TPO  1-1 Definicja i koncepcja teologii pastoralnej
DEFINICJA TEOLOGII PASTORALNEJ
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Pastores dabo vobis 57
F.X. Arnold
Teologia pastoralna  ściśle teologiczna refleksja nad działalnością  Jak każda inna, również formacja duszpasterska dokonuje się
pasterską Kościoła i jej głównymi formami (słowo  sakrament  poprzez dojrzałą refleksję oraz zastosowanie w praktyce
duszpasterstwo w szerokim znaczeniu). i przeniknięta jest swoistym duchem, który stanowi dla niej
Wypracowywanie i ocena form głoszenia ewangelii oraz realizacji zasadniczy punkt oparcia, z
ródło energii bodziec do rozwoju.
zbawczego dzieła Chrystusa w teraz
niejszości i na przyszłość.
Naukowa refleksja nad przeszłością i niezmienną istotą Kościoła, ale Konieczne jest zatem studium określonej dyscypliny teologicznej
też nad jego teraz
niejszością będącą początkiem budowania  teologii pastoralnej, czyli praktycznej, będącej naukową
w przyszłość. refleksją o codziennym wzrastaniu Kościoła, w mocy Ducha
Świętego, w kontekście historii; a więc o Kościele jako
Zasada formalna (czyli reguła uzasadniająca i określająca i istotne  powszechnym sakramencie zbawienia , jako znaku i żywym
elementy i prawa dotyczące zbawczego pośrednictwa Kościoła, narzędziu zbawienia Jezusa Chrystusa, działającym przez słowo,
inaczej duszpasterstwa)   zasada Bosko  ludzka sakramenty i posługę miłości. Teologia pastoralna nie jest tylko
1. działalność Kościoła prowadzi do międzyosobowego umiejętnością, zespołem wskazań, doświadczeń i metod. Ma status
spotkania między człowiekiem i Bogiem w Chrystusie (dialog pełnoprawnej dyscypliny teologicznej, ponieważ czerpie z wiary
międzyosobowy; personalistyczna koncepcja przepowiadania zasady i kryteria działalności duszpasterskiej Kościoła w historii;
słowa Bożego i udzielania sakramentów) Kościoła, który  rodzi każdego dnia Kościół, jak to trafnie ujmuje
2. Równowaga elementu Boskiego i ludzkiego (ani przesadny św. Beda Czcigodny:  Nam et Ecclesia quotidie gignit Ecclesiam .
teocentryzm ani antropocentryzm) Wśród tych zasad i kryteriów szczególnie ważne miejsce zajmuje
3. Zakorzenienie w chrystologii (Chrystus jest Bogiem ewangeliczne rozeznanie sytuacji społeczno-kulturalnej i kościelnej,
i człowiekiem; łączą się w nim harmonijnie dwie natury w której prowadzona jest działalność duszpasterska.
Boska i ludzka)
Wiedzę, zdobytą dzięki studium teologii pastoralnej, należy
ks. Franciszek Blachnicki wykorzystywać w zastosowaniach praktycznych, to jest
w określonych formach posługi duszpasterskiej, które kandydaci do
 Pośrednictwo zbawcze [czyli duszpasterstwo] Kościoła musi być kapłaństwa powinni podejmować stopniowo i zawsze w zgodzie
sprawowane w tym celu i w taki sposób, by uobecniało udzielanie się z innymi obowiązkami, jakie nakłada na nich formacja. Mowa tu
Boga w Chrystusie przez słowo i sakrament oraz warunkowało wolne o  doświadczeniach duszpasterskich, które mogą przyjąć formę
przyjęcie tego udzielania się w Duchu Świętym przez wiarę i miłość prawdziwej  praktyki duszpasterskiej , trwającej nawet przez
dla wzrostu Kościoła dłuższy czas i wymagającej systematycznej weryfikacji .
Zasada formalna:  zasada personalistyczno  dialogiczna / lub
 personalistyczno  chrystologiczna
TPO  1-1 Definicja i koncepcja teologii pastoralnej
Współczesna koncepcja:
KONCEPCJA TEOLOGII PASTORALNEJ
Podmiotem działalności Kościoła są:
* wszyscy członkowie Ludu Bożego włączeni doń poprzez chrzest 
1. Teologia pastoralna jest nauką (jedną z dyscyplin teologii) ponieważ:
(hierarchia, świeccy, zakonnicy);
* posiada jednolity przedmiot badań,
* cała wspólnota wierzących i każdy z jej członków osobno (papież,
* posiada własną metodę badań,
biskupi, prezbiterzy, diakoni, świeccy itd.);
* stosuje precyzyjny, naukowy język,
* różne społeczności kościelne (stowarzyszenia, ruchy, wspólnoty);
* jest uporzÄ…dkowanym metodycznie zbiorem uzasadnionych naukowo
* poszczególne organy i instytucje Kościoła (Stolica apostolska,
twierdzeń,
diecezja, parafia, proboszczowie, wikarzy, przełożeni itd.)
* posiada charakter praktyczny (formułuje praktyczne wnioski i postulaty
odnośnie duszpasterskiej działalności Kościoła), toteż nazywa się ją także
Wszyscy członkowie Kościoła są jednym choć wewnętrznie
teologiÄ… praktycznÄ….
zróżnicowanym podmiotem działalności Kościelnej. Pełnią w stosunku do
siebie wzajem i całego Kościoła misję służebną i komplementarną (wzajem
Teologia pastoralna nie jest jedynie zbiorem praktycznych wskazań dla
uzupełniają się dla dobra całości).
duszpasterstwa (swoistym vademecum duszpasterstwa), budowaniem
 techniki duszpasterzowania .
Úð JEDNOŚĆ POSA
ANNICTWA I RÓŻNORODNOŚĆ POSA
UGIWANIA
2. Przedmiotem badań teologii pastoralnej jest realizacja posłannictwa
4. Cel teologii pastoralnej
Kościoła, życie i działalność Kościoła jako wspólnoty Ludu Bożego. Przy
czym różni autorzy kładą różne akcenty i zwracają na różne aspekty owej
Różne koncepcje historyczne celu teologii pastoralnej:
działalności, np. eklezjologiczne, prakseologiczne, budowanie wspólnoty,
* F.S. Rautensrauch  pozostaje w sferze przyrodzonej, moralizowanie
wartości antropocentryczne, społeczno polityczne. Refleksja pastoralna
w oparciu bardziej o ludzkie doświadczenie przygotowanie
zmierza do opracowania kryteriów, wskazań, postulatów dotyczących
duchownych bardziej do roli urzędników państwowych niż spełniania
praktycznej działalności Kościoła celem jej nieustannej dynamizacji.
funkcji pasterskiej (wyprowadzony nie tyle z Objawienia co z zadań
państwa);
3. Teologia pastoralna jest naukowÄ… refleksjÄ… nad podmiotem
* Nurt  klerykalistyczny  wypracowywanie skutecznych środków do
działalności kościelnej.
 ratowania dusz ;
* Nurt teocentryczny  służba realizacji zbawczego dzieła Chrystusa;
W historii różnie określano podmiot działalności kościelnej:
* Współczesne ujęcie eklezjologiczne
* F.S. Rautensrauch  duszpasterz jako funkcjonariusz państwowy;
-ð ksztaÅ‚towanie samoÅ›wiadomoÅ›ci aktualnie dziaÅ‚ajÄ…cego KoÅ›cioÅ‚a
* J.M. Sailer  duszpasterz jako współpracownik Chrystusa Dobrego
w oparciu o naukowe kryteria;
Pasterza;
-ð nieodzowne do skutecznego planowania dziaÅ‚alnoÅ›ci KoÅ›cioÅ‚a we
* W okresie  klerykalistycznym  duszpasterz podmiotem
współczesnej epoce i na przyszłość;
duszpasterstwa, wierni przedmiotem jego oddziaływań;
-ð formowanie duszpasterzy i Å›wieckich apostołów, przygotowanie
* A. Graf  cały Kościół: duchowieństwo i laikat
ich do posługi w Kościele.
* F.X. Arnold  zdecydowanie sprzeciwia siÄ™ traktowania laikatu jako
jedynie przedmiotu oddziaływania ze strony duchowieństwa.