Flammulina velutipes (zimówka aksamitnotrzonowa (płomiennica zimowa))


www.grzyby.pl| Menu główne | Klucz do oznaczania grzybów >Agaricales>Tricholomataceae>Collybia
| Grzybowy kalendarz pór roku | Grzyby jadalne warte polecenia | Słowniczek pojęć |

Flammulina velutipes (Curt.: Fr.) Singer - zimówka aksamitnotrzonowa (płomiennica zimowa)
synonim: Collybia velutipes (Curt.: Fr.) Kumm.kępa młodych owocników na leżącym na ziemi klocu bukowymduża kępa młodych owocników na pniu (bukowym?) porośniętym przez mechduża kolonia starszych owocników
Owocnik
  Kapelusz (1)2 - 6(12) cm. Barwy miodu, żółtawy, pomarańczowożółty, czerwonożółtawy do brązowawożółtego. Młody wypukły, potem spłaszczony, stary powyginany. Powierzchnia gładka, naga, w czasie wilgotnej pogody silnie lepka i błyszcząca. Brzeg jaśniejszy (ku środkowi kapelusz ciemnieje) i wyraźnie przeświecająco prążkowany, bruzdowany.
  Blaszki szerokie (5-12 mm). Barwy białawej z wiekiem żółtawe, stare łososiowe (ochrowożółtawe). Różnej długości, silnie wybrzuszone, dość rzadkie, przy trzonie zaokrąglone (prosto przyrośnięte do zatokowato wyciętych).
  Trzon 3 - 10 x 0.2(0.3) - 1.2(2) cm. Brązowawy z żółtawym szczytem, ku podstawie nieco ciemniejszy do aksamitnoczarnego, może być cały tej barwy. Cienki, cylindryczny z szerszym szczytem, u dołu niekiedy korzeniasty, bez pierścienia. Pełny z wiekiem pusty. Powierzchnia delikatnie aksamitna, tylko w górze nagi, lepka. Rośnie kępami i trzony są zrośnięte podstawami.
  Miąższ barwy białawej, kremowej do żółtawej. Zapach przyjemny ([4]:surowych ryb lub korzenny). Smak łagodny. Elastyczny, w trzonie trochę łykowaty, niezmienny.

Zarodniki
  (6)8 - 9(11) x (3)4.5 - 6 mim. Eliptyczne do prawie cylindrycznych. Gładkie, bez pory rostkowej. Bezbarwne. Wysyp biały, kremowobiaławy do jasnożółtawego.

Występowanie
  Owocuje od września do kwietnia, szczególnie obficie w listopadzie, zimą w okresach bezmroźnych i wczesną wiosną, rzadko w innych porach roku. Owocniki znoszą mrozy i po ich ustąpieniu rozwijają się dalej. Pospolity. Owocniki wyrastają w kępkach na drewnie drzew liściastych. Głownie wierzb, olsz, topoli, wiązów, rzadziej buka, bardzo rzadko świerku. W lasach, zaroślach, parkach i ogrodach; nad strumieniami i na obrzeżach lasu; często także w mieście. Daje się łatwo uprawiać. Ze względu na niewielki rozmiar owocników uprawiany jest amatorsko.

Wartość
  Jadalny. Do spożycia przeznacza się kapelusze, zwłaszcza na zupę, są one bardzo smaczne. Próbowałem kapelusze tradycyjnie duszone z olejem i cebulką, potem osolone i popieprzone. Istotnie są smaczne.

Gatunki podobne
  Zimą nie występują podobne gatunki tak, że nie można pomylić. Jesienią i wiosną mogą być mylone z innymi grzybami rosnącymi w kępkach na drzewie jak: maślanki (Hypholoma) w tym śmiertelnie trująca maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare). Dobrą cechą wyróżniającą zimówki jest aksamitnobrązowy do czarnego trzon. Poza tym maślanka wiązkowa ma bardzo gorzki smak.
  Hełmówka obrzeżona (Galerina marginata).
  Flammulina fennae. Podobny z jasnym kapeluszem i czysto białymi blaszkami.
  W okresie letnim występuje forma aestivalis o ciemniejszym kapeluszu, trzonie jaśniejszym i słabiej owłosionym. [4]Na korzeniach wilżyny ciernistej (Ononis spinosa) rośnie podgatunek var ononidis [7]. Opisywany też jako osobny gatunek [10].

Uwagi
  Cechy rodzaju: Liczy trzy gatunki. (W Europie jeden [5]). Rosną na drewnie, zazwyczaj zimą lub wczesną wiosną. Podobne do pieniążków (Collybia). Skórka kapelusza jest zbudowana z palisadowo ułożonych strzępek. U pieniążków te strzępki są leżące.





| Menu główne | Klucz do oznaczania grzybów >Agaricales>Tricholomataceae>Collybia
| Grzybowy kalendarz pór roku | Grzyby jadalne warte polecenia | Słowniczek pojęć |