PARS PRIMA
PROFESSIO FIDEI
SECTIO PRIMA
« CREDO  « CREDIMUS
CAPUT TERTIUM
HOMO DEO RESPONDET
ARTICULUS 2
CREDIMUS
166 Fides est actus personalis: libera hominis responsio incepto Dei Se revelantis. Sed fides actus non est
solitarius. Nemo credere potest solus, sicut nemo solus vivere potest. Nemo sibi ipsi dat fidem, sicut nemo
sibi ipsi vitam dat. Credens fidem ab aliis accepit illamque aliis transmittere debet. Noster erga Iesum et
homines amor nos ad aliis de nostra fide loquendum impellit. Unusquisque credens est quasi anulus in
magna credentium catena. Credere non possum nisi aliorum fide sustentus et mea fide ad aliorum fidem
confero sustinendam.
167 « Credo : 184 est fides Ecclesiae quam unusquisque credens personaliter profitetur, praesertim cum
baptizatur. « Credimus : 185 est fides Ecclesiae quam Episcopi in Concilio profitentur congregati vel
generalius quam liturgica credentium profitetur congregatio. « Credo : est etiam Ecclesia, Mater nostra
quae Deo fide respondet sua nosque docet dicere: « Credo , « Credimus .
I. « Respice, Domine, fidem Ecclesiae Tuae
168 Ecclesia credit imprimis et sic meam fidem ducit, nutrit et sustinet. Ecclesia Dominum ubique
confitetur imprimis (« Te per orbem terrarum sancta confitetur Ecclesia , in hymno canimus « Te Deum
) atque cum illa et in illa impellimur et ducimur, ut nos etiam confiteamur: « Credo , « Credimus . Ab
Ecclesia recipimus fidem novamque in Christo vitam per Baptismum. Iuxta « Rituale Romanum ,
minister Baptismatis quaerit a catechumeno: « Quid petis ab Ecclesia Dei? . Et responsio: « Fidem . - «
Fides quid tibi praestat? - « Vitam aeternam . 186
169 Salus a solo Deo venit; sed quia vitam fidei per Ecclesiam recipimus, ipsa est Mater nostra: «
Credimus Ecclesiam quasi regenerationis Matrem, non in Ecclesiam credimus quasi in salutis auctorem .
187
Quia illa est Mater nostra, est etiam nostrae fidei educatrix.
II. Sermo fidei
170 Non in formulas credimus, sed in res quas illae exprimunt et quas nobis fides « tangere permittit. «
Actus autem [fidei] credentis non terminatur ad enuntiabile, sed ad rem [enuntiatam] . 188 Tamen ad has
res adiutorio formulationum fidei appropinquamus. Hae permittunt fidem exprimere et transmittere, illam
in communitate celebrare, illam facere propriam et ex illa magis magisque vivere.
171 Ecclesia quae est « columna et firmamentum veritatis (1 Tim 3,15), semel traditam sanctis fidem 189
custodit fideliter. Ipsa est quae verborum Christi memoriam servat et confessionem fidei Apostolorum a
generatione transmittit in generationem. Sicut mater suos filios loqui docet atque adeo mente intelligere et
cum aliis communicare, Ecclesia, Mater nostra, sermonem fidei nos docet ad nos in fidei intelligentiam
introducendos et vitam.
III. Una fides
172 A saeculis, per tot linguas, culturas, populos et nationes, Ecclesia unam fidem suam confiteri non
desinit, ab uno Domino acceptam, per unum Baptismum transmissam, in persuasione radicatam omnes
homines nonnisi unum habere Deum et Patrem. 190 Sanctus Irenaeus Lugdunensis, huius fidei testis,
declarat:
173 « Ecclesia enim per universum orbem usque ad fines terrae seminata, et ab Apostolis et discipulis
eorum accepit eam fidem [...]. Hanc praedicationem [...] et hanc fidem [...] diligenter custodit quasi unam
domum inhabitans, et similiter credit his, videlicet quasi unam animam habens et unum cor, et consonanter
haec praedicat et docet, et tradit quasi unum possidens os . 191
174 « Nam etsi in mundo loquelae dissimiles sunt, sed tamen virtus Traditionis una et eadem est. Et neque
hae quae in Germania sunt fundatae Ecclesiae aliter credunt aut aliter tradunt, neque hae quae in Hiberis
sunt, neque hae quae in Celtis, neque hae quae in Oriente, neque hae quae in Aegypto, neque hae quae in
Libya, neque hae quae in medio mundi sunt constitutae . 192 « Ecclesiae quidem praedicatio vera et
firma, apud quam una et eadem salutis via in universo mundo ostenditur . 193
175 Fidem « perceptam ab Ecclesia custodimus, et quae semper a Spiritu Dei, quasi in vaso bono eximium
quoddam depositum iuvenescens, et iuvenescere faciens ipsum vas in quo est . 194
Compendium
176 Fides est personalis totius hominis ad Deum Se revelantem adhaesio. Intellectus et voluntatis implicat
adhaesionem ad Revelationem, quam Deus gestis et verbis de Se Ipso fecit.
177 « Credere igitur duplicem habet relationem: ad personam et ad veritatem; ad veritatem propter
fiduciam in personam quae illam testificatur.
178 In nullum alium credere debemus quam in Deum, Patrem, Filium et Spiritum Sanctum.
179 Fides donum Dei est supernaturale. Ad credendum homo interioribus eget Spiritus Sancti auxiliis.
180 « Credere actus est humanus, conscius et liber, qui personae humanae correspondet dignitati.
181 « Credere actus est ecclesialis. Fides Ecclesiae nostram praecedit, gignit, sustinet et nutrit fidem.
Ecclesia est omnium credentium Mater. « Habere iam non potest Deum Patrem qui Ecclesiam non habet
Matrem . 195
182 « Nos ea omnia credimus, quae in Verbo Dei scripto vel tradito continentur et ab Ecclesia [...]
tamquam divinitus revelata credenda proponuntur . 196
183 Fides ad salutem necessaria est. Ipse Dominus asserit: « Qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus
erit; qui vero non crediderit, condemnabitur (Mc 16,16).
184 « Fides [...] praelibatio quaedam est illius cognitionis quae nos in futuro beatos faciet . 197
SYMBOLUM FIDEI
Symbolum Apostolicum 198 Nicaenum-Constantinopolitanum 199
Credo in unum Deum,
Credo in Deum
Patrem omnipotentem,
Patrem omnipotentem,
Factorem caeli et terrae,
Creatorem caeli et terrae,
visibilium omnium et invisibilium.
Et in unum Dominum Iesum
Christum,
Filium Dei unigenitum
et ex Patre natum ante omnia saecula,
Deum de Deo,
et in Iesum Christum, Filium Eius Lumen de Lumine,
unicum, Deum verum de Deo vero,
Dominum nostrum, genitum, non factum,
consubstantialem Patri:
per quem omnia facta sunt;
qui propter nos homines et propter
nostram salutem,
descendit de caelis,
et incarnatus est de Spiritu Sancto
qui conceptus est de Spiritu Sancto,
ex Maria Virgine
natus ex Maria Virgine,
et homo factus est,
crucifixus etiam pro nobis sub
passus sub Pontio Pilato,
Pontio Pilato,
crucifixus, mortuus,
et sepultus, passus et sepultus est,
descendit ad inferos, et resurrexit tertia die
tertia die resurrexit a mortuis,
ascendit ad caelos, secundum Scripturas,
sedet ad dexteram Patris et ascendit in caelum,
omnipotentis, sedet ad dexteram Patris,
inde venturus est iudicare vivos et
mortuos.
et iterum venturus est cum gloria,
iudicare vivos et mortuos;
cuius regni non erit finis.
Et in Spiritum Sanctum,
Dominum et vivificantem,
qui ex Patre Filioque procedit,
Credo in Spiritum Sanctum,
qui cum Patre et Filio
simul adoratur et conglorificatur,
qui locutus est per Prophetas.
Et unam sanctam catholicam et
sanctam Ecclesiam catholicam, apostolicam
Ecclesiam.
sanctorum communionem, Confiteor unum Baptisma
remissionem peccatorum, in remissionem peccatorum.
Et exspecto resurrectionem
carnis resurrectionem,
mortuorum,
vitam aeternam.
et vitam venturi saeculi.
Amen
Amen
(184) Symbolum Apostolicum: DS 30.
(185) Symbolum Nicaenum-Constantinopolitanum: DS 150 (in textu originali graeco).
(186) Ordo initiationis christianae adultorum, 75, ed. typica (Typis Polyglottis Vaticanis 1972) p. 24; Ibid., 247, p. 91.
(187) Faustus Reiensis, De Spiritu Sancto 1, 2: CSEL 21, 104 (1, 1: PL 62, 11).
(188) Sanctus Thomas Aquinas, Summa theologiae, II-II, q. 1, a. 2, ad 2: Ed. Leon. 8, 11.
(189) Cf Ids 1,3.
(190) Cf Eph 4,4-6.
(191) Sanctus Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, 1, 10, 1-2: SC 264, 154-158 (PG 7, 550-551).
(192) Sanctus Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, 1, 10, 2: SC 264, 158-160 (PG 7, 531-534).
(193) Sanctus Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, 5, 20, 1: SC 153, 254-256 (PG 7, 1177).
(194) Sanctus Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, 3, 24, 1: SC 211, 472 (PG 7, 966).
(195) Sanctus Cyprianus Carthaginiensis, De Ecclesiae catholicae unitate, 6: CCL 3, 253 (PL 4, 519).
(196) Paulus VI, Sollemnis Professio fidei, 20: AAS 60 (1968) 441.
(197) Sanctus Thomas Aquinas, Compendium theologiae, 1, 2: Ed. Leon. 42, 83.
(198) DS 30.
(199) DS 150.