MINIPROJEKTY
Uniwersalny konwerter HF/VHF
Choć na rynku dostępne są
szerokopasmowe odbiorniki, tak
zwane skanery częstotliwości,
umożliwiające nasłuch pasm
radiowych od kilkudziesięciu
kHz aż do kilku GHz, to jednak
w wielu przypadkach wystarczy
 i dużo taniej jest  dobudować
konwerter do posiadanego
odbiornika.
Opisany konwerter został skonstruowany
i zestrojony do nasłuchu Air Band (wybranej
częstotliwości VHF z pasma lotniczego) za
pomocą odbiornika HF/AM. Układ, współ-
pracujÄ…c z prostÄ… antenÄ… GP, wykorzystywanÄ…
w zasadzie do pasma 2 m i starszym radiote-
lefonem CB/AM (26...30 MHz), umożliwia jest sygnał z generatora. Przy zastosowanym
AVT 1526
odbiór kilku kanałów z pasma lotniczego. oscylatorze kwarcowym sygnał wejściowy
Najsilniejszy odbiór w okolicach Warszawy o częstotliwości np. 128,800 MHz pasma
miał miejsce na częstotliwości 128,800 MHz, lotniczego przesunięty zostaje do pasma W ofercie AVT:
AVT 1526A  płytka drukowana
przeznaczonej do podchodzenia do lądowa- 28,800 MHz. Wysoka częstotliwość generato-
AVT 1526B  płytka + elementy
nia samolotów na Okęciu. Jakość odbioru ra zapewnia wystarczające tłumienie często-
z pomocą tego konwertera nie była gorsza od tliwości lustrzanych, choć mogą pojawić się
bezpośredniego odbioru na FT-817. nieprzewidziane produkty przemiany. czep 1,5 zw. (od strony masy). Długość nawi-
Warto wiedzieć, że służba lotnicza pra- Układ mieszacza ma niestrojone wyjście nięcia około 12 mm.
cuje w modulacji AM w trybie simpleks (dławik L2), dzięki czemu może pracować Obwód wejściowy konwertera stroi się
z odstępem międzykanałowym 25 kHz w bardzo szerokim zakresie. Dopasowanie jednorazowo (za pomocą C3 na max szumu
(w paśmie 118...136,975 MHz można zmie- dużej impedancji wyjściowej mieszacza do z anteny) i nie wymaga dostrajania w obrę-
ścić 760 kanałów, ale w praktyce używanych standardowej impedancji wejściowej odbior- bie pasma.
jest 720). nika (50...75 V) zapewnia pojedynczy tran- Przy zasilaniu układu z zasilacza stabili-
Schemat ideowy konwertera pokazano zystor układu scalonego, włączony aktualnie zowanego 5 V można pominąć układ scalony
na rys. 1. Układ uproszczono do niezbęd- jako wtórnik emiterowy (1-E, 2-B, 3-C). US2 (zewrzeć we-wy).
nego minimum. Skonstruowano go na bazie Ze względu na napięcie zasilania oscyla- Układ po zmontowaniu należy za-
popularnego układu scalonego LA1185 oraz tora kwarcowego, obydwa układy są zasilane mknąć w metalowej obudowie wyposażonej
oscylatora kwarcowego 100,000 MHz. napięciem 5 V poprzez stabilizator 78L05 w gniazda koncentryczne, np. BNC, a sygna-
Selektywność układu zapewnia pojedyn- (napięcie wejściowe 8...15 V). ły wejściowe i wyjściowe należy doprowa-
czy obwód wejściowy konwertera i obwody Układ zmontowano na małej płytce dzać jak najkrótszymi kablami koncentrycz-
wejÅ›ciowe współpracujÄ…cego odbiornika. Sy- drukowanej o wymiarach okoÅ‚o 30×50 mm
gnał antenowy z obwodu L1-C4 jest podany (rys. 2).
na wejście mieszacza (nóżka 4). Na drugie Cewka obwodu wejściowego VHF ma 6
wejście mieszacza (poprzez nóżkę 8) podany zwojów CuAg 1 mm na średnicy 6 mm, od-
Rys. 2. Schemat montażowy
WYKAZ ELEMENTÓW
US1: LA1185
US2: 78L05
XO: 100 MHz (patrz tekst)
C1: 100 pF
C2: 22 nF
C3, C5, C6: 4,7 pF
C7: 22 mF/16 V
C8: 100 mF/16 V
C4: 25 pF (trymer)
L1: patrz tekst
L2: 10...100 mH
Rys. 1. Schemat ideowy konwertera VHF
Na CD karty katalogowe i noty aplikacyjne elementów
56 ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 6/2009
oznaczonych na Wykazie Elementów kolorem czerwonym
MINIPROJEKTY
nymi 50 V. Zamiast gniazda wyjściowego do nego pasma amatorskiego z zakresu fal krót- cewki L1 może stanowić dławik 10 mH, a miej-
obudowy można dokręcić wtyk UC1, który kich. Na przykład po wymianie oscylatora na sce trymera C4 kondensator stały 180 pF. An-
bÄ™dzie podÅ‚Ä…czany wprost do gniazda ante- Å‚atwo dostÄ™pnÄ… wartość 32 MHz lub 24 MHz tenÄ™ (np. dipol 2×20 m) należy podÅ‚Ä…czyć do
nowego współpracującego odbiornika. można na radiotelefonie CB wyposażonym dodatkowego uzwojenia na dławiku, składa-
Uniwersalność układu polega na tym, w SSB odbierać stacje pracujące w popular- jącego się z 3& 4 zwojów izolowanego drutu
że oprócz odbioru pasma lotniczego, a tak- nym paśmie 80 m. Dla wielu amatorów może nawiniętego bezpośrednio na dławiku (płytka
że satelitarnych map pogodowych NOAA to być jedna z tańszych możliwości nasłu- ma przewidziany otwór na dołączenie końca
(136,770...137,9125 MHz) w paśmie VHF, chu pasm używanych przez krótkofalowców, uzwojenia do masy). Przy zastosowaniu oscy-
można go przystosować także do innych za- w tym wysłuchania komunikatów PZK czy latora 24 MHz odbiór pasma 80 m wypadnie na
kresów HF, nie mówiąc o zapomnianej już poznanie pracy w zawodach. zakresie częstotliwości 27,5...27,8 MHz/LSB,
konwersji z CCIR na OIRT czy odwrotnie. Oczywiście oprócz oscylatora zmianie a przy oscylatorze 32 MHz w zakresie
Wykorzystując tę samą płytkę można ulegnie także obwód wejściowy, który w naj- 28,2...28,5 MHz/USB (odwrócenie wstęgi).
zbudować konwerter do nasłuchu dowol- prostszym przypadku dla pasma 80 m zamiast WJ