MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Nina Maruszak
Stosowanie surowców skórzanych i skór wyprawionych
744[01].Z1.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr inż. Marian Grabkowski
dr inż. Jacek Przepiórka
Opracowanie redakcyjne:
inż. Nina Maruszak
Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[01].Z1.01
 Stosowanie surowców skórzanych i skór wyprawionych , zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu kaletnik 744[01].
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 10
5.1. Skóra surowa 10
5.1.1. Ćwiczenia 10
5.2. Obróbka skóry surowej 12
5.2.1. Ćwiczenia 12
5.3. Skóry gotowe 15
5.3.1. Ćwiczenia 15
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 18
7. Literatura 32
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie kaletnik.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności jakie uczeń powinien mieć już
ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z zajęć prowadzonych przez Państwa
oraz z treści nauczania poradnika dla ucznia i wskazanej literatury,
- cele kształcenia obejmujące wykaz umiejętności teoretycznych i praktycznych, jakie
uczeń pozna i ukształtuje podczas realizacji treści materiału nauczania i wykonanych
ćwiczeń praktycznych,
- przykładowe scenariusze zajęć, które mają być pomocne w organizowaniu przez Państwa
zajęć dydaktycznych,
- zestaw przykładowych ćwiczeń ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania-uczenia się oraz wykazem środków dydaktycznych,
- rozdział dotyczący ewaluacji osiągnięć ucznia z podanymi przykładami pomiaru
dydaktycznego.
Miejsce jednostki modułowej  Stosowanie surowców skórzanych i skór wyprawionych
w strukturze modułu 744[01].Z1  Surowce i materiały kaletnicze jest wyeksponowane na
schemacie zamieszczonym poniżej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
744[01].Z1
Surowce i materiały kaletnicze
744[01].Z1.03
744[01].Z1.02
744[01].Z1.01
Stosowanie tworzyw sztucznych
Stosowanie surowców
Stosowanie surowców
skórzanych i skór i materiałów włókienniczych i materiałów skóropodobnych
wyprawionych
744[01]. Z1.04
Stosowanie materiałów pomocniczych do
produkcji wyrobów kaletniczych
744[01]. Z1.05
Ocenianie jakości surowców
i materiałów do produkcji wyrobów
kaletniczych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z różnych z
ródeł informacji,
- definiować podstawowe prawa chemii, fizyki,
- posługiwać się symbolami pierwiastków chemicznych,
- posługiwać się symbolami związków chemicznych,
- charakteryzować podstawowe związki chemiczne,
- zapisywać różne typy reakcji chemicznych,
- posługiwać się przyrządami pomiarowymi,
- organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
- odczytywać i stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska w pracowniach i pomieszczeniach w których
będziesz odbywał zajęcia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- wyjaśnić rolę skóry u zwierząt,
- wyjaśnić znaczenie skór zwierząt w zaspokajaniu potrzeb człowieka,
- rozpoznać skóry naturalne,
- określić histologiczną, chemiczną i topograficzną budowę tkanki skórnej i włosa,
- scharakteryzować przebieg procesu wyprawy skór,
- wyjaśnić cel wyprawy  garbowania, wykończania i uszlachetniania skór surowych,
- określić rodzaj garbowania i sposób wykończania skór,
- określić wymagania technologiczne dla poszczególnych rodzajów i gatunków skór,
- rozpoznać wady i uszkodzenia skór wyprawionych oraz określić ich wpływ na jakość
wyrobów kaletniczych,
- dokonać podziału skór gotowych ze względu na przeznaczenie asortymentowe,
- dobrać środki wykończalnicze w zależności od rodzaju skóry i sposobu wykończenia,
- określić sposoby cechowania skór gotowych,
- określić sposoby pakowania, przechowywania i transportu skór gotowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Kaletnik 744[01]
Moduł: Surowce i materiały kaletnicze744[01].Z1
Jednostka modułowa: Stosowanie surowców skórzanych i skór
wyprawionych 744[01].Z1.01
Temat: Wykończanie skór w zależności od przeznaczenia.
Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności rozpoznawania sposobów wykończenia skór
surowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
 wymienić kolejne etapy wykończenia skór surowych,
 wymienić etapy wykończenia właściwego skór surowych,
 wymienić rodzaje farb kryjących stosowanych do poszczególnych rodzajów skór.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
 indywidualna.
Czas: 90 min.
Åšrodki dydaktyczne:
 plansze lub przez
rocza z różnymi etapami wykończania skór,
 zestaw próbek farb i lakierów stosowanych do pokrywania skór wykończonych,
 zeszyt,
 przybory do pisania.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:
 Uczeń analizuje plansze lub przez
rocza.
 Uczeń wymienia rodzaje farb i lakierów kryjacych.
5. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
6. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy wykonał ja poprawnie.
Zakończenie zajęć:
Praca domowa
Opisz farby kryjace koloidowe.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
 anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Kaletnik 744[01]
Moduł: Surowce i materiały kaletnicze744[01].Z1
Jednostka modułowa: Stosowanie surowców skórzanych i skór
wyprawionych 744[01].Z1.01
Temat: Rozpoznawanie wad powstałych w czasie obróbki mechanicznej skór gotowych.
Cel ogólny: Nabycie umiejętności rozpoznawania wad skór powstałych w procesie obróbki
mechanicznej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- rozpoznać wady skór powstałe w procesie wyprawy i obróbki mechanicznej,
- rozpoznać wady na skórze, powstałe za życia zwierzęcia,
- zdefiniować pojęcia: zrogowacenie, narośl, dziura, użyłowanie,
- opisać uszkodzenia spowodowane przez zapoczątkowany proces gnilny skory surowej,
- opisać przebieg dwojenia i strugania skór.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna.
Czas: 90 minut.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki skór z uszkodzeniami,
- lupy,
- odzież ochronna.
Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:
uczeń otrzymuje po 4 próbki skór u uszkodzeniami powstałymi w czasie procesu
obróbki mechanicznej,
uczeń określa uszkodzenia powstałe w procesie obróbki mechanicznej.
5. Po wykonaniu wszystkich czynności uczeń zapisuje swoje uwagi w dzienniczku.
6. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
7. Nauczyciel analizuje notatki ucznia i stwierdza czy prawidłowo rozpoznał uszkodzenia.
8. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje omówienia ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat uszkodzeń skór.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach
 anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
5. ĆWICZENIA
5.1. Skóry surowe
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj rodzaj skóry surowej po kształcie i charakterze okrywy włosowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać szczegółowych oględzin przygotowanych skór surowych,
4) rozpoznać rodzaj skóry,
5) zapisać wyniki oględzin w zeszycie,
6) zaprezentować wyniki wykonanego ćwiczenia,
7) posprzątać stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- skóra surowa bydlęca,
- skóra surowa cielęca,
- skóra surowa końska,
- skóra surowa świńska,
- skóra surowa kozia,
- skóra surowa owcza,
- stół,
- długopis lub ołówek,
- zeszyt,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj obserwacji pod mikroskopem przekrojów poprzecznych próbek skór. Narysuj
przekroje obejrzanych próbek.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
 Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać obserwacji mikroskopowych próbek skór,
4) narysować w zeszycie obejrzane próbki,
5) posprzątać stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- zestaw próbek przekrojów poprzecznych skóry: bydlęcej, świńskiej, końskiej, owczej,
koziej,
- przybory do rysowania i pisania,
- mikroskop,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Wskaż i nazwij miejsca topograficzne na skórze bydlęcej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wziąć udział w wycieczce do zakładu garbarskiego,
2) rozłożyć płasko skórę bydlęcą,
3) wskazać i nazwać części topograficzne skóry,
4) narysować profil skóry bydlęcej,
5) podzielić narysowaną skórę na części topograficzne i dopisać nazwy tych części.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- skóra bydlęca,
- stół do sortowania skór,
- długopis lub ołówek,
- notatnik,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5.2. Obróbka skóry surowej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Ułóż z podanych karteczek z opisami przygotowania surowca do garbowania kolejność
etapów występująca w tym procesie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) ułożyć z karteczek kolejne etapy przygotowania surowca,
3) zapisać wyniki w zeszycie,
4) opisać je krótko,
5) zaprezentować na forum klasy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- karteczki z etapami przygotowania surowca,
- zeszyt,
- długopis lub ołówek,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Rozpoznaj rodzaj i etap wyprawy z wybranych próbek skór surowych i półfabrykatów
skórzanych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tego poradnika,
2) rozłożyć na stole próbki skór surowych i półfabrykatów skórzanych,
3) oznaczyć kolejne próbki numerami,
4) scharakteryzować próbki surowca i nazwać z jakiego rodzaju skór pochodzą,
5) scharakteryzować próbki półfabrykatów i etap wyprawy z jakiego pochodzą,
6) zapisać wyniki ćwiczenia w zeszycie,
7) przedstawić wyniki na forum klasy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- stół do rozłożenia próbek,
- próbki różnych rodzajów skór surowych,
- próbki skór różnych półfabrykatów skórzanych,
- zeszyt,
- długopis
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Przeprowadz
proces wapnienia skóry w zakładzie garbarskim.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tego poradnika,
2) znać budowę i zasadę działania maszyny,
3) przygotować skórę surową do wapnienia,
4) przygotować środki chemiczne potrzebne do przeprowadzenia ćwiczenia,
5) przeprowadzić ćwiczenie w obecności nauczyciela,
6) zaprezentować efekty wapnienia na forum klasy,
7) zapisać kolejne etapy w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki skór surowych odpowiednio przygotowane,
- środki chemiczne do wapnienia,
- maszyna do wapnienia,
- odzież ochronna (okulary, fartuch roboczy, rękawice gumowe),
- zeszyt,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 4
Wybierz z przedstawionych próbek skór wykończonych kolodionowo, próbkę
o wyglądzie tzw. naturalnym, wykończoną techniką nabłyszczania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tego poradnika,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) rozłożyć na stole próbki skór wykończonych kolodionowo,
4) scharakteryzować je,
5) wybrać odpowiednia próbkę,
6) przedstawić wyniki na forum klasy,
7) zapisać wyniki ćwiczenia w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki skór wykończonych kolodionowo,
- zeszyt,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.3. Skóry gotowe
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj skóry miękkie wg ich przeznaczenia, z podanych próbek skór gotowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tego poradnika,
2) rozłożyć na stole próbki skór gotowych,
3) oznaczyć kolejne próbki numerkami,
4) rozpoznać skóry miękkie wg ich przeznaczenia,
5) omówić kolejne próbki na forum klasy,
6) zapisać wyniki ćwiczenia w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki skór gotowych,
- numerki do oznaczenia kolejności próbek,
- stół do rozłożenia próbek,
- zeszyt,
- długopis,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Rozpoznaj rodzaje uszkodzeń i wad na podstawie otrzymanych próbek skóry gotowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tego poradnika,
2) rozłożyć na stole próbki skór,
3) oznaczyć kolejne próbki numerkami,
4) rozpoznać wady i uszkodzenia skóry,
5) omówić wady i uszkodzenia na forum klasy,
6) zapisać wyniki ćwiczenia w zeszycie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki skór gotowych,
- numery do oznaczania kolejności próbek,
- stół do rozłożenia próbek,
- zeszyt,
- długopis,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Sklasyfikuj jakościowo skóry gotowe.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tego poradnika,
2) rozłożyć na stole skóry gotowe,
3) zmierzyć powierzchnię skóry,
4) obliczyć ze wzoru podstawowego kryterium podziału na gatunki,
5) zapisać wyniki ćwiczenia w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki skór gotowych,
- stół kontrolny o wymiarach 20x100x80 cm,
- linijka lub metr krawiecki,
- zeszyt,
- długopis,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 4
Posegreguj w magazynie skóry gotowe.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) przygotować skóry gotowe do magazynowania,
3) przygotować palety lub podkłady,
4) dobrać odpowiednie warunki magazynowania:
- temperaturÄ™,
- wilgotność,
- wentylacjÄ™,
5) podzielić skórę wg czasu magazynowania,
6) ułożyć skóry w stos,
7) przełożyć skórę w stosie,
8) usunąć ewentualną pojawiającą się pleśń odpowiednimi środkami,
9) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- dostęp do magazynu skór gotowych,
- palety lub podkłady,
- środki do usuwania pleśni,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Stosowanie surowców
skórzanych i skór wyprawionych
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5,8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 18 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 6, 7, 9, 16, 17, 19, 20 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie15 zadań, w tym co najmniej 3z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1.b, 2.c, 3.a, 4.b, 5.c, 6.d, 7.a, 8.a, 9.b, 10.d, 11.c, 12.b, 13.d,
14.c, 15.a, 16.b, 17.c, 18.b, 19.d, 20.a
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1. Nazwać warstwy skóry B P b
Określić % grubości skóry surowej
P
2. B c
w skórze właściwej
Podać zawartość składników skóry
3. A P a
bydlęcej surowej
Podać potoczną nazwę tkanki
4. A P b
podskórnej
Określić z jakiej części skóry powstaje
5. B P c
okrywa włosowa
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Wytypować zwierze, którego przekrój
6. poprzeczny włosa określa się mianem C PP d
biszkoptowego
Rozróżnić rodzaje włosów okrywy
7. C PP a
włosowej
8. Wyjaśnić cel procesu wapnienia B P a
Określić stopień napełnienia skór
9. C PP b
garbowanych chromowo
Wskazać proces technologiczny
10. w wyniku którego otrzymujemy skóry B P d
o potrzebnej grubości
Wskazać cel procesu obróbki
11. B P c
mechanicznej skór surowych
12. Określić środki do odwapniania B P b
13. Opisać sposób barwienia skór B P d
Podać parametry procesu suszenia skór
14. A P c
w suszarniach z podczerwieniÄ…
Podać nazwy związku wchodzącego
15. A P a
w skład farb kolodionowych
Rozpoznać wał transportujący na
16. C PP b
schemacie budowy dwojarki
Przeanalizować procesy zachodzące na
17. D PP c
poszczególnych etapach wyprawy
Podać zwierzę, którego skóra posiada
18. A P b
przedstawiony profil
19. Rozróżnić rodzaje skór surowych C PP d
20. Rozróżnić skóry galanteryjne C PP a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy sposób przeprowadzenia pomiaru i zasady punktacji są dla uczniów
zrozumiałe. Wyjaśnij wszelkie wątpliwości.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Na kilka minut przed zakończeniem testu, przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi, tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. W budowie skóry wyróżnia się 3 zasadnicze warstwy:
a) mizdrę, skórę właściwą, lico.
b) naskórek, skórę właściwą, warstwę podskórną.
c) skórę właściwą, ,mizdrę, warstwę podskórną.
d) warstwę podskórną, skórę właściwą, lico.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
2. Skóra właściwa stanowi około
a) 20% grubości skory surowej.
b) 60% grubości skory surowej.
c) 80% grubości skory surowej.
d) 45% grubości skory surowej.
3. Składniki, z jakich składa się skóra bydlęca surowa to około 65%
a) wody, ok. 33% białka, ok. 2% tłuszczu, ok. 0,5% substancji mineralnych.
b) białka, ok. 33% wody, ok. 2% substancji mineralnych, ok. 0,5% tłuszczu.
c) tłuszczu, ok. 33% substancji mineralnych, ok. 2% wody, ok. 0,5% białka.
d) substancji mineralnych, ok. 33%wody, ok. 2% tłuszczu, ok. 0,5% białka.
4. Tkanka podskórna potocznie nazywa się warstwą
a) tłuszczową.
b) mizdrowÄ….
c) mięśniową.
d) właściwą.
5. Okrywa włosowa powstaje z
a) warstwy podskórnej.
b) skóry właściwej.
c) naskórka.
d) warstwy mizdrowej.
6. Kształt przekroju poprzecznego włosa  biszkoptowaty należy do
a) chomika.
b) antylopy.
c) lamy.
d) królika.
7. Włosy ościste są
a) dłuższe od puchowych, grubsze, mocniejsze i bardziej sprężyste.
b) długie, sztywne i wyrastają pojedynczo lub grupowo na niektórych częściach skóry.
c) to włosy kierunkowe.
d) to włosy okolicy podżuchwowej, a także na końcu ogona.
8. Wapnienie skór ma na celu
a) pozbycie się lub znaczne osłabienie naskórka i włosa.
b) odwłaszanie i wyciskanie brudu.
c) usunięcie chemikaliów stosowanych przy moczeniu.
d) wyprawę skóry.
9. Skóry garbowane chromowo są
a) więcej niż średnio lub silnie wypełnione.
b) stosukowo płaskie i mało wypełnione.
c) mniej wytrzymałe na rozerwanie.
d) skórami wodoodpornymi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
10. Żądaną grubość skóry otrzymuje się poprzez
a) wyżymanie.
b) wymywanie.
c) wybielanie.
d) struganie.
11. Obróbka mechaniczna ma na celu
a) zniszczenie naskórka.
b) zniszczenie włosa.
c) odwłoszenie skóry.
d) usunięcie krwi, brudu i soli.
12. Do odwapnienia stosowany jest
a) siarczek sodu.
b) kwasy organiczne i ich sole.
c) wapno gaszone.
d) kaolin.
13. Barwienie poprzez polewanie polega na
a) nanoszeniu szczotką na skóry zwilżone i płasko rozłożone.
b) barwieniu w bębnie.
c) barwieniu w cytroku.
d) nanoszeniu roztworu barwnikowego przez maszyny polewarki.
14. Suszenie podczerwieniÄ… polega na
a) suszeniu w temperaturze 40÷60°C, a czas od gruboÅ›ci skóry 20÷24 godz.
b) prostowaniu w płytach z nierdzewnej stali.
c) umieszczeniu skóry w tunelu suszarniczym agregatu natryskowego ze specjalnymi
lampami.
d) naklejaniu skór na płyty szklane.
15. Farby kryjÄ…ce kolodionowe to farby
a) nitrocelulozowe.
b) z dodatkiem związków zasadowych.
c) lateksowe.
d) emulsyjne.
16. Na podanym rysunku maszyny do dwojenia skór wał transportujący oznaczony jest
numerem
a) 7.
b) 5.
c) 8.
d) 6.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
17. Etap wyprawy, podczas którego usuwane są włosy, tkanka podskórna, naskórek, tkanka
tłuszczowa to
a) wykończanie.
b) moczenie.
c) przygotowanie do garbowania właściwego.
d) dogarbowywanie.
18. Na rysunku przedstawiono profil skóry
a) świńskiej.
b) końskiej.
c) owczej.
d) bydlęcej.
19. Żarłoki to skóry
a) kozie.
b) owcze.
c) drapieżników.
d) bydlęce.
20. Safiany to skóry
a) kozie lub owcze garbowane roślinnie.
b) byków i krów garbowane chromowo.
c) jałówek garbowanych roślinnie.
d) owcze, najczęściej dwoiny garbowane roślinnie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko..........................................................................................
Stosowanie surowców skórzanych i skór wyprawionych
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1.
a b c d
2.
a b c d
3.
a b c d
4.
a b c d
5.
a b c d
6.
a b c d
7.
a b c d
8.
a b c d
9.
a b c d
10.
a b c d
11.
a b c d
12.
a b c d
13.
a b c d
14.
a b c d
15.
a b c d
16.
a b c d
17.
a b c d
18.
a b c d
19.
a b c d
20.
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Stosowanie surowców
skórzanych i skór wyprawionych
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 3, 4, 5, 6, 9, 12, 13, 14, 16, 18 19, 20 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 2, 7, 8, 10, 11, 15, 17 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1.b, 2.d, 3.b, 4.a, 5.b, 6.c, 7.d, 8.d, 9.a, 10.d, 11.a, 12.b, 13.a,
14.c, 15.b, 16.a, 17.a, 18.d, 19.a, 20.d
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1. Podać ilość warstw skóry surowej B P b
PP
2. Ustalić grubość naskórka C d
Podać główny składnik chemiczny
3. A P b
skóry właściwej
4. Rozpoznać budowę trzonu włosa B P a
Rozpoznać części topograficzne skóry
5. B P b
bydlęcej
Określić właściwości części
6. B P c
topograficznych skóry
Wyjaśnić etapy warsztatu mokrego
7. C PP d
wyprawy skór surowych
Wyjaśnić cel stosowania procesu
8. D PP d
prasowania i wytłaczania
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Wyjaśnić sposób garbowania skór
9. C P a
metodÄ… semichromowÄ…
Przeanalizować element oznaczony na
10. D PP d
schemacie budowy wyżymarki
Podać cel operacji technologicznej
11. C PP a
wymywania
Wyjaśnić pojęcie suszenia skór przy
12. użyciu powierzchni ze stali C P b
nierdzewnej
13. Zdefiniować pojecie  apretura B P a
Dobrać właściwą nazwę na podstawie
14. B P c
właściwości fizycznych
Scharakteryzować rodzaj skór do
15. C PP b
wyrobów kaletniczych
Określić kryteria klasyfikacji wady do
16. B P a
niewymierzalnych
17. Sklasyfikować wady wymierzalne C PP a
Wskazać wady strukturalne skór
18. A P d
gotowych
Podać kryteria klasyfikacji jakościowej
19. B P a
skór
Podać sposób magazynowania skór
20. B P d
twardych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy sposób przeprowadzenia pomiaru i zasady punktacji są dla uczniów
zrozumiałe. Wyjaśnij wszelkie wątpliwości.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Na kilka minut przed zakończeniem testu, przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi, tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Skóra zwierzęca składa się z warstw
a) 4.
b) 3.
c) 2.
d) 5.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
2. Grubość naskórka w stosunku do grubości całej skóry wynosi
a) 0,2÷3,0%.
b) 1,5÷6,0%.
c) 2,0÷8,0%.
d) 0,5÷5,0%.
3. Główny składnik skóry surowej to
a) tłuszcz.
b) woda.
c) białko.
d) substancje mineralne.
4. Na schemacie przekroju poprzecznego trzonu włosa numerem 1 oznaczono
a) oskórek włosa.
b) korÄ™.
c) rdzeń.
d) kutikulÄ™.
5. Część skóry bydlęcej po odcięciu boków to
a) krupon.
b) szczupak.
c) zad.
d) kark.
6. Najbardziej wartościową częścią skóry bydlęcej jest
a) kark.
b) bok.
c) krupon.
d) zad.
7. Do etapu wyprawy skór warsztatu mokrego należy
a) wygładzanie.
b) struganie.
c) międlenie i groszkowanie.
d) piklowanie.
8. Prasowanie i wytłaczanie ma na celu
a) uzyskanie gładkiej powierzchni i odwodnienie.
b) nadanie połysku.
c) zmiękczenie.
d) uszlachetnienie powierzchni.
9. Skóry semichromowe to produkty
a) garbowane metodami kombinowanymi.
b) garbowane roślinnie.
c) garbowane chromowo
d) garbowane glinowo.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
10. Rysunek przedstawia schemat wyżymarki. Numerem 2 oznaczono
a) wał dociskowy przed prasą.
b) dolny wał wyżymający.
c) wał nożowy.
d) filc.
11. Wymywanie przeprowadza siÄ™ w celu
a) usuniecie niezwiązanego garbnika z warstw zewnętrznych skóry.
b) wytrącenia z warstwy licowej białych osadów.
c) pogrubienie warstwy licowej.
d) nadanie połysku.
12. Suszenie skór przy użyciu powierzchni z nierdzewnej stali to
a) suszenie na płytach szklanych.
b) suszenie próżniowe.
c) suszenie w stanie napięcia na mokro.
d) suszenie podczerwieniÄ….
13. Apretury to
a) zestawy kryjÄ…ce bezbarwne.
b) farby kryjÄ…ce.
c) farby koloidowe.
d) rozpuszczalniki.
14. Drobno zmielone nierozpuszczalne w wodzie substancje barwne pochodzenia
organicznego i nieorganicznego to
a) środki nabłyszczające.
b) zmiękczacze.
c) pigmenty.
d) środki konserwujące.
15. Rodzaj skór z jakich powstają wyroby kaletnicze to
a) potnikowe.
b) safianowe.
c) pasowe.
d) waszetowe.
16. Wady niewymierzalne to takie
a) w których nie można określić powierzchni.
b) które określamy ważąc.
c) które wynikają z ujemnych cech struktury tkanki skórnej.
d) które zmniejszają powierzchnię użytkowa i dają się określić w jednostkach
powierzchni.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
17. Uszkodzenia mechaniczne to
a) chropowatość lica.
b) ospa.
c) blizna.
d) łupież.
18. Do wad strukturalnych należą
a) smugi.
b) pylenie.
c) sztywność.
d) jażmowatość.
19. Procentowe wykorzystanie powierzchni skóry w gat. II jest nie mniejsza niż
a) 60%.
b) 80%.
c) 50%.
d) 70%.
20. Składowanie skór wyprawionych twardych odbywa się na
a) regałach.
b) stołach kontrolnych.
c) podłodze.
d) paletach.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko..........................................................................................
Stosowanie surowców skórzanych i skór wyprawionych
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1.
a b c d
2.
a b c d
3.
a b c d
4.
a b c d
5.
a b c d
6.
a b c d
7.
a b c d
8.
a b c d
9.
a b c d
10.
a b c d
11.
a b c d
12.
a b c d
13.
a b c d
14.
a b c d
15.
a b c d
16.
a b c d
17.
a b c d
18.
a b c d
19.
a b c d
20.
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
7. LITERATURA
1. Brzozowski Cz., Kałuża B., Kosior Z.: Technologia  kierunek skórzany. WSiP,
Warszawa 1976
2. Duda I.: Skóry surowe futrzarskie. AE, Kraków 1992
3. Informator firmy Bayer. Garbowanie, barwienie, wykończanie. Bayer AG Leverkusen
(brak roku wydania)
4. Iwanowski J., Persz T.: Garbarstwo. Cz. 1. WPLiS, Warszawa 1965
5. Iwanowski J., Persz T.: Garbarstwo. Cz. 2. WPLiS, Warszawa 1966
6. Persz T.: Materiałoznawstwo dla technikum przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa
1997
7. Persz T.: Materiałoznawstwo dla technikum przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa
1992
8. Persz T.: Materiałoznawstwo skórzane. WPLiS, Warszawa 1964
9. Praca zbiorowa. Mała Encyklopedia techniki. PWN, Warszawa 1962
10. Stather F.: Skóra i jej namiastki. WPLiS, Warszawa 1956
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32