CIÅ»A, PORÓD, POAÓG Ćwiczenie nr 14 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii ROZWÓJ CIÅ»Y JEST ZWIZANY Z: " zawieszeniem cyklicznych zmian dotyczÄ…cych jajników i macicy " zmianami strukturalnymi tkanek żeÅ„skiego ukÅ‚adu pÅ‚ciowego " licznymi zmianami dotyczÄ…cymi caÅ‚ego organizmu: widoczny przyrost masy ciaÅ‚a o ok. 20%: masa zarodka Å‚o\yska pÅ‚ynu owodniowego zapasy tÅ‚uszczu wzrost objÄ™toÅ›ci pÅ‚ynów ustrojowych 2 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii 1 " zmiany objÄ™toÅ›ci krwi krążącej i jej skÅ‚adu: wzrost caÅ‚kowitej objÄ™toÅ›ci krwi krążącej roÅ›nie objÄ™tość osocza, co powoduje spadek hematokrytu krwinki czerwone bez zmian liczba krwinek biaÅ‚ych wzrasta. stężenie Na+ i K+ w osoczu nie ulega zmianie, stężenie HCO3-, Ca2+, Mg2+ “!; w osoczu zmniejsza siÄ™ zawartość biaÅ‚ka caÅ‚kowitego i albumin, przy jednoczesnym wzroÅ›cie Ä…1, Ä…2 i ²-globulin; Å‚-globuliny pozostajÄ… nie zmienione; wzrasta zawartość fibrynogenu pojawia siÄ™ frakcja Ä…2-globuliny charakterystyczna dla ciąży oraz Ä…-fetoproteina pochodzenia pÅ‚odowego; wzrost w osoczu lipidów, triacylogliceroli, cholesterolu, fosfolipidów oraz wolnych kwasów tÅ‚uszczowych; wzrasta poziom niektórych enzymów 3 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii " zmiany hemodynamiczne: wzrasta pojemność minutowa serca; czÄ™stość skurczów podnosi siÄ™ o 10 cykli na minutÄ™; spadek ciÅ›nienia tÄ™tniczego krwi, szczególnie rozkurczowego. " zmiany w ukÅ‚adzie oddechowym: hiperwentylacja; hipokapnia: pCO2 obniża siÄ™ do 4,25 4 kPa; zużycie tlenu wzrasta o 20%, natomiast wentylacja pÄ™cherzykowa zwiÄ™ksza siÄ™ o 60%; nie zmienia siÄ™ czÄ™stość oddechów na minutÄ™; wzrasta objÄ™tość oddechowa (TV) oraz zmniejsza siÄ™ pojemność zalegajÄ…ca czynnoÅ›ciowa (FRC). 4 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii 2 " zmiany w pÅ‚ynach ustrojowych i czynnoÅ›ci nerek: przepÅ‚yw krwi przez nerki zwiÄ™ksza siÄ™ wzrasta filtracja kÅ‚Ä™buszkowa w nerkach; w osoczu spada stężenie kreatyniny, mocznika i kw. moczowego obniża siÄ™ próg wydalania aminokwasów i glukozy zatrzymywany jest Na+ " zmiany w metabolizmie wÄ™glowodanów: od 10 tygodnia stężenie glukozy w osoczu zmniejsza siÄ™; pod wpÅ‚ywem dziaÅ‚ania estrogenów i progesteronu nieznacznie wzrasta poziom insuliny. 5 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii PORÓD PORÓD Poród dzielimy na trzy okresy: I I okres rozwierania szyjki macicy, trwajÄ…cy kilka do kilkunastu godzin, II II okres wydalania pÅ‚odu, który trwa od 30 do 90 min. III III okres oddzielania i wydalania Å‚ożyska, trwajÄ…cy kilka minut. 6 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii 3 CZYNNIKI WYZWALJCE AKCJ PORODOW CZYNNIKI WYZWALJCE AKCJ PORODOW 1. CZYNNIKI MECHANICZNE: " RozciÄ…gniecie macicy " Ucisk na szyjkÄ™ macicy 2. CZYNNIKI HORMONALNE I ENZYMATYCZNE: " Zanik bloku progesteronowego , " Wzmożona synteza estrogenów " Wzmożone wydzielanie oksytocyny na skutek drażnienia przez płód mechanoreceptorów szyjki macicy " Zmniejszenie syntezy oksytocynazy, która rozkÅ‚ada krążącÄ… we krwi oksytocynÄ™ " Wzrost syntezy prostaglandyn przez macicÄ™ i Å‚ożysko " WewnÄ…trzkomórkowy wzrost stężenia Ca2+ 7 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii POAÓG POAÓG " zaczyna siÄ™ 2 godz. po porodzie " trwa 6 tygodni " cofanie siÄ™ zmian anatomicznych i fizjologicznych spowodowanych ciążą: zmniejszenie objÄ™toÅ›ci krążącej krwi przejÅ›ciowa utrata jonów Na+ i wzrost poziomu K+ wzrost stężenia anionów w surowicy spadek stężenia hormonów steroidowych we krwi i w moczu spadek stężenia ogólnych kwasów tÅ‚uszczowych zanik opornoÅ›ci na insulinÄ™ spadek stężenia glukozy zanik biaÅ‚ek charakterystycznych dla ciąży zmiany w ukÅ‚adzie pÅ‚ciowym: " inwolucja powiÄ™kszonej macicy " wygojenie miejsca po oddzieleniu Å‚ożyska " oddzielnie i wydalenie doczesnej " obkurczenie szyjki macicy i zamkniÄ™cie jej kanaÅ‚u 8 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii 4 TESTY CIÅ»OWE TESTY CIÅ»OWE Część praktyczna Część praktyczna Ze wzglÄ™du na technikÄ™ wykonywania pomiaru wyróżnia siÄ™ testy: " paskowe " pÅ‚ytkowe badanie moczu " w postaci flamastra " lateksowe badanie surowicy Zasada dziaÅ‚ania testu: " wykrywanie gonadotropiny kosmówkowej (hCG) w stężeniu 25 mili IU, już w spodziewanym terminie miesiÄ…czki 9 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii Po 5 minutach: 1. Nabrać mocz do pipetki Test Test przeprowadzony Test przeprowadzony przeprowadzony prawidÅ‚owo pojawienie prawidÅ‚owo nieprawidÅ‚owo - siÄ™ prÄ…\ka w okienku pojawienie siÄ™ prÄ…\ka w brak prÄ…\ka w kontrolnym (3), brak okienku kontrolnym (3) okienku prÄ…\ka w okienku testu oraz drugiego prÄ…\ka w kontrolnym (3) (2) - wynik negatywny okienku testu (2) - BRAK CIÅ›Y wynik pozytywny CIÅ›A 2. WypuÅ›cić z pipetki 5 - 6 kropli moczu na okienko do nanoszenia próbek. Po naniesieniu próbki odczekać 5 minut na zakoÅ„czenie testu. 10 Ćw.14A-materiaÅ‚y do ćw. z fizjologii 5