Wyk lad 11- 2012/2013

Istnienie rozwiazań, c.d.

֒

Definicja 0.1 X - przestrzeń topologiczna. Funkcja f : X → R ∪ {±∞} jest pó lciag la z do lu (p.d.) na

֒

X w punkcie ¯

x ∈ X jeśli f (¯

x) ≤ lim infx→¯x f (x)

f : X → R∪{±∞} jest pó lciag la z do lu na X jeśli

֒

jest pó lciag la z do lu w każdym punkcie ¯

x ∈ X

֒

Lemat 0.1 f : X → R∪{±∞}. Nastepujace warunki

֒

֒

sa równoważne:

֒

• f jest p.d. na X,

• epigraf f , epi f jest domkniety

֒

• dla każdego r ∈ R zbiór poziomicowy L(r) =

{x ∈ X : f (x) ≤ r} jest domkniety

֒

W przestrzeniach metrycznych (X, ρ): f : X →

R ∪ {±∞} jest p.d. w ¯

x ∈ X jeśli dla każdego ciagu

֒

xk → ¯

x

lim inf f (xk) ≥ f (¯

x)

k→∞

Twierdzenie 0.1 (Weierstrass) Niech f : X → R∪

{±∞} bedzie funkcja pó lciag la z do lu określona

֒

֒

֒

֒

֒

na przestrzeni topologicznej przeliczalnie zwartej X (każdy ciag zawiera podciag zbieżny), np na

֒

֒

przestrzeni metrycznej. Wówczas zbiór minimów (rozwiazań) globalnych

֒

S = {¯

x ∈ X : f (¯

x) ≤ f (x) dla każdego x ∈ X}

jest niepusty.

1

Dowód. Rozpatrzmy ciag (x

֒

k) ⊂ X taki, że

f (xk) → m := inf f (X)

Ze wzgledu na przeliczalna zwartość X ciag ten

֒

֒

֒

zawiera podciag (x ) zbieżny do pewnego ¯

x ∈ X.

֒

kn

Ze wzgledu na ciagowa pó lciag lość z do lu f

֒

֒

֒

֒

m = lim f (xk ) = lim inf f (x ) ≥ f (¯

x)

m

km

m→∞

m

Z drugiej strony, f (¯

x) ≥ m. Wobec tego f (¯

x) = m.

Koercytywność

Definicja 0.2 Funkcja f : Rn → R jest koercytywna jeśli dla każdego ciagu (x

֒

n) ⊂ Rn dla którego

kxnk → +∞ zachodzi f (xn) → +∞:

lim f (x) = +∞

kxk→+∞

Twierdzenie 0.2 (koercytywność i zwartość) Dana funkcja f : Rn → R ∪ {+∞} ciag la na Rn. f jest

֒

koercytywna wtedy i tylko wtedy gdy dla każdego r ∈ R zbiór L(r) = {x f (x) ≤ r} jest niepusty i zwarty.

Dowód.Pokażemy najpierw, że koercytywność implikuje zwartość zbiorów poziomicowych.

Zauważmy, że ciag lość f implikuje, że zbiory

֒

poziomicowe L(r) = {x : f (x) ≤ r} sa domkniete.

֒

֒

Na mocy tw. Bolzano-Weierstrassa trzeba pokazać, że sa ograniczone. Pokażemy to przez zaprzecze-

֒

nie.

2

Za lóżmy, że istnieje α ∈ R takie,że zbiór L(α) =

{x

:

f (x) ≤ α} jest nieograniczony.

Istnieje

wówczas ciag (x

֒

n) ⊂ L(α) taki,

że kxnk → +∞.

Ale xn ∈ L(α), czyli f (xn ≤ α co przeczy koercytywności. Tak wiec L(r) musza być ograniczone.

֒

֒

Za lóżmy teraz, że wszystkie zbiory L(r) sa ogranic-

֒

zone. Pokażemy, że f jest koercytywna. Weźmy ciag (x

֒

n) ⊂ Rn taki, że kxnk → +∞. Gdyby ist-

nia l jakikolwiek podciag (f (x )) ciagu f (x

֒

mk

֒

n) który

by lby ograniczony przez pewna liczbe α ∈ R, to

֒

֒

wówczas xn ∈ L(α) co nie jest mo˙liwe bo L(α) sa k

֒

ograniczone a (xn ) nie jest ograniczony z definicji.

k

A wiec f (x

֒

n) nie mo że być ograniczony, czyli nie zawiera podciagów ograniczonych, tzn f (x

֒

n) →

+∞.

Twierdzenie 0.3 Dana funkcja f : Rn → R ∪ {+∞}

ciag la na Rn. Jeśli f jest koercytywna to zbiór

֒

X∗ minimów globalnych f jest niepusty.

Dowód Niech m = infx∈Rn f(x). Niech γk ↓ m przy k → +∞. Wówczas

∞

\

X∗ =

{x ∈ Rn : f (x) ≤ γk}

i=1

Z twierdzenie poprzedniego, każdy zbiór

{x ∈ Rn : f (x) ≤ γk}

jest niepusty i zwarty oraz tworza rodzine zbiorów

֒

֒

wstepujacych, a wiec X∗ jest zwarty i niepusty

֒

֒

֒

Aby znaleźć minima globalne różniczkowalnej funkcji koercytywnej wystarczy znaleźć punkty 3

krytyczne a nastepnie obliczyć wartości f w tych

֒

punktach i wybrać minimalna .

֒

Przypadki szczególne

Najcześciej stosujemy powyższe twierdzenia do

֒

zadania minimalizacji f : Rn → R na zbiorze Ω ⊂

Rn.

˜

f (x) x ∈ Ω

f (x) :=

+∞ x 6∈ Ω

Wniosek: Zbiór minimów globalnych f jest niepusty i zwarty gdy Ω jest domkniety, f jest pó lciag la

֒

֒

z do lu i jeden z warunków zachodzi:

Ω jest ograniczony,

f jest koercytywna

istnieje zbiór poziomicowy f niepusty i zwarty Minima lokalne i globalne

Twierdzenie 0.4 Niech Ω ⊂ Rn bedzie zbiorem wy-

֒

puk lym oraz f : Ω → R ∪ {+∞} w laściwa funkcja wypuk la. Każde minimum lokalne jest globalne.

Jeśli dodatkowo f jest ściśle wypuk la, to istnieje conajwyżej jedno minimum globalne f .

Rzutowanie

Twierdzenie 0.5 Niech C ⊂ Rn bedzie zbiorem wy-

֒

puk lym.

(a) Dla każdego x ∈ Rn istnieje jednoznacznie wyznaczony punkt P (x) nazywany rzutem x na C , który minimalizuje

kz − xk

dla

z ∈ C.

4

(b) Dla każdego x ∈ Rn wektor z ∈ C jest równy P (x) wtedy i tylko wtedy

(y − z)T (x − z) ≤ 0, ∀ y ∈ C.

W przypadku gdy C jest zbiorem afinicznym warunek ten jest równoważny warunkowi

(x − z) ∈ S⊥

gdzie S jest podprestrzenia równoleg la do C.

֒

֒

(c) Funkcja f : Rn → R zdefiniowana jako f (x) := P (x)

jest ciag lym odwzorowaniem zweżajacym

֒

֒

֒

kP (x) − P (y)k ≤ kx − yk

x, y ∈ Rn.

Proof.

(a) Ustalmy x i niech w bedzie elementem z C.

֒

Minimalizacja

kx − zk

po wszystkich z ∈ C

r´’ownoważna jest minimalizacji funkcji ciag lej g(z) =

֒

kz − xk2 po wszystkich z ∈ C takich, że kx − zk ≤ kx − wk

Zbiór

C ∩ {z : kx − zk ≤ kx − wk

jest zwarty, a wiec z twierdzenia Weierstrassa ist-

֒

nieje wektor minimalizujacy, który jest wyznac-

֒

zony jednoznacznie gdyż funkcja kz−xk2 jest ściśle wypuk la.

5

(b) Dla wszystkich y i z z C mamy

ky − xk2 = ky − zk2 + kz − xk2 − 2(y − z)T (x − z)

≥ kz − xk2 − 2(y − z)T (x − z)

stad z = P (x)

֒

odwrotnie, niech z = P (x), weźmy y ∈ C i dla α > 0 niech yα = αy + (1 − α)z mamy

∂

0 ≤

(kx − y

∂α

αk2)|α=0 = −2(y − z)T (x − z)

1

Stożki recesji zbiorów poziomicowych funkcji wypuk lej

Dany niepusty zbiór wypuk ly C ⊂ Rn.

Stożek recesji RC zbioru C jest to zbiór wektorów postaci

RC := {d ∈ Rn : x + αd ∈ Cf orall x ∈ C, α > 0}

Proposition 1.1 Niech f : Rn → R∪{+∞} domknieta

֒

w laściwa funkcja wypuk la. Niech zbiór poziomicowy f bedzie postaci

֒

Vγ := {x ∈ Rn : f (x) ≤ γ} γ ∈ R.

Wtedy:

(a) Wszystkie niepuste zbiory poziomicowe Vγ

maja ten sam stożek recesji

֒

(b) Jeśli jeden niepusty zbiór poziomicowy jest zwarty to wszystkie niepuste zbiory poziomicowe sa zwarte.

֒

Istnienie rozwiazań funkcji wypuk lych

֒

6

Proposition 1.2 Niech Ω ⊂ Rn bedzie niepusty domkniety

֒

֒

wypuk ly i f : Ω → R ∪ {+∞} domknieta w laściwa

֒

funkcja wypuk la z niepusta dziedzina . Wtedy

֒

֒

X∗ zbiór minimów f na Ω jest niepusty i zwarty wtedy i tylko wtedy gdy Ω i f nie maja wspólnych

֒

kierunków recesji.

Dowód uwaga: Zbiór w Rn jest zwarty wtedy i tylko wtedy gdy nie posiada niezerowych kierunków recesji.

Niech m = infx∈Ω f (x) i niech γk ↓

∞

\

X∗ =

Ω ∩ {x | f (x) ≤ γk}

k=1

Jeśli Ω i {x | f (x) ≤ γk} nie maja wspólnych nieze-

֒

rowych kierunków recesji to sa zwarte, i X∗ jest

֒

zwarty. Odwrotnie jeśli X∗ jest niepusty i zwarty to to ponieważ

X∗ = Ω ∩ {x | f (x) ≤ m}

mamy, że Ω i zbiory poziomicowe nie majawspólnych

֒

kierunków recesji.

7