznego podawania betonu za 8. Stawania na strzemionach słupów i innych
pomocą ciśnienia hydraulicznego 1,5 razy elementach zbrojenia podczas montażu.
większego od ciśnienia roboczego 9. Ręcznego montażu szkieletów słupów
" stanowisko układania masy betonowej o wysokości powyżej 3,5 m.
połączyć systemem sygnalizacji 10. Chodzenia po zmontowanym zbrojeniu.
z operatorem pompy 11. Podchodzenia do transportowanego
" wokół pompy do podawania betonu zbrojenia, zanim znajdzie się na wysokości
pozostawić przejście o szerokości co 0,5 m ponad miejscem wbudowania.
najmniej 1 m
Wersja 1.0
Standard 12.3 3