ROM (ang. Read-Only Memory - pamięć tylko do odczytu) – rodzaj pamięci stałej
(nieulotnej), której zawartość nie znika po wyłączeniu zasilania. Zawiera ona instrukcje lub
dane potrzebne w pracy komputera, umieszczone w niej podczas produkcji lub procesu
programowania, np. procedury startowe, pełne programy obsługi sterowników oraz inne
ustalone informacje stałe. Z pamięci ROM dane te można tylko odczytywać, choć obecnie
istnieje także możliwość pewnej modyfikacji zapisu ustawień BIOS, czyli podstawowych
procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym komputera a sprzętem.
Rodzaje pamięci ROM
ROM - pamięci tylko do odczytu. Ten typ pamięci programowany jest przez producenta w
trakcie procesu produkcyjnego. Czasami ROM określana jako MROM (Mask-programmable
ROM).
PROM (ang. Programmable ROM) – programowalna przez użytkownika pamięć tylko do
odczytu. Jest pamięcią jednokrotnego zapisu. Zapisywanie danych ustala się jednorazowo
przez elektryczne przepalanie odpowiednich połączeń wewnętrznych. Pierwsze pamięci tego
typu były programowane przez przepalenie cieniutkich drucików wbudowanych w strukturę
(tzw. „przepalanie połączeń”).
EPROM (ang. Erasable Programmable ROM) – kasowalna pamięć tylko do odczytu. Pamięć,
do której zaprogramowania potrzebne jest specjalne urządzenie, zwane programatorem
PROM (PROM Programmer albo PROM Burner). Pamięci tego typu montowane są zwykle w
obudowie ceramicznej z przezroczystym okienkiem ze szkła kwarcowego, umożliwiającym
skasowanie za pomocą naświetlania światłem ultrafioletowym.
EEPROM (ang. Electrically Erasable Programmable ROM) - pamięć stała, kasowalna i
programowalna za pomocą sygnałów elektrycznych. Jest wykonywana w różnych postaciach
(np. jako FLASH), różniących się sposobem organizacji kasowania i zapisu.
Flash EEPROM – rodzaj pamięci EEPROM, która pozwala na kasowanie, a więc także
zapisywanie wielu komórek pamięci o różnych adresach jednocześnie, podczas jednej
operacji programowania. Oznacza to, że pamięci flash są znacznie szybsze od standardowych
pamięci EEPROM, pozwalających zapisywać lub kasować tylko po jednej komórce pamięci
w cyklu programowania. Pamięci flash oraz EEPROM mają ograniczoną liczbę cykli
kasowania, której przekroczenie powoduje ich uszkodzenie.
RAM (ang. Random Access Memory) – podstawowy rodzaj pamięci cyfrowej, zwany też
pamięcią użytkownika lub pamięcią o dostępie swobodnym. W RAM są przechowywane
aktualnie wykonywane programy i dane do tych programów oraz wyniki ich pracy. Pamięć ta
jest pamięcią ulotną, co oznacza, iż po wyłączeniu komputera (lub awaryjnym zaniku
napięcia zasilania) informacje w niej zawarte są tracone. Dlatego wyniki pracy programów
powinny być zapisywane na dostępnym nośniku danych, np. dysku twardym.
Pamięć RAM jest stosowana głównie jako pamięć operacyjna komputera, jako pamięć
niektórych komponentów komputera (np. kart graficznych, dźwiękowych itp.) oraz jako
pamięć danych sterowników mikroprocesorowych.
Rodzaje pamięci RAM
SRAM (ang. Static Random Access Memory), statyczna pamięć RAM – pamięć, w której raz
zapisane informacje nie muszą być odświeżane, przez co jest to pamięć szybsza od pamięci
dynamicznej. Pamięci SRAM ze względu na krótki czas dostępu, są często stosowane jako
pamięci podręczne w procesorach (m. in. jako pamięć cache L1, L2 lub L3), na dyskach i
innych urządzeniach. Pojemność tej pamięci jest zazwyczaj nieduża, ponieważ technologia
produkcji jest stosunkowo trudna, a więc koszty wytwarzania wysokie.
DRAM (ang. Dynamic Random Access Memory – dynamiczna pamięć RAM) – pamięć, w
przeciwieństwie do pamięci statycznej, niewymagająca stałego zasilania, a jedynie
okresowego odświeżania zapisywanych informacji. Powoduje to jednak zmniejszenie
szybkości działania pamięci. Jej pojemność jest dużo większa niż pamięci statycznej, ze
względu na prostszą konstrukcję. Przykładem pamięci DRAM jest pamięć operacyjna.