KONSUMPCJA

UKIERUNKOWANA NA

PRZYSZŁOŚĆ

GRAFICZNA ILUSTRACJA WYBORU

WIELOOKRESOWEGO KONSUMENTA

C

, i

t+1

t+1

Krzywe obojętności wyrażają

i

+ i (1+r)

preferencje konsumenta co do

t+1

t

wielkości konsumpcji oraz

dochodów dzisiejszych i

przyszłych.

A

Linia ograniczenia

budżetowego pokazuje

I

możliwości wymiany

it+1

konsumpcji i dochodów

B

dzisiejszych i przyszłych

BL

it

i + i /(1+r)

c , i

t

t+1

t

t

A – konsument jest pożyczkodawcą netto; B – konsument jest pożyczkobiorcą netto

WPŁYW WZROSTU OPROCENTOWANIA NA

WYBÓR WIELOOKRESOWY KONSUMENTA

C

, i

t+1

t+1

B’

Wzrost stopy procentowej

czyni linię budżetową bardziej

B

stromą.

Zależnie od preferencji

konsument jest skłonny

pożyczać od innych mniej, nie

pożyczać wcale lub pożyczać

innym.

it+1

BL

BL

1

2

it

A’

A

c , i

t

t

JOHN MAYNARD KEYNES:

Uważał, że konsumpcja ludzi bezpośrednio zależy od ich dochodu w danym momencie. Podstawą modelu Keynesa była liniowa funkcja konsumpcji. W modelu z liniową funkcją konsumpcji poziom popytu zależy wprost proporcjonalnie od dochodu, jednak nawet przy zerowych dochodzie konsumpcja jest dodatnia.

Funkcja konsumpcji

1.

Dochód rozporządzalny jest to dochód pozostający w dyspozycji ludzi po zapłaceniu podatków.

2.

Funkcja konsumpcji pokazuje , że istnieje przewidywalna zależność między rozporządzalnym dochodem a konsumpcją. Im wyższy jest rozporządzalny dochód, tym wyższa jest konsumpcja.

3.

Końcowa skłonność do konsumpcji jest to część przyrostu rozporządzalnego dochodu przeznaczona na konsumpcję.

konsumpcja (C) (mld dol.)

funkcja

konsumpcji

C = a + bYd

2000

C

1000

C

nachylenie = b =

Y

Y

d

d

1000

2000

3000

rozporządzalny dochód

(Y )

d (mld dol.)

Rys. 4 Funkcja konsumpcji

Konsumpcja zależy od dochodu. Biegnąca w górę linia prosta pokazuje, że wyższe poziomy dochodu rozporządzalnego znajdują swoje odpowiedniki w wyższych poziomach konsumpcji. Nachylenie tej prostej mówi nam, o ile zmienia się konsumpcja przy zmianie dochodu rozporządzalnego. Nachylenie tej linii jest równe krańcowej skłonności do konsumpcji.

Milton Friedman

Teoria stałego dochodu

Teoria

konsumpcji

ukierunkowana

Franco Modigliani

na przyszłość

Teoria cyklu życia

Hipoteza dochodu permanentnego

(stałego) Miltona Friedmana

Friedman reprezentuje opozycyjny do teorii Keynesa nurt myślowy zwany monetaryzmem, uważa on, że poziom wydatków konsumpcyjnych nie jest uzależniony wprost od wielkości bieżących dochodów rozporządzalnych, lecz przede wszystkim od przeciętnego dochodu uzyskiwanego w dłuższym, przynajmniej kilkuletnim okresie. Dochód ten nazywa Friedman dochodem permanentnym (stałym). Zgodnie z tym, konsument nie kieruje się w swych decyzjach nabywczych, a zwłaszcza w swej polityce konsumpcyjnej, poziomem łącznych, aktualnie uzyskiwanych dochodów, lecz kieruje się przede wszystkim indywidualnie oszacowanym dochodem permanentnym rozumianym jako średnia z poziomu dochodów z ostatnich lat i oczekiwanego dochodu w przyszłości. Doraźne, a zwłaszcza przejściowe, zmiany dochodów modyfikują tylko nieznacznie konsumpcję.

Franco Modigliani uzupełnił hipotezę dochodu permanentnego hipotezą cyklu życia Istotą hipotezy cyklu życia jest twierdzenie, że gospodarstwa domowe (ludzie) kształtują swój poziom i strukturę konsumpcji nie tylko na

podstawie aktualnego i spodziewanego dochodu, ale uwzględniają także okres swego życia. O wyborze ścieżki konsumpcji w najwyższym stopniu decyduje prognoza przyszłych dochodów, prognoza

subiektywna z perspektywy bieżącej fazy cyklu życia.

Założenia modelu konsumpcji ukierunkowanej na przyszłość

• Gospodarstwa domowe planują konsumpcję na całe życie

• Międzyokresowe ograniczenia budżetowe oznaczają, że cała planowana konsumpcja nie może być większa od całkowitych zasobów gospodarstwa domowego

• Dopuszczenie każdego rodzaju preferencji jednakże przyjmuje się, że gospodarstwa domowe preferują gładką ścieżkę konsumpcji

• Bieżąca konsumpcja reaguje nie tylko na zmiany bieżącego dochodu, ale również na zmiany oczekiwanego dochodu.

Teoria konsumpcji ukierunkowana na przyszłość - wykres

dochód

Linia dochodu

konsumpcja

b

a

65

Lata