412 Silnik wysokoprężyny 2,0 z systemem pompowtryskiwaczy
Przewaga dziÄ™ki technice www.audi.de Szkolenie serwisu Silnik wysokoprężny Audi 2,0 l / 125 kW TDI z ukÅ‚adem pompowtryskiwaczy Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia nr 412 Wszelkie prawa oraz zmiany techniczne zastrzeżone. Copyright AUDI AG I/VK-35 Service.training@audi.de Faks +49 - 841 / 89 - 36367 AUDI AG D-85045 Ingolstadt Stan techniczny 04/07 Drukowano w Polsce A07.5S00.43.11 412 W niniejszym zeszycie przedstawiona zostaÅ‚a konstrukcja i dziaÅ‚anie silnika 2,0l 125 kW TDI z technikÄ… czterozaworowÄ…, przy czym opisy w zasadzie ograniczono do różnic odniesionych do wersji 103 kW. 412_009 OdnoÅ›nik Informacje dotyczÄ…ce silnika 2,0l 103kW TDI z technikÄ… czterozaworowÄ… zawiera Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia nr 316 Silnik 2,0l TDI . Spis treÅ›ci Wprowadzenie Silnik TDI 2,0 l 125 kW z pompowtryskiwaczami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Mechaniczne elementy silnika UkÅ‚ad korbowo-tÅ‚okowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 NapÄ™d ukÅ‚adu rozrzÄ…du . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 GÅ‚owica silnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Kolektor ssÄ…cy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 UkÅ‚ad wydechowy Recyrkulacja spalin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Turbosprężarka z informacjÄ… zwrotnÄ… nastawnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Filtr czÄ…stek staÅ‚ych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 UkÅ‚ad sterowania silnika Schemat ukÅ‚adu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Czujniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Elementy wykonawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Serwis NarzÄ™dzia specjalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia informuje o podstawach konstrukcji i dziaÅ‚ania nowych modeli OdnoÅ›nik Wskazówka samochodów, i nowych podzespołów oraz o nowych rozwiÄ…zaniach technicznych. Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia nie jest instrukcjÄ… napraw. Podane w nim wartoÅ›ci majÄ… jedynie pomóc w zrozumieniu nowych rozwiÄ…zaÅ„ i dotyczÄ… stanu oprogramowania obowiÄ…zujÄ…cego w czasie opracowywania niniejszego zeszytu. ObsÅ‚ugÄ™ technicznÄ… oraz naprawy należy przeprowadzać wyÅ‚Ä…cznie na podstawie aktualnej literatury serwisowej. Wprowadzenie Silnik TDI 2,0 l 125 kW z pompowtryskiwaczami Konstrukcja silnika 2,0l 125kW TDI oparta jest na silniku 2,0l 103kW TDI. Silnik 125kW TDI zajmuje jednak rynku czoÅ‚owÄ… pozycjÄ™ pod wzglÄ™dem mocy wÅ›ród 2-litrowych silników wysokoprężnych. W wyniku konsekwentnego udoskonalania wypróbowanych rozwiÄ…zaÅ„ technicznych uzyskano wzrost mocy przy równoczesnym zmniejszeniu zużycia paliwa i ograniczeniu emisji spalin. 412_002 4 Silnik 2,0 l TDI Cechy konstrukcyjne nowe pompowtryskiwacze z zaworami piezoelektrycznymi i ciÅ›nieniem wtrysku do 2200 bar moduÅ‚ waÅ‚ków wyrównoważajÄ…cych* tÅ‚oki bez wgÅ‚Ä™bieÅ„ w denku na zawory Å›wiece żarowe ceramiczne lub stalowe w zależnoÅ›ci od kodu literowego silnika eliptyczne koÅ‚o pasowe zÄ™batego paska rozrzÄ…du na wale korbowym poprawione oddzielanie oleju turbosprężarka ze zgÅ‚oszeniem zwrotnym nastawnika bezobsÅ‚ugowy filtr czÄ…stek staÅ‚ych 412_001 * o zabudowie wzdÅ‚użnej 135 500 Charakterystyka mocy / momentu obrotowego 125 450 115 400 Moment obrotowy w Nm 105 350 95 300 Moc w kW 75 250 200 65 Nm kW 100 45 35 50 0 0 1000 2000 3000 4000 5000 0 Liczba obrotów w obr./min Dane techniczne Kody literowe silnika BMN, BRE, BRD Budowa Silnik wysokoprężny rzÄ™dowy 4-cylindrowy z turbosprężarkÄ… typu VTG Pojemność skokowa w cm3 1968 Moc w kW (KM) 125 (170) przy 4200 obr./min Moment obrotowy w Nm 350 przy 1750 do 2500 obr./min Åšrednica cylindra w mm 81 Skok tÅ‚oka w mm 95,5 StopieÅ„ sprężania 18 : 1 Rozstaw osi cylindrów w mm 88 Kolejność zapÅ‚onów 1 - 3 - 4 - 2 UkÅ‚ad sterowania silnika Bosch EDC 16 UkÅ‚ad oczyszczania spalin warstwowy katalizator utleniajÄ…cy zintegrowany z filtrem czÄ…stek staÅ‚ych Norma emisji spalin EU 4 5 Mechaniczne elementy silnika UkÅ‚ad korbowo-tÅ‚okowy WaÅ‚ korbowy Wzrost mocy do 125 kW powoduje zwiÄ™kszone obciążenie waÅ‚u korbowego. Z tego wzglÄ™du zastosowano wzmocniony, wykonany jako odkuwka waÅ‚ korbowy. LiczbÄ™ przeciwciężarów na wale korbowym zmniejszono z typowych oÅ›miu do czterech, co obniżyÅ‚o jego masÄ™. Nowa konstrukcja waÅ‚u korobowego zostaÅ‚a tak opracowana, aby zmniejszyÅ‚y siÄ™ maksymalne obciążenia Å‚ożysk waÅ‚u. Ponadto obniżono emisjÄ™ haÅ‚asu, spowodowanego ruchami i drganiami wÅ‚asnymi silnika. 412_073 przeciwciężar waÅ‚ korbowy TÅ‚ok W wyniku wyeliminowania wgÅ‚Ä™bieÅ„ na zawory wdenku tÅ‚oka można byÅ‚o przy górnej powierzchni tÅ‚oka zmniejszyć przestrzeÅ„ szkodliwÄ… miÄ™dzy denkiem tÅ‚oka a pierÅ›cieniem zgarniajÄ…cym olej i poprawić zawirowywanie powietrza w cylindrze. Pod pojÄ™ciem zawirowaÅ„ rozumiane sÄ… okrężne ruchy strumieni powietrza wokół pionowej osi cylindra. Zawirowanie posiada istotny wpÅ‚yw na jakość mieszanki. Z wÅ‚Ä™bieÅ„ na zawory na denku tÅ‚oka można byÅ‚o zrezygnować dziÄ™ki zastosowaniu zaworów o bardziej pÅ‚askim grzybku i modyfikacji gniazd zaworowych w gÅ‚owicy silnika. 412_078 6 ModuÅ‚ waÅ‚ków wyrównoważajÄ…cych Silnik 2,0l 125kW TDI posiada w wersji do zabudowy wzdÅ‚uż osi samochodu moduÅ‚ waÅ‚ków wyrównoważajÄ…cych zamontowany poniżej waÅ‚u korbowego w misce olejowej. ModuÅ‚ waÅ‚ków wyrównoważajÄ…cych napÄ™dzany jest koÅ‚em zÄ™batym z waÅ‚u korbowego. Pompa oleju Duocentric zintegrowana jest w module waÅ‚ków wyrównoważajÄ…cych. koÅ‚o zÄ™bate waÅ‚u korbowego koÅ‚o zÄ™bate poÅ›rednie koÅ‚o zÄ™bate napÄ™dzajÄ…ce waÅ‚ek wyrównoważajÄ…cy I obudowa 412_003 koÅ‚o zÄ™bate napÄ™dzajÄ…ce waÅ‚ek wyrównoważajÄ…cy II pompa oleju typu Duocentric Budowa ModuÅ‚ waÅ‚ków wyrównoważajÄ…cych skÅ‚ada siÄ™ PrzekÅ‚adnia zÄ™bata jest tak dobrana, że waÅ‚ki z obudowy wykonanej jako odlew z żeliwa szarego, wyrównoważajÄ…ce obracajÄ… siÄ™ dwa razy szybciej z dwóch przeciwbieżnych waÅ‚ków niż waÅ‚ korbowy. wyrównoważajÄ…cych, przekÅ‚adni z zÄ™batej Do regulacji luzu miÄ™dzyzÄ™bnego przekÅ‚adni zÄ™batej o skoÅ›nym uzÄ™bieniu oraz gerotorowej pompy oleju. sÅ‚uży powÅ‚oka na kole poÅ›rednim. PowÅ‚oka ta Å›ciera Obroty waÅ‚u korbowego przenoszone sÄ… na koÅ‚o siÄ™ podczas pracy silnika dajÄ…c w efekcie Å›ciÅ›le poÅ›rednie na zewnÄ™trznej stronie obudowy. zdefiniowany luz miÄ™dzyzÄ™bny. KoÅ‚o poÅ›rednie napÄ™dza waÅ‚ek wyrównoważajÄ…cy I. Z tego waÅ‚ka wyrównoważajÄ…cego ruch przenoszony jest poprzez parÄ™ kół zÄ™batych wewnÄ…trz obudowy na waÅ‚ek wyrównoważajÄ…cy II oraz na gerotorowÄ… pompÄ™ oleju. Wskazówka KoÅ‚o poÅ›rednie należy wymienić zawsze, gdy zostaÅ‚o ono poluzowane albo gdy poluzowane zostaÅ‚o koÅ‚o napÄ™dowe waÅ‚ka wyrównoważajÄ…cego I. 7 Mechaniczne elementy silnika NapÄ™d ukÅ‚adu rozrzÄ…du Do napÄ™du ukÅ‚adu rozrzÄ…du sÅ‚uży pasek zÄ™baty. Do niego należy koÅ‚o paska zÄ™batego waÅ‚u korobowego, obu waÅ‚ki rozrzÄ…du, pompa pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego, dwie rolki prowadzÄ…ce i rolka napinajÄ…ca. koÅ‚o waÅ‚ka rozrzÄ…du rolka prowadzÄ…ca rolka napinajÄ…ca koÅ‚o napÄ™dowe pompa pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego rolka prowadzÄ…ca eliptyczne koÅ‚o paska zÄ™batego wielorowkowe koÅ‚o pasowe (CTC) d2 koÅ‚o do paska zÄ™batego waÅ‚u korbowego d1 (eliptyczne koÅ‚o paska zÄ™batego (CTC)) 412_012 d2>d1 Jako koÅ‚o napÄ™dowe ukÅ‚adu rozrzÄ…du stosowane jest Mniejsza Å›rednica koÅ‚a paska zÄ™batego rozrzÄ…du eliptyczne koÅ‚o paska zÄ™batego (CTC). Symbol CTC umożliwia podczas procesu spalania niewielkie oznacza skrót Crankshaft Torsionals Cancellation. zmniejszenie napiÄ™cia w ukÅ‚adzie rozrzÄ…du. Nazwa oznacza, że siÅ‚y rozciÄ…gajÄ…ce i drgania DziÄ™ki temu zmniejszajÄ… siÄ™ siÅ‚y rozciÄ…gajÄ…ce, skrÄ™tne waÅ‚ka rozrzÄ…du zostaÅ‚y zmniejszone. adrgania skrÄ™tne napÄ™du ukÅ‚adu rozrzÄ…du zostajÄ… zmniejszone. Dlatego można byÅ‚o zrezygnować z masy wyrównoważajÄ…cej waÅ‚ka rozrzÄ…du. 8 GÅ‚owica silnika GÅ‚owica silnika skÅ‚ada siÄ™ ze stopu aluminium-krzem-miedz i jest dostosowana do mocy 125 kW. 412_059 ChÅ‚odzenie gÅ‚owicy silnika W celu lepszego odprowadzania ciepÅ‚a caÅ‚kowicie zmieniono komorÄ™ pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego gÅ‚owicy silnika. Opracowano na nowo kanaÅ‚y pierÅ›cieniowe wokół gniazd pompowtryskiwaczy. PÅ‚yn chÅ‚odzÄ…cy doprowadzany jest przez kanaÅ‚y zasilajÄ…ce umieszczone pomiÄ™dzy zaworami. W ten sposób można byÅ‚o odciążyć obszar wokół wtryskiwaczy i kanałów wylotowych, które z powodu zwiÄ™kszenia mocy do 125 kW narażone sÄ… teraz na wyższe obciążenia termiczne. Rozmieszczenie zaworów jednostek pompowtryskiwaczy i Å›wiec żarowych jest takie 412_005 samo jak w silniku 103 kW TDI. kanaÅ‚ komora pÅ‚ynu pierÅ›cieniowy chÅ‚odzenia kanaÅ‚ zasilajÄ…cy zawór zawór Gniazda zaworowe w gÅ‚owicy silnika z gÅ‚Ä™bszym z konwencjonalnym gniazdem zaworowym gniazdem zaworowym Aby można byÅ‚o zrezygnować z wgÅ‚Ä™bieÅ„ na zawory na denku tÅ‚oka, opracowano, w przeciwieÅ„stwie do gÅ‚owicy dla tÅ‚oków z wgÅ‚Ä™bieniami na zawory, gÅ‚Ä™bszÄ… konstrukcjÄ™ gniazd zaworowych w gÅ‚owicy silnika. Dodatkowo zastosowano bardziej pÅ‚askie grzybki zaworów, co umożliwiÅ‚o zmniejszenie przestrzeni szkodliwej w komorze spalania. 412_080 9 Mechaniczne elementy silnika Uszczelka gÅ‚owicy silnika Nowa uszczelka gÅ‚owicy silnika zmniejsza siÅ‚y dociskajÄ…ce wzmocnienie skrajnej krawÄ™dzi na skutek dokrÄ™cenia odksztaÅ‚cenie gÅ‚owicy silnika i otworów cylindra. Poprawia to uszczelnienie komór spalania. Uszczelka jest piÄ™ciowarstwowa i ma dwie cechy szczególne: wyprofilowane na wysokość krawÄ™dzie uszczelnienia komory spalania wzmocnienie skrajnych krawÄ™dzi 412_036 wzmocnienie krawÄ™dzie uszczelnienia skrajnej krawÄ™dzi komory spalania przyjÄ™cie dużych siÅ‚ docisku na skutek dokrÄ™cenia przyjÄ™cie mniejszych siÅ‚ docisku na skutek dokrÄ™cenia Wyprofilowane na wysokość krawÄ™dzie uszczelnienia komory spalania KrawÄ™dz uszczelnienia komory spalania to obramowanie uszczelki gÅ‚owicy, które uszczelnia komorÄ™ spalania. Posiada ona wzdÅ‚uż krawÄ™dzi komory spalania zróżnicowanÄ… wysokość. DziÄ™ki takiemu szczególnemu rozwiÄ…zaniu rozkÅ‚ad siÅ‚ dociskajÄ…cych przy komorach spalania po dokrÄ™ceniu komora spalania Å›rub gÅ‚owicy jest bardziej równomierny. DziÄ™ki temu też zmniejszajÄ… siÄ™ wystÄ™pujÄ…ce wahania wielkoÅ›ci szczeliny pomiÄ™dzy gÅ‚owicÄ… a blokeim silnika różne wysokoÅ›ci i odksztaÅ‚cenia kolistoÅ›c i otworów cylindrów. krawÄ™dzi uszczelnienia komory spalania Bodzcem do wprowadzenia takiego ulepszenia uszczelki gÅ‚owicy silnika byÅ‚a zróżnicowana odlegÅ‚ość Å›rub mocujÄ…cych gÅ‚owicÄ™ silnika od Å›rednicy otworu cylindra. Oznacza to, że odcinki krawÄ™dzi uszczelnienia komory spalania, które leżą bliżej Å›rub mocujÄ…cej gÅ‚owicÄ™ silnika gÅ‚owicy, sÄ… poddawane wiÄ™kszym siÅ‚om dociskania Schemat na skutek dokrÄ™cenia. Inne odcinki obramowania majÄ… wiÄ™kszy odstÄ™p od Å›rub mocujÄ…cych gÅ‚owicÄ™ silnika i przez to sÄ… dociskane mniejszÄ… siÅ‚Ä…. Te różnice wyrównano wprowadzajÄ…c wyższe warstwy oróżnej krawÄ™dzie uszczelnienia komory spalania wysokoÅ›ci na odcinkach o maÅ‚ych siÅ‚ach nacisku na skutek profilu dokrÄ™cenia i bardziej pÅ‚askie krawÄ™dzie uszczelnienia komory spalania na odcinkach o wiÄ™kszych siÅ‚ach docisku na skutek dokrÄ™cenia. Przekrój uszczelki gÅ‚owicy silnika 412_034 10 Wzmocnienie skrajnej krawÄ™dzi Wzmocnienia skrajnych krawÄ™dzi uszczelki gÅ‚owicy silnika znajdujÄ… siÄ™ w obszarze obu cylindrów zewnÄ™trznych. ZapewniajÄ… one bardziej równomierny rozkÅ‚ad siÅ‚ dociskajÄ…cych wzmocnienie skrajnej krawÄ™dzi pochodzÄ…cych od zewnÄ™trznych Å›rub mocujÄ…cych gÅ‚owicÄ™ silnika. Zmniejsza to ugiÄ™cie gÅ‚owicy silnika i odksztaÅ‚cenie zewnÄ™trznych Å›rednic cylindrów. warstwy o równej wysokoÅ›ci profilu Przekrój uszczelki gÅ‚owicy silnika 412_040 bez wzmocnienienia skrajnej krawÄ™dzi ZewnÄ™trzne Å›ruby mocujÄ…ce gÅ‚owicÄ™ silnika wytwarzajÄ…, z powodu maÅ‚ej powierzchni styku siÅ‚y dociskajÄ…ce na skutek gÅ‚owicy w obszarze zewnÄ™trznych cylindrów, dokrÄ™cenia wiÄ™ksze siÅ‚y docisku na skutek dokrÄ™cenia. Prowadzi to do silniejszego Å›ciÅ›niÄ™cia uszczelki gÅ‚owicy silnika, co powoduje zginanie gÅ‚owicy silnika. To zgiÄ™cie powoduje z kolei odksztaÅ‚cenie Å›rednicy gÅ‚owica silnika obu zewnÄ™trznych cylindrów. Wzmocnienie skrajnych krawÄ™dzi uszczelki 412_037 powoduje, że przejmowany jest wiÄ™kszy nacisk na obrzeże uszczelki gÅ‚owicy silnika tak, że gÅ‚owica duży nacisk na obrzeża prowadzi do ugiÄ™cia gÅ‚owicy silnika silnika siÄ™ mniej ugina. W wyniku takiego ulepszenie zostaÅ‚ również zoptymalizowany rozkÅ‚ad nacisku na zewnÄ™trzne krawÄ™dzie uszczelnienia komór spalania. Ponadto zmniejszajÄ… siÄ™ ogólne ruchy ze wzmocnieniem skrajnych krawÄ™dzi gÅ‚owicy silnika podczas pracy silnika. siÅ‚y dociskajÄ…ce na skutek dokrÄ™cenia 412_038 przyjÄ™cie nacisku na obrzeże poprzez stabilnÄ… strukturÄ™ uszczelki gÅ‚owicy silnika 11 Mechaniczne elementy silnika Pokrywa gÅ‚owicy silnika Pokrywa gÅ‚owicy jest wykonana z tworzywa odpÅ‚yw oleju sztucznego i zawiera oddzielacze oleju w ukÅ‚adzie oddzielacz ostateczny odpowietrzenia skrzyni korbowej. Oddzielacze oleju oddzielacz zawór regulacji sÄ… umieszczone na staÅ‚e w pokrywie i nie można ich wstÄ™pny ciÅ›nienia otworzyć ani wyjąć. odpÅ‚yw oleju Proces odzielania oleju dzieli siÄ™ na trzy etapy: oddzielanie wstÄ™pne oddzielanie ostateczne komora rozpraszajÄ…ca DziÄ™ki takiej etapowej konstrukcji ukÅ‚adu oddzielania oleju można zmnijeszyć wydostawanie siÄ™ oleju z ukÅ‚adu odpowietrzania skrzyni korbowej. komora rozpraszajÄ…ca 412_010 zasobnik podciÅ›nienia przyÅ‚Ä…cze do kolektora ssÄ…cego Zawór regulacji ciÅ›nienia Widok pokrywy gÅ‚owicy od wewnÄ…trz Zawór regulacji ciÅ›nienia znajduje siÄ™ pomiÄ™dzy oddzielaczem wstÄ™pnym a ostatecznym i ogranicza on podciÅ›nienie w skrzyni korbowej. Za duże podciÅ›nienie może uszkodzić uszczelnienia silnika. Zawór skÅ‚ada siÄ™ z membrany i sprężyny dociskowej. Przy nieznacznym podciÅ›nieniu w kanale ssÄ…cym sprężyna otwiera zawór. Przy dużym podciÅ›nieniu w kanale ssÄ…cym zamyka siÄ™ zawór regulacji ciÅ›nienia i przerywa poÅ‚Ä…czenie pomiÄ™dzy oddzielaniem wstÄ™pnym a ostatecznym. Zawór otwarty Zawór zamkniÄ™ty membrana przerywa oddzielanie wstÄ™pne od sprężyna membrana oddzielania ostatecznego dociskowa do oddzielacza ostatecznego z oddzielacza wstÄ™pnego 412_084 12 Oddzielacz wstÄ™pny Oddzielacz wstÄ™pny skÅ‚ada siÄ™ z oddzielacza labiryntowego. WiÄ™ksze kropelki oleju, które przemieszczajÄ… siÄ™ wraz ze strumieniem gazów ze skrzyni korbowej, oddzielajÄ… siÄ™ na Å›ciankach labiryntu i gromadzÄ… siÄ™ na dnie oddzielacza wstÄ™pnego. Olej może przez maÅ‚e otwory w obudowie z tworzywa kapać do gÅ‚owicy silnika. Oddzielacz wstÄ™pny Å›cianka labiryntu jako pÅ‚yta czÄ…steczki gazów odporowa do oddzielacza wlot mieszanki ostatecznego gazów czÄ…stki oleju odpÅ‚yw oleju przedmuchowych zolejem 412_011 Oddzielacz ostateczny Oddzielanie ostateczne odbywa siÄ™ za pomocÄ… cyklonowego oddzielacza oleju poÅ‚Ä…czonego z zaworem regulacji ciÅ›nienia. Cyklonowe oddzielacze oleju sÄ… też nazywane oddzielaczami odÅ›rodkowymi. Zasada ich dziaÅ‚ania polega na tym, że mieszanina olej-gaz na skutek odpowiedniego prowadzenia wprowadzana jest w ruch wirowy. Kropelki oleju cięższe od gazu, na skutek dziaÅ‚ania siÅ‚y odÅ›rodkowej kierowane sÄ… na zewnÄ…trz. OddzielajÄ… siÄ™ one na Å›ciance obudowy cyklonowego oddzielacza oleju i kapiÄ…c poprzez otwór odpÅ‚ywowy trafiajÄ… do gÅ‚owicy silnika. Oddzielacz cyklonowy komora rozpraszajÄ…ca wytrÄ…ca z gazów przedmuchowych nawet bardzo drobne czÄ…stki oleju. Oddzielacz ostateczny W celu unikniÄ™cia szkodliwego zawirowania podczas wpadania gazów do kolektora ssÄ…cego, za oddzielaczem cyklonowym znajduje siÄ™ komora rozpraszajÄ…ca. Jest w niej zmniejszana energia kinetyczna gazu. wlot gazów Również w komorze rozpraszajÄ…cej oddzielana jest przedmuchowych zolejem jeszcze raz pozostaÅ‚a ilość oleju. zoddzielacza wstÄ™pnego cyklonowy oddzielacz oleju odpÅ‚yw oleju 412_027 13 Mechaniczne elementy silnika Kolektor ssÄ…cy Silnik 125kW TDI wyposażony jest w kolektor ssÄ…cy z aluminium z klapami kierujÄ…cymi. ZamkniÄ™cie klap kierujÄ…cych znaczÄ…co zmniejsza emisjÄ™ tlenku wÄ™gla (CO) i wÄ™glowodorów (HC). główna komora kolektora 412_006 kanaÅ‚ klapy kierujÄ…cej kanaÅ‚ klapa napeÅ‚niajÄ…cy kierujÄ…ca waÅ‚ek wybieraka siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy Å›lizg kulisowy przeÅ‚Ä…czajÄ…cy Budowa We wnÄ™trzu kolektora ssÄ…cego znajduje siÄ™ stalowy Klapy kierujÄ…ce mogÄ… być tylko otwarte waÅ‚ek wybieraka, uruchamiany przez Å›lizg kulisowy lub zamkniÄ™te . Bez podciÅ›nienia w siÅ‚owniku przeÅ‚Ä…czajÄ…cy z siÅ‚ownika podciÅ›nieniowego. podciÅ›nieniowym klapy kierujÄ…ce znajdujÄ… siÄ™ PodciÅ›nieniem w siÅ‚owniku steruje elektryczny w poÅ‚ożeniu otwarte (poÅ‚ożenie awaryjne). zawór przeÅ‚Ä…czajÄ…cy klap kierujÄ…cych -N316-. PodciÅ›nienie potrzebne do pracy siÅ‚ownika wytwarza pompa podwójna. SzczególnÄ… cechÄ… kolektora ssÄ…cego jest fakt, że kanaÅ‚ ssÄ…cy każdego cylindra rozdziela siÄ™ na kanaÅ‚ napeÅ‚niajÄ…cy i kanaÅ‚ zawirowujÄ…cy, jednak waÅ‚ek wybieraka zamyka za pomocÄ… klapy kierujÄ…cej tylko kanaÅ‚ napeÅ‚niajÄ…cy. Gdy klapy kierujÄ…ce sÄ… zamkniÄ™te, powietrze napÅ‚ywa do cylindrów tylko jeszcze przez kanaÅ‚ zawirowujÄ…cy. DziÄ™ki temu zwiÄ™ksza siÄ™ prÄ™dkość przepÅ‚ywu strumienia powietrza w tym kanale. 14 DziaÅ‚anie Klapy kierujÄ…ce w poÅ‚ożeniu zamkniÄ™te ZamkniÄ™cie klapy kierujÄ…cej zwiÄ™ksza prÄ™dkość przepÅ‚ywu w kanale zawirowujÄ…cym. Ten wzrost zawory wylotowe kanaÅ‚ prÄ™dkoÅ›ci oraz odpowiednie uksztaÅ‚towanie kanaÅ‚u napeÅ‚niajÄ…cy zwiÄ™kszajÄ… zawirowanie powietrza w cylindrach przy (zamkniÄ™ty) maÅ‚ym przepÅ‚ywie zasysanego powietrza. W efekcie tego pożądanego zjawiska wzmacnia siÄ™ ruch wirowy dopÅ‚ywajÄ…cego zasysanego powietrza. Takie zawirowanie i zwiÄ™kszona prÄ™dkość przepÅ‚ywu majÄ… szczególnie znaczenie dla zagwarantowania prawidÅ‚owego wytworzenia mieszanki przy niskiej prÄ™dkoÅ›ci obrotowej silnika i maÅ‚ym momencie obrotowym silnika. Efektem jest niższe zużycie paliwa zasysane powietrze i mniejsza emisja szkodliwych skÅ‚adników spalin. Klapy kierujÄ…ce sÄ… zamkniÄ™te w zakresie 950 do 2200 obr./min, zależnie od momentu obrotowego silnika. Podczas uruchamiania silnika oraz hamowania silnikiem klapy sÄ… zawsze otwarte. komora spalania 412_069 kanaÅ‚ klapy zawory kierujÄ…cej wlotowe Klapy kierujÄ…ce w pozycji otwarte kanaÅ‚ napeÅ‚niajÄ…cy (otwarty) Otwarcie klap kierujÄ…cych przy dużej liczbie obrotów silnika i dużym momencie klapa kierujÄ…ca zostaje otwarta w celu uzyskania lepszego współczynnika napeÅ‚nienia cylindra. Zasysane powietrze może pÅ‚ynąć do cylindra przez oba kanaÅ‚y wlotowe. zasysane Przy wysokiej liczbie obrotów silnika niezbÄ™dne powietrze do tworzenia mieszanki zawirowanie powietrza jest uzyskiwane na skutek dużej prÄ™dkoÅ›ci przepÅ‚ywu. Sterownik silnika ma zapisanÄ… charakterystykÄ™, na podstawie której steruje zaworem klapy w kolektorze ssÄ…cym -N316-. 412_070 kanaÅ‚ klapy kierujÄ…cej 15 UkÅ‚ad wydechowy UkÅ‚ad recyrkulacji spalin Silnik 125kW TDI ma zmieniony ukÅ‚ad recyrkulacji spalin. Konieczne też byÅ‚o dopasowanie ukÅ‚adu recyrkulacji spalin z powodu wprowadzenie filtra czÄ…stek staÅ‚ych, zastosowania nowego poÅ‚ożenia turbosprężarki nad kolektorem ssÄ…cym i wzrost mocy silnika. A ObjaÅ›nienie A zasysane powietrze B klapa w kolektorze ssÄ…cym z czujnikiem B poÅ‚ożenia klapy w kolektorze ssÄ…cym i silnik klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157- C Zawór recyrkulacji spalin E -N18-z potencjometrem ukÅ‚adu C D recyrkulacji spalin -G212- D Zawór klapy w kolektorze ssÄ…cym -N316 E Sterownik silnika -J623- G F Przewód doprowadzania spalin F G Kolektor ssÄ…cy H H Czujnik temperatury pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego -G62- I Kolektor wydechowy I J ChÅ‚odnica spalin K Zawór przeÅ‚Ä…czajÄ…cy chÅ‚odnicy ukÅ‚adu recyrkulacji spalin -N345- K J 412_077 Budowa i zasada dziaÅ‚ania Zadanie Spaliny z kolektora wydechowego pÅ‚ynÄ… po stronie Zadaniem ukÅ‚adu recyrkulacji spalin jest wydechowej silnika i sÄ… prowadzone do chÅ‚odnicy zmniejszenie emisji tlenków azotu w spalinach. recyrkulacji spalin z zaworem przeÅ‚Ä…czajÄ…cym. UkÅ‚ad recyrkulacji spalin zmniejsza emisjÄ™ tlenku StamtÄ…d spaliny kierowane sÄ… rurÄ… do zaworu azotu, ponieważ: recyrkulacji spalin. wraz z odprowadzaniem spalin do dyspozycji jest Zawór recyrkulacji spalin znajduje siÄ™ patrzÄ…c mniejsza ilość tlenu, która może wziąć udziaÅ‚ w w kierunku przepÅ‚ywu powietrza, za elektrycznie spalaniu, uruchamianÄ… klapÄ… w kolektorze ssÄ…cym. spaliny zmniejszajÄ… szybkość spalania, a wiÄ™c i przyrost temperatury. 16 ChÅ‚odnica spalin Silnik 125 kW TDI posiada, ze wzglÄ™du na wiÄ™kszÄ… turbosprężarka moc, wiÄ™kszÄ… chÅ‚odnicÄ™ spalin. kolektor wydechowy ChÅ‚odnica spalin jest przykrÄ™cona do skrzyni korbowej pod turbosprężarkÄ…. 412_013 chÅ‚odnica spalin Budowa odpÅ‚yw pÅ‚ynu kanaÅ‚y pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego chÅ‚odzÄ…cego rura osÅ‚onowa Å›lizg kulisowy przeÅ‚Ä…czajÄ…cy 412_041 dopÅ‚yw pÅ‚ynu obejÅ›cie chÅ‚odzÄ…cego Budowa Nowa chÅ‚odnica spalin w przeciwieÅ„stwie do Klapa jest poruszana przez siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy poprzedniej wersji silnika umieszczona jest za pomocÄ… przeÅ‚Ä…czajÄ…cego Å›lizgu kulisowego. w gÅ‚adkiej rurze osÅ‚onowej. W przypadku braku podciÅ›nienia klapa zamyka Rura osÅ‚onowa jest wewnÄ…trz podzielona na dwie kanaÅ‚ obejÅ›ciowy. części. W górnej części znajdujÄ… siÄ™ kanaÅ‚y o maÅ‚ym Doprowadzeniem podciÅ›nienia od siÅ‚ownika przekroju do prowadzenia spalin, omywane przez podciÅ›nieniowy steruje elektryczny zawór pÅ‚yn chÅ‚odzÄ…cy. przeÅ‚Ä…czajÄ…cy chÅ‚odnicy ukÅ‚adu recyrkulacji spalin W dolnej części znajduje siÄ™ pojedyncza rura -N345-. o wiÄ™kszej Å›rednicy stanowiÄ…ca obejÅ›cie (bypass) chÅ‚odnicy i która może być zamykana lub otwierana przez klapÄ™. 17 UkÅ‚ad wydechowy DziaÅ‚anie Gdy temperatura pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego jest niższa niż UkÅ‚ad chÅ‚odzenia lspalin nie jest aktywny. 34 ÚC, chÅ‚odzenie spalin jest wyÅ‚Ä…czone. Klapa zamyka kanaÅ‚y chÅ‚odzÄ…ce i otwiera kanaÅ‚ obejÅ›ciowy. NieochÅ‚odzone spaliny kierowane sÄ… do kolektora ssÄ…cego. NieochÅ‚odzone spaliny pozwalajÄ… szybciej nagrzać silnik do temperatury roboczej i katalizator po rozruchu zimnego silnika. Z tego wzglÄ™du chÅ‚odnica, aż do osiÄ…gniÄ™cia warunków przeÅ‚Ä…czenia pozostaje zamkniÄ™ta. 412_043 Klapa zamyka kanaÅ‚y chÅ‚odzÄ…ce, kanaÅ‚ obejÅ›ciowy otwarty. ChÅ‚odzenie spalin wÅ‚Ä…czone. Gdy temperatura pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego osiÄ…gnie 35 ÚÚC, klapa zamyka kanaÅ‚ obejÅ›ciowy, a chÅ‚odnica spalin zostaje wÅ‚Ä…czona. W tym celu sterownik silnika wysterowuje zawór przeÅ‚Ä…czajÄ…cy chÅ‚odnicy ukÅ‚adu recyrkulacji spalin -N345-. CaÅ‚y strumieÅ„ spalin pÅ‚ynie teraz przez kanaÅ‚y chÅ‚odzÄ…ce. Doprowadzenie ochÅ‚odzonych spalin do komory spalania zmniejsza emisjÄ™ tlenków azotu, zwÅ‚aszcza przy wysokich temperaturach spalania. 412_042 siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy Klapa zamyka kanaÅ‚ obejÅ›ciowy, kanaÅ‚y chÅ‚odzÄ…ce otwarte. 18 Zawór recyrkulacji spalin przewód W silniku 125kW TDI zastosowano nowy zawór doprowadzania spalin recyrkulacji spalin. Jest to zawór poruszany elektrycznie, umieszczony bezpoÅ›rednio u wlotu kolektora ssÄ…cego. 412_030 grzybek obudowa Budowa zaworu napÄ™d Zawór recyrkulacji spalin posiada z boku koÅ‚nierz, do którego jest podÅ‚Ä…czony przewód doprowadzania spalin. Elektrycznie poruszany grzybek zaworu (zawór recyrkulacji spalin -N18-) otwiera lub zamyka poÅ‚Ä…czenie do przewodu doprowadzania spalin. Grzybek zaworu jest przestawiany bezstopniowo za pomocÄ… przekÅ‚adni Å›limakowej wg skoku. Umożliwia to sterowanie iloÅ›ciÄ… doprowadzanych spalin. Do pomiaru poÅ‚ożenia grzybka zaworu sÅ‚uży wbudowany, bezstykowy czujnik (potencjometr ukÅ‚adu recyrkulacji spalin -G212-). W razie niesprawnoÅ›ci zaworu recyrkulacji spalin, sprężyna ustawia grzybek zaworu w poÅ‚ożeniu zamkniÄ™cia. DziaÅ‚anie skrzynia biegów 412_091 Sterownik silnika ma zapisanÄ… charakterystykÄ™ waÅ‚ek napÄ™dowy sterowania napÄ™du grzybka zaworu i zależnie od stanu koÅ‚nierz przewodu doprowadzania spalin pracy okreÅ›la, ile spalin ma być kierowanych do kolektora ssÄ…cego. SygnaÅ‚ z miernika masy powietrza ustala doprowadzanÄ… ilość spalin. OdnoÅ›nik Informacje dotyczÄ…ce potencjometru zaworu recyrkulacji spalin -G212- podane sÄ… na stronie 27 w niniejszym Zeszycie do samodzielnego ksztaÅ‚cenia. 19 UkÅ‚ad wydechowy Klapa w kolektorze ssÄ…cym przewód Silnik 125kW TDI ma elektrycznie poruszanÄ… klapÄ™ doprowadzania spalin w kolektorze ssÄ…cym. Jest ona zamocowana przed zaworem recyrkulacji spalin (patrzÄ…c w kierunku przepÅ‚ywu powietrza). Zadaniem klapy w kolektorze ssÄ…cym jest wspomaganie recyrkulacji spalin przez wytwarzanie podciÅ›nienia za klapÄ… regulacji. PoÅ‚ożenie klapy jest regulowane bezstopniowo, dziÄ™ki czemu może być dostosowane do danego obciążenia i liczba obrotów silnika. W chwili wyÅ‚Ä…czenia silnika klapa regulacji zamyka siÄ™, tak aby silnik przestaÅ‚ pracować bez szarpnięć. 412_031 Budowa obudowa Klapa w kolektorze ssÄ…cym skÅ‚ada siÄ™ z obudowy, klapy regulacji oraz napÄ™du z wbudowanym, bezstykowym czujnikiem poÅ‚ożenia klapy do okreÅ›leniapoÅ‚ożenia klapy. W skÅ‚ad napÄ™du wchodzi silnik elektryczny (silnik klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157-) z przekÅ‚adniÄ… o niewielkim efekcie tarcia wewnÄ™trznego. W razie braku zasilania elektrycznego sprężyna zwrotna ustawia klapÄ™ regulacji w poÅ‚ożeniu otwarta (poÅ‚ożenie awaryjne). W tym poÅ‚ożeniu klapa nie zmienia warunków przepÅ‚ywu powietrza. DziaÅ‚anie Sterownik silnika bezpoÅ›rednio zasila prÄ…dem waÅ‚ek klapy przekÅ‚adnia 412_085 staÅ‚ym silnik klapy w kolektorze ssÄ…cym. ze sprężynÄ… cofajÄ…cÄ… Wbudowany czujnik (czujnik poÅ‚ożenia klapy w kolektorze ssÄ…cym) informuje sterownik silnika klapa regulacji napÄ™d o rzeczywistym poÅ‚ożeniu klapy. Wskazówka Czujnik poÅ‚ożenia klapy w kolektorze ssÄ…cym znajduje siÄ™ w obudowie silnika klapy -V157-. Z tego wzglÄ™du czujnik ten nie jest uwzglÄ™dniony w Poszukiwaniu usterek . Informacje dotyczÄ…ce czujnika poÅ‚ożenia klapy w kolektorze ssÄ…cym podane sÄ… na stronie 28 w niniejszym Zeszycie do samodzielnego ksztaÅ‚cenia. 20 Turbosprężarka ze zgÅ‚oszeniem zwrotnym nastawnika Silnik 125 kW TDI wyposażony jest w zmodyfikowanÄ… DziaÅ‚anie turbosprężarkÄ™. Turbosprężarka poÅ‚Ä…czona jest z Zasada dziaÅ‚ania mechanizmu przestawiania Å‚opatek obudowÄ… turbiny w kolektorze wydechowym. kierownicy turbosprężarki jest taka sama, jak Sprężarka i wirnik turbiny zostaÅ‚y zoptymalizowane dotychczas. pod wzglÄ™dem termodynamiki i mechaniki Czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania przepÅ‚ywu. -G581- informuje sterownik silnika o aktualnym W ten sposób uzyskano szybkie wytwarzanie poÅ‚ożeniu Å‚opatek kierownicy (informacja zwrotna). ciÅ›nienia, wiÄ™kszy przepÅ‚yw gazów bez zwiÄ™kszania wymiarów zewnÄ™trznych oraz wyższÄ… sprawność. Ze wzglÄ™du na wprowadzenie filtra czÄ…stek staÅ‚ych w pobliżu silnika turbosprężarka znajduje siÄ™ teraz nad kolektorem wydechowym. Jest ona teraz zamocowana za pomocÄ… elementu rurowego do skrzyni korbowej. mechanizm przestawiania Å‚opatek kierownicy wirnik turbiny sprężarka obudowa turbosprężarki regulowane Å‚opatki kierownicy 412_076 OdnoÅ›nik Dalsze informacje dotyczÄ…ce mechanizmu przestawiania turbosprężarki znajdujÄ… siÄ™ w zeszycie do samodzielnego ksztaÅ‚cenia nr 190 Turbosprężarka ze zmiennÄ… geometriÄ… . 21 UkÅ‚ad wydechowy Budowa i zasada dziaÅ‚ania Zmiany konstrukcyjne turbosprężarki dotyczÄ… obudowa Å‚ożysk sposobu zamontowania Å‚opatek kierownicy w turbosprężarce. Dotychczas mechanizm przestawiania Å‚opatek byÅ‚ umieszczony bezpoÅ›rednio w obudowie turbiny. W tej kosz turbosprężarce mechanizm z Å‚opatkami jest zamocowany w specjalnym koszu przykrÄ™conym do obudowy Å‚ożyska. Ma to tÄ™ zaletÄ™, że mechanizm regulacyjny jest odizolowany od obudowy turbiny i drgania pochodzÄ…ce z turbiny sÅ‚abiej na niego oddziaÅ‚ujÄ…. Sposób przestawiania Å‚opatek kierownicy za pomocÄ… pierÅ›cienia pozostaÅ‚ niezmieniony. Å‚opatki kierownicy z mechanizmem regulacji 412_066 obudowa czujnika Czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania z elektronicznÄ… wtyczkÄ… Turbosprężarka jets wyposażona w czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G581-. Czujnik znajduje siÄ™ w siÅ‚owniku podciÅ›nieniowym turbosprężarki. Mierzy on w sposób bezstykowy skok, o jaki podÅ‚Ä…czenie przemieszcza siÄ™ przepona siÅ‚ownika podczas podciÅ›nienia przestawiania Å‚opatek. czujnik PoÅ‚ożenie przepony siÅ‚ownika jest wiÄ™c miarÄ… kÄ…ta uchylenia Å‚opatek kierownicy. siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy z przeponÄ… tÅ‚oczysko 412_049 OdnoÅ›nik Informacje dotyczÄ…ce czujnika poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G581- zawiera niniejszy Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia na stronie 26. 22 Filtr czÄ…stek staÅ‚ych Filtr czÄ…stek staÅ‚ych razem z katalizatorem Oprócz regeneracji biernej, w filtrze może siÄ™ utleniajÄ…cym jest poÅ‚Ä…czony w jeden moduÅ‚. również odbywać regeneracja czynna. Ze wzglÄ™du na poÅ‚ożenie w pobliżu silnika RegeneracjÄ™ czynnÄ… wymusza sterownik silnika, i poÅ‚Ä…czenie katalizatora utleniajÄ…cego i filtra gdy filtr zapeÅ‚ni siÄ™ czÄ…stkami sadzy np. przez jazdÄ™ czÄ…stek staÅ‚ych nie jest wymagane stosowanie na krótkich odcinkach z częściowym obciążeniem dodatku do paliwa. Ponieważ filtr czÄ…stek staÅ‚ych silnika. W takim przypadku w filtrze czÄ…stek staÅ‚ych szybko osiÄ…ga temperaturÄ™ roboczÄ…, możliwa jest nie zostaje osiÄ…gniÄ™ta wymagana temperatura do jego ciÄ…gÅ‚a bierna regeneracja. peÅ‚nego wykonania regeneracji biernej. czujnik temperatury spalin 2 dla 1. rzÄ™du cylindrów -G448- sonda lambda -G39- pobór ciÅ›nienia spalin przed filtrem pobór ciÅ›nienia spalin za fitrem czujnik temperatury za filtrem czÄ…stek staÅ‚ych -G527- 412_007 OdnoÅ›nik Dalsze informacje na temat filtra czÄ…stek staÅ‚ych z warstwÄ… katalitycznÄ… zawiera Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia nr 336 Filtr czÄ…stek staÅ‚ych pokryty warstwÄ… katalitycznÄ… . 23 UkÅ‚ad sterowania silnika Schemat ukÅ‚adu Czujniki czujnik liczby obrotów silnika -G28- przyÅ‚Ä…cze diagnostyczne czujnik Halla -G40- czujnik poÅ‚ożenia pedaÅ‚u przyspieszenia -G79- czujnik 2 poÅ‚ożenia pedaÅ‚u przyspieszenia -G185- miernik masy powietrza -G70- czujnik temperatury pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego -G62- czujnik temperatury pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego na wyjÅ›ciu z chÅ‚odnicy -G83- sterownik silnika -J623- czujnik temperatury paliwa -G81- czujnik temperatury zasysanego powietrza -G42- czujnik ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G31- czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G581- przeÅ‚Ä…cznik Å›wiateÅ‚ hamowania -F- sonda lambda -G39- czujnik poÅ‚ożenia sprzÄ™gÅ‚a -G476- (tylko przy rÄ™cznej skrzyni biegów) magistrala CAN potencjometr recyrkulacji spalin -G212- czujnik temperatury spalin 1 -G235- czujnik temperatury spalin 2 dla 1. rzÄ™du cylindrów -G448- czujnik ciÅ›nienia 1 spalin -G450- czujnik temperatury za filtrem czÄ…stek -G527- 24 Elementy wykonawcze zawór pompowtryskiwacza cylindrów 1 do 4 -N240-, -N241-, -N242-, -N243- zawór recyrkulacji spalin -N18- zawór elektromagnetyczny ograniczania ciÅ›nienia turbodoÅ‚adowania -N75- zawór przeÅ‚Ä…czajÄ…cy chÅ‚odnicÄ™ ukÅ‚adu recyrkulacji spalin -N345- zawór klapy w kolektorze ssÄ…cym -N316- ogrzewanie sondy lambda -Z19- silnik klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157- przekaznik pompy paliwa -J17- pompa wstÄ™pnego tÅ‚oczenia paliwa -G6- sterownik w zestawie wskazników tablicy przyrzÄ…dów -J285- sterownik wentylatora chÅ‚odnicy -J293- wentylator chÅ‚odnicy -V7- wentylator chÅ‚odnicy 2 -V177- sterownik automatyki rozgrzewania Å›wiec żarowych -J179- Å›wiece żarowe 1 do 4 -Q10-, -Q11-, -Q12-, -Q13- 412_072 25 UkÅ‚ad sterowania silnika Czujniki Czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G581- doÅ‚adowania -G581- siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy Czujnik poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G581- znajduje siÄ™ w siÅ‚owniku podciÅ›nieniowym turbosprężarki. Jest to czujnik przesuniÄ™cia,dziÄ™ki któremu sterownik silnika -J623- może okreÅ›lić poÅ‚ożenie Å‚opatek kierownicy turbosprężarki. Budowa i zasada dziaÅ‚ania Czujnik poÅ‚ożenia rozpoznaje poÅ‚ożenie przepony siÅ‚ownika podciÅ›nieniowego poprzez pomiar przesuniÄ™cia Å›lizgu kulisowego z zamocowanym do niego magnesem. Gdy przepona wraz z Å‚opatkami kierownicy zmienia turbosprężarka poÅ‚ożenie, magnes przesuwa siÄ™ obok czujnika Halla 412_074 Na podstawie zmiany natężenia pola magnetycznego ukÅ‚ad elektroniczny czujnika rozpoznaje poÅ‚ożenie przepony i wynikajce z tego poÅ‚ożenie Å‚opatek kierownicy. podciÅ›nienie Å›lizg kulisowy Zastosowanie sygnaÅ‚u czujnik Halla SygnaÅ‚ czujnika dostarcza informacji do sterownika silnika -J623- bezpoÅ›rednio o aktualnym ustawieniu Å‚opatek kierownicy turbosprężarki. magnes Razem z sygnaÅ‚em czujnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G31- sterownik ocenia stan regulacji ciÅ›nienia doÅ‚adowania. Skutki w przypadku uszkodzenia W razie uszkodzenia czujnika poÅ‚ożenie Å‚opatek kierownicy oceniane jest na podstawie sygnaÅ‚u czujnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G31- i liczby obrotów silnika, Wysterowana zostaje lampka ostrzegawcza spalin -K83-. membrana 412_075 zespół drążków do przestawiania Å‚opatek kierownicy 26 Potencjometr recyrkulacji spalin -G212- Potencjometr recyrkulacji spalin -G212- mierzy poÅ‚ożenie grzybka zaworu w zaworze recyrkulacji spalin. Skok grzybka zaworu steruje dopÅ‚ywem odprowadzanych spalin do kolektora ssÄ…cego. 412_017 Budowa i zasada dziaÅ‚ania Czujnik znajduje siÄ™ w pokrywie z tworzywa pokrywa zaworu recyrkulacji spalin sztucznego zaworu recyrkulacji spalin -N18 -. Jest to czujnik Halla, który bezstykowo mierzy za pomocÄ… magnesów trwaÅ‚ych na waÅ‚ku napÄ™dowym i na podstawie zmiany natężenia pola magnetycznego wysyÅ‚a sygnaÅ‚, na podstawie którego można wyliczyć skok otwarcia grzybka zaworu. czujnik 412_056 Halla 27 UkÅ‚ad sterowania silnika Zastosowanie sygnaÅ‚u SygnaÅ‚ dostarcza sterownikowi silnika -J623- obudowa zaworu recyrkulacji spalin informacji o aktualnym poÅ‚ożeniu grzybka zaworu. Ta informacja jest potrzebna m.in. do regulowania natężenia przepÅ‚ywu spalin docierajÄ…cych do napÄ™d cylindrów, a zatem do regulowania zawartoÅ›ci tlenków azotu w spalinach. Skutki w przypadku uszkodzenia W razie uszkodzenia czujnika recyrkulacja spalin zostaje wyÅ‚Ä…czona. NastÄ…pi przy tym również brak zasilania prÄ…dowego napÄ™du zaworu recyrkulacji spalin -N18-, tak że grzybek zaworu zostanie ustawiony przez sprężynÄ™ zwrotnÄ… w poÅ‚ożeniu zamkniÄ™cia . waÅ‚ek napÄ™dowy 412_057 grzybek zaworu magnes trwaÅ‚y Czujnik poÅ‚ożenia klapy w kolektorze ssÄ…cym Budowa i zasada dziaÅ‚ania Element czujnikowy znajduje siÄ™ w napÄ™dzie klapy w kolektorze ssÄ…cym (silnik klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157-). Jego zadaniem jest pomiar aktualnego poÅ‚ożenia klapy w kolektorze ssÄ…cym. Czujnik jest umieszczony na pÅ‚ytce drukowanej, pod plastikowÄ… pokrywÄ… moduÅ‚u klapy w kolektorze ssÄ…cym. Jest to czujnik magnetorezystancyjny mierzÄ…cy bezstykowo magnes trwaÅ‚y na osi klapy regulacji. 412_018 28 Zastosowanie sygnaÅ‚u pÅ‚ytka drukowana SygnaÅ‚ dostarcza sterownikowi silnika -J623 - informacji o aktualnym poÅ‚ożeniu klapy w kolektorze ssÄ…cym. Sterownik wykorzystuje tÄ™ informacjÄ™ o poÅ‚ożeniu m.in do regulacji recyrkulacji spalin i do regeneracji filtra czÄ…stek staÅ‚ych. 412_054 magnetorezystor Skutki w razie uszkodzenia W razie uszkodzenia czujnika recyrkulacja spalin Obudowa klapy w kolektorze ssÄ…cym zostaje wyÅ‚Ä…czona. NapÄ™d klapy w kolektorze ssÄ…cym nie jest wtedy zasilany i sprężyna ustawia klapÄ™ w poÅ‚ożeniu otwarcia . W pamiÄ™ci sterownika zostaje zapisana usterka zwiÄ…zana z silnikiem klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157-. 412_055 magnes trwaÅ‚y 29 UkÅ‚ad sterowania silnika Elementy wykonawcze Zawór pompowtryskiwaczy cylindrów 1 do 4 -N240-, -N241-, -N242-, -N243- Budowa i zasada dziaÅ‚ania Pompowtryskiwacze majÄ… zawory piezoelektryczne. SÄ… one częściÄ… jednostek pompowtryskiwaczy i sÄ… bezpoÅ›rednio poÅ‚Ä…czone ze sterownikiem silnika -J623-. Sterownik silnika -J623- poprzez zawory steruje poszczególnymi fazami wtrysku jednostek pompowtryskiwaczy. Zalety pompowtryskiwaczy z zaworami piezoelektrycznymi w stosunku do pompowtryskiwaczy z zaworami elektromagnetycznymi: zmniejszona emisja haÅ‚asu 412_021 szerszy zakres ciÅ›nieÅ„ wtrysku (130 2200 bar) swobodne ksztaÅ‚towanie przedwtrysku, wtrysku głównego i wtrysku uzupeÅ‚niajÄ…cego wiÄ™kszy współczynnik sprawnoÅ›ci mniejsze zużycie paliwa zmniejszona emisja substancji szkodliwych wyższa moc silnika Skutki w razie uszkodzenia W razie uszkodzenia jednego z zaworów pompowtryskiwaczy sterownik przestaje wysterowywać odpowiedni pompowtryskiwacz. W przypadku nieznacznego przekroczenia granicy regulacji zawór pompowtryskiwacza jest nadal wysterowywany. W każdym przypadku w pamiÄ™ci usterek pojawia siÄ™ zapis usterki. OdnoÅ›nik Szczegółowe informacje zawiera Zeszyt do samodzielnego ksztaÅ‚cenia nr 352 Pompowtryskiwacza z zaworem piezoelektrycznym . 30 Zawór elektromagnetyczny ograniczania ciÅ›nienia turbodoÅ‚adowania -N75- Budowa i zasada dziaÅ‚ania Ten zawór zasila siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy turbosprężarki odpowiednim podciÅ›nieniem potrzebnym do przestawiania Å‚opatek kierownicy. Skutki uszkodzenia Gdy zawór nie jest zasilany, odcina siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy od ukÅ‚adu podciÅ›nienia. Sprężyna siÅ‚ownika ciÅ›nieniowego przesuwa zespół drążków mechanicznych elementów regulacyjnych tak, że Å‚opatki kierownicy turbosprężarki ustawione zostajÄ… w poÅ‚ożeniu, w którym sÄ… one maksymalnie odchylone (poÅ‚ożenie awaryjne). Przy maÅ‚ej prÄ™dkoÅ›ci obrotowej silnika (a wiÄ™c przy maÅ‚ym ciÅ›nieniu spalin) turbosprężarka wytwarza tylko niewielkie ciÅ›nienie. 412_052 ObjaÅ›nienie A B A ukÅ‚ad podciÅ›nieniowy B sterownik silnika -J623- C zasysane powietrze D chÅ‚odnica doÅ‚adowywanego powietrza D C E zawór elektromagnetyczny ograniczania ciÅ›nienia doÅ‚adowania -N75- F sprężarka E F G siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy z czujnikiem poÅ‚ożenia nastawnika ciÅ›nienia doÅ‚adowania -G581- H turbosprężarka z przestawianiem Å‚opatek kierownicy G H 412_094 31 UkÅ‚ad sterowania silnika Zawór recyrkulacji spalin -N18- Budowa i zasada dziaÅ‚ania Jest to silnik elektryczny, który poprzez przekÅ‚adniÄ™ nadaje grzybkowi zaworu recyrkulacji spalin -N18- ruch posuwisty. Sterownik silnika-J623- steruje silnikiem za pomocÄ… sygnaÅ‚u analogowego. Skutki w razie uszkodzenia Gdy zawór nie jest zasilany, sprężyna ustawia zawór w poÅ‚ożeniu awaryjnym (zamkniÄ™tym). W tym poÅ‚ozeniu recyrkulacja spalin jest wyÅ‚Ä…czona. 412_053 A ObjaÅ›nienie A zasysane powietrze B B klapa w kolektorze ssÄ…cym C przewód doprowadzania spalin C D zawór recyrkulacji spalin -N18- E z potencjometrem recyrkulacji spalin -G212- D E sterownik silnika -J623- F chÅ‚odnica spalin F 412_097 32 Zawór przeÅ‚Ä…czajÄ…cy chÅ‚odnicÄ™ ukÅ‚adu recyrkulacji spalin -N345- Budowa i zasada dziaÅ‚ania Zawór ten zasila siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy chÅ‚odnicy spalin podciÅ›nieniem wymaganym do przeÅ‚Ä…czania klapy obejÅ›cia. Skutki w przypadku uszkodzenia Gdy zawór nie jest zasilany, odcina siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy od ukÅ‚adu podciÅ›nienia. Klapa obejÅ›cia chÅ‚odnicy spalin pozostaje dlatego zamkniÄ™ta i spaliny nie mogÄ… przepÅ‚ywać przez chÅ‚odnicÄ™. 412_051 A ObjaÅ›nienie A zasysane powietrze B klapa w kolektorze ssÄ…cym B C zawór recyrkulacji spalin -N18- D sterownik silnika -J623- D C E ochÅ‚odzone spaliny F wyjÅ›cie pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego G chÅ‚odnica spalin H gorÄ…ce spaliny I siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy J wejÅ›cie pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego K zawór przeÅ‚Ä…czajÄ…cy chÅ‚odnicy L ukÅ‚adu recyrkulacji spalin -N345- M ukÅ‚ad podciÅ›nienia F H E G K IJ L 412_096 33 UkÅ‚ad sterowania silnika Silnik klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157- Budowa i zasada dziaÅ‚ania W klapie kolektora ssÄ…cego znajduje siÄ™ klapa regulacji poruszana silnikiem elektrycznym. Klapa regulacji sÅ‚uży do regulacji zasysanego powietrza i jest sterowana bezstopniowo przez sterownik silnika -J623-. Skutki w przypadku uszkodzenia Gdy silnik klapy regulacji nie jest zasilany prÄ…dowo, sprężyna ustawia klapÄ™ w poÅ‚ożeniu awaryjnym (otrwarcie). W tym poÅ‚ożeniu klapa nie wpÅ‚ywa wtedy na ilość zasysanego powietrza. 412_058 A ObjaÅ›nienie A zasysane powietrze B B klapa w kolektorze ssÄ…cym z czujnikiem poÅ‚ożenia klapy i silnika klapy w kolektorze ssÄ…cym -V157- C C przewód doprowadzania spalin E D zawór recyrkulacji spalin -N18- D E sterownik silnika -J623- F chÅ‚odnica spalin F 412_098 34 Zawór klapy w kolektorze ssÄ…cym -N316- Budowa i zasada dziaÅ‚ania Zawór klapy w kolektorze ssÄ…cym -N316- jest zaworem elektromagnetycznym. Zasila on podciÅ›nieniem siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy kolektora ssÄ…cego w celu otwarcia i zamkniÄ™cia klap kierujÄ…cych. Sterownik silnika -J623- steruje tym zaworem na podstawie charakterystyki. Skutki w przypadku uszkodzenia Gdy zawór jest uszkodzony, klap kierujÄ…cych nie można zamknąć w kolektorze ssÄ…cym. Klapy kierujÄ…ce kolektora ssÄ…cego pozostajÄ… w poÅ‚ożeniu otwarcia . 412_050 A ObjaÅ›nienie A zasysane powietrze B klapa w kolektorze ssÄ…cym B C zawór recyrkulacji spalin -N18- D sterownik silnika -J623- E zawór klapy w kolektorze ssÄ…cym -N316- F siÅ‚ownik podciÅ›nieniowy C D G przeÅ‚Ä…czany kolektor ssÄ…cy z waÅ‚kiem wybieraka H ukÅ‚ad podciÅ›nienia E F G H 412_095 35 UkÅ‚ad sterowania silnika Åšwiece żarowe 1 do 4 Q10, Q11, Q12, Q13 CharakterystycznÄ… cechÄ… ukÅ‚adu podgrzewania sworzeÅ„ silnika sÄ… nowe, ceramiczne Å›wiece żarowe. przyÅ‚Ä…czeniowy PodlegajÄ… one tylko nieznacznemu starzeniu, dlatego majÄ… bardzo dużą trwaÅ‚ość. Kolejne zalety to Å‚atwiejszy rozruch zimnego silnika i poprawa wartoÅ›ci emisji spalin. obudowa Å›wiecy Budowa i zasada dziaÅ‚ania Ceramiczna Å›wieca żarowa skÅ‚ada siÄ™ z obudowy Å›wiecy, sworznia przyÅ‚Ä…czeniowego i grzaÅ‚ki z materiaÅ‚u ceramicznego. Elementami grzaÅ‚ki sÄ…: osÅ‚ona wykonana z nieprzewodzÄ…cego materiaÅ‚u ceramicznego oraz wewnÄ™trzny przewodzÄ…cy ceramiczny element grzejny. Ceramiczny element grzejny zastÄ™puje uzwojenie grzejne i regulacyjne metalowej Å›wiecy żarowej. Skutki w przypadku uszkodzenia Gdy sterownik automatyki rozgrzewania Å›wiec -J179- stwierdzi, przy podÅ‚Ä…czonych Å›wiecach żarowych, że pobierajÄ… one za duży prÄ…d lub majÄ… za dużą oporność, przestaje wysterowywać odpowiednie Å›wiece. osÅ‚ona ceramiczna ceramiczny element 412_020 Wskazówka Należy pamiÄ™tać, że ceramiczne Å›wiece żarowe wolno montować tylko do tych silników, które sÄ… do nich przystosowane. Zamontowanie takiej Å›wiecy do innego, nieprzystosowanego silnika na pewno spowoduje trudnoÅ›ci z rozruchem na zimno, gdyż sterownik silnika nie potrafi wykorzystać peÅ‚nych możliwoÅ›ci ceramicznych Å›wiec żarowych. Ceramiczne Å›wiece żarowe sÄ… wrażliwe na uderzenia i zginanie. WiÄ™cej informacji na ten temat można znalezć w instrukcji napraw. 36 DziaÅ‚anie Rozgrzewanie wstÄ™pne Å›wiec żarowych W porównaniu do metalowych Å›wiec żarowych Sterownik silnika -J623- za poÅ›rednictwem Å›wiece ceramiczne przy podobnym sterownika automatyki czasu rozgrzewania Å›wiec zapotrzebowaniu na napiÄ™cie osiÄ…gajÄ… znacznie żarowych -J179-, zasila Å›wiece sekwencyjnie wyższe temperatury żarzenia. sygnaÅ‚em o modulowanym wypeÅ‚nieniu (PWM). NapiÄ™cie na poszczególnej Å›wiecy żarowej jest regulowane za pomocÄ… zmiany czÄ™stotliwoÅ›ci napiÄ™cia zasilajÄ…cego. Metalowa Å›wiece żarowe Aby szybko uruchomić silnik w temperaturze zewnÄ™trznej poniżej 14 ÚÚC, Å›wiece sÄ… zasilane maksymalnym napiÄ™ciem 11,5 V. To gwarantuje, że Å›wiece w ciÄ…gu krótszego czasu (maks.dwóch sekund) rozgrzejÄ… siÄ™ powyżej 1000 ÚC. Takie rozwiÄ…zanie skraca czas rozgrzewania Å›wiec żarowych silnika. UzupeÅ‚niajÄ…ce rozgrzewanie Å›wiec żarowych 412_024 W efekcie ciÄ…gÅ‚e zmniejszanie czÄ™stotliwoÅ›ci sterowania sygnaÅ‚u o modulowanym wypeÅ‚nieniu napiÄ™cie na Å›wiecach w fazie dogrzewania zostaje obniżone do napiÄ™cia znamionowego 7 V. Ceramiczne Å›wiece żarowe Podczas dogrzewania ceramiczne Å›wiece żarowe osiÄ…gajÄ… temperaturÄ™ ok. 1350 ÚC. Dogrzewanie trwa aż do osiÄ…gniÄ™cia temperatury pÅ‚ynu chÅ‚odzÄ…cego 20 ÚC po uruchomieniu silnika przez maksymalnie 5 minut. Wysoka temperatura żarzenia Å›wiec obniża emisjÄ™ wÄ™glowodorów oraz zmniejsza haÅ‚asy spalania w fazie rozgrzewania silnika. 412_023 ObjaÅ›nienie Å»arzenie podczas regeneracji filtra czÄ…stek staÅ‚ych napiÄ™cie [V] Sterownik silnika -J623- uruchamia Å›wiece żarowe temperatura żarzenia Å›wiec [ÚÚC] do regeneracji filtra czÄ…stek staÅ‚ych. Å»arzenie to poprawia warunki spalania w czasie trwania procesu regeneracji. Ponieważ ceramiczne Å›wiece żarowe bardzo wolno siÄ™ starzejÄ…, żarzenie podczas regeneracji filtra czÄ…stek staÅ‚ych nie powoduje zmniejszenia ich trwaÅ‚oÅ›ci. 37 Serwis NarzÄ™dzia specjalne Pokazano tu narzÄ™dzia specjalne Silnik TDI 2,0 l 125 kW z pompowtryskiwaczami. 412_099 412_100 3359 10 -222A trzpieÅ„ blokujÄ…cy przyrzÄ…d do podwieszania 412_101 412_102 T10014 T10020 uchwyt klucz do nakrÄ™tek dwuotworowych 412_103 412_104 T10050 T10051 blokada obrotu waÅ‚u korbowego blokada 38 412_105 412_106 T10052 T10060A Å›ciÄ…gacz trzpieÅ„ blokujÄ…cy 412_107 412_108 T10100 T10115 blokada obrotu waÅ‚u korbowego trzpieÅ„ blokujÄ…cy 412_109 412_110 T10172 T10262 blokada rama 39