Grafika komputerowa – Zajęcia praktyczne
13
kwietnia
2008
Typy i formaty fontów
Najczęściej używanymi fontami na platformach systemowych są fonty wektorowe
reprezentujące kształty poszczególnych znaków w postaci ich obrysów. Obrys, tzw. krzywe
Béziera, składa się z szeregu punktów, tak złożone są m.in. fonty TrueType, Type 1,
OpenType. Fonty tego typu mogą być dowolnie skalowane bez naruszania kształtu i jakości.
W przypadku fontów bitmapowych znaki definiowane są przez szereg kropek (pikseli) wadą
jest ograniczenie w wielkości danego kroju. Ne można dowolnie ich skalować bez wpływu na jakość, dla każdego pisma wymagane jest przygotowanie oddzielnych znaków ułożonych na
siatce rastrowej. Fonty bitmapowe (np: BDF, FON) są coraz rzadziej wykorzystywane.
Fonty True Type
Ten rodzaj fontu, zapisywany z rozszerzeniem TTF, powstał poprzez współpracę firm Apple
i Microsoft, które chciały utworzyć konkurencję dla zdobywających popularność fontów Type 1. Zamierzeniem twórców było opracowanie fontów nie wymagających obecności Adobe
Type Managera, który pełni funkcję rasteryzera, jak również zapisanie znaków w jednym
pliku. Popularność TrueType zdobyły wraz z rozbudową systemu Windows, większość
systemów zawiera w sobie rasteryzer fontów TrueType umożliwiający ich przeglądanie
i drukowanie (Macintosh od 1991 r.). Fonty te zbudowane są z krzywych matematycznych
drugiego stopnia B-splinnes z dziesiątkami rekurencyjnych tabel definiujących parametry
kroju i są mniej skomplikowane dla systemu operacyjnego niż fonty Type 1.
Fonty Type 1
Type 1 zostały utworzone przez Adobe, składają się z plików PFB, PFM, AFM. Aby
wyświetlić znaki kroju potrzebny jest rasteryzer fontu - Adobe Type Manager - dołączany
niekiedy do pakietów DTP. Format ten szczególnie nadaje się do systemów, gdzie wydruki
zostaną realizowane na urządzeniach z interpreterem PostScript. Font Type 1 wymaga dwóch plików uwzględniających specyfikację odpowiednich urządzeń wyjściowych. Font ekranowy
ma rozdzielczość 72 ppi, służy do wyświetlania na monitorach, font wyjściowy ma wysoką
rozdzielczość i pozwala na uzyskanie wydruków na urządzeniach drukujących. Podczas
przekazywania tego typu fontów drukarni wraz z projektem trzeba mieć na uwadze oba
rodzaje plików, brak jednego z nich uniemożliwi załadowanie fontu do systemu
operacyjnego. Wskazówki dotyczące odtwarzania kształtów poszczególnych znaków przez
raster (hinty) zawarte w Type 1 są interpretowane przez rasteryzer w sposób mniej dokładny niż w przypadku fontów TrueType. Fonty postscriptowe ulegają bardziej wpływom
rasteryzera, który ma wpływ na budowę liter danego kroju z kropek rastrowych. Jednak
problem hintingu jest praktycznie wyeliminowany w w urządzeniach operujących wysokimi
rozdzielczościami. Z kolei wydruki z drukarek o niskiej rozdzielczości mogą być narażone 1
Grafika komputerowa – Zajęcia praktyczne
13
kwietnia
2008
na niekorzystne działanie hintów, co objawia się zdeformowanym kształtem wydrukowanych
znaków. Fonty Type 1 używają do odtwarzania kształtu krzywych Béziera trzeciego stopnia.
Fonty TrueType wyświetlają się i drukują na drukarkach komputerowych, jednak
ich skierowanie na urządzenia postscriptowe przysparza niekiedy kłopotów prowadzących
do błędów w reprodukcji. Podczas konwersji TrueType zostają zamienione na Type 1,
te mogą być odczytywane przez dowolne urządzenie postscriptowe. Zamiana jednak jest
procesem złożonym na tyle, że obraz danego kroju zostaje niepoprawnie zinterpretowany.
Aby temu zapobiec powstało oprogramowanie pozwalające kontrolować poprawność
interpretowania fontu przez urządzenie PostScript, np. Adobe Distiller. Chcąc uzyskać
podgląd pliku PS przed skierowaniem go do urządzenia postscriptowego należy wydrukować
dane do pliku, następnie go przedestylować i odczytać utworzony plik PDF przy użyciu np.
Adobe Reader.
Fonty OpenType
Format opracowany przez Adobe i Microsoft z połączenia właściwości fontów TrueType
i Type 1. Mogą być one używane na komputerach Macintosh oraz PC . Przy użyciu InDesigna
można w pełni korzystać z udogodnień OpenType, np: zamiana brakujących liter na inne
alternatywne znaki. Dużym ułatwieniem w przesyłaniu plików jest kompatybilność fontów
z platformami Windows i MacOS, łatwość łączenia znaków specjalnych w obrębie jednego
pliku fontu. Dostępne są w wielu wersjach językowych, kodowane w standardzie Unicode.
2