Organizacja produkcji budowlanej

rok III sem. V

1. Podaj definicję pojęcia „system”.

System to ściśle zdefiniowana całość, złożona z wielu elementów składowych, pełniących określone funkcje, niezbędne do funkcjonowania oraz powodzenia całości. Każdy system, charakteryzuje się pewnym porządkiem, wyznaczającym wszystkim elementom składowych ich miejsce i funkcje w całości oraz związki z innymi elementami, zapewniając sprawną realizację celów i zadań.

2. Podaj struktury cząstkowe wchodzące w skład systemu

• Struktura funkcjonalna systemu

• Struktura organizacyjna systemu

• Struktura technologiczna systemu

• Struktura kolejnych zadań

• Struktura kadrowa

3. Kiedy występuje „struktura organizacyjna systemu”?

Struktura organizacyjna systemu występuje, gdy ilość funkcji podsystemów jest tak duża, że nie możliwe

jest sprawne kierowanie ich działalnością, bądź też kiedy jest trudno osiągalna wydajność, ciągłość i niezawodność działania, wówczas kompleksowe funkcje ulegają podziałowi na funkcje cząstkowe.

4. Idea struktury funkcjonalnej (poziomej) systemu

• wyodrębnienie podsystemów, które pełnią główne, odrębne funkcje w realizacji zadań danego

systemu,

• umiejscowienie tych funkcji w stosunku do pozostałych,

• ustalenie wzajemnych relacji tych funkcji.

5. Podaj trzy rodzaje procesów gospodarczych na rynku inwestycyjno-budowlanym

• proces produkcyjny

• proces realizacji obiektu budowlanego (proces budowlany)

• proces inwestycyjno-budowlany

6. Wymień 6 rodzajów systemów działalności gospodarczej które występują w rynkowej strukturze budownictwa.

Systemy ciągłej działalności:

• Systemy techniczne (nieruchomości)

• Systemy produkujące i świadczące usługi (przedsiębiorstwa)

• System gospodarczy (budownictwo)

Systemy o określonym czasie i zakresie funkcjonowania:

• Procesy produkcyjne

• Procesy realizacji obiektów budowlanych

• Procesy inwestycyjno-budowlane

7. Opisz sposób funkcjonowania systemów.

Sposób funkcjonowania ma odmienne znaczenia dla poszczególnych rodzajów działalności gospodarczej w budownictwie i tak np. mamy:

- Dla systemów technicznych - charakteryzuje się określenie trybu użytkowania, utrzymania i remontowania, a także możliwością rozbudowy modernizacji.

- Dla systemów produkcji, świadczenia usług budowlanych i zarządzania nieruchomościami - to podstawowa praca przedsiębiorstwa jest ona określona przez wybrany zakres realizacji produkcji, ustalony profil itp.

- Dla budownictwa jako segmentu gospodarczego państwa - jest to sposób pozytywnego oddziaływania na rząd na wzrost koniunktury na rynku.

- Dla procesu produkcyjnego - to ustalona technologia wykonywani kolejnych operacji roboczych.

8. Przedstaw model struktury funkcjonalnej systemów działalności gospodarczej w budownictwie

9. Przedstaw algorytm projektowania i regulacji systemu działalności gospodarczej w budownictwie

10. Opisz system działalności ciągłej.

System działalności ciągłej to taki w którym przedsiębiorstwa świadczą usługi budowlane ,realizują produkcję materiałów i wyrobów dla budownictwa oraz zarządzają nieruchomościami. Ciągłość działania oznacza nieprzerwane ich funkcjonowanie (od czasu założenia firmy do likwidacji). W skład systemu działalności ciągłej zaliczamy również:

• Eksploatację nieruchomości

• Rządowy system regulacji rynku nieruchomościowego

11. Podaj definicję pojęcia „inżynieria”:

Pojęcie „inżynieria” oznacza kompleks wiedzy i umiejętności, pozwalających na świadome i kontrolowane przeprowadzenie procesów przemian stanów materii, rzeczy, obiektów, organizmów żywych oraz organizacji społecznych, w celu osiągnięcia zamierzonych celów (inżynieria lądowa, inżynieria produkcji, inżynieria chemiczna, inżynieria genetyczna, inżynieria społeczna).

12. Podaj definicję pojęcia „zarządzanie”:

Pojęcie „zarządzanie” oznacza kompleks wiedzy i umiejętności pozwalający na prowadzenie działalności regulacyjnej (kontroling, informacja, analiza, decyzje), zapewniającej najlepszą skuteczność funkcjonowania podmiotów działalności gospodarczej i organizacji społecznych.

13. Jakie warunki powinno spełniać zarządzanie do sprawnego działania systemów:

• zapewnić zgodność przedmiotów działania systemu z popytem na rynku budowlanym,

• zapewnić optymalny potencjał podmiotów (ludzi) systemu oraz warunki ekologiczne jego bytowania,

• zapewnić odpowiedni potencjał środków i poziomu warunków technicznych,

• zapewnić trwały i czytelny sposób, zakres i obszar podstawowego działania,

• zapewnić sprawną organizacje systemu,

• spełnić wymogi ekonomiczne efektywnego funkcjonowania.

14. Wymień jednostki organizacyjne w budownictwie:

• organizacja produkcji,

• organizacja budowy,

• organizacja przedsięwzięć inwestycyjnych,

• organizacja zarządzania przedsiębiorstwem,

• organizacja administrowania nieruchomościami.

15. Wyjaśnij pojęcie „ekonomia systemów w budownictwie”:

Ekonomia systemów w budownictwie to całokształt wiedzy umożliwiającej: racjonalne projektowanie systemów, zapewniające ich efektywność, monitorowanie i analizowanie przebiegu procesów i funkcjonowania przedsiębiorstw i eksploatacji nieruchomości w aspekcie ekonomicznym, prawidłowa gospodarka finansami, prowadzenie operacyjnej rachunkowości, oraz kalkulacji i dokumentowania kosztów.

16. Co to jest ekonomia produkcji?

Ekonomia produkcji to wiedza o zasadach monitorowania przebiegu procesu produkcyjnego, analizowania składników kosztów przebiegu i efektywności produkcji, w konfrontacji z cenami rynkowymi. Wyniki tych analiz są podstawą decyzji o utrzymaniu, modernizacji, zawieszeniu lub zaprzestaniu dotychczasowej produkcji.

17. Co to są procesy produkcyjne?

Procesy te są przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorstw, głównie przemysłowych, której efektem są wszelkiego rodzaju produkty, dostarczane na rynek, jako towary powszechnego użytku.

18. Jakie należy spełnić zadania podczas projektowania procesu produkcyjnego?

• czy proces ma być ruchomy tylko dla zrealizowania konkretnego, ściśle sprecyzowanego zamówienia

• jeżeli proces ma produkować na potrzeby rynku, niezbędne jest ustalenie czy przewiduje się długotrwałą produkcje o charakterze masowym ustalona musi być pożądana zdolność produkcyjna

procesu, czyli realnie możliwa do uzyskania wielkość wytwarzanych produktów, w określonej jednostce

czasu.

19. O czym mówi technologia procesu produkcyjnego?

Technologia procesu produkcyjnego precyzuje jedynie ustalony ciąg niezbędnych zdarzeń – działań przetwarzania, przeprowadzonych na przedmiocie produkcji, aby zapewnić stan jakościowy produktu finalnego.

20. Co się zalicza do środków technicznych procesu produkcyjnego?

• narzędzia, urządzenia, maszyny i instalacje, służące bezpośredniemu przetwarzaniu przedmiotów produkcji

• urządzenia i środki i instalacje transportu wewnętrznego procesu, służące przemieszczaniu

przedmiotów produkcji

• narzędzia, instrumenty i instalacje służące kontroli przebiegu procesu

• urządzenie i stanowiska, służące operacyjnemu magazynowaniu przedmiotów produkcji, materiałów,

sprzętu

• środki osłonowe i instalacyjne

21. Wymień 5 fazy zarządzania procesem realizacji obiektu budowlanego.

• opracowanie i sformułowanie oferty do przetargu na realizację budowy lub robót budowlanych,

• negocjowanie i zawieranie kontraktu na realizację robót,

• kompleksowe przygotowanie procesu

• właściwa realizacja budowy lub określonych robót budowlanych, w ramach zawartego kontraktu

• zakończenie, odbiór i rozliczenie oraz gwarancje wykonanych robót.

22. Co jest ideą tworzenia modelu (dokumentacji) procesu realizacji obiektu budowlanego ?

Ideą tworzenia modelu (dokumentacji) procesu realizacji obiektu budowlanego, jest takie wyodrębnienie poszczególnych jego segmentów oraz specjalistycznych robót budowlanych a ponadto takich związków między

wszystkimi elementami procesu, by przy zaangażowaniu wielu jego uczestników, spełnić wymagania inwestora (cykl budowy, koszt, wymagania jakościowe).

23. Wyjaśnij pojęcie: Technologia procesu realizacji obiektu budowlanego

Technologia procesu realizacji obiektu budowlanego to - w najogólniejszym rozumieniu - wybrane rozwiązania techniczne sposobu wykonania podstawowego zakresu robót budowlano-montażowych, uwzględnione już w dokumentacji technicznej obiektu. Sposób wykonania oznacza bowiem nie tylko kolejność poszczególnych robót lub operacji montażowych, ale również podział obiektu lub jego konstrukcji na elementy, lub segmenty montażowe, co z kolei wymaga wyposażenia ich w odpowiednią nośność i bezpieczeństwo, w fazie montażowej. Sposób wykonania determinuje również niezbędne oprzyrządowanie i wyposażenie procesu w środki techniczne.

24. Opisz moduł „bezpieczeństwo pracy w realizacji procesów budowlanych i ergonomia produkcji”

Moduł ma za zadanie przygotowanie do projektowania procesów produkcyjnych w zapleczu budownictwa oraz

procesów realizacji obiektów budowlanych, z zapewnieniem warunków bezpieczeństwa, higieny i ergonomii pracy, zgodnie z obowiązującymi normami. Przygotowuje również do zabezpieczenia i egzekucji norm ergo-nomicznych w procesie sterowania i kierowania procesami. Obejmuje następujące zagadnienia:

- Prawną ocena pracy,

- Technologiczno-ergonomiczne zasady zapewnienia BHP na budowach,

25. Na czym polega sterowanie procesem realizacji obiektu budowlanego ?

Sterowanie tym procesem jest ciągłą działalnością monitorowania, koordynowania i kontrolowania przebiegu robót budowlanych, realizowanych przez poszczególne brygady (podwykonawców) oraz podejmowania decyzji

operacyjnych, w celu dochowania, założonych w kontrakcie parametrów procesu realizacji obiektu budowlanego oraz parametrów i cech samego obiektu.

26. Scharakteryzuj pojęcie „proces inwestycyjno budowlany”

Procesy inwestycyjno budowlane są to systemy o największej rozległości zakresu działania, wśród wszystkich systemów działalności gospodarczej w budownictwie, o określonym czasie funkcjonowania. W swojej strukturze zawierają bowiem procesy bezpośredniej realizacji przedsięwzięć budowlanych, wykorzystując materiały, półfabrykaty, prefabrykaty i wyroby, wytworzone w procesach produkcyjnych. Pełny przebieg procesu inwestycyjno-budowlanego obejmuje wszystkie procesy cząstkowe, działania i czynności,

rozpoczynając od zamysłu inwestowania, aż do stanu pełnej eksploatacji przedmiotów inwestycji, przy osiągnięciu wszystkich założonych parametrów funkcjonalnych, jakościowych, bezpieczeństwa, ekologii itd. W

odróżnieniu od procesów realizacji obiektów a szczególnie procesów produkcyjnych, procesy inwestycyjno-budowlane wyróżniają się całkowicie odmiennym charakterem prowadzenia działalności.

27. Wymień etapy realizacji procesu inwestycyjno-budowlanego.

• Działania analityczno-studialne, realizowane w stadium przedinwestycyjnym

• Opracowanie strategii realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego

• Procesy przygotowania dokumentacji inwestycji

• Procesy przygotowania i realizacji przetargów i konkursów na dostawy i usługi budowlane

• Proces kompleksowej realizacji robót i dostaw budowlanych

• Odbiór instalacji inżynierskich

28. Wymień główne modele organizacji procesu inwestycyjno-budowlanego

• developerski model realizacji inwestycji - wszystkie funkcje inwestorskie oraz wykonawcze

- pełni ta sama jednostka organizacyjna, zrealizowany obiekt pozostaje w eksploatacji developera, zostaje wynajmowany lub sprzedany

• model umów bezpośrednich w realizacji inwestycji - proces jest realizowany wyłącznie na podstawie

kontraktów dwustronnych, między inwestorem oraz wykonawcą i jednostką projektową i innymi

uczestnikami procesu

• szeregowy model realizacji inwestycji - w procesie uczestniczy wiele jego jednostek, szeregowo od siebie współzależnych; inwestor bezpośredni, jego służby inwestycyjne, generalny wykonawca,

podwykonawcy i inni uczestnicy procesu

• model generalnego realizatora inwestycji - wydzielona jednostka organizacyjna inwestora, prowadzi realizację inwestycji, przez zawieranie kontraktów bezpośrednio z podwykonawcami

• model kompleksowego realizatora inwestycji - np. przedsiębiorstwo, realizujące wszystkie etapy procesu inwestycyjnego

• powiernictwo menedżerskie realizacji inwestycji, model - jednostka powiernicza poprzez swoich reprezentantów, pełni funkcje prowadzenia inwestycji w formie doradztwa, w stosunku do inwestora

bezpośredniego, który zachowuje swoje prawa i obowiązki inwestorskie.

29. Wyjaśnij pojęcie: zarządzanie inwestycją budowlaną

Zarządzanie inwestycją to całokształt wiedzy o regulacji przebiegu procesów inwestycyjno-budowlanych, w pełnym cyklu jego rozwoju, to jest od powstania zmysłu przedsięwzięcia, do rozpoczęcia eksploatacji obiektu.

Regulacja obejmuje koordynację procesu projektowania obiektu i przygotowania organizacji przedsięwzięcia, przeprowadzanie przetargów, dobór i zawieranie kontraktów, z uczestnikami procesu inwestycyjnego, organizowanie i koordynowanie współdziałania kontrahentów, nadzór nad realizacją procesu budowy, monitorowanie jego przebiegu, kontrolę, odbiór i rozliczanie robót w wymiarze technicznym, prawnym i finansowym.

Wiedzą tą dysponować powinien prowadzący inwestycję, reprezentujący inwestora bezpośredniego,

developera, generalnego lub kompleksowego inwestora inwestycji albo jednostkę powierniczą, w zależności od przyjętego modelu organizacji przedsięwzięcia. Wiedza ta jest również niezbędna inspektorom nadzoru inwestorskiego, pełniącym nadzór techniczny, zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym.

30. Czego dotyczy zabezpieczenie techniczne pod inwestycje:

Zabezpieczenie techniczne inwestycji to dyscyplina wiedzy o całokształcie technicznego przygotowania przedsięwzięcia, w zakresie ulokowania i funkcjonowania przedmiotu inwestycji w konkretnym środowisku.

Przygotowanie to dotyczy:

• pozyskania terenu pod inwestycję

• przeprowadzenie pełnego procesu projektowania technicznego, zakończonego uzyskaniem

pozwolenia na budowę

• zabezpieczenie dostawy niezbędnych mediów, o wielkości wyznaczonej potrzebami przedmiotu

inwestycji

• zabezpieczenie wymagań ekologicznych

• zabezpieczenie infrastruktury komunikacyjnej itd.

31. Opisać dokumentację organizacyjną budowy na różnym etapie przygotowania inwestycji: Stadium dokumentacji

Zakres działania

Stadium dokumentacji

organizacyjnej

inwestycyjnej

Studium organizacji procesu

Zespół przedsięwzięć

Koncepcja programowo przestrzenna

inwestycyjnego

inwestycji

WRI – Studium organizacji procesu

Przedsięwzięcie inwestycyjne

ZTE – Założenia techniczno

inwestycyjnego

ekonomiczne

POR – Projekt organizacji budowy i

Budowa, etap budowy, obiekt

Projekt budowlany

robót

ZPB – Projekt zagospodarowania

Budowa, obiekt

Projekt wykonawczy

placu budowy

32. Opisać dwie samodzielne funkcje techniczne w budownictwie dotyczące realizacji inwestycji:

1. KIEROWNIK BUDOWY - DO OBOWIAZKÓW KIEROWNIKA BUDOWY NALEŻY:

• protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze

znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami

osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i

kulturowego.

• prowadzenie dokumentacji budowy

• zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową

obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym

techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy

• wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz

bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu

• zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych

z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem

• przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego

• zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz

uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad

2. INSPEKTOR NADZORU INWESTORSKIEGO - DO OBOWIAZKÓW INSPEKTORA NADZORU NALEŻY:

• reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z

projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.

• sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności

zapobieganie zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do stosowania w

budownictwie

• sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich

do użytkowania

• potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy

33. Opisać zakres rzeczowy i części projektu Zagospodarowania placu budowy:

• CZĘŚĆ OGÓLNA - Obejmuje: sposoby składowania materiałów i prefabrykatów, produkcję i usługi na

potrzeby budowy, przewidywane środki transportu poziomego i pionowego, sposoby wykonania dróg

kołowych i szynowych, sposoby zasilania budowy, przewidywane rodzaje obiektów kubaturowych,

podział zagospodarowania placu budowy na etapy.

• CZĘŚĆ ANALITYCZNA - Obejmuje: obliczanie powierzchni składowisk, magazynów, placów, obiektów,

dróg,

pomieszczeń,

określenie

zapotrzebowania

energii

elektrycznej,

wody,

zestawienie

charakterystycznych maszyn, urządzeń, środków transportu, zestawienia kosztów, terminy realizacji z

harmonogramami .

• CZĘŚĆ GRAFICZNA - Obejmuje: w sposób graficzny w skali 1:500 uwidocznienie i oznaczenie obiektów,

urządzeń instalacji układów komunikacji rozmieszczonych w taki sposób aby prowadzenie robót

przebiegało bez kolizji i przy najmniejszym nakładzie robocizny i pracy sprzęt.