AKADEMIA ROLNICZA
AGRICULTURAL UNIVERSITY
W KRAKOWIE
OF CRACOW
KATEDRA MELIORACJI
DEPARTMENTAL OF LAND RECLAMATION
I KSZTAŁTOWANIA ŚRODOWISKA
AND ENVIRONMENTAL DEVELOPMENT
30-059 Kraków, Al. Mickiewicza 24/28, Poland
tel. (0-12) 633-98-05
TEMAT II
Do ćwiczeń z przedmiotu Ekonomika inżynierii środowiska dla studentów III roku Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji, kierunku Inżynierii Środowiska, specjalizacji Infrastruktura Techniczna Wsi
Student(ka): ................................................................................................................
Ocena ekonomiczna i wybór wariantu technicznego zaopatrzenia wsi w wodę 1. Przeprowadzić rachunek ekonomiczny na przykładzie dwóch wariantów (wariant I i II) techniczno – przestrzennego rozwiązania zaopatrzenia w wodę wsi o często spotykanym typie zabudowy 2. Wieś, którą przewiduje się zaopatrzyć w wodę charakteryzuje się następującymi cechami:
łączna liczba zagród – 100, są one skupione w pięciu koloniach po 20 każda.
odległość między zagrodami wynosi średnio 50 m
odległość między grupami zagród wynosi 500 m.
łączna liczba mieszkańców wynosi 500 osób.
WARIANT I
Wodociąg zbiorczy łączy siecią wodociągową wszystkie gospodarstwa wsi bez względu na ich oddalenie od źródła ujęcia wody.
WARIANT II
Zaopatrzenie w wodę z pięciu wodociągów mniejszych tzw. zagrodowych, z których każdy obsługiwał będzie kolonie za-gród w promieniu stosunkowo najmniejszym.
PODSTAWOWE PARAMETRY INWESTYCJI
a. zaopatrzenie wody (efekt użytkowy) V [m3∙rok-1]
Obecne
Średnie
Docelowe
V0 [ m3∙rok-1]
Vśr [m3∙rok-1]
Vdoc [ m3∙rok-1]
16200
(Vdoc + V0)/2 = 20250
1,5∙16200 = 24300
b. nakłady inwestycyjne
WARIANT
Stopa
Wyszczególnienie
I [zł]
II [zł]
amortyzacji [%]
1
2
3
4
1. Ujęcie wody
70000
85000
5
2. Stacja pomp - budynek
80000
90000
1,25
3. Stacja pomp – urządzenia techniczne
75000
90000
5
4. Sieć z urządzeniami technicznymi
130000
110000
2
I =
I =
OGÓŁEM
----------------
355000
375000
c. łączna długość sieci [mb]
Wariant I [mb]
Wariant II [mb]
9000
7000
d. okres realizacji inwestycji [lata]
Wariant I [lata]
Wariant II [lata]
2
3
Temat wydał .............................................................................................dnia ................................................luty 2007 r.
Projekt przyjął i zaliczył ...........................................................................dnia ................................................................. r.
1. Ustalenie nakładów inwestycyjnych na realizację przedsięwzięć z uwzględnieniem zamrożenia.
J = I · z
r ⋅ b
z = 1+
2
r – stopa procentowa, z której jest inwestycja wykonywana; r = 4 ÷ 8%; przyjmu-ję r = 5% dla obu wariantów,
b – zamrożenie nakładów (okres realizacji inwestycji – 2 lata (wariant I), 3(wariant II) I – nakłady bez zamrożenia = 35500 zł (wariant I) = 375000 zł (wariant II) Wariant I
Wariant II
05
,
0
⋅ 2
05
,
0
⋅ 3
z
=
=
I = 1+
05
,
1
z
2
II = 1+
075
,
1
2
JI = 355000 · 1,05 = 372750 zł
JII = 375000 · 1,075 = 403125 zł
2. Obliczenie średniej stopy amortyzacji
Σ S( stawek amortyz i
acj )
s =
Σ Inakladów
Wariant I
Wariant II
2.1. S = 70000 · 5% = 3500
2.1. S = 85000 · 5 % = 4250
2.2. S = 80000 · 1,25% = 1000
2.2.
S = 90000 · 1,25 % = 1125
2.3. S = 75000 · 5% = 3750
2.3.
S = 90000 · 5 % = 4500
2.4. S = 130000 · 2% = 2600
2.4.
S = 110000 · 2 % = 2200
ΣS = 10850 zł
ΣS = 12075 zł
−
10850
−
s
12075
I =
=
s
= 0,031 = 3,1%
355000
sII = =
s
= 0,032 = 3,2%
375000
s – stopa amortyzacji [%]
S – stawka amortyzacji [zł]
2.1.Ujęcie wody
2.2.Stacja pomp – budynek
2.3.Stacja pomp – urządzenia techniczne
2.4.Sieć z urządzeniami technicznymi
3. Ustalenie kosztów bieżących
Kb = J · 2 %
Kb – (2-5%) nakładów inwestycyjnych w zamrożeniu WARIANT I WARIANT II KbI = 372750 · 2% = 372750 · 0,02 = 7455 zł
KbII = 403125 · 2% = 8062,5 zł
4. Obliczenie obciążenia pełnymi kosztami zaopatrzenia wsi w wodę na jednostkę efektu użytkowego.
E4 = [J · (r +s) + Kb]/ V [ zł∙m-3]
V – zapotrzebowanie na wodę [m3 ∙ rok-1]
Wariant I
E4o = [J · (r +s) + Kb]/ Vobecne
E4o = [372750 · (0,05 + 0,031) + 7455]/ 16200 = 2,32
E4śr = [J · (r +s) + Kb]/ Vśrednie
E4śr = [372750 · (0,05 + 0,031) + 7455]/ 20250 = 1,86
E4doc = [J · (r +s) + Kb]/ Vdocelowe
E4doc = [372750 · (0,05 + 0,031) + 7455]/ 24300 = 1,55
Wariant II
E4o = [403125 · (0,05 + 0,032) + 8062,5]/ 16200 = 2,54
E4ś = [403125 · (0,05 + 0,032) + 8062,5]/ 20250 = 2,03
E4d = [403125 · (0,05 + 0,032) + 8062,5]/ 24300 = 1,69
5. Obliczenie szczegółowych wskaźników techniczno – ekonomicznych
a). wskaźnik kapitałochłonności – Wj [zł∙m-3]
b). wskaźnik nakładów inwestycyjnych na jedną osobę – A [zł∙osoba-1]
c). wskaźnik nakładów na jedną zagrodę – B [zł∙zagroda-1]
d). wskaźnik obciążenia nakładami na 1 mb sieci wodociągowej – C [zł∙mb-1]
Wariant I
Wariant II Wskaźnik
kapitałochłonności [Wj = J/V]:
- obecne: 372750/16200 = 23,01 [zł∙m-3] 403125/ 16200 = 24,88 [zł∙m-3]
- średnie: 372750/ 20250 = 18,41[zł∙m-3] 403125/ 20250 = 19,91 [zł∙m-3]
- docelowe:
372750/24300 = 15,34 [zł∙m-3] 403125/ 24300 = 16,59 [zł∙m-3]
Wskaźnik
nakładów na 1 osobę [A = J/M]:
372750/ 500 = 745,5 [zł∙osoba-1] 403125/ 500 = 806,25 [zł∙osoba-1]
Wskaźnik
nakładów na 1 zagrodę [B = J/Z]:
372750/100 = 3727,5 [zł∙zagroda-1] 403125/100 = 4031,25 [zł∙zagroda-1]
Wskaźnik
obciążenia nakładami na 1 mb sieci [C = J/L]: 372750/ 9000 = 41,42 [zł∙mb-1] 403125/ 7000 = 57,59 [zł∙mb-1]
Jak wynika z powyższych obliczeń nakładów inwestycyjnych na realizację przedsię-
wzięć z uwzględnieniem zamrożenia, kosztów bieżących, obciążenia pełnymi kosztami zaopatrzenia wsi w wodę na jednostkę efektu użytkowego oraz szczegółowych wskaź-
ników techniczno – ekonomicznych we wszystkich przypadkach wartości są większe dla wariantu II. Możemy więc stąd wnioskować, że budowa dodatkowych budynków pompowni, kupno dodatkowych pomp oraz pozostałe koszty jakie będą nam towarzy-szyć przy realizacji wariantu drugiego będą znacznie wyższe niż w przypadku wariantu I, gdzie na pewno będzie należało wykonać dłuższe przewody i o większej średnicy.
Porównując wysokość kosztów jakie będzie trzeba ponieść na realizację wariantu II, czyli wieś byłaby zaopatrywana w wodę z pięciu wodociągów mniejszych tzw. zagrodowych, z których każdy obsługiwałby kolonie zagród w promieniu stosunkowo najmniejszym, wybieram wariant I, w którym wodociąg zbiorczy będzie łączyć siecią wodocią-
gową wszystkie gospodarstwa wsi bez względu na ich oddalenie od źródła ujęcia wody, tym bardziej, że realizacja wariantu I będzie o rok krótsza niż wariantu II.