Bezpieczeństwo narodowe II rok
Studia uzupełniające magisterskie
Grupa I
Negocjacje w logistyce
Definicja procesu negocjacji w logistyce zawiera się w trzech podstawowych
stwierdzeniach: chęć osiągnięcia porozumienia następuje w drodze dyskusji, przezwycięŜa się
przeszkody lub trudności by zakończyły się sukcesem oraz prowadzi się narady, dyskusje lub
pertraktacje mające na celu osiągnięcie porozumienia.
Przed rozpoczęciem negocjacji naleŜy obrać odpowiednią taktykę. NiezaleŜnie od tego, czy
negocjacje dotyczą umowy, harmonogramu produkcji, modyfikacji specyfikacji, proces ten zawsze
obejmuje dyskusję, która powinna doprowadzić do porozumienia, a w ostatecznym rezultacie do
sukcesu. Negocjacje są przede wszystkim ćwiczeniem na komunikowanie się dwóch stron. Dobra i
sprawna komunikacja jest kluczem do sukcesu.
Proces negocjacyjny składa się z trzech etapów: planowania, przedstawienia rozgrywki
negocjacyjnej i przeprowadzenia czyli realizacji wynegocjowanej umowy.
Proces planowania negocjacji dzielimy na kilka poszczególnych etapów. Czas przygotowań
– w większości negocjacji dokładne planowanie jest niezbędne, podczas badań stwierdzono, iŜ etap
przygotowań powinien trwać dziesięć razy dłuŜej niŜ etap rzeczywistych negocjacji. Kolejno
następuje etap przygotowań, który dzielimy na:
• Prognozowanie – przewidując przebieg negocjacji cenowej, im szybciej zaczniemy
rozwaŜać moŜliwe wahania ceny w trakcie negocjacji, tym lepiej. MoŜe to dać czas na
poszukiwanie konkurencyjnych ofert lub próbną analizę wartości i ewentualną redukcję
kosztów, co wzmocni pozycję kupujących w negocjacjach. Strona sprzedająca moŜe nie
przypisywać kwestii ceny takiego znaczenia jak strona kupująca, ale musi
rozwaŜyć moŜliwe reakcje kupujących na jakiekolwiek propozycje podniesienia ceny.
Wiedza kupującego o tym, czego potrzebuje i jak długo będzie tego potrzebował
dodatkowo umacnia jego pozycję.
• Gromadzenie danych – na etapie przygotowań do negocjacji muszą zostać ustalone fakty
dotyczące rynku. Niektóre dane są łatwo dostępne i mają znaczący wpływ na wynik
negocjacji, gdyŜ wiedza to siła i władza, a w tym przypadku to silna pozycja negocjacyjna.
Następnym etapem jest analiza danych szczegółowych takich jak analiza kosztów i wartości.
Po przeanalizowaniu tych dwóch punktów naleŜy przyjąć narzędzia jakimi będziemy planować
nasze negocjacje. Wśród narzędzi są np. burza mózgów lub gra symulacyjna. Kolejnym etapem jest
opracowanie strategii i taktyki negocjacji. W tym etapie musimy ustalić cel negocjacji, ustalić kto
posiada kartę atutową oraz ustalić uczestników grup negocjujących. Następnie naleŜy ustalić czy
negocjacje mają być grupowe lub indywidualne oraz kto będzie uczestnikiem negocjacji. Po
wybraniu uczestników naleŜy nadać im odpowiednie upowaŜnienia decyzyjne. Następnym etapem
jest ustalenie jakie potrzeby negocjatorów mają być zaspokojone oraz kluczowe cele negocjacji.
Dla kaŜdej z potrzeb określamy wynik idealny, wynik realistyczny i wynik pesymistyczny.
Następnie musimy przyjąć jaki klimat rozmów będziemy tworzyć oraz styl. MoŜemy obrać
długoterminową współpracę czy teŜ negocjację typu wygrana – wygrana. Następnie ustalamy jakie
mogą wystąpić problemy podczas negocjacji oraz na jakie ustępstwa moŜemy się zgodzić.
Ustępstwa w negocjacjach są źródłem cennych informacji. Mogą one nam na przykład powiedzieć:
czego chce druga strona, jak bardzo tego chce a nawet co jest gotowa poświęcić, aby to zdobyć.
KaŜde ustępstwo, zaoferowane drugiej stronie, podniesie ich aspiracje i udowodni, Ŝe jest się
zdecydowanym zrealizować swoje cele. NaleŜy oferować ustępstwa, które “niczego nie zdradzają”
oraz naleŜy starać się za kaŜde ustępstwo otrzymać coś w zamian.
Taktykę moŜna zdefiniować jako manipulację stosowaną dla osiągnięcia jakiegoś celu.
Przykładowe taktyki stosowane w negocjacjach:
• Milczenie jest bardzo mocna taktyka, którą czasami trudno zastosować. Wprawia ona w
zakłopotanie osobę, do której milczenie jest skierowane. Jest bardzo przydatna gdy
następnym razem dostawca zaproponuje podniesienie ceny; odpowiadamy wtedy tylko
“Nie” i nic więcej.
• Wycofanie jest bardzo dobrą techniką pozwalającą na chwilę oddechu, jeśli podczas
negocjacji zdarzy się coś nieoczekiwanego. W tym czasie moŜna jeszcze raz przemyśleć
swoją strategię w obliczu zaistniałych okoliczności.
• Ryzykanctwo doprowadza w negocjacjach do ryzykownej sytuacji, aby przeforsować swoją
propozycję.
• Powtarzanie ciągłe powtarzanie jakiegoś stwierdzenia, które w końcu doprowadza
“oponenta” do takiego stanu, Ŝe łatwo przewidzieć jego reakcję na dane posunięcie.
• Groźba/SzantaŜ groŜenie, Ŝe jeśli dana rzecz nie nastąpi, konsekwencje będą powaŜne.
• Co by było gdyby strategia przydatna do poszukiwania nowych dróg w dyskusji, co moŜe
skłonić “oponenta” do ujawnienia informacji, które wzmocnią naszą pozycję.
• Tępak udawanie, Ŝe nie rozumiemy o co chodzi zmusi naszego “oponenta” do powtórzenia i
rozwinięcia tego, co juŜ powiedział. Tak jak w przypadku strategii “Co by było, gdyby?”,
istnieje szansa, Ŝe nasz oponent zdradzi coś, co będziemy mogli wykorzystać.
• Osoba trzecia posłuŜenie się osobą trzecią jako wytłumaczeniem dla twardych warunków,
np. tłumaczenie, Ŝe dyrektor wydał zarządzenie: “w tym roku nie akceptujemy Ŝadnych
podwyŜek cen”.
Do mocnych stron kupującego moŜemy zaliczyć: brak paniki, niecierpliwość dostawców,
duŜą konkurencję, słaby rynek, dostępne są inne moŜliwości, kupująca firma dobrze traktuje
sprzedawców, analiza strony sprzedającej przez kupującego.
Mocne strony sprzedającego to: brak czasu, letarg wśród sprzedawców, brak konkurencji,
mocny rynek, kupujący ma szczególne wymagania, kupująca firma źle traktuje sprzedawców,
analiza strony kupującej przez sprzedającego.
Czynniki umacniające własną pozycję jako kupującego w negocjacjach: nie robienie
Ŝadnych pochlebnych uwag, zaznaczenie, Ŝe ma się teŜ inne oferty, wraŜenie, Ŝe stara się sobie dać
duŜo czasu, zadawanie tak wielu pytań, jak to moŜliwe, nie zdradzanie dokładnej ilości zakupu.
Czynniki osłabiające własną pozycję jako kupującego w negocjacjach: przyznanie się, Ŝe
preferuje się jego produkt, Ŝe jego produkt nie ma Ŝadnej konkurencji, powiedzenie, Ŝe skorzysta
się z jego oferty, niechęć do przedyskutowania wszelkich kwestii, przyznanie się od razu do
konkretnej ilości zapotrzebowanego towaru.
Przebieg negocjacji - Gra
1. “Logika kontra emocje” w komunikacji społecznej (relacja 14%/86%)
2. Pierwsze wraŜenie - "język ciała"
3. Miejsce negocjacji (lokalizacja) - preferencja dla własnej firmy
4. Pora negocjacji - dla kupującego preferencja pory przedpołudniowej
5. Sporządzenie spisu stanowisk obu stron
6. Ustalenie najwaŜniejszego celu oponenta
7. Ustalenie płaszczyzny porozumienia
8. Sporządzenie listy kwestii spornych i ich wyjaśnienie ("menu" negocjacji)
9. Dyskusja negocjacyjna - rola komunikacji, psychologii i "mowy ciała"
10. Co robić w przypadku impasu?
11. Prowadzenie dyskusji
12. Negocjacje zespołowe (wykorzystanie zespołu w taktyce negocjacyjnej)
Realizacja wynegocjowanej umowy (przeprowadzenie)
1. Realizacja uzgodnień dokonanych w trakcie negocjacji (wiarygodność, przyszłość)
2. Podsumowanie negocjacji (notatki z przebiegu, sprawozdanie wewnętrzne).
Bibliografia:
Słonimski Bronisław, Wprowadzenie do logistyki. Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej. Koszalin 2008.
Kisperska-Moroń Danuta, Podstawy podejmowania decyzji logistycznych w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo AE
Katowice 1995.