MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Maria Bisaga
Wykonywanie izolacji akustycznych obiektów
o podwyższonych wymaganiach akustycznych 713[08].Z4.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Szulc Krystyna
mgr inż. Zajączkowska Alicja
Opracowanie redakcyjne:
inż. Frankiewicz Danuta
Konsultacja:
inż. Frankiewicz Danuta
mgr inż. Sagan Teresa
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z4.04.
Wykonywanie izolacji akustycznych obiektów o podwyższonych wymaganiach akustycznych
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu montera izolacji budowlanych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 4
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Materiał nauczania 8
4.1. Charakterystyka izolacji akustycznych w obiektach o podwyższonych
wymaganiach akustycznych 8
4.1.1. Materiał nauczania 8
4.1.2. Pytania sprawdzające 8
4.1.3. Ćwiczenia 9
4.1.4. Sprawdzian postępów 12
4.2. Zasady obsługi maszyn, narzędzi i sprzętu do wykonywania robót
izolacyjnych 13
4.2.1. Materiał nauczania 13
4.2.2. Pytania sprawdzające 17
4.2.3. Ćwiczenia 17
4.2.4. Sprawdzian postępów 19
4.3. Izolacje akustyczne pomieszczeń kinowych 20
4.3.1. Materiał nauczania 20
4.3.2. Pytania sprawdzające 21
4.3.3. Ćwiczenia 21
4.3.4. Sprawdzian postępów 22
4.4. Izolacje akustyczne sal koncertowych 23
4.4.1. Materiał nauczania 23
4.4.2. Pytania sprawdzające 26
4.4.3. Ćwiczenia 26
4.4.4. Sprawdzian postępów 27
4.5. Izolacje akustyczne sal sportowych 28
4.5.1. Materiał nauczania 28
4.5.2. Pytania sprawdzające 33
4.5.3. Ćwiczenia 33
4.5.4. Sprawdzian postępów 35
4.6. Izolacje akustyczne pomieszczeń wyciszonych 36
4.6.1. Materiał nauczania 36
4.6.2. Pytania sprawdzające 37
4.6.3. Ćwiczenia 37
4.6.4. Sprawdzian postępów 38
4.7. Wykładziny akustyczne ścian 39
4.7.1. Materiał nauczania 39
4.7.2. Pytania sprawdzające 40
4.7.3. Ćwiczenia 40
4.7.4. Sprawdzian postępów 40
4.8. Sufity podwieszone 41
4.8.1. Materiał nauczania 41
4.8.2. Pytania sprawdzające 44
4.8.3. Ćwiczenia 44
4.8.4. Sprawdzian postępów 44
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
4.9. Podstawowe zasady aranżacji wnętrz 45
4.9.1. Materiał nauczania 45
4.9.2. Pytania sprawdzające 46
4.9.3. Ćwiczenia 46
4.9.4. Sprawdzian postępów 46
5. Sprawdzian osiągnięć 47
6. Literatura 52
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
1. WPROWADZENIE
Zdobywając kwalifikacje zawodowe w zawodzie montera izolacji budowlanych będziesz
przyswajać wiedzę i kształtować umiejętności zawodowe, korzystając z nowoczesnego
modułowego programu nauczania.
Do nauki otrzymujesz Poradnik dla ucznia, który zawiera:
- wymagania wstępne  wykaz umiejętności, jakimi powinieneś dysponować przed
przystąpieniem do nauki w tej jednostce modułowej,
- cele kształcenia (wykaz umiejętności) jakie ukształtujesz podczas pracy z tym
poradnikiem, czyli czego nowego się nauczysz,
- materiał nauczania, czyli co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia,
- pytania sprawdzające - zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś
podane treści i możesz już rozpocząć realizację ćwiczeń,
- ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych,
- sprawdzian postępów  zestaw pytań, na podstawie którego sam możesz sprawdzić, czy
potrafisz samodzielnie poradzić sobie z problemami, jakie rozwiązywałeś wcześniej,
- wykaz literatury, z jakiej możesz korzystać podczas nauki.
W rozdziale Pytania sprawdzające zapoznasz się z wymaganiami wynikającymi z potrzeb
zawodu montera izolacji budowlanych. Odpowiadając na te pytania, po przyswojeniu treści
z Materiału nauczania, sprawdzisz swoje przygotowanie do realizacji Ćwiczeń, których celem
jest uzupełnienie i utrwalenie wiedzy oraz ukształtowanie umiejętności intelektualnych
i praktycznych.
Po przeczytaniu każdego pytania ze Sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim miejscu
TAK albo NIE  właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedz
. Odpowiedzi NIE wskazują na luki
w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze raz
powróć do elementów Materiału nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie
jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały TAK.
Po opanowaniu programu jednostki modułowej nauczyciel sprawdzi poziom Twoich
umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz
zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów
podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. W każdej chwili,
z wyjątkiem testów końcowych, możesz zwrócić się o pomoc do nauczyciela, który pomoże
Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać zasad ujętych
w regulaminach, instrukcjach przeciwpożarowych, przepisach bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac. Z zasadami
i przepisami zapoznasz się w czasie nauki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
713[08].Z4
Technologia wykonywania
izolacji akustycznych
i przeciwdrganiowych
713[08].Z4.01
Dobieranie materiałów, narzędzi
i sprzętu do izolacji akustycz-
nych
i przeciwdrganiowych
713[08].Z4.03
713[08].Z4.02
Wykonywanie izolacji prze-
Wykonywanie izolacji akustycz-
ciwdrganiowych maszyn
nych w budynkach
i urządzeń przemysłowych
713[08].Z4.04
Wykonywanie izolacji akustycz-
nych obiektów
o podwyższonych wymaganiach
akustycznych
Schemat układu jednostek modułowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć:
 stosować zasady współpracy w grupie,
 brać udział w dyskusji, formować i prezentować własne opinie,
 korzystać z różnych z
ródeł informacji,
 posługiwać się kalkulatorem,
 prezentować wyniki badań i obliczeń,
 czytać ze zrozumieniem,
 interpretować zależności przedstawione za pomocą wykresów, schematów, wzorów, tabel,
diagramów,
 posługiwać się terminologią budowlaną,
 definiować i rozróżniać izolacje termiczne i akustyczne,
 odróżniać technologie wykonania budynku,
 rozróżnić elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynku,
 rozpoznać instalacje i sieci występujące w budownictwie,
 stosować zasady bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
 stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
 rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
 odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
 posługiwać się dokumentacją budowlaną,
 wykonywać przedmiary i obmiary robót,
 wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
 organizować stanowiska składowania i magazynowania,
 transportować materiały do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych,
 organizować pracę przy montażu izolacji akustycznych,
 rozpoznawać materiały do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych,
 dokonać obróbki materiałów do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych,
 obsługiwać i konserwować maszyny i urządzenia do montażu izolacji akustycznych
i przeciwdrganiowych,
 wykonywać izolację akustyczną stropów, ścian i urządzeń sanitarnych,
 dokonać odbioru robót izolacyjnych,
 stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
Po zrealizowaniu programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
- zorganizować, użytkować i zlikwidować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami
technologicznymi, zasadami bhp, ochrony ppoż.,
- odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania zadania,
- dobrać materiały do wykonania izolacji akustycznej,
- oszacować ilość materiału niezbędnego do wykonania robót i sporządzić
zapotrzebowanie materiałowe,
- przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy,
- dobrać narzędzia do wykonania izolacji i posłużyć się sprzętem pomiarowym,
- wykonać izolację akustyczną stropów, ścian i innych elementów budynku,
- wykonać izolację akustyczną urządzeń sanitarnych,
- sprawdzić poprawność wykonanej pracy i usunąć usterki,
- ocenić stan techniczny istniejącej izolacji oraz dokonać naprawy zniszczonych
fragmentów,
- wykonać demontaż izolacji i zagospodarować odpady,
- zmontować rusztowanie do wykonania robót,
- przygotować i zastosować materiały pomocnicze,
- wykonać przedmiar i obmiar robót,
- obliczyć należność za wykonaną pracę,
- wykonać pracę z zachowaniem warunków technicznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1. Charakterystyka izolacji akustycznych w obiektach
o podwyższonych wymaganiach akustycznych.
4.1.1.Materiał nauczania.
Zapoznałeś się już z różnymi rodzajami izolacji akustycznych. Każdy z nich znajduje
wykorzystanie w odpowiednich obiektach budowlanych.. Istnieje grupa takich obiektów,
które muszą spełniać podwyższone wymagania akustyczne. Do tej grupy obiektów zaliczamy
między innymi:
1. sale kinowe,
2. sale koncertowe,
3. sale sportowe,
4. pomieszczenia wyciszone.
W każdym z tych pomieszczeń spotykamy się z innymi wymaganiami akustycznymi.
Przykładowo w sali kinowej najistotniejszym wymaganiem jest odpowiednie rozchodzenie
się dz
więku i zaizolowanie ścian sali kinowej tak, aby dz
więk nie przedostawał się do
pomieszczeń sąsiadujących. Szczegółowe omówienie każde z pomieszczeń znajdziesz
w dalszych rozdziałach.
Zasady organizacji stanowiska do wykonania izolacji akustycznych poznałeś
już jednostki modułowej 713[08].Z4.02. Wykonywanie izolacji akustycznych w budynkach.
Takimi samymi zasadami należy kierować się podczas wykonywania izolacji w obiektach
o podwyższonych wymaganiach akustycznych.
Materiały stosowane w tej grupie pomieszczeń są takie same jak powszechnie stosowane
w izolacjach akustycznych. Podczas wykonywania izolacji akustycznych w obiektach
o podwyższonych wymaganiach akustycznych musisz kierować się znanymi już
z wcześniejszych zajęć przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Wykonywane izolacje akustyczne w obiektach
o podwyższonych wymaganiach akustycznych podlegają tym warunkom technicznym
wykonania i odbioru robót, z którymi miałeś okazję już poznać w jednostce 713[08].Z4.02.
Wykonywanie izolacji akustycznych w budynkach.
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co rozumiesz pod pojęciem stanowisko robocze?
2. Jakie zasady obowiązują przy organizacji stanowiska roboczego?
3. Co wchodzi w zakres organizacji stanowiska pracy w budownictwie?
4. Jakie wyroby z wełny mineralnej stosujemy do wykonania warstw izolacyjnych?
5. Jakimi własnościami charakteryzuje się styropian?
6. Dlaczego wyroby z korka naturalnego mogą być stosowane do wykonania izolacji
akustycznych?
7. Z jakimi przyczynami zagrożeń spotkasz się na placu budowy?
8. Co rozumiesz pod określeniem odzież i obuwie ochronne?
9. Jaki jest cel stosowanie środków ochrony indywidualnej?
10. Z jakimi uciążliwościami spotkasz się w pracy montera izolacji?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
11. W jakie środki ochrony indywidualnej wyposażeni są monterzy izolacji w warunkach
budowy.
12. W jakiej postaci mogą być wykonane izolacje akustyczne ścian?
13. Na czym polega kontrola międzyoperacyjna przed wykonaniem izolacji akustycznej
stropów?
14. Kto dokonuje oceny jakości zabezpieczeń akustycznych?
15. Jakie elementy brane są pod uwagę przy odbiorze technicznym izolacji w postaci podłogi
pływającej?
16. Co sprawdza się podczas odbioru materiałów?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
W pomieszczeniu o wysokości 3,30m .należy wykonać sufit podwieszany
dz
więkochłonny z płyt pilśniowych. Zaproponuj organizację stanowiska roboczego do
wykonania tego sufitu. Podczas pracy należy pamiętać o przestrzeganiu przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z treścią zadania,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania  ćwiczenia,
3) zaplanować rozmieszczenie pasów na stanowisku pracy,
4) określić warunki składowania materiałów,
5) wypisać niezbędny sprzęt, narzędzia i materiał do wykonania zadania,
6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 narzędzia i sprzęt do montażu,
 instrukcje obsługi narzędzi i sprzętu,
 instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy,
 materiały izolacyjne,
 materiały do wykonania konstrukcji,
 materiały pomocnicze,
 środki ochrony indywidualnej.
Ćwiczenie 2
Na podstawie opisu zawierającego krótką charakterystykę wyrobu, (załącznik 1) określ:
- rodzaj materiału,
- zakres stosowania,
- postać, w jakiej jest dostarczany na budowę,
- właściwości materiału.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować przebieg wykonania zadania  ćwiczenia,
2) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną (wybranego) materiału izolacyjnego,
3) określić nazwę materiału izolacyjnego,
4) wybrać próbki ilustrujące opisany materiał izolacyjny,
5) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać samooceny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- stół warsztatowy,
- próbki półfabrykatów z wełny mineralnej:
- płyty z wełny,
- filce z wełny,
- próbki materiałów ze styropianu,
- próbki płyt wiórowych i wiórowo-cementowych,
- próbki płyt gipsowo-kartonowych,
- próbki materiałów z korka,
- próbki materiałów drewnopochodnych:
- sklejki,
- płyt wiórowych,
- płyt stolarskich,
- płyt pilśniowych,
- płyt OSB,
- charakterystyki materiałów:
- ze styropianu,
- płyt cementowo-wiórowych,
- z wełny mineralnej,
- płyt pilśniowych,
- wyrobów z korka naturalnego,
- płyt gipsowo-kartonowych.
- próbki innych materiałów budowlanych:
- papy,
- lepiku,
- kształtki szklane,
- wyroby gazobetonowe,
- drewna.
Załącznik nr 1
Charakterystyka techniczna materiału izolacyjnego
Jest odporny na działanie wody morskiej, rozcieńczonych kwasów organicznych
i nieorganicznych, alkoholi i rozcieńczonych ługów. Nie ulega działaniu bakterii gnilnych, nie
pleśnieje.
Ćwiczenie 3
Ustal:
- zagrożenia występujące podczas wykonywania izolacji akustycznych stropów w postaci
sufitów podwieszanych.
- środki ochrony indywidualnej lub zabezpieczenia chroniące człowieka przed tymi
zagrożeniami.
Wypełnij tabelę (Załącznik nr 2), wpisując w kolumnie:
I  zagrożenia,
II  środki ochrony indywidualnej lub zabezpieczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia  plan zapisać w zeszycie,
3) ustalić zagrożenia występujące podczas wykonywania izolacji akustycznych stropów
w postaci sufitów podwieszanych,
4) wskazać środki ochrony indywidualnej konieczne podczas wykonywania izolacji
akustycznych stropów w postaci sufitów podwieszanych,
5) wskazać zabezpieczenia chroniące człowieka przed ustalonymi zagrożeniami,
6) wypełnić tabelę,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy,
11) uporządkować stanowisko pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- instrukcje obsługi stosowanych urządzeń, narzędzi i sprzętu,
- załącznik nr 2 do ćwiczenia  Tabela,
- literatura.
Załącznik nr 2
Wykonywanie izolacji akustycznych stropów w postaci sufitów podwieszanych.
Środki ochrony
Rodzaj zagrożenia
L.p. indywidualnej lub zabezpieczenia
I II
Ćwiczenie 4
Opracuj ankietę, która byłaby pomocna przy odbiorze technicznym wykonywanej
podłogi pływającej.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) zapoznać się z dokumentacją niezbędną przy odbiorze robót,
4) wypisać zasady obowiązujące przy odbiorze technicznym podłogi,
5) opracować wzór ankiety,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- fragment projektu wykonania izolacji akustycznej zgodnej z tematem ćwiczenia,
- druki protokołu odbioru,
- warunki odbioru robót,
- tablice informacyjne,
- rysunki poglądowe.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić wielkość stanowiska roboczego potrzebnego do
wykonania robót izolacyjnych?
2) wyznaczyć pasy na stanowisku roboczym?
3) dobrać materiały i sprzęt do wykonania robót?
4) organizować pracę w systemie indywidualnym?
5) organizować pracę w systemie zespołowym?
6) określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy na
stanowisku pracy?
7) opisać budowę mat z wełny mineralnej?
8) scharakteryzować płytę oznaczoną jako PGW-50?
9) wymienić właściwości czarnego szkła piankowego?
10) dokonać podziału filców i płyt z wełny mineralnej z uwagi
na gęstość objętościową?
11) rozpoznać zagrożenia i określić uciążliwość pracy montera
izolacji?
12) określić zagrożenia jakie niesie z sobą praca na budowie?
13) zachować się właściwie w przypadku wystąpienia zakłócenia
w eksploatacji urządzenia lub narzędzia elektrycznego?
14) scharakteryzować zasady bezpiecznej obsługi narzędzi
elektrycznych?
15) wymienić jakie informacje znajdziesz w dokumentacji
techniczno-roboczej odnośnie ochrony obiektu budowlanego
przed hałasem?
16) określić warunki techniczne i zasady wykonywania podłóg
pływających?
17) określić warunki techniczne i zasady wykonywania sufitów
dz
więkoizolacyjnych?
18) wymienić elementy brane pod uwagę przy odbiorze
technicznym izolacji ściany wewnętrznej?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
4.2. Zasady obsługi maszyn, narzędzi i sprzętu do wykonywania
robót izolacyjnych
4.2.1. Materiał nauczania
Zasady obsługi sprzętu
Drabiny
Drabiny, najczęściej przystawne i rozstawne, mogą być używane dopiero po ich
sprawdzeniu. Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na którą prowadzi,
co najmniej 0,75 cm, a kąt jej nachylenia powinien wynosić od 65o do 75o.
Niedopuszczalne jest:
- stosowanie drabin uszkodzonych,
- stosowanie drabin jako stałego transportu, a także drogi przenoszenia ciężarów o masie
powyżej 10 kg,
- używanie drabin niezgodnie z przeznaczeniem,
- używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej,
- ustawianie drabiny na niestabilnym podłożu,
- opieranie drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, o obiekty lekkie lub wywrotne albo
o stosy materiałów nie zapewniające stabilności drabiny,
- stawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one zamknięte na klucz od
strony ustawienia drabiny,
- ustawienie drabiny w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i innych urządzeń  w sposób
stwarzający zagrożenie dla pracowników używających drabiny,
- wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami do niej,
- przenoszenie drabiny o długości powyżej 4 m przez jedną osobę.
Rusztowania
Rusztowania używa się po zakończeniu ich budowy i komisyjnym dokonaniu odbioru,
który polega na stwierdzeniu prawidłowości montażu konstrukcji rusztowania, jego
wymiarów i stanu technicznego elementów użytych do konstrukcji.
Montaż i demontaż rusztowań może być przeprowadzony tylko przez pracowników,
którzy ukończyli 18 rok życia, posiadają zezwolenie lekarza na pracę na wysokości oraz
odpowiednie kwalifikacje.
Przy wznoszeniu lub rozbiórce rusztowań należy wyznaczyć strefę niebezpieczną
szerokości co najmniej 6 m, oznakować ją i ogrodzić poręczami bądz
zabezpieczyć daszkami
ochronnymi przejścia obok rusztowań.
Wchodzenie i schodzenie z rusztowań powinno odbywać się wyłącznie po drabinach
i schodniach przeznaczonych do tego celu.
Nie wolno wspinać się po stojakach, podłużnicach, leżniach i poręczach rusztowania.
Schodnie i drabiny powinny być co najmniej raz na tydzień czyszczone z zaprawy i śmieci.
Zasady obsługi narzędzi
Narzędzia i elektronarzędzia należy stosować tylko w zakresie i warunkach określonych
w instrukcji obsługi.
Narzędzie robocze powinno być ostre i nieuszkodzone oraz dobrane rodzajem
i parametrami do obrabianego materiału.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Wymagania:
- narzędzia używane przez montera instalacji powinny być zdatne do użytku oraz powinny
być używane zgodnie z ich przeznaczeniem,
- nie wolno używać uszkodzonych narzędzi i sprzętu,
- narzędzia i sprzęt powinny być codziennie czyszczone i konserwowane przez
użytkownika,
- stan narzędzi i sprzętu małej mechanizacji powinien być często kontrolowany przez
brygadzistów i majstrów,
- poziomnica powinna być gładka i nieuszkodzona,
- rękojeść kielni powinna być wykonana z twardego i dobrze obrobionego drewna oraz
w przedniej części powinna posiadać metalowy pierścień, chroniący naskórek między
palcem wskazującym a kciukiem,
- młotki powinny być trwale osadzone na trzonkach z twardego, suchego drewna i dobrze
zaklinowane,
- łopaty powinny być dobrze osadzone na gładkim trzonku (okrągłym lub owalnym) oraz
posiadać u góry rączkę ułatwiającą uchwyt dłonią.
Narzędzia ręczne o napędzie elektryczny
W robotach izolacyjnych używane są narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym, takie jak:
- szlifierki i polerki tarczowe,
- wiertarki,
- strugarki do drewna,
- frezarki,
- wkrętarki,
- nożyce i wycinarki do blach,
- pilarki i noże tarczowe, pilarki brzeszczotowe,
- młotki.
Jednocześnie, zgodnie z Q151 (narzędzia ręczne do obróbki drewna) oraz Polskimi
Normami, dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania elektronarzędzi należy stosować
poniższe zasady:
- podczas obsługi przenośnych obrabiarek ich przewody elektryczne powinny być
zabezpieczone przed wilgocią i mechanicznym uszkodzeniem,
- przed odłożeniem lub przenoszeniem obrabiarki przenośnej należy wyłączyć jej napęd,
- należy dbać o to, aby prace związane z podłączeniem, badaniem, konserwacją i naprawą
urządzeń elektrycznych były wykonywane przez osoby uprawione,
- nie wolno udostępniać odbiorników elektrycznych osobom nie znającym zasad ich
użytkowania i instrukcji obsługi,
- każdorazowo przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić optycznie stan obudowy
izolacji elektronarzędzi, przewodów, wtyczek  w przypadku uszkodzenia oddać je do
naprawy,
- po zakończeniu prac wyłączyć elektronarzędzie z sieci elektrycznej i zgodnie instrukcją
zabezpieczyć przed ponownym włączenie przez osoby nieupoważnione.
Zabrania się kategorycznie:
- wykonywania jakichkolwiek prac konserwacyjno-remontowych maszyn urządzeń
i odbiorników elektrycznych przez nieuprawnionych pracowników,
- podłączenia odbiorników do sieci w sposób inny niż za pomocą wtyczek stanowiących
fabryczne wyposażenie odbiorników,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
- wykonania przedłużeń przewodów inaczej niż za pomocą fabrycznie wykonanych
przedłużaczy,
- podłączania zasilania elektronarzędzi w miejscach krańcowego zagrożenia (na przykład
przy dużej wilgotności, wewnątrz zbiorników itp.) w inny sposób niż przez transformator
separacyjny,
- naprawy i wymiany wkładek bezpiecznikowych,
- pozostawiania bez nadzoru przenośnych obrabiarek podłączonych do instalacji
elektrycznej lub z uruchomionym silnikiem napędowym,
- używania przenośnych obrabiarek o napędzie spalinowym w pomieszczeniach
zamkniętych.
Przy pracach elektronarzędziami nie należy ich przeciążać przez nadmierne zwiększanie
nacisków, a oznaką przeciążenia może być:
- dostrzegalny spadek obrotów lub innych ruchów roboczych,
- blokada narzędzia roboczego,
- znaczny wzrost temperatury obudowy w miejscu gdzie wbudowany jest silnik.
Po zakończeniu pracy elektronarzędziami każdorazowo należy:
- wyłączyć narzędzie z sieci prądu elektrycznego przez wyjęcie wtyczki z gniazdka,
- oczyścić powierzchnię zewnętrzną,
- przeprowadzić codzienną obsługę techniczną zgodnie z instrukcją,
- narzędzie robocze mające wystające, nieosłonięte części np. przy pilarkach kontowych
należy zdemontować i ułożyć ostrożnie w skrzynce zabezpieczając ostrze robocze przed
mechanicznym uszkodzeniem,
- elektronarzędzie ułożyć w skrzynce narzędziowej, którą należy zamknąć i przekazać do
magazynu budowy.
Zasady obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych
Zasady obsługi maszyn
Przy obsłudze maszyn do robót montażowych należy zachować następujące zasady:
- maszyny budowlane mogą obsługiwać tylko osoby pełnoletnie i posiadające odpowiednie
uprawnienia do obsługi sprzętu i maszyn,
- na stanowisku pracy przy sprzęcie zmechanizowanym powinny być wywieszone
instrukcje obsługi i konserwacji,
- silnik elektryczny może podłączyć do sieci tylko elektromonter,
- maszyny muszą mieć pokrywę ochronną na kołach zębatych,
- zabronione jest zdejmowanie osłon zabezpieczających podczas pracy maszyn,
- zabronione jest naprawianie, czyszczenie, smarowanie i inne podobne czynności podczas
pracy maszyn,
- miejsce ustawienia maszyny powinno być zabezpieczone przed czynnikami
atmosferycznymi, a w czasie pracy w porze nocnej należycie oświetlone,
- po zakończeniu pracy należy maszynę odłączyć od z
ródła napięcia, oczyścić
i zakonserwować.
Zasady bezpiecznej pracy z narzędziami elektrycznymi
Każde narzędzie elektryczne powinno mieć trwale przymocowaną tabliczkę znamionową
zawierającą:
1. nazwę producenta,
2. typ narzędzia, napięcie znamionowe (V),
3. moc (W lub kW),
4. znak bezpieczeństwa CE,
5. podstawowe parametry techniczne.`
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Rys. 1. Parametry narzędzia zawarte w tabliczce znamionowej. [4, s. 48]
Bezpieczne użytkowanie narzędzi elektrycznych zależy od przestrzegania następujących
zasad (5 reguł):
1. przed każdym użyciem skontrolować stan obudowy, wyłącznika i przewodu zasilającego;
w razie jakiegokolwiek uszkodzenia narzędzie należy oddać do naprawy,
2. włączając i wyłączając narzędzie z sieci zawsze należy chwytać za wtyczkę, nigdy za
przewód,
3. używać narzędzia zgodnie z ich przeznaczeniem i parametrami,
4. chronić narzędzie przed wodą i wilgocią,
5. uważać na niebezpieczeństwo potknięcia się o luz
no leżący przewód zasilający.
Przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić:
- stan techniczny narzędzia lub urządzenia,
- czy przegląd był przeprowadzany zgodnie z instrukcją producenta ,
- czy fakt sprawdzania i konserwacji urządzenia jest odnotowany w książce przeglądowej
tego urządzenia,
- czy jest wpis w książce przeglądów będący dowodem przeglądu urządzenia.
Rys. 2. Przykład oznaczenia daty przeglądu na przewodzie zasilającym.[4, s. 48]
W przypadku wystąpienia zakłóceń urządzenia lub narzędzia, należy natychmiast
odłączyć je od prądu i zawiadomić przełożonego. Nie wolno zdejmować pokrywy ochronnej
ani dopuści do użytkowania takiego urządzenia lub narzędzia przez osoby postronne.
Uszkodzony bezpiecznik można zastąpić takim samym, ale sprawnym bezpiecznikiem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Rys. 3. Przykład na co należy zwrócić uwagę podczas użytkowania urządzenia i narzędzia
elektrycznego. [4, s. 49]
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie czynności są niedopuszczalne w czasie użytkowania drabin?
2. Na czym polega odbiór rusztowania?
3. Jaka tabliczka powinna być trwale przymocowana do narzędzia elektrycznego?
4. Co powinno być umieszczone na tabliczce znamionowej elektronarzędzia?.
5. Jak brzmią zasady bezpiecznego użytkowania narzędzi elektrycznych ( 5 reguł)?
6. Kiedy musi być sprawdzany stan techniczny urządzeń i narzędzi elektrycznych?
7. Jakie czynności należy każdorazowo wykonać po zakończeniu pracy?
8. Jak należy postępować w sytuacji wystąpienia zakłócenia pracy urządzenia
elektrycznego?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Każdorazowo przed przystąpieniem do pracy należy wykonać codzienną obsługę
elektronarzędzia. Twoim zadaniem będzie wykonanie czynności obsługi codziennej
elektronarzędzia wskazanego przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania  ćwiczenia,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi elektronarzędzia,
4) dokonać przeglądu elektronarzędzia,
5) wypisać co należy sprawdzić przed przystąpieniem do pracy z elektronarzędziem,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Wyposażenia stanowiska pracy:
- narzędzia elektryczne,
- tablice ze schematami budowy i pracy elektronarzędzi,
- instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy,
- instrukcje obsługi narzędzi, maszyn i urządzeń.
- tablice informacyjne.
Ćwiczenie 2
Masz przed sobą wskazane przez nauczyciela elektronarzędzie. Każde narzędzie
elektryczne musi mieć trwale przymocowaną tabliczkę znamionową . Twoim zadaniem jest
wpisanie danych, jakie są umieszczone na tabliczce znamionowej danego narzędzia
elektrycznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania  ćwiczenia,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi elektronarzędzia,
4) wypisać co powinno znajdować się na tabliczce znamionowej,
5) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- narzędzia elektryczne,
- tablice ze schematami budowy i pracy elektronarzędzi,
- instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy,
- instrukcje obsługi narzędzi, maszyn i urządzeń.
- tablice informacyjne,
- zeszyt,
- artykuły piśmiennicze.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
4.2.4 Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) bezpiecznie stosować drabinę?
2) zastosować zasady bezpiecznej pracy na rusztowaniu?
3) rozpoznać znaki umieszczone na tabliczkach znamionowych
narzędzi elektrycznych?
4) określić, kiedy należy sprawdzić stan techniczny narzędzi
elektrycznych?
5) zachować się właściwie w przypadku wystąpienia zakłócenia
w eksploatacji urządzenia lub narzędzia elektrycznego?
6) scharakteryzować zasady bezpiecznej obsługi narzędzi
elektrycznych?
7) określić warunki jakim powinno odpowiadać narzędzie
robocze?
8) zauważyć oznaki przeciążenia elektronarzędzia?
9) wymienić jakie czynności należy wykonać po zakończeniu
pracy z elektronarzędziem?
10) określić jakie czynności obejmuje codzienna obsługa narzędzi
i elektronarzędzi na stanowisku roboczym?
11) wskazać gdzie wykonywana jest okresowa obsługa
techniczna?
12) określić jakie zasady obowiązują przy obsłudze sprzętu
mechanicznego do robót instalacyjnych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
4.3. Izolacje akustyczne pomieszczeń kinowych
4.3.1. Materiał nauczania
W nowoczesnych kinach dz
więk stanowi jedną z najważniejszych kwestii decydujących
o jakości odbioru filmu. Stąd też optymalna akustyka sal kinowych stała się równie ważna, co
dobra aparatura dz
więkowa. W kinach czas pogłosu powinien być krótki, dlatego istotne jest
właściwe wytłumienie ścian i sufitów oraz właściwe rozmieszczenie głośników. Maksymalna
odległość widza od ekranu nie powinna przekroczyć 30 metrów.
Rys. 4. Optymalny kształt widowni [3, s. 424]
Płaszczyzna stropu powinna być tak przygotowana by zapewnić małą różnicę czasu
docierania dz
więku.
Prawidłowe rozwiązanie stanowi podwieszany sufit z czarną, nieodbijającą światła
powierzchnią oraz specjalnie przygotowanymi matowo-czarnymi elementami konstrukcji.
Takie rozwiązanie umożliwia osiągnięcie optymalnych właściwości akustycznych wnętrza
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
i sprawia, że sufit stanowi jedynie dyskretne tło. Widownie w kinie powinny być oddzielone
ścianami działowymi o izolacyjności 65 dB. Powierzchnia ściany tylnej za ostatnim rzędem
należy wyłożyć materiałem tłumiącym dz
więki. Jeżeli sala jest głęboka w środku sali na
podłużnych ścianach należy położyć pasy materiałów mało chłonnych. Ma to na celu
poprawę odbicia dz
więków do tylnych rzędów słuchaczy. Krzesła stosowane w kinach muszą
mieć zasadniczo miękkie oparcie i siedzenie, wykonane z materiałów pochłaniających
dz
więk.
Rys. 5. Przekrój krzesła kinowego. [2, s. 69]
4.3.2. Pytania sprawdzające.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jak powinny być rozmieszczone głośniki w kinie?
2. Jaka jest odpowiednia konstrukcja sufitu?
3. O jakiej izolacyjności należy stosować ściany działowe w kinie?
4. Jakie ściany powinny być wyłożone materiałami małochłonnymi dz
więki?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1.
Uzupełnij poniższe zdania.
1. W kinach czas pogłosu powinien być & & & & & & & & & & & & .., dlatego istotne jest
właściwe & & & & & & & & & & & & & .ścian i sufitów oraz właściwie rozmieścić
należy głośniki.
2. Krzesła stosowane w kinach muszą mieć zasadniczo & & & & & & & & & & & & & & .,
wykonane z materiałów & & & & & & & & & & & & .. dz
więk.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) zanotować odpowiedz
w zeszycie,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Wyposażenia stanowiska pracy:
- tablice informacyjne o wyposażeniu sal kinowych,
- rysunki poglądowe przekroju krzeseł,
- zeszyt,
- długopis.
4.3.4. Sprawdzian postępów.
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić, które elementy konstrukcyjne sali kinowej mają
wpływ na wytłumienie pogłosu?
2) podać optymalne rozwiązanie wykończenia powierzchni
sufitu?
3) Określić, izolacyjność akustyczną ścianek działowych a
salach widowiskowych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
4.4. Izolacje akustyczne sal koncertowych
4.4.1. Materiał nauczania
Projekt doskonałej sali koncertowej przeznaczonej do koncertów muzyki symfonicznej
zależy nie tylko od zapewnienia wyśmienitej akustyki widowni, ale również odpowiedniego
zaplanowania i skoordynowania budynku.
Celem tego procesu jest uzyskanie wysokiej sprawności akustycznej całego obiektu.
Wiąże się to z uwzględnieniem takich zagadnień, jak:
- zewnętrzne, przenoszone przez grunt, wibracje,
- zewnętrzne z
ródła hałasu,
- zewnętrzna i wewnętrzna izolacja przeciwdz
więkowa,
- hałas emitowany przez urządzenia mechaniczne,
- planowanie przestrzenne budynku.
Dla nas najistotniejszym problemem pojawiającym się w salach koncertowych będzie
wytłumienie i konstrukcja sali. Przy odbiciu fali dz
więkowej od ściany o małym
współczynniku pochłaniania powstaje fala, która wraca niewiele osłabiona i nakłada się na
falę pierwotną.
Prowadzi to do różnych efektów tj.:
- wzmocnienie głośności,
- zmniejszenie wyrazistości dz
więku,
- dublowanie dz
więku (echo).
Wszystkie budynki i pomieszczenia specjalne przeznaczone do słuchania muzyki muszą
być projektowane z zachowaniem podstawowych wymogów takich jak:
- wielkość sali powinna być dopasowana do ilości osób, które mają się w niej znajdować
i przeznaczenia obiektu:
- w projektowaniu kształtu sali należy unikać:
- powierzchni odbijających,
- powierzchni wklęsłych,
- dużych równoległych ścian odbijających,
- głębokich lóż i nisz podbalkonowych.
Ponieważ dz
więk rozchodzi się od z
ródła w postaci fali kulistej najlepszym
rozwiązaniem jest przekrój sali powiększający się w miarę oddalania od z
ródła.
Rys. 6. Typowe kształty sali koncertowej. [2, s. 37]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Dobrym rozwiązaniem jest nadanie przodom balkonów trójkątnego przekroju, bądz
też
bogatych zdobień w postaci płaskorzez
b. Dzięki temu dz
więk zostanie przekierowany w dół,
ku siedzącej na parterze publiczności (wspomagając dz
więk odbity) oraz w górę
ku rozpraszającemu dz
więk sufitowi (wzmacniając siłę pogłosu).
Nad sceną zawiesić należy odbijające ekrany akustyczne. Zapewniają one wczesne
odbicie wzmacniające dz
więk orkiestry i poprawiające jego czystość.
Wokół orkiestry można wykonać osłonę, odbijającą dz
więk w kierunku muzyków
(tą samą funkcję pełni także ekran nad sceną).
Głównym elementem absorbującym dz
więki średniej częstotliwości jest widownia.
Fotele powinny być zaprojektowane w taki sposób, by miały tę samą charakterystykę
absorpcji dz
więku, co siedzące w nich osoby, w celu zapewnienia takiego samego brzmienia
muzyki przy pełnej widowni i zapełnionej tylko w połowie.
Zły dobór i sposób zamocowania pokrycia ścian może powodować nadmierną absorpcję
dz
więków niskiej częstotliwości. Przykładowym rozwiązaniem pokryć ścian jest warstwa płyt
wiórowych średniej gęstości, sztywno przymocowanych do betonowych ścian. Pierwszą
warstwę przytwierdzić można śrubami i dodatkowo uszczelnić. Warstwę zewnętrzną należy
w takim wypadku pokryć fornirem i przymocować do warstwy spodniej. Takie rozwiązanie
minimalizuje absorpcje dz
więków niskiej częstotliwości.
Nie należy zapominać o hałasach dochodzący z foyer i przejść. Wokół audytorium można
przykładowo zastosować: strefę buforową złożoną z szachtów instalacyjnych, pomieszczeń
pomocniczych redukując tym samym wymagania akustyczne dla ścian działowych.
Aby drzwi nie pogarszały dobrej izolacji dz
więkowej należy stworzyć hole dz
więkowe
wyposażone w dwie pary solidnych drewnianych drzwi wyposażonych w uszczelki.
Rys. 7. Właściwy dobór kształtu sali [1, s. 144]
Ponieważ niemożliwe jest uniknięcie powierzchni wklęsłych i ścian równoległych jak
również wysokich sufitów, możliwość powstawania pogłosu można wyeliminować poprzez
zastosowanie okładzin dz
więkochłonnych materiałów dz
więkochłonnych i łamanie
płaszczyzn.
A
amanie płaszczyzn jest bardzo korzystne z punktu widzenia akustyki sali. Padająca fala
dz
więkowa na powierzchnię pofałdowaną ulega odbiciu w różnych kierunkach, dając lepsze
wymieszanie dz
więków.
Elementami rozpraszającymi dz
więk są również kolumny, niezbyt szerokie balkony,
pilastry, kasetony itp
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Rys. 8. Przykład sufitu sali koncertowej [5]
Szczególnie ważne są odbicia od sufitu, przy złym profilu następuje skupienie dz
więków
w jednej z części pomieszczenia.
a) b)
Rys. 9. Kształty sali: a) kształt beczkowaty sali  zły, b) sala w kształcie odcinka paraboli - dobra [2, s. 40]
Dobrym kształtem jest kształt odcinka paraboli. Niekorzystne są sufity beczkowate
i będące odcinkiem czaszy kulistej. Rysunek po lewej przedstawia zły profil sufitu, natomiast
ten po prawej pokazuje dobre rozwiązanie.
Nie bez znaczenia pozostaje wzniesienie rzędów widowni, zarówno ze względu na
akustykę jak i widzialność.
Błędem jest równomierne wzniesienie, gdyż daje zbytnie wzniesienie przednich rzędów
i złą widoczność tylnich.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Rys. 10. Przykład dobrego rozwiązania projektu sali o konstrukcji linii wzniesienia widowni [2, s. 43]
Nie tylko poprawne zaprojektowanie sali decyduje o jakości odsłuchu dz
więków, lecz
również odpowiednie wykończenie materiałowe.
Należy unikać odbijania dz
więków w kierunku sceny, dlatego też ściany mogące odbijać
dz
więki w kierunku sceny należy okuć materiałami dz
więkochłonnymi.
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jakie zagadnienia mają wpływ na uzyskanie wysokiej sprawności akustycznej całego
obiektu?
2. Do jakich efektów może doprowadzić niewłaściwe wygłuszenie i skonstruowanie sali?
3. Jaki wpływ na akustykę pomieszczenia mają łamane płaszczyzny?
4. Jakie są najlepsze z punktu widzenia akustyki kształty sal koncertowych i dlaczego?
5. Jaki kształt sufitu powinna mieć dobrze zaprojektowana sala koncertowa?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uzupełnij poniższe zdania.
1. Głównym elementem absorbującym dz
więki średniej częstotliwości
jest& & & & & & & ... Fotele powinny być zaprojektowane w taki sposób, by miały tę
samą & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .., co siedzące w nich osoby,
w celu zapewnienia & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & & & & .
2. Ponieważ niemożliwe jest uniknięcie powierzchni& & & & & & & & & & & ..
i& & & & & & & & & .. a także wysokich sufitów można wyeliminować możliwość
powstawania pogłosu poprzez zastosowanie okładzin dz
więkochłonnych z materiałów
dz
więkochłonnych i & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) uzupełnić zdania korzystając z tekstu z
ródłowego w poradniku,
4) zanotować odpowiedz
w zeszycie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Wyposażenia stanowiska pracy:
- tablice informacyjne o wyposażeniu sal koncertowych,
- rysunki poglądowe przekroju sal koncertowych,
- poradnik,
- zdjęcia sal koncertowych,
- zeszyt,
- ołówek.
4.4.4. Sprawdzian postępów.
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić wymogi stawiane budynkom i pomieszczeniom
specjalnym przeznaczonym do słuchania muzyki?
2) wskazać czego należy unikać przy projektowaniu kształtu
sali?
3) określić jakie elementy sali mają wpływ na rozproszenie
dz
więku?
4) wskazać jaki kształt sufitu ma najlepsze właściwości
akustyczne?
5) podać, jaki elementy z sali pochłaniają określone rodzaje
dz
więków?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
4.5. Izolacje akustyczne sal sportowych.
4.5.1. Materiał nauczania
W obiektach sportowych najistotniejszym ustrojem akustycznym jest podłoga. Pozostałe
elementy konstrukcyjne takie jak sufity czy ściany muszą być przede wszystkim odporne na
uderzenia. W tym rozdziale zajmiemy się przede wszystkim rodzajom podłóg stosowanych
w salach sportowych.
Podejmując decyzję o wyborze nawierzchni sportowej należy wziąć pod uwagę
następujące czynniki:
- przeznaczenie obiektu,
- wiek korzystających z niego osób,
- uprawiana dyscyplina,
- możliwości finansowe,
- walory sportowe i użytkowe.
Podłoga sportowa powinna zapewniać optymalne warunki do uprawiania sportu oraz
chronić zawodników podczas ruchu. Musi posiadać odpowiednią elastyczność i być tak
skonstruowana, by zmniejszyć niebezpieczeństwo urazów podczas upadków, a jednocześnie
być odporna na uderzenia i obciążenia.
Przed kilkunastu laty jedyną nawierzchnią sportową spotykaną w polskich salach
gimnastycznych i halach sportowych był parkiet. Parkiet ten był z drewna dębowego
ułożonego na ślepej podłodze na legarach.
Konstrukcja takiej podłogi była następująca: cegły, które spełniają rolę klocków
niwelujących osadzone były na podkładzie betonowym lub piaskowym. Następnie układano
na nich legary o przekroju 60 x 70 mm, papę i ślepą podłogę z desek o grubości 32 mm.
Ostatnią warstwę stanowi klepkę parkietową układaną wzdłuż sali bądz
na jodełkę.
Stosowano dwa rodzaje klepki:
- krótką,
- okrętową (o dł. 50 cm).
Wykończenie parkietu polega na cyklinowaniu i nałożeniu lakieru oraz linii boisk.
Następnie zaczęto wprowadzać syntetyczne powierzchnie sportowe w formie systemów
prefabrykowanych: linoleum i polichlorku winylu (układanych na ślepej podłodze i legarach)
oraz nawierzchnie poliuretanowe (układane podobnie).
Ostatnimi czasy obserwujemy powrót do powierzchni drewnianych wykonywanych
z paneli z litego drewna lub klejonych z kilku warstw na lekkim, niskim ruszcie, bez ślepej
podłogi.
Wśród posadzek sportowych do krytych obiektów sportowych, z uwagi na rodzaj
zastosowanych materiałów, można wyróżnić nawierzchnie:
- naturalne (panele drewniane, parkiety, linoleum),
- syntetyczne (winylowe, poliuretanowe).
Nawierzchnie syntetyczne wylewane
Podstawowym materiałem jest poliuretan. Jest to materiał mocny, elastyczny o dużej
wytrzymałości, praktycznie bezkonkurencyjny wśród tworzyw wylewanych.
Zastosowanie znajduje w powierzchniach multisportowych i wielofunkcyjnych. Na rynku
znane są pod takimi nazwami jak: Pulastic 2000, Conipur, Herkulana, Novoflex.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Rys. 11. Przekrój nawierzchni Pulastic 2000 [5]
Wykonanie nawierzchni poliuretanowej
Na podkładzie betonowym układamy spoinowy granulat gumowy o grubości 7  9 mm,
a następnie warstwę poliuretanu o grubości, ok. 2 mm. ma ona zastosowanie w salach
gimnastycznych i obiektach widowiskowo sportowych na ruszcie drewnianym o ruszcie
podobnym do rusztów linoleum i parkietów. Przykład takich konstrukcji przedstawia
poniższy rysunek.
Rys. 12. Konstrukcja podłogi na ruszcie drewnianym o nawierzchni poliuretanowej. [5]
Zalety nawierzchni poliuretanowych to:
- punktowa elastyczność,
- bogata kolorystyka,
- bezspoinowość całej posadzki.
Nawierzchnie prefabrykowane
Linoleum jest to wykładzina stosowana na ruszcie drewnianym o grubości 4 mm
wykonana z mielonego korka, oleju lnianego, kalafonii, mączki wapiennej jako wypełniacza
i juty jako osnowy. Ze względu na zastosowanie naturalnych i odtwarzalnych surowców jest
jedną z najmniej szkodliwych dla środowiska wykładzin podłogowych oraz ma długi okres
trwałości. Trudność układania wynika ze sztywności materiału. Spoiny łączone są na gorąco
za pomocą specjalnego sznura. Ponieważ nie występują wiązania chemiczne między lakierem
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
do malowania pasów boisk, a wykładziną, pasy szybko się wycierają. Nie ma możliwości
lakierowania podłogi bezbarwnym lakierem. Jednakże w celu ochrony przed czynnikami
zewnętrznymi pokrywa się zabezpieczającą warstwą akrylu.
Wykładziny z polichlorku winylu
Są to wykładziny o grubości 4  6 mm składające się z warstwy ziarnistego winylu
pokrytego warstwą ochronną z poliuretanu i warstwy z włóknem szklanym w celu stabilizacji
wymiarowej. Ten rodzaj wykładziny instaluje się na ruszcie drewnianym lub podkładzie
elastycznym, w celu wzmocnienia wytłumienia energii udarowej. Spoiny wykładziny spawa
się na gorąco. Na wykładzinę z PVC bardzo trudno aplikuje się lakier do liniowania, dlatego
też skutecznym sposobem oznaczania boisk jest naklejenie taśmy z PVC. Są to powierzchnie
stosowane na najważniejsze zawody sportowe. Rozwija się je na istniejące nawierzchnie
legarowe.
Wykładziny kauczukowe
Wykonywane są z kauczuku syntetycznego i naturalnego z dodatkiem spoiw
mineralnych, pigmentów, środków stabilizujących i wulkanizujących. Mają parametry
podobne do nawierzchni z PVC, bardzo dobrze tłumią wstrząsy i zapobiegają poślizgowi.
Tłumienie energii udarowej ulega poprawie poprzez zastosowanie specjalnych podkładów-
everlay.
Nawierzchnie drewniane
Podłogi drewniane znajdują zastosowanie jako nawierzchnie do gry w koszykówkę
i nawierzchnie ogólnosportowe. Jakość podłogi drewnianej zależy od parkietu i rusztu
drewnianego.
Zalety posadzek z drewna są następujące:
- nie wywołują reakcji alergicznych,
- nie elektryzują się,
- mają jednolitą barwę,
- doskonale odbijają światło,
- mogą być poddawane wielokrotnej renowacji bez szkody dla stabilności podłogi.
Parkiet standardowo wykonuje się z dębu, buku lub klonu, a czasem również z drewna
kauczukowego i bambusa.
Główną wadą nawierzchni drewnianych jest wrażliwość na zmiany wilgoci. Aby
w obiekcie zniwelować efekt tego zjawiska należy przeprowadzić aklimatyzację parkietu,
czyli rozłożyć klepki na okres 3 tygodni. Najlepszym materiałem do budowy takiej
nawierzchni jest drewno z klonu północnego (najbardziej odporne na wilgoć, twardsze od
bukowego i dębowego).
W przypadku paneli warstwowo klejonych można stosować tańsze i bardziej podatne na
wilgoć gatunki drewna, gdyż krzyżowy układ warstw zmniejsza wpływ wilgoci na
odkształcenie drewna.
Podłogi stałe wykonujemy na legarach pojedynczych lub podwójnych, na ślepej podłodze
lub bez niej. Ślepą podłogę wykonujemy ze sklejki, płyty OSB lub płyty wiórowej
wodoodpornej V100. Istnieją również rozwiązania bez legarów, wtedy klepka nabijana jest na
podwójną warstwę sklejki, a specjalne podkładki przymocowane są od spodu, tworząc
element tłumiący energię udarową.
W celu uniknięcia tzw. efektu trampoliny, czyli wybicia zawodnika po opadnięciu ze
skoku stosuje się kotwy ograniczające ruch podłogi w górę.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Drewniane podłogi składane wykonane z paneli o dużych wymiarach (np. 122 x 244 mm)
znajdują zastosowanie w dużych obiektach wielofunkcyjnych. Materiałem do produkcji
paneli z litego drewna są drzewa liściaste. Panele układane są podobnie jak podłogi na
legarach, na których opierają się sklejki, a na nie nabija się klepki. Powierzchnię cyklinujemy
i lakierujemy. Panele łączymy na pióro i wpust, które umieszcza się (dla wzmocnienia
wytrzymałości i ułatwienia montażu) na wszystkich krawędziach. Rozwiązanie to cechuje się
doskonalą sprężystością i absorbcją energii, przy równoczesnym zachowaniu dużej
wytrzymałości na obciążenia.
Przykłady konstrukcji podłóg:
Rys. 13. Konstrukcja podłogi elastycznej na legarach [3, s. 459 ]
Rys. 14. Konstrukcja podłogi o ustroju sprężystym [3, s. 459]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Rys. 15. Konstrukcja podłogi o sprężystości punktowej [3, s. 459]
Rys. 16. Konstrukcja podłogi z kostki drewnianej układanej z powłoką ochronną [3, s. 459]
Warto również wspomnieć o sposobach wykończenia sufitów salach sportowych.
Interesującym rozwiązaniem jest system dz
więkochłonny wykonany z płyt cementowo
wiórowych o strukturze drobno włóknistej bądz
drobno porowatej wiązanych magnezytem.
Takie płyty pochłaniają nie tylko dz
więk, lecz również dużą energię uderzeń w najcięższych
warunkach, dlatego też mogą być wykorzystywane do wykonywania sufitów akustycznych na
przykład w halach sportowych, gdzie często muszą wytrzymywać uderzenia piłki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Rys. 17. Przykład konstrukcji sufitu podwieszanego w sali gimnastycznej [5]
4.5.2. Pytania sprawdzające.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie rodzaje posadzek stosowane są jako nawierzchnie sal sportowych?
2. Jakie czynniki należy wziąć pod uwagę podejmując decyzję o wyborze nawierzchni
sportowej?
3. Jakimi cechami charakteryzują się wylewane nawierzchnie syntetyczne?
4. Gdzie układa się warstwy izolacji w podłodze?
5. Czym charakteryzują się drewniane nawierzchnie sal sportowych?
6. Z czego wykonano system dz
więkochłonny w konstrukcji sufitu podwieszanego
stosowanego w salach sportowych?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uzupełnij poniższe zdania.
1. Podstawowym materiałem wylewanych nawierzchni syntetycznych jest& & & & & &
Jest to materiał& & & & & & & & , elastyczny, & & & & & & & .& & & & & & ........,
praktycznie bezkonkurencyjny wśród tworzyw wylewanych. Zastosowanie znajduje
w powierzchniach & & & & & & & & & & & ..i& & & & & & & & & & & & & & & & .
2. Wykładziny& & & & & & & & & & & & ..wykonywane są z kauczuku& & & & & &
i& & & & & & & & & & & & .. z dodatkiem spoiw mineralnych,& & & & & & & & ,
środków stabilizujących i wulkanizujących. Maja parametru podobne do nawierzchni
z& & & & & & & & & & .., bardzo dobrze tłumią wstrząsy i zapobiegają
& & & & & & & & & & & & & . Tłumienie energii udarowej ulega poprawie poprzez
zastosowanie & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) uzupełnić zdania korzystając z tekstu z
ródłowego w poradniku,
4) zanotować odpowiedz
w zeszycie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Wyposażenia stanowiska pracy:
- foliogramy z konstrukcjami podłóg w salach gimnastycznych,
- rysunki poglądowe przekroju sal gimnastycznych,
- poradnik dla ucznia,
- zdjęcia sal gimnastycznych,
- zeszyt,
- długopis.
Ćwiczenie 2
Poniższy rysunek przedstawia warstwy konstrukcji podłogi o sprężystości punktowej.
Opisz zaznaczone warstwy podłogi, a następnie zaznacz warstwę izolacyjną na czerwono
i zaproponuj rodzaj materiału, z którego należałoby ją wykonać.
Propozycję swoją uzasadnij.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) ułożyć plan działania,
3) przeanalizować treść zadania,
4) opisać warstwy na rysunku,
5) zaznaczyć warstwy izolacyjne,
6) dobrać rodzaj materiału na warstwy izolacyjne,
7) uzasadnić wybór materiału charakteryzując jego własności.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- foliogramy z konstrukcjami podłóg w salach gimnastycznych,
- rysunki poglądowe przekroju sal gimnastycznych,
- poradnik dla ucznia,
- własności materiałów izolacyjnych (tablice, opisy),
- zdjęcia sal gimnastycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
Ćwiczenie 3
Zaproponuj nawierzchnię podłogi w sali gimnastycznej dla Twojej szkoły. Najpierw
zastanów się nad dyscyplinami sportowymi, jakie chciałbyś uprawiać podczas zajęć
wychowania fizycznego, a następnie wybierz optymalne rozwiązanie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) czytaj dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizuj treść zadania,
3) obejrzeć salę gimnastyczną w swojej szkole,
4) zapoznać się z dyscyplinami sportu, które można uprawiać w sali gimnastycznej,
5) zapoznać się z wymogami dla danej dyscypliny sportu,
6) wybrać dyscyplinę, która Ci najbardziej odpowiada,
7) przypomnieć sobie o własnościach materiałów izolacyjnych,
8) zaproponować rodzaj nawierzchni podłogi,
9) uzasadnić swój wybór,
10) zapisać w zeszycie uzasadnienie.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- foliogramy z konstrukcjami podłóg w salach gimnastycznych,
- rysunki poglądowe przekroju sal gimnastycznych,
- poradnik dla ucznia,
- strony internetowe: sportowe, materiałów izolacyjnych,
- własności materiałów izolacyjnych,
- zdjęcia sal gimnastycznych,
- zeszyt,
- długopis.
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) skazać najistotniejszy ustrój akustyczny obiektu sportowego?
2) określić, czynniki decydujące o wyborze nawierzchni
sportowej?
3) sprecyzować warunki jakie powinna spełniać podłoga
w obiekcie sportowym?
4) wskazać zalety posadzek drewnianych?
5) wskazać zalety posadzek o nawierzchni poliuretanowej?
6) dokonać podziału posadzek o nawierzchniach
prefabrykowanych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
4.6. Izolacje akustyczne pomieszczeń wyciszonych
4.6.1. Materiał nauczania
Akustyczne pomieszczenia wyciszone znajdują zastosowanie przede wszystkim
w przemyśle jako kabiny dz
więkoizolacyjne.
Są również inne zastosowania dla takich konstrukcji takie jak:
- studia nagrań,
- studia radiowe.
Ze względu na większe zainteresowanie przemysłu takimi rozwiązaniami to właśnie
kabinom dz
więkoizolacyjnym poświęcimy czas.
Pomieszczeniem wyciszonym nazywamy pomieszczenie, w którym akustycznie
zaizolowane są wszystkie przegrody.
Kabiny dz
więkoizolacyjne (pomieszczenia wyciszone) są powszechnie stosowanym
sposobem eliminacji zagrożeń hałasem w środowisku pracy. Jest to rozwiązanie proste
i stosunkowo tanie.
Rys. 18. Przekrój konstrukcji pomieszczenia akustycznego. [5]
Prawidłowo wykonana kabina dz
więkoizolacyjna wymaga uwzględnienia warunków
akustycznych jak i przeznaczenia obiektu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
W celu poprawy właściwości akustycznych kabin stosuje się obok ustrojów izolacji
akustycznych także wytłumianie wnętrz, poprzez zastosowanie materiałów
dz
więkochłonnych (filce, płyty z wełny mineralne, pianki poliuretanowe, boazerie itp.).
Wymiary pomieszczeń zależą od ilości osób mających przebywać wewnątrz.
Ze względu na rodzaj konstrukcji pomieszczenia kabiny dz
więkoizolacyjnych
rozróżniamy:
- lekkie (kabiny drewniane, drewnopodobne, metalowe, oraz inne z lekkich materiałów),
- ciężkie (kabiny z elementami murowanymi, murowane, inne z ciężkich materiałów).
Najczęściej spotykanym rozwiązaniem są metalowe kabiny o ścianach warstwowych
i konstrukcji szkieletowej.
Kabiny o konstrukcji drewnianej stosowane są tam, gdzie problem stanowią dz
więki
o wysokiej częstotliwości, w przeciwieństwie do kabin ciężkich murowanych.
Wybrany typ kabiny montowany jest z elementów, czyli:
- szkieletu,
- wypełnienia,
- płyt osłonowych.
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Co to są pomieszczenia wyciszone?
2. Co stosujemy aby poprawić własności akustyczne kabin?
3. Jakie rodzaje kabin dz
więkoizolacyjnych rozróżniamy ze względu na konstrukcję?
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wyobraz
sobie, że zakładasz wraz kolegami zespół muzyczny. Na miejsce prób
wyznaczyliście sobie jedną z piwnic w Twoim bloku. Po kilku próbach okazało się, że
przeszkadzacie sąsiadom. Zaproponuj rozwiązanie wyciszenia pomieszczenia.
Sposób wykonania ćwiecznia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) zapoznać się z własnościami izolacyjnymi materiałów stosowanych do izolacji
akustycznej,
4) dobrać właściwy materiał do wykonania izolacji,
5) dobrać technologię montażu izolacji,
6) poznać rodzaj materiału konstrukcyjnego ścian piwnicy,
7) przedstawić swoją propozycje.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- wykaz materiałów izolacyjnych,
- właściwości materiałów do wykonywania izolacji akustycznych,
- inwentaryzacja pomieszczenia piwnicy,
- literatura z rozdziału 6,
- rysunki poglądowe konstrukcji kabin dz
więkoizolacyjnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
4.6.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić zasady wykonywania pomieszczeń akustycznych?
2) wskazać elementy kabin dz
więkoizolacyjnych?
3) rozróżnić rodzaje konstrukcji kabin?
4) zastosować poznane treści w praktyce?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
4.7. Wykładziny akustyczne ścian
4.7.1. Materiał nauczania
Używanie odpowiednich materiałów wykończeniowych takich ja wykładziny akustyczne
zarówno na podłogach jak i ścianach pozwala na polepszenie warunków akustycznych
w pomieszczeniach poprzez wyeliminowanie echa w pomieszczeniu, czyli dz
więku, który
odbija się od gładkich ścian.
Wykładziny ścienne stanowią tapety akustyczne.
Charakterystyka tapet
Tapety papierowe mogą być wykonane z jednej bądz
kilku warstw. Wykonane są
z naturalnych materiałów i nie przyciągają kurzu, jednak mimo to trudno utrzymać je
w czystości i nie są odporne na wilgoć. Są odmiany tapet papierowych zmywalne (pokryte
cienką plastikową powłoką ochronną).
Tapety akrylowe składają się ze spodniej warstwy papierowej i wierzchniej pianki
akrylowej. Są bardzo delikatne i trudno je zmywać.
Tapety winylowe składają się z warstwy spodniej papierowej i wierzchniej z winylu
spienionego lub płaskiego. Jest to tapeta znakomicie zabezpieczająca ściany przed
uszkodzeniami mechanicznymi, są zmywalne. Znajdują zastosowanie w pomieszczeniach
mieszkalnych jak i holach, budynkach użyteczności publicznej.
Tapety z włókna szklanego fakturą przypominają tkaninę. Są bardzo trwałe i odporne na
zadrapania, uszkodzenia mechaniczne, uderzenia oraz cechuje je odporność na środki
chemiczne, ługi, kwasy. Tapety te wykonane są z naturalnych surowców: piasku
kwarcowego, dolomitu, węglanu sodowego. Struktura tapety zabezpiecza przed pękaniem
ścian, pracując częściowo jak siatka zbrojeniowa.
Tapety z korka wykonane ze spodniej warstwy papierowej i wierzchniej cienkich płatów
korka. Są one dość grube, dostępne w różnych fakturach i kolorach. Doskonale tłumią hałas
a po pomalowaniu lakierem do drewna są odporne na wodę. Mogą być stosowane w holach,
przedpokojach, gabinetach, kinach.
Tapety na flizelinie to nic innego jak tapety papierowe i winylowe podklejone warstwą
flizeliny. Doskonale tłumią dz
więki, są ciepłe, umożliwiają wielokrotne malowanie. Są
przyjazne dla środowiska i nie zawierają włókien, a tym samym nie powodują alergii. Można
je stosować praktycznie w każdym pomieszczeniu. Różnicę w technologii stanowi fakt, że
klej nakłada się na ścianę a nie na tapetę, co ułatwia pracę i skraca czas wykonywania.
Tapety tekstylne składają się z warstwy papierowej na flizelinie oraz tkaniny z włókien
naturalnych lub syntetycznych. Mają na celu poprawę walorów estetycznych przy
równoczesnym zwiększeniu izolacyjności akustycznej.
Tapety specjalne stosuje się w dekorowanych wnętrzach wymagających pochłaniania
dz
więków. Wymienić tu możemy:
- tapety welurowe impregnowane substancją odporną na zaplamienie (kina, restauracje),
- okładziny z grubej prasowanej flizeliny z dodatkiem opiłków aluminium,
- tapety wykonane z materiałów naturalnych takich jak bambus, trzcina, egzotyczne trawy,
- styropianowe tapety izolacyjne stanowią dobry podkład pod tapety dekoracyjne (styropian
pokryty warstwą papierową) przy zapewnieniu odpowiednich parametrów akustycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
4.7.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jakie są rodzaje tapet akustycznych?
2. W jaki sposób stosowanie tapet poprawia akustykę pomieszczania?
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uzupełnij poniższe zdania.
1. Tapety korkowe doskonale tłumią& & & & & & & & & & & & & & & ...,a po
pomalowaniu & & & & & & & & & & & & & & & & są odporne na wodę.
2. Tapety & & & & & & & & & ..składają się z warstwy papierowej na & & & & & & &
oraz tkaniny z włókien naturalnych lub syntetycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) uzupełnić zdania,
4) zaprezentować wykonane zadanie.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- próbki tapet,
- foliogramy prezentujące własności poszczególnych rodzajów tapet,
- zeszyt,
- długopis.
4.7.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) rozróżnić rodzaje tapet akustycznych?
2) wykazać różnice własności poszczególnych rodzajów tapet?
3) zastosować poznane wiadomości w praktyce
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
4.8. Sufity podwieszone
4.8.1. Materiał nauczania
Sufitu to element obecny w każdym pomieszczeniu. Spełnia on istotną rolę, odpowiednio
kształtowana forma sufitu wprowadza grę światła we wnętrzu, pozwala plastycznie
wzbogacić przestrzeń, wywierając korzystny wpływ na użytkowników, a ponadto pełni rolę
izolacji akustycznej oraz w razie potrzeby kreuje dz
więki.
Zapoznałeś się już z podwieszanymi sufitami akustycznymi, pełniącymi funkcje izolacji
akustycznej. Istnieją jednak jeszcze inne rodzaje sufitów podwieszanych.
Widoczna strona sufitów wykonana jest z następujących rodzajów materiałów:
- płyty z prasowanej wełny mineralnej lub wełny szklanej,
- płyt gipsowo- kartonowych,
- cienkich blach stalowych lub aluminiowych,
- tworzyw sztucznych.
Płyty sufitowe mogą być zespolone z dwóch lub więcej materiałów z zastosowaniem
drewna i materiałów drewnopochodnych.
Ze względu na sposób mocowania rozróżniamy:
- podwieszane na wieszakach z regulowaną długością,
- zamocowane bezpośrednio do stropu lub w niewielkiej odległości,
- samonośne oparte na kształtownikach mocowanych na ścianach,
- mocowane (przyklejone) bezpośrednio do stropu (lekkie pokrycia sufitowe).
Z budową i montażem sufitów wykonanych z płyt gipsowo kartonowych i płyt
z prasowanej wełny mineralnej lub wełny szklanej zapoznałeś się już wcześniej. Krótka
charakterystyka pozostałych przedstawiona zostanie w tym rozdziale.
Panele sufitowe wykonane z cienkich blach lub aluminiowe montowane są do rusztu
stalowego lub aluminiowego, przymocowanego do ścian i sufitu. Ze względu na wielkość
paneli (nawet do 12 metrów, zazwyczaj 6 metrów) zastosowanie ich umożliwia szybki
montaż. Panele takie wykończone się powłokami malarskimi, mogą mieć powierzchnię
gładką lub perforowaną.
Grubość blach jest zależna od kształtu i wymiarów listew i wynosi od 0,3 do 1,2 mm.
Krawędzie listew są tak ukształtowane by uzyskać trwałe i niezawodne połączenie.
Rys. 19. Typowe kształty listew metalowych do montażu sufitu z paneli [6, s. 412]
Występują dwa typy konstrukcji:
- sufity z listwami mocowanymi poziomo,
- sufity z listwami zawieszonymi pionowo.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Rys. 20. Sufity z listwami mocowanymi poziomo [6, s. 412]
Listwy mogą być dodatkowo mocowane wkrętami lub blokowane wkładkami z tworzyw
sztucznych chroniących przez wyrwaniem zaczepów. Listwy pokrywane są powłokami
ochronno  dekoracyjnymi tlenkowymi lub malarskimi, nanoszonymi proszkowo bądz

metodą powlekania.
Sufity z listwami zawieszonymi pionowo znajdują zastosowanie tam gdzie wymagany
jest łatwy dostęp do urządzeń znajdujących się nad nimi.
Rys. 21. Sufity z listwami mocowanymi pionowo [6, s. 412]
Sufity z tworzyw sztucznych.
Są dwa rodzaje sufitów z tworzyw sztucznych:
- z wyprasek lub odlewów z tworzy sztucznych,
- napinane, wykonane z folii PCV.
Pierwszy typ wykonuje się z wyprasek lub odlewów ciśnieniowych w formie kwadratu
lub prostokąta. Na krawędziach bocznych znajdują się zaczepy i odpowiadające im wycięcia
umożliwiające połączenia. Pojedynczy element jest określony wzorem dekoracyjnym.
Zawieszone są na wieszakach prętowych lub zawiesinach wykonanych z drutu.
Sposoby mocowania kasetonów:
- wpinane
- zaczepiane
- nakładanie
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
Elementy wykonane są w różnej kolorystyce, malowane lub metalizowane próżniowo.
Styk ze ścianami osłaniają listwy przyścienne z tworzywa lub metalowe
Rys. 22. Wieszaki prętowe wykonane z drutu [6, s. 414]
Sufity napinane
Stanowią drugi typ sufitów z tworzyw sztucznych.
Konstrukcję nośną tworzą listwy aluminiowe lub z PCW mocowane bezpośrednio do
ścian i podwieszane dodatkowo do stropu. Umożliwiają bardzo szybki montaż i demontaż.
Powłoka PCW ma wymiary mniejsze niż wymiary pomieszczenia.
Rys. 23. Konstrukcja lekkiego napinanego sufitu foliowego. [6, s. 415]
Po podgrzaniu ciepłym powietrzem rozpina się ją za pomocą specjalistycznych narzędzi
tworząc lekką konstrukcję, która po lakierowaniu sprawia wrażenie rozpiętego pod stropem
zwierciadła. Kształt, jaki chce się uzyskać i wielkość pomieszczenia nie stanowią problemu
dla tego rodzaju konstrukcji.
Powłoka sufitowa jest nieprzemakalna i wodoszczelna. Można uzyskać różnorodne
kształty i formy sufitu (owalne, łukowe, załamane, skośne). Ciekawe efekty uzyskuje się
przez podświetlenie sufitu od środka.
Konstrukcja ta może być wielokrotnie demontowana i ponownie montowana.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
4.8.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Z jakich materiałów może być wykonana widoczna strona sufitu?
2. W jaki sposób można mocować płyty sufitowe?
3. Jakie znasz sufity wykonane z tworzyw sztucznych?
4.8.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie do tej pory opanowanych wiadomości oraz korzystając z czasopism i stron
internetowych sporządz
zestawienie wad i zalet poszczególnych rodzajów sufitów
podwieszanych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) sporządzić plan działania,
4) opracować schemat tabeli,
5) zebrać zestawienie rodzajów sufitów podwieszanych,
6) wypisać wady i zalety poszczególnych sufitów w formie tabeli,
7) zanotować spostrzeżenia w zeszycie,
8) zaprezentować wynik ćwiczenia.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- podręczniki,
- poradnik dla ucznia,
- internet,
- czasopisma budowlane,
- materiały reklamowe sufitów podwieszanych,
- rysunki poglądowe sufitów podwieszanych,
- zeszyt,
- długopis.
4.8.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) rozróżnić rodzaje sufitów podwieszanych ?
2) scharakteryzować sufity z tworzyw sztucznych?
3) określić rolę sufitu w pomieszczeniu?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
4.9. Podstawowe sposoby aranżacji wnętrz
4.9.1.Materiał nauczania
Człowiek wszystkimi zmysłami odbiera bodz
ce z otoczenia.
Reagujemy na:
- kolory,
- światło,
- symetrię rozmieszczenia przedmiotów,
- zagospodarowanie przestrzeni,
- uporządkowanie sprzętów,
- strukturę materiału,
- kształty.
Pierwszym krokiem architekta wnętrz jest zrozumienie odrębnych potrzeb każdego
człowieka.
Kształtowana przestrzenia zależy od upodobań jej użytkownika, jego preferencje
wyznaczają natomiast kierunek działania projektanta.
Współczesne wnętrza, pełne paradoksów i sprzeczności odzwierciedlają zaskakujący,
niekiedy nieprzewidywalny świat wokół nas. Różnorodność wykorzystywanych materiałów
i bogactwo form elementów wyposażenia sprawiają, że wnętrze staje się odbiciem
indywidualnych upodobań estetycznych. Następuje, zatem odrzucenie tradycyjnych reguł na
rzecz dążenia do swobody w wyrażaniu swojej osobowości.
Można przyjąć, iż współczesne wnętrza:
- budowane są na bazie prostego wzornictwa,
- pozbawione są nadmiaru dekoracji,
- przystosowane do potrzeb użytkowników,
- są mobilne i wielofunkcyjne,
- klimat tworzony jest za pomocą formy i koloru w przestrzeni,
- powinny spełniać funkcje użytkowe,
- są wyposażone w meble modułowe, zastępujące tradycyjne meblościanki,
- są wyposażone w meble stosowane niewielkie, lekkie elementy, które nie przytłaczają
wnętrz,
- łączą wysoką jakość z funkcjonalnością i pięknem,
- są wyposażone w naturalne materiały, jak i ich przetworzone odpowiedniki,
- tworzenie przez odpowiednie zestawienia faktur i materiałów,
- są tworzone z aluminium, zarówno jako samodzielny materiał, jak i dodatek do różnych
gatunków drewna, a także w połączeniu ze szkłem i tworzywami sztucznymi,
- poprzez odpowiedni dobór kolorów pozwalają podkreślić i wydobyć wyraz wnętrza,
- posiadają stonowane i jednolite zestawienia barwne dają wrażenie porządku i czystości,
- poprzez kontrasty kolorystyczne oddziałują na emocje,
- poprzez elementy o intensywnej barwie mają znaczenie dekoracyjne,
Ponadto zanika tradycyjny podział funkcjonalny mieszkania na poszczególne
pomieszczenia, (przedpokój, kuchnię, jadalnię, salon) zastępując sztywne przegrody na
przykład ażurowymi przesłonami, pozwalając tym samym swobodnie sterować światłem
i przepływem powietrza.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
4.9.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Na jaki czynniki wystroju wnętrza reaguje człowiek?
2. Jakie są kierunki współczesnej aranżacji wnętrz?
4.9.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj remont swojego pokoju w celu polepszenia parametrów akustycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zastanowić się co mógłbyś zmienić mając nieograniczone środki finansowe,
2) opracować plan działania,
3) zrobić inwentaryzację swojego pokoju,
4) zapoznać się z rynkiem potrzebnych materiałów izolacyjnych,
5) przeanalizować wady i zalety rozpatrywanych materiałów,
6) opracować projekt w formie graficznej i tekstowej modernizacji pokoju,
7) zaprezentować projekt.
Wyposażenia stanowiska pracy:
- czasopisma budowlane,
- rysunki i fotografie wystroju wnętrz,
- przymiary,
- zestawienia materiałów budowlanych,
- własności materiałów budowlanych,
- Internet,
- materiały reklamowe biur projektów.
4.9.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wskazać bodz
ce na które reaguje człowiek?
2) określić trendy we współczesnej aranżacji wnętrz?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
5. SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Odpowiedzi udzielaj tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4. Kartę odpowiedzi podpisz imieniem i nazwiskiem.
5. Zestaw zadań testowych składa się z:
a) zadań otwartych (zadań krótkiej odpowiedzi, zadań z luką),
b) zadań zamkniętych (zadań wielokrotnego wyboru, zadań prawda - fałsz),
6. Odpowiedzi na zadania krótkiej odpowiedzi powinny być jednozdaniowe sformułowane
w sposób zwięzły i konkretny.
7. W zadaniach z luką należy w miejsce kropek wpisać prawidłowe wyrażenie, wzór lub
dokonać opisu np. rysunku, czyli uzupełnić w sposób stanowiący logiczną całość.
8. Zadania wielokrotnego wyboru mają 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest
prawidłowa. Prawidłową odpowiedz
należy zakreślić we właściwym miejscu na karcie
odpowiedzi.
9. W zadaniach typu prawda  fałsz należy wpisać odpowiedz
TAK lub NIE.
10. W przypadku pomyłki błędną odpowiedz
należy ująć w kółko i ponownie zakreślić
odpowiedz
prawidłową.
11. Jeżeli udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawia Ci trudność to opuść je i przejdz

do zadania następnego. Do zadań bez odpowiedzi możesz wrócić póz
niej.
12. Na udzielenie odpowiedzi masz 40 minut.
Materiały dla ucznia
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
I Wpisz brakujące wyrazy w podanych zdaniach
1) Jeżeli sala koncertowa jest głęboka, w środku sali na podłużnych ścianach należy położyć
pasy materiałów & & & ................ a ma to na celu poprawę & & & ............ do tylnych
rzędów słuchaczy.
2) Podłogi drewniane znajdują zastosowanie jako nawierzchnie do & & & ...................
i nawierzchnie ogólnosportowe. Jakość podłogi drewnianej zależy od & & & & ...............
3) Pomieszczeniem wyciszonym nazywamy pomieszczenie, w którym akustycznie zaizolo-
wane są & & & ..................
4) Kabiny dz
więkoizolacyjne (pomieszczenia wyciszone) są powszechnie stosowanym spo-
sobem eliminacji & & & ................. w środowisku pracy.
5) Tapety papierowe wykonane są z & & ......................... i nie przyciągają kurzu, jednak
mimo to trudno utrzymać je w czystości i nie są odporne & & ..........................
6) Rysunek przedstawia sposoby mocowania kasetonów, napisz jakie to sposoby.
a) & & & & & & & & & & & & & & & & & & ,
b) & & & & & & & & & & & & & & & & & & ,
c) & & & & & & & & & & & & & & & & & & ,
7) Wpisz brakujące nazwy elementów podłogi pływającej.
1. strop,
2. warstwa izolacji & & & & & & & & & ..,
3. warstwa izolacji & & & & & & & & & ..,
4. & & & & & & & & & & .. (dociążająca),
5. & & & & & & & & & & & & & & & & ,
6. & & & & & & & & & & & & & & & & .,
7. & & & & & & & & & & & & & & & & ..,
II udziel krótkiej odpowiedz
i
8) Jaki rodzaj płyty przedstawia rysunek?
9) Jak dzieli się kabiny dz
więkoizolacyjne ze względu na rodzaj konstrukcji?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
48
III Zaznacz poprawna odpowiedz

10) Jakiej cechy nie posiadają płyty pilśniowe porowate?
a) Są odporne na działanie grzybów.
b) Są niewrażliwe na wilgoć.
c) Są odporne na działanie insektów.
d) Są odporne na działanie korozji biologicznej.
11) Kąt nachylenia drobiny przystawnej powinien wynosić:
a) od 50o do 65o,
b) od 50o do 75o,
c) od 60o do 75o,
d) od 70o do 85o.
12) W salach kinowych maksymalna odległość widza od ekranu nie powinna przekroczyć:
a) 20 m,
b) 25 m,
c) 30 m,
d) 35 m.
13) Sufit sali koncertowej powinien mieć kształt:
a) płaski,
b) paraboli,
c) beczkowaty,
d) czaszy kulistej.
14) Aklimatyzacja parkietu polega na rozłożeniu klepki drewnianej w obiekcie na okres:
a) 2 tygodni,
b) 3 tygodni,
c) 4 tygodni,
d) 1 miesiąca.
15) Która z wymienionych zasad nie dotyczy odbioru materiału?
a) Odbiór materiałów powinien być dokonywany w hurtowni przed załadowaniem na
środki transportu.
b) Odbiór materiałów powinien być dokonywany bezpośrednio po ich dostarczeniu na
budowę.
c) Odbiór materiałów powinien obejmować sprawdzenie ich właściwości technicznych
zgodnie z wymaganiami odpowiednich norm przedmiotowych.
d) Sprawdzenie materiałów należy przy odbiorze robót zakończeniowych przeprowadzić
pośrednio na podstawie zapisów w dzienniku budowy i zaświadczeń (atestów)
z kontroli producenta, stwierdzających zgodność użytych materiałów z dokumentacją
techniczną oraz właściwymi normami.
IV Odpowiedz tak lub nie na podane pytania
16) Głośniki w sali kinowej powinny być tak rozmieszczone, aby między pierwszym
i ostatnim rzędem siedzeń różnica dz
więków nie wynosiła więcej niż 4 dB.
a) TAK b) NIE
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
49
17) W salach operowych fosa dla orkiestry powinna być tak skonstruowana, aby górny otwór
pomieszczenia stanowił 2/3 powierzchni podłogi tego pomieszczenia.
a) TAK b) NIE
18) Intensywne użytkowanie podłogi powoduje łódeczkowanie parkietu.
a) TAK b) NIE
19) Tapety specjalne pochłaniają dz
więki.
a) TAK b) NIE
20) Grubość blach paneli sufitowych zależy od kształtu i długości pomieszczenia i wynosi
od 0,3 do 1,2 mm.
a) TAK b) NIE
21) Dokumentacja techniczno-robocza obiektu zawiera dane na temat warunków akustycz-
nych w terenie, na którym ma być zlokalizowany projektowany obiekt.
a) TAK b) NIE
22) Odbiór materiałów jest jednym z elementów odbióru robót izolacji przeciwdz
więkowych.
a) TAK b) NIE
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
50
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko...........................................................................
Wykonywanie izolacji akustycznych obiektów o podwyższonych wymaga-
niach akustycznych
Wpisz brakujące wyrazy w zdaniach, udziel krótkiej odpowiedzi na pytania lub zakreśl
X poprawną odpowiedz
.
Nr
zadania Odpowiedz
Punkty
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
a b c d
10.
11.
12.
13.
14.
15.
TAK NIE
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Razem punkty
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
51
6. LITERATURA
1. Bukowski B.: Dz
więk i budowa. Instytut Badawczy Budownictwa, Warszawa
2. Malecki I.: Akustyka budowlana. Instytut Badawczy Budownictwa, Warszawa
3. Neufert: Podręcznik Projektowania architektoniczno  budowlanego. ARKADY, 1995
4. Roj Chodacka: Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. KOWEZ, Warszawa 2002
5. Strony internetowe: www.e-izolacje.pl, www.muratorplus.pl, www.semag.pl,
www.cisza.com.pl.
6. Vademecum Budowlane. ARKADY, Warszawa 2001
7. Czasopisma specjalistyczne: MURATOR, ATLAS BUDOWLANY, MATERIAA
Y
BUDOWLANE, IZOLACJE
.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
52