Statyczna próba rozciągania – celem
wierzchołkowym 136 stopni. Zakresy
wytrzymałość na rozciąganie, Ru -
próby jest określenie podstawowych
skali Vickersa:
naprężenie niszczące, ΔL - względne
parametrów charakteryzujących
-próba mikrotwardości
wydłużenie materiału
własności wytrzymałościowe i
0,09807N<F<0,9807N
plastyczne badanych materiałów, dla
-próba twardości przy małej sile
każdej próbki wyznacza się obciążenie,
wydłużenie oraz przewężenie
1,961N ≤ F<29,42N
odpowiadające poszczególnym etapom
-próba twardości 49,03N<f<980,7N
rozciągania. Na podstawie tego
wyznacza się:
Granica plastyczności- jest to
- granice plastyczności
naprężenie, po osiągnięciu której
-wytrzymałość na rozciąganie
materiał nie powróci do stanu
-względne wydłużenie procentowe
poprzedniego.
-względne przewężenie procentowe
F
Wynikiem próby jest wykres
R = e
przedstawiający siłę F w funkcji
e
So
wydłużenia ∆ L
Granica sprężystości – nazywamy
Statyczna próba rozciągania – celem próby jest określenie maksymalne naprężenie, poniżej
podstawowych parametrów charakteryzujących własności
wytrzymałościowe i plastyczne badanych materiałów, dla Próba udarności – służy ona do oceny
którego materiał odkształca się
każdej próbki wyznacza się obciążenie, wydłużenie oraz zachowania się materiału w warunkach
przewężenie odpowiadające poszczególnym etapom
wyłącznie sprężyście i nie wykazuje
rozciągania. Na podstawie tego wyznacza się:
sprzyjających kruchemu pękaniu tzn.
odkształcenia plastycznego
- granice plastyczności
-wytrzymałość na rozciąganie
wywołanych obecnością krabu i
F
-względne wydłużenie procentowe
odkształceniami powstałymi w wyniku
R = m
-względne przewężenie procentowe
Wynikiem próby jest wykres przedstawiający siłę F w funkcji udarowego działania siły. Próba polega
m
S o
∆
na złamaniu próbki z krabem o
wydłużenia
L
przepisanym kształcie i wymiarach
Moduł Younga Jest to wielkość
jednorazowym uderzeniem młota
określająca sprężystość materiału.
Próba udarności – służy ona do oceny zachowania się materiału w warunkach sprzyjających kruchemu pękaniu tzn.
KV
Jednostką modułu Younga jest paskal.
wywołanych obecnością krabu i odkształceniami powstałymi w wyniku udarowego działania siły. Próba polega na złamaniu wahadłowego. KCV=
S0 kcv-
σ
próbki z krabem o przepisanym kształcie i wymiarach
E=
jednorazowym uderzeniem młota wahadłowego. KCV=
ε
KV
udarność, lv praca młota, S-
powierzchnia przekroju w miejscu
S0 kcv-udarność, lv praca młota, S-
Wydłużenie względne – jest to
krabu. Udarności charakteryzuje
stosunek trwałego wydłużenia
powierzchnia przekroju w miejscu krabu. Udarności
zdolność do odkształceń plastycznych
bezwzględnego próbki po rozerwaniu
charakteryzuje zdolność do odkształceń plastycznych materiału materiału przy obciążeniach
do długości pomiarowej próbki,
przy obciążeniach dynamicznych w trójwymiarowym stanie naprężeń.
dynamicznych w trójwymiarowym
wyrażony w procentach:
stanie naprężeń.
Metoda Rockwel a – opiera się na pomiarze głębokości (h) L − L
odcisku, który powstał w skutek dwustopniowego wciskania A= u
o ∗100
wgłębika (stożka diamentowego lub kulki stalowej) w płaską dostatecznie gładką powierzchnię badanego materiału. HR=K -
Metoda Rockwella – opiera się na
Lo
h
pomiarze głębokości (h) odcisku, który
powstał w skutek dwustopniowego
Przewężenie względne – jest to
0,002 kulka-skala B(stale węglowe, brązy,
wciskania wgłębika (stożka
zmniejszenie pola powierzchni
diamentowego lub kulki stalowej) w
przekroju poprzecznego próbki w
mosiądze, stopy metali nieżelazne o twardości 30-100HRB) stożek-skala C(stale twarde, zahartowane, HRB>100) płaską dostatecznie gładką
miejscu rozerwania w odniesieniu do
powierzchnię badanego materiału.
Metoda Brinel a – polega na wgniataniu kalibrowanej kulki pola powierzchni jej przekroju
hartowanej o średnicy D[mm] w płaską dostatecznie gładką h
pierwotnego:
powierzchnię przedmiotu lub próbki pod naciskiem F[N], prostopadłym do tej powierzchni, oraz na zmierzeniu (po HR=K -
0,002 kulka-skala
S − S
odciążeniu) średnicy d[mm] trwałego odcisku kulki powstałego Z = o
u ∗100
na powierzchni badanego przedmiotu. HBW=F/Acz
S
Metoda Vickersa – polega na wgniataniu w badany materiał
B(stale węglowe, brązy, mosiądze,
o
czworobocznego ostrosłupa diamentowego o kącie
stopy metali nieżelazne o twardości 30-
wierzchołkowym 136 stopni. Zakresy skali Vickersa:
-próba mikrotwardości 0,09807N<F<0,9807N
100HRB) stożek-skala C(stale twarde,
Wykres naprężeń podczas statycznej
≤
zahartowane, HRB>100)
próby rozciągania dla materiałów
-próba twardości przy małej sile 1,961N
F<29,42N
plastycznych
-próba twardości 49,03N<f<980,7N
Metoda Brinel a – polega na
Granica plastyczności- jest to naprężenie, po osiągnięciu której wgniataniu kalibrowanej kulki
materiał nie powróci do stanu poprzedniego.
hartowanej o średnicy D[mm] w płaską
F e
dostatecznie gładką powierzchnię
R =
e
przedmiotu lub próbki pod naciskiem
So
F[N], prostopadłym do tej powierzchni,
oraz na zmierzeniu (po odciążeniu)
Granica sprężystości – nazywamy maksymalne naprężenie, poniżej którego materiał odkształca się wyłącznie sprężyście i średnicy d[mm] trwałego odcisku kulki
nie wykazuje odkształcenia plastycznego
powstałego na powierzchni badanego
F m
przedmiotu. HBW=F/Acz
Oznaczenia:F - siła rozciągająca próbkę,
R =
m
S
S0 - przekrój początkowy próbki, S -
o
Metoda Vickersa – polega na
przekrój próbki podczas rozciągania,
wgniataniu w badany materiał
Moduł Younga Jest to wielkość określająca sprężystość RH - Granica prawa Hooke'a, Rsp -
materiału. Jednostką modułu Younga jest paskal.
czworobocznego ostrosłupa
Granica sprężystości, ReH - Górna
diamentowego o kącie
granica sprężystości, ReL - Dolna
granica sprężystości, Rm - Graniczna
σ
h
Oznaczenia:F - siła rozciągająca próbkę, S0 - przekrój E=
początkowy próbki, S - przekrój próbki podczas ε
materiału. HR=K -
0,002 kulka-skala
rozciągania, RH - Granica prawa Hooke'a, Rsp -
Granica sprężystości, ReH - Górna granica
sprężystości, ReL - Dolna granica sprężystości, Rm -
Wydłużenie względne – jest to stosunek trwałego wydłużenia B(stale węglowe, brązy, mosiądze, stopy metali
Graniczna wytrzymałość na rozciąganie, Ru -
bezwzględnego próbki po rozerwaniu do długości pomiarowej nieżelazne o twardości 30-100HRB) stożek-skala
naprężenie niszczące, ΔL - względne wydłużenie próbki, wyrażony w procentach:
L
C(stale twarde, zahartowane, HRB>100)
materiału
− L
A= u
o ∗100
Metoda Brinella – polega na wgniataniu
L
kalibrowanej kulki hartowanej o średnicy D[mm] w
o
płaską dostatecznie gładką powierzchnię
przedmiotu lub próbki pod naciskiem F[N],
Przewężenie względne – jest to zmniejszenie pola prostopadłym do tej powierzchni, oraz na
powierzchni przekroju poprzecznego próbki w miejscu
zmierzeniu (po odciążeniu) średnicy d[mm] trwałego
rozerwania w odniesieniu do pola powierzchni jej przekroju pierwotnego:
odcisku kulki powstałego na powierzchni badanego
S − S
przedmiotu. HBW=F/Acz
Z = o
u ∗100
Metoda Vickersa – polega na wgniataniu w badany S o
materiał czworobocznego ostrosłupa diamentowego
o kącie wierzchołkowym 136 stopni. Zakresy skali
Vickersa:
Wykres naprężeń podczas statycznej próby rozciągania dla materiałów plastycznych
-próba mikrotwardości 0,09807N<F<0,9807N
≤
-próba twardości przy małej sile 1,961N
F<29,42N
-próba twardości 49,03N<f<980,7N
Granica plastyczności- jest to naprężenie, po
osiągnięciu której materiał nie powróci do stanu
poprzedniego.
F
R = e
e
Oznaczenia:F - siła rozciągająca próbkę, S0 - przekrój S
początkowy próbki, S - przekrój próbki podczas rozciągania, RH
o
- Granica prawa Hooke'a, Rsp - Granica sprężystości, ReH -
Górna granica sprężystości, ReL - Dolna granica sprężystości, Granica sprężystości – nazywamy maksymalne
Rm - Graniczna wytrzymałość na rozciąganie, Ru - naprężenie naprężenie, poniżej którego materiał odkształca się
niszczące, ΔL - względne wydłużenie materiału
wyłącznie sprężyście i nie wykazuje odkształcenia
plastycznego
F
R = m
m
S o
Moduł Younga Jest to wielkość określająca
sprężystość materiału. Jednostką modułu Younga
jest paskal.
σ
E= ε
Statyczna próba rozciągania – celem próby jest Wydłużenie względne – jest to stosunek trwałego określenie podstawowych parametrów
wydłużenia bezwzględnego próbki po rozerwaniu do
charakteryzujących własności wytrzymałościowe i
długości pomiarowej próbki, wyrażony w
plastyczne badanych materiałów, dla każdej próbki
procentach:
wyznacza się obciążenie, wydłużenie oraz
przewężenie odpowiadające poszczególnym etapom
L − L
u
o
rozciągania. Na podstawie tego wyznacza się:
A=
∗100
- granice plastyczności
Lo
-wytrzymałość na rozciąganie
-względne wydłużenie procentowe
-względne przewężenie procentowe
Przewężenie względne – jest to zmniejszenie pola Wynikiem próby jest wykres przedstawiający siłę F
powierzchni przekroju poprzecznego próbki w
∆
miejscu rozerwania w odniesieniu do pola
w funkcji wydłużenia
L
powierzchni jej przekroju pierwotnego:
S − S
Z = o
u ∗100
Próba udarności – służy ona do oceny zachowania S
się materiału w warunkach sprzyjających kruchemu
o
pękaniu tzn. wywołanych obecnością krabu i
odkształceniami powstałymi w wyniku udarowego
działania siły. Próba polega na złamaniu próbki z
krabem o przepisanym kształcie i wymiarach
jednorazowym uderzeniem młota wahadłowego.
KV
KCV=
S0
kcv-udarność, lv praca młota,
S-powierzchnia przekroju w miejscu krabu.
Udarności charakteryzuje zdolność do odkształceń
plastycznych materiału przy obciążeniach
Wykres naprężeń podczas statycznej próby
dynamicznych w trójwymiarowym stanie naprężeń.
rozciągania dla materiałów plastycznych
Metoda Rockwella – opiera się na pomiarze
głębokości (h) odcisku, który powstał w skutek
dwustopniowego wciskania wgłębika (stożka
diamentowego lub kulki stalowej) w płaską
dostatecznie gładką powierzchnię badanego