2011-10-24

Cytoplazma



Półpłynna, bezbarwna, galaretowata

masa o niejednolitej strukturze w

której zawieszone są pozostałe

plazmatyczne składniki komórki

(organelle);



Poza organellami w cytoplazmie

występują wtręty, np. ziarna

glikogenu, ziarna barwników, krople

tłuszczu i krystaloidy;



Komórki młode wypełnione są prawie

całkowicie cytoplazmą, natomiast w

PLAZMOLIZA

komórkach starszych cytoplazma

skupiona jest przeważnie blisko ścian

komórki, a jej środkową część zajmuje

wakuola;

Cytoplazma cd.

Cytoplazma cd.

 Pod względem fizycznym cytoplazma jest substancją

 Woda jest bardzo ważnym składnikiem cytoplazmy, gdyż w razie koloidalną, zapewniającą komórkom określoną

jej znacznej utraty następuje zahamowanie procesów życiowych w wytrzymałość mechaniczną, elastyczność, pewną sztywność,

komórce, powodujące często nawet jej śmierć;

kurczliwość i lepkość;

 Przejściowe większe odwodnienie nie jest szkodliwe dla życia cytoplazmy - proces takie zachodzi np. w komórkach

 W jej skład wchodzą zarówno związki organiczne, jak i

dojrzewających nasion lub w zimujących pączkach drzew;

nieorganiczne. Cytoplazma zawiera bardzo dużo wody

(przeciętnie ok. 80%) oraz substancje białkowe (10-20%),

 Utrata dużej ilości wody powoduje ograniczenie procesów

życiowych i wskutek tego komórki przechodzą w stan życia

tłuszcze, cukry i związki mineralne.;

utajonego. Po pobraniu dostatecznej ilości wody komórki te wracają

 Cytoplazma wykazuje w różnych częściach komórki inne

do normalnego życia;

stężenia jonów wodorowych: pH cytoplazmy w okolicy jądra

 Cytoplazma jest ciągliwa, lepka i elastyczna, ulega mniejszym lub jest zasadowe (pH 7,6-7,8), w częściach obwodowych

większym przemieszczeniom wewnątrz komórki;

komórki nieznaczne kwaśne (pH 6,8), a w okolicy struktur

 O zmianie jej stanu fizycznego decydują procesy uwodnienia lub wakuolarnych kwaśne (pH 5,0);

odwodnienia zachodzące pod wpływem temperatury, zmian

odczynu środowiska i ciśnienia;

Plazmoliza

Rodzaje plazmolizy

 Utrzymanie komórki w odpowiednim stanie uwodnienia,

inaczej mówiąc – wakuole odpowiadają za jędrność

komórki;

 W komórkach roślinnych ulegają odwodnieniu,

obkurczająca się cytoplazma może odstawać od ściany

komórkowej. Takie zjawisko nazywamy plazmolizą;

 Plazmoliza jest efektem zmniejszenia objętości

cytoplazmy komórki roślinnej zanurzonej w roztworze

hipertonicznym: woda ucieka z cytoplazmy do roztworu

o wyższym ciśnieniu osmotycznym na zasadzie osmozy;

a-d kolejne stadia plazmolizy: b) kątowa, c) wklęsła, d) wypukła 1

2011-10-24

Deplazmoliza

 Ponowne wnikanie wody do komórki, wypełniając je

i wracając do pierwotnego stanu to deplazmoliza;

 Deplazmoliza - proces zachodzący w komórkach

roślinnych, odwrotny do plazmolizy, polegający na

nawodnieniu cytoplazmy, co powoduje zaniknięcie

przestrzeni pomiędzy ścianą a błoną komórkową

powstałych w procesie plazmolizy; zachodzi w

środowisku hipotonicznym;

 Stężenie panujące wewnątrz jest większe niż na

zewnątrz;

2