Rynek pieniężny to ogół krótkoterminowych (do
jednego roku) transakcji depozytowych i
kredytowych.
Transakcje rynku pieniężnego mają na celu
kształtowanie płynności finansowej (zdolności do realizowania płatności) podmiotów
uczestniczących w rynku pieniężnym.
Najkrótsza możliwa transakcja to pieniądz nocny (overnight). Jest to lokata dokonana od końca
dnia roboczego do początku kolejnego.
Transakcje rynku pieniężnego cd.
● O/N (ang. Overnight) – przez noc
● T/N (ang. Tomorrow Next) – z dnia
jutrzejszego na pojutrze
● S/N (ang. Spot Next) – 2 dni
● 1W (ang. 1 Week) – 1 tydzień
● 1M, 3M, 6M, 9M (ang. Months) – miesiące
● 1Y (ang. 1 Year) – 1 rok
Transakcje rynku pieniężnego cd.
Transakcje realizowane są w formie
bezpośrednich transakcji lub w formie emisji
walorów dłużnych (weksle skarbowe, weksle
handlowe, weksle komercyjne przedsiębiorstw,
certyfikaty depozytowe)
● Weksel jest papierem wartościowym, którego
wystawca zobowiązuje określoną jednostkę
(trasat) do zapłaty określonej sumy w
określonym czasie jednostce wskazanej na
wekslu (beneficjent)
● Weksel własny to zobowiązanie wystawcy
weksla (tutaj jest trasatem) do zapłaty
określonej sumy w określonym czasie
jednostce wskazanej na wekslu
Instrumenty rynku pieniężnego cd.
● Zdyskontowanie weksla – jeżeli beneficjent
weksla nie chce czekać aż wierzytelność
stanie się wymagalna, może sprzedać weksel
bankowi, za co ten pobiera opłatę według
stopy dyskontowej
● Redyskontowanie weksla - bank może
sprzedać weksel bankowi centralnemu, za co
ten pobiera opłatę według stopy
redyskontowej
Instrumenty rynku pieniężnego cd.
● Zdyskontowanie weksla – jeżeli beneficjent
weksla nie chce czekać aż wierzytelność
stanie się wymagalna, może sprzedać weksel
bankowi, za co ten pobiera opłatę według
stopy dyskontowej
● Redyskontowanie weksla - bank może
sprzedać weksel bankowi centralnemu, za co
ten pobiera opłatę według stopy
redyskontowej
Instrumenty rynku pieniężnego cd.
● Czek – specyficzny rodzaj weksla, będący
zobowiązaniem jego wystawcy (banku) do
zapłacenia określonej sumy beneficjentowi
● Certyfikat depozytowy (bon bankowy) – walor
emitowany przez bank komercyjny w celu
pozyskana środków na finansowanie akcji
kredytowej
Instrumenty rynku pieniężnego cd.
● Bon skarbowy (weksel skarbowy) –
krótkoterminowy papier dłużny emitowany
przez rząd w celu zachowania płynności
● Bon skarbowy może być zerokuponowy
(sprzedany z dyskontem) lub mieć charakter
kuponowy
Instrumenty rynku pieniężnego cd.
Stopa dyskontowa:
stopa dyskontowa = (wartość nominalna –
wartość bieżąca) / wartość nominalna
Stopa rentowności:
stopa rentowności = (wartość nominalna –
wartość bieżąca) / wartość bieżąca
● Banki
● Niebankowe instytucje finansowe
(towarzystwa ubezpieczeniowe, towarzystwa
budowlane, fundusze inwestycyjne, kasy
oszczędnościowe, fundusze emerytalne)
● Przedsiębiorstwa międzynarodowe
● Władze lokalne
Segment rynku pieniężnego, na którym banki
komercyjne dokonują transakcji depozytowych i
kredytowych.
Na tym rynku jest obecny bank centralny, który interweniuje w celu ustalenia stopy procentowej na założonym poziomie.
Kiedy bank posiada nadwyżkę środków
pieniężnych na nieoprocentowanym rachunku w
banku centralnym, to może ulokować ja na
procent w innym banku.
Kiedy bank nie posiada odpowiedniej ilości
środków pieniężnych do realizacji bieżących
płatności, to może pożyczyć środki od innego
banku.
● Międzybankowa stopa depozytowa to stopa
oprocentowania wkładów. Na warszawskim
rynku międzybankowym to WIBID a na
londyńskim to LIBID
● Międzybankowa stopa pożyczkowa to stopa
oprocentowania kredytów krótkoterminowych.
Na warszawskim rynku międzybankowym to
WIBOR a na londyńskim to LIBOR
● WIBID (LIBID) jest niższy od WIBOR (LIBOR)
pieniężnego
● Determinuje poziom stóp procentowych w
gospodarce
● Jest podstawową stopą procentową dla
kredytów (np. mieszkaniowych)
● Natomiast oprocentowanie wkładów podmiotów
gospodarczych w bankach jest słabo
skorelowane ze stopą rynku pieniężnego, gdyż
banki finansują działalność na rynku
pieniężnym
● Rynek eurowalutowy jest ogółem krótkoterminowych transakcji lokacyjnych i pożyczkowych w walucie jednego kraju, dokonywanych w banku
umiejscowionym w innym kraju
● Eurowalutą jest lokata dolarowa dokonana w
angielskim banku
● Euroobligacje to papiery średnioterminowe nie należące do rynku pieniężnego, lecz do rynku
kapitałowego
● Rynek walutowy to zespół transakcji kupna i
sprzedaży walut obcych
● Charakter transakcji jest krótkoterminowy
● Jest segmentem rynku pieniężnego
● Kurs waluty jest ceną waluty zagranicznej w
jednostce waluty krajowej lub ceną waluty
krajowej w jednostce waluty zagranicznej
● Relacja pomiędzy podażą a popytem na
walutę wyznacza jej kurs
● Kurs walutowy jest w dużym stopniu
determinowany saldem bilansu płatniczego
● Teoria parytetu stóp procentowych (kurs
waluty jest uzależniony od różnic w poziomie
stóp procentowych; wysoka stopa procentowa
tworzy tendencję do aprecjacji a niska do
deprecjacji)
● Teoria parytetu siły nabywczej uzależnia kurs walutowy od różnic w poziomie cen pomiędzy
poszczególnymi krajami
Teoria parytetu siły nabywczej
Ujęcie absolutne:
Ex = P(A) / P(B)
Ujęcie względne:
ΔEx = ΔP(A) – ΔP(B)
Ex – kurs walutowy; P(A),P(B) – poziom cen w
poszczególnych krajach