Układy sieci elektrycznych.
Możliwe są ( rys.) trzy układy sieci (instalacji): IT, TT, TN.
Pierwsza litera symbolu dwuliterowego oznacza że:
I – punkt neutralny układu jest izolowany od ziemi,
T – punkt neutralny układu jest z nią bezpośrednio połączony.
Druga litera symbolu określa sposób wykonania połączeń ochronnych, informuje z czym łączy
się części przewodzące dostępne urządzeń:
N – bezpośrednio (przewodami) z punktem neutralnym układu,
T – bezpośrednio z ziemią albo pośrednio(poprzez sieć przewodów ochronnych niepołączonych z punktem neutralnym układu) z ziemią.
W każdym z układów prąd zwarcia doziemnego jest znacząco różny, a mianowicie:
- jest najmniejszy w układzie IT, bo obwód jego zamyka się przez doziemne pojemności
i upływności układu (i ewentualnie przez dużą impedancję punktu neutralnego układu),
- jest większy w układzie TT; obwód prądu zamyka się przez dwa uziemienia i ziemię,
- jest największy w układzie TN, bo jego obwód w całości tworzą przewody.
W układzie TN w wyniku zwarcia L-PEN w dowolnym miejscu sieci lub instalacji, powinien popłynąć prąd (zwarciowy) na tyle duży, aby w wymaganym czasie zadziałało poprzedzające zabezpieczenie zwarciowe: bezpiecznik lub wyłącznik nadprądowy. W sytuacji wcześniejszego
przerwania przewodu ochronno-neutralnego PEN (pełniącego rolę i przewodu ochronnego i przewodu neutralnego), zwłaszcza w obwodzie 1-fazowym, grozi ciężkim porażeniem.
Dlatego też przewód PEN rozdziela się na dwa przewody: N – neutralny i PE- ochronny, w sytuacjach w których przerwanie przewodu PEN jest bardzo prawdopodobne. Dlatego:
- żyła PEN jest zabroniona we wszelkich przewodach ruchomych (nie ułożonych na stałe),
- przewód lub żyła PEN jest dopuszczalna w przewodach ułożonych na stałe, pod warunkiem, że ma przekrój co najmniej 10 mm2 (miedź) lub 16 mm2 (aluminium).
Po rozdzieleniu przewodu PEN na PE i N, przerwanie przewodu PE tylko likwiduje ochronę, a przerwanie przewodu N przerywa zasilanie obwodu 1-fazowego, a w obwodzie 3-fazowym
wywołuje asymetrię napięć fazowych.
W zależności od tego czy stosuje się wspólny (C - ang. common) przewód PEN, czy oddzielne (S - ang. separate) przewody PE i N, są możliwe trzy układy:
TN-C - w całym układzie występuje wspólny przewód PEN, w ogóle nie ma przewodów
ruchomych, a przewody PEN mają wystarczająco duży przekrój,
TN-S - w całym układzie występują osobne przewody PE i N, co zdarza się w niezbyt
rozległych instalacjach specjalnych,
TN-CS – w liniach rozdzielczych, a także w liniach odbiorczych o dużym przekroju występuje przewód PEN, natomiast w obwodach odbiorczych o małym przekroju przewodów –
osobne przewody PE i N; jest to rozwiązanie powszechnie dziś stosowane.
Uziemienia ochronne to połączenia z ziemią lokalną - częścią ziemi znajdującą się w pobliżu uziomu:
- punktów neutralnych instalacji elektrycznych układów TN, do których są przyłączone
przewody ochronne PEN lub PE. (Uziemienie punktów neutralnych spełnia równocześnie zadania uziemienia roboczego).
- przewodów PEN i PE w układach TN,
- zacisków ochronnych PE urządzeń zasilanych z układów TT.
Podstawowymi zadaniami uziemień ochronnych jest:
- zrównanie z potencjałem ziemi, potencjału przewodów ochronnych i przyłączonych do nich
części przewodzących oraz obniżenie jego wartości, i/lub
- stworzenie połączenia między częściami przewodzącymi dostępnymi, a ziemią dla
wykorzystania jej jako przewodu powrotnego dla prądu zwarcia doziemnego.
Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: http://www.software602.com/