HIGIENA SZPITALNA
Skuteczność preparatów dezynfekcyjnych
stosowanych w obszarze medycznym
ezynfekcja jest to redukcja licz- 30 kwietnia 2004r. w sprawie klasyfika- Prezesa Urzędu, w przypadku podejrze-
Dby drobnoustrojów do poziomu, cji wyrobów medycznych do różnego nia niespełnienia wymagań (incydent
który w określonych warunkach nie przeznaczenia (Dz.U.2004.100.1027) medyczny).
stanowi zagrożenia dla zdrowia i jest środki do dezynfekcji przeznaczo- Środki dezynfekcyjne nie przezna-
akceptowany dla określonego postę- ne przez wytwórcę do stosowania czone specjalnie do konkretnego wy-
powania. z wyrobami medycznymi zaliczane robu medycznego, a więc takie, które
Dezynfekcja może dotyczyć: są do klasy IIa. Przy wyrobie me- mogą być stosowane do szeregu wyro-
obszaru medycznego dycznym klasy IIa istnieje wymóg bów, albo do powierzchni w obszarze
obszaru weterynaryjnego zgłoszenia do odpowiedniego rejestru medycznym, powinny być traktowane
sektora żywnościowego, warunków przed pierwszym wprowadzeniem do jako produkty biobójcze.
przemysłowych i domowych oraz za- obrotu lub używania na terytorium Zgodnie z ustawą z dnia 13 wrze-
kładów użyteczności publicznej. Unii Europejskiej. Stąd, jeżeli został śnia 2002r. o produktach biobójczych
W obszarze medycznym stoso- on zgłoszony do rejestru w innym (Dz.U.2002.175.1433) produkt bio-
wane są preparaty dezynfekcyjne ze państwie UE, nie podlega zgłaszaniu bójczy to substancja czynna lub pre-
względu na wskazania medyczne. w Polsce. Wyrób medyczny wprowa- parat zawierający co najmniej jedną
Takie wskazania występują w opiece dzany do obrotu i używania musi po- substancję czynną w postaci, w jakiej
nad pacjentem - w szpitalach, w przy- siadać oznakowanie znakiem CE, które jest dostarczany użytkownikowi, prze-
chodniach, gabinetach zabiegowych otrzymuje po przeprowadzeniu oceny znaczony do niszczenia, odstraszania,
w tym stomatologicznych, w gabi- zgodności z wymaganiami zasadniczy- unieszkodliwiania, zapobiegania dzia-
netach szkolnych i przedszkolnych, mi. Rodzaje procedur oceny zgodności, łaniu lub kontrolowania w jakikolwiek
w zakładach opieki, mogą także wystę- jakie ma zastosować wytwórca w celu inny sposób organizmów szkodliwych
pować w miejscu pracy lub w domu. dokonania oceny zgodności wyrobu przez działanie chemiczne lub bio-
Mogą również obejmować powierzch- z wymaganiami zasadniczymi opi- logiczne. W okresie przejściowym
nie np. w pralniach, kuchniach, czyli sane są w Rozporządzeniu Ministra w Polsce rejestracja produktów biobój-
miejscach przygotowujÄ…cych produkty Zdrowia z dnia 3 listopada 2004 czych odbywa siÄ™ w oparciu o art.54
bezpośrednio dla pacjentów. w sprawie wymagań zasadniczych dla ustawy o produktach biobójczych:
Dezynfekcji w obszarze medycz- wyrobów medycznych do różnego  ...W okresie 10 lat od dnia wejścia
nym poddaje się narzędzia i sprzęt przeznaczenia (Dz.U.2004.251.2514.) w życie ustawy minister właściwy do
medyczny, bieliznę pościelową, odzież, z póz
niejszą zmianą - Rozporządzenie spraw zdrowia może wydać pozwo-
przedmioty stosowane do pielęgnacji Ministra Zdrowia z dnia 26 września lenie albo dokonać wpisu do rejestru
chorego, powierzchnie w jego otocze- 2005r (Dz.U.2005.200.1658). Proce- produktu biobójczego zawierającego
niu, wydaliny, wydzieliny. dury oceny zgodności z wymaganiami substancje czynne nie zamieszczone
Produkty dezynfekcyjne stosowane zasadniczymi wymagają od wytwórcy w wykazach, o których mowa w art. 6
w obszarze medycznym, zgodnie z obo- sporządzenia dokumentacji technicznej ust. 3 pkt 1 i 2, pod warunkiem, że są
wiązującym w Polsce prawem zalicza dla wyrobu medycznego i przeprowa- one składnikiem produktu biobójcze-
się do kategorii produktów leczniczych, dzenia oceny wyrobu. Zgodnie z regu- go będącego w dniu wejścia w życie
produktów biobójczych lub też w spe- łami, w ocenie środka dezynfekcyjnego ustawy przedmiotem obrotu przezna-
cyficznych przypadkach do wyrobów jako wyrobu medycznego minimum czonego do innych celów niż badania
medycznych. Na terytorium Polski z klasy IIa bierze udział jednostka noty- naukowe i rozwojowe oraz badania na
mogą by stosowane jedynie preparaty fikowana, wybierana przez wytwórcę. potrzeby rozwoju produkcji... .
dezynfekcyjne, które posiadają od- Środki dezynfekcyjne jako wyro- Rozporządzenie Ministra Zdrowia
powiednie pozwolenie (w przypadku by medyczne z klasy IIa nie zawsze z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie
produktu leczniczego lub biobójcze- w Polsce podlegają zgłoszeniu do kategorii i grup produktów biobój-
go) lub odpowiednie oznakowanie prowadzonego przez Prezesa Urzędu czych według ich przeznaczenia
(w przypadku wyrobu medycznego). Rejestru wyrobów medycznych (w (Dz.U.2003.16.150) zalicza produkty
Preparaty dezynfekcyjne prze- przypadku pierwszego wprowadzenia dezynfekujące i produkty biobójcze o
znaczone specjalnie do dezynfekcji w innym kraju UE). Należy zwrócić ogólnym zastosowaniu do kategorii I.
wyrobu medycznego podlegają wy- uwagę na fakt, ze Ustawa o wyro- Z tej kategorii wyłącza się produkty
maganiom ustawy z dnia 20 kwiet- bach medycznych (art 4.) nakłada na czyszczące, w tym płyny i proszki do
nia 2004r. o wyrobach medycznych użytkownika obowiązek dochowania prania i produkty podobne, których
(Dz.U.2004.93.896). Zgodnie z regu- wszelkiej staranności w doborze wy- przeznaczeniem nie jest działanie
łami klasyfikacyjnymi określonymi w robów medycznych. Użytkownicy są biobójcze. Kategoria I obejmuje na-
rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia także zobowiązani do powiadomienia stępujące grupy produktów:
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
6
HIGIENA SZPITALNA
1. produkty biobójcze do higieny czło- Niezbędne elementy, które powin- nośnika, który umieszcza się w bada-
wieka, ny być dokładnie określone i podane nym roztworze produktu lub na który
2. produkty dezynfekujące do użytku użytkownikom w materiałach infor- nanosi się badany roztwór środka. Po
prywatnego i publicznego oraz inne określonym czasie działania dokonuje
macyjnych to:
produkty biobójcze, się oceny przeżycia drobnoustrojów.
przeznaczenie preparatu - obszar
3. produkty biobójcze stosowane Ważnym elementem badania są
zastosowania,
w higienie weterynaryjnej, warunki hodowli po działaniu środka
czas działania,
4. produkty stosowane do dezynfek- dezynfekcyjnego (podłoże, temperatu-
stężenie preparatu,
cji powierzchni mających kontakt ra, okres inkubacji), a także stosowanie
zakres działania przeciwdrobno-
z żywnością i środkami żywienia standardowych substancji organicz-
ustrojowego.
zwierzÄ…t, nych symulujÄ…cych zanieczyszczenia
Skuteczność biobójcza powinna
5. produkty stosowane do dezynfekcji występujące w praktyce  ich rodzaj,
być badana metodami pozwalający-
wody przeznaczonej do spożycia. stężenie, miejsce włączenia do układu
mi na porównanie działania. Badania
drobnoustrój - badany roztwór. Zniesie-
środków dezynfekcyjnych wykonuje
Podstawową cechą środków dezyn- nie działania bakterio-, grzybostatycz-
siÄ™ w warunkach laboratoryjnych, co
fekcyjnych jest ich skuteczność, czyli nego pozostałości preparatu osiągane
pozwala na: standaryzacjÄ™ i kontrolo-
właściwa aktywność przeciwdrobno- jest przez zastosowanie odpowiednich
wanie warunków badania oraz wyeli-
ustrojowa. neutralizatorów. Środek dezynfekcyjny
minowanie czynników przypadkowych
Zgodnie z Rozporządzeniem Mi- musi wykazywać nieodwracalne dzia-
wpływających na aktywność prepara-
nistra Zdrowia z dnia 13 lipca 2005 r. łanie biobójcze
tów. Dokładne określenie warunków
w sprawie szczegółowych wymagań, Metody wystandaryzowane są
badania umożliwia wykonanie badania
jakim powinna odpowiadać dokumen- określone w normach europejskich
w różnych laboratoriach.
tacja niezbędna do oceny produktu (EN), ale dopiero od 1997r. zaczęto
W badaniu preparatu należy uwzględ-
biobójczego (Dz.U.2005.147.1229), publikować odpowiednie normy eu-
nić m. in.:
powinna zostać wykazana skutecz- ropejskie  do badania aktywności
przeznaczenie (obszar, miejsce sto-
ność produktu wobec organizmów przeciwdrobnoustrojowej preparatów
sowania),
podlegajÄ…cych zwalczaniu oraz zakres dezynfekcyjnych. Pierwsze normy
warunki występujące w praktyce,
przewidzianego zastosowania. europejskie dotyczące określania
wpływające na aktywność pre-
Na przebieg i wynik procesu dezyn- działania dezynfekcyjnego prepara-
paratu, np. obecność substancji
fekcji wpływa wiele czynników, m.in.: tów przeznaczonych do stosowania
organicznych i nieorganicznych,
rodzaj i właściwości czynnika de- w obszarze medycznym zostały za-
obecność i rodzaj dezynfekowanej
zynfekcyjnego; twierdzone przez CEN w listopadzie
powierzchni,
rodzaj i liczba drobnoustrojów; 2003 r. (działanie bakteriobójcze
zagrożenie drobnoustrojami (odpo-
warunki środowiska, w którym i grzybobójcze) oraz w listopadzie 2004
wiednie kryteria kwalifikowania),
znajduje się układ: drobnoustroje (działanie prątkobójcze) i następnie
zakres działania: (B, Tbc, F, V, S),
- środek dezynfekcyjny; przyjęte jako Polskie Normy: PN-EN
obszar zastosowania (medyczny,
dostęp czynnika dezynfekcyjnego 13727:2004 (U), PN-EN 13624:2004
weterynaryjny, przemysłowy);
do drobnoustrojów. (U), PN-EN 14348:2005 (U).
w obszarach tych istnieją różne za-
Zanieczyszczenia organiczne Badania środków dezynfekcyjnych
grożenia (rodzaj drobnoustrojów),
obecne na sprzęcie i powierzchniach, i antyseptycznych metodami opracowa-
zanieczyszczenia i wymagania;
np. tkanki, krew, wydzieliny, wydaliny nymi w CEN powinny być wykonywa-
Do badań należy stosować szcze-
utrudniają penetrację czynnika dezyn- ne zgodnie z określonym programem
py wzorcowe o znanej charakterysty-
fekcyjnego do drobnoustrojów, mogą podzielonym na kolejne kroki:
ce, pochodzÄ…ce z uznanych kolekcji
również z nim reagować, zmniejsza- Faza 1: metody zawiesinowe.
reprezentatywne dla środowiska,
jąc jego stężenie i powodując utratę Badania fazy 1 wykonuje się w celu
w którym preparat będzie stosowany.
aktywności. Drobnoustroje znajdujące ustalenia, czy chemiczny środek
Stosowane metody badania to metody
siÄ™ na powierzchniach trudniej ulegajÄ… dezynfekcyjny lub antyseptyczny
zawiesinowe oraz metody nośnikowe.
zabiciu niż obecne w zawiesinie, np. w posiada albo nie aktywność bakterio/
W metodach zawiesinowych
wodzie. grzybobójczą w warunkach laborato-
drobnoustroje i badany środek dezyn-
Na aktywność środków dezynfek- ryjnych, bez uwzględniania warun-
fekcyjny są w tym samym środowisku
cyjnych wpływają również inne czyn- ków występujących w miejscu prze-
(wodnym); mamy tu bezpośredni
niki fizyczne i chemiczne, np.: stęże- znaczenia. Jednak zaakceptowanie
kontakt komórek drobnoustrojów
nie jonów wodorowych, temperatura, produktu jako chemicznego środka
z substancją aktywną. Do określonej
twarda woda, obecność jonów, mydła, dezynfekcyjnego lub antyseptycznego
objętości roztworu preparatu dodawa-
detergentów. Zakres działania środków do określonego zastosowania nie może
być uznane na podstawie tych metod
dezynfekcyjnych zależy od: ich właści- na jest określona objętość zawiesiny;
wości, zastosowanych parametrów, wa- po określonym czasie oceniane jest
badania. Chemiczne środki dezynfek-
przeżycie drobnoustrojów.
runków środowiska i dotyczy: bakterii cyjne i antyseptyki w celu oceny ich ak-
W metodach nośnikowych drobno- tywności w warunkach odpowiednich
(B), prątków gruz
licy (Tbc), grzybów
(F), wirusów (V), spor (S). ustroje są naniesione na powierzchnie do zamierzonego użycia są poddawane
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
7
HIGIENA SZPITALNA
dalszym badaniom odpowiednimi me- ustalaniu parametrów w warunkach wobec Mycobacterium teraae. W wy-
todami kolejnych faz. użytkowych, pozwalają odróżnić, czy niku prawidłowego działania prepara-
dany produkt ma właściwości biobój- tu powinno wystąpić obniżenie liczby
Faza 2/etap 1: metody zawiesinowe.
cze, czy ich nie posiada. Możliwe jest tu prątków nie mniej niż o 4 log.
Badania fazy 2 etapu 1 polegajÄ… na
badanie w różnych stężeniach i czasach PN-EN 14476:2005 (U)
zastosowaniu metod ilościowych
w celu ustalenia podstawowych założeń Ilościowa zawiesinowa metoda
zawiesinowych, w których organi-
do badań fazy 2. określania wirusobójczego działania
zmy testowe poddawane są działaniu
chemicznych środków dezynfekcyj-
preparatu w różnych stężeniach,
Przykładem norm fazy 2 etapu 1 do
nych i antyseptycznych stosowanych
czasach i temperaturze z dodatkiem
obszaru medycznego sÄ… normy doty-
w obszarze medycznym. Metoda ba-
substancji obciążających. Metody te
czące środków dezynfekcyjnych do
dania i wymagania (faza 2, etap 1).
mają potwierdzić działanie produktu
dezynfekcji narzędzi:
Preparat wirusobójczy powinien być
w warunkach laboratoryjnych, zbliżo-
PN-EN 13727:2004 (U)
skuteczny wobec wirusów: poliovirus
nych do zamierzonego zastosowania
Ilościowa zawiesinowa metoda okre-
i adenovirus (dezynfekcja chemiczna)
(w obszarze medycznym, do narzędzi
ślania bakteriobójczego działania che-
oraz parwovirus (dezynfekcja chemicz-
lub powierzchni).
micznych środków dezynfekcyjnych
no-termiczna).
do dezynfekcji narzędzi stosowanych
Normy fazy 2 etapu 1 do obsza-
Faza 2/etap 2: metody symulujÄ…ce
w obszarze medycznym. Metoda ba-
ru medycznego dotyczące środków
warunki praktyczne.
dania i wymagania (faza 2, etap 1).
dezynfekcyjnych do dezynfekcji
Badania fazy 2 etapu 2 oparte sÄ… na
Postępując zgodnie z tą normą należy
powierzchni o zakresie działania:
metodach nośnikowych w warun-
stosować:
prątkobójczym PN-EN 14348, wiruso-
kach symulujących praktyczne uży-
organizmy testowe: Staphylococcus
bójczym - PN-EN 14476, bakteriobój-
cie np.: dezynfekcja rÄ…k higieniczna,
aureus, Pseudomonas aeruginosa,
czym, grzybobójczym i drożdżobójczy
chirurgiczna, różne metody aplikacji
Enterococcus hirae
 to normy zaplanowane w przyszłości,
(wcieranie produktu, mycie); badanie
obciążenie organiczne : warunki
sporobójczym- rozpoczęte prace nor-
z zastosowaniem nośników (na po-
czyste - 0,3 g/l albuminy wołowej,
malizacyjne.
wierzchniach): preparaty do dezyn-
warunki brudne - 3,0 g/l albuminy
Dotychczas nie ma zatwierdzonych
fekcji powierzchni, narzędzi
+3ml/l erytrocytów baranich
norm europejskich i krajowych zawie-
Faza 3: badania terenowe, w celu W wyniku prawidłowego działania
rajÄ…cych metody badania fazy 2/etap 2
wykazania działania dezynfekcyjnego preparatu powinno wystąpić obniżenie
służące do wyznaczania parametrów
w miejscu użycia preparatu. liczby bakterii nie mniej niż o 5 log.
użytkowych preparatów dezynfek-
W fazie 3 badania prowadzone sÄ… w prak-
PN-EN 13624:2004 (U) cyjnych do określonego zastosowania
tycznych warunkach użycia. Obecnie
Ilościowa zawiesinowa metoda okre- w obszarze medycznym. Normy takie
w CEN nie przewiduje siÄ™ praktyczne-
ślania grzybobójczego działania che- są na etapie projektów końcowych,
go rozwijania metod fazy 3.
micznych środków dezynfekcyjnych
które zostały przyjęte w CEN w maju
Wszystkie normy CEN majÄ… cha-
do dezynfekcji narzędzi stosowanych
2005 r. Obecnie sÄ… to projekty norm
rakter ilościowy. Z obecnych zapisów
w obszarze medycznym. Metoda bada-
prEN-PN do narzędzi (Faza 2/ etap2):
w normach wynika, że podstawą do
nia i wymagania (faza 2, etap 1)
prEN 14561 (działanie bakteriobójcze),
ustalenia parametrów dezynfekcji da-
Preparat wykazujący działanie grzybo-
prEN 14562 (działanie grzybobójcze
nym preparatem stanowiÄ… badania fazy
bójcze powinien być skuteczny wobec
i drożdżobójcze), pr14563 (działanie
2, etap1, a także fazy 2, etap 2. Badania
Candida albicans i Aspergillus niger,
mykobakteriobójcze i tuberkulobój-
fazy 3 to przyszłość.
natomiast preparat o działaniu drożdżo-
cze). Badania fazy 2, etapu 2 do po-
bójczym - skuteczny wobec Candida
wierzchni we wszystkich zakresach to
Przykładem norm zawierających
albicans. W wyniku prawidłowego
metody badania fazy 1 są normy : normy zaplanowane w przyszłości, tyl-
działania preparatu powinno wystąpić
PN-EN 1040:2000 - Podstawowe dzia- ko w zakresie wirusobójczym zostały
obniżenie liczby grzybów nie mniej
łanie bakteriobójcze - Metoda badania
rozpoczęte prace normalizacyjne.
niż o 4 log.
i wymagania (faza 1).
Obecnie, jak to zostało przedstawio-
PN-EN 1275:2000 - Podstawowe PN-EN 14348:2005 (U) ne, normy europejskie nie obejmujÄ…
działanie grzybobójcze - Meto- Ilościowa zawiesinowa metoda okre- wszystkich zagadnień związanych
da badania i wymagania (faza1). ślania prątkobójczego działania che- z dezynfekcją w obszarze medycznym,
PN-EN 14347:2005(U) - Podstawowe micznych środków dezynfekcyjnych chociaż jest ich coraz więcej. Poza
działanie sporobójcze. Metoda badania do dezynfekcji narzędzi stosowanych przytoczonymi normami są inne nor-
i wymagania (faza 1). w obszarze medycznym. Metoda bada- my europejskie odnoszÄ…ce siÄ™ do pre-
Wymienione trzy normy zawiera- nia i wymagania (faza 2, etap 1). Prepa- paratów przeznaczonych do stosowania
ją badania fazy 1 - wstępne badania rat wykazujący działanie prątkobójcze w innym obszarze niż medyczny, np.:
środka dezynfekcyjnego lub produktu powinien wykazywać skuteczność wo- do weterynarii, sektora spożywczego,
w fazie rozwoju, nie są specyficzne dla bec Mycobacterium avium i Mycobac- przemysłu, warunków domowych.
obszaru medycznego. Warunki badania terium teraae, natomiast prątkobójczy Na naszym rynku zarejestrowane
odbiegają od rzeczywistych i nie służą wobec prątków gruz
licy- skuteczność są, zgodnie z obowiązującym prawem,
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
8
KONTROLA ZAKAŻEC
SZPITALNYCH
produkty oceniane różnymi metodami, może mieć poważne konsekwencje z dnia 2 marca 2006 r. wykaz norm
nie zawsze uwzględniającymi istotne w postaci zakażeń szpitalnych. zharmonizowanych i polskich oraz
czynniki wpływające na aktywność Omawiane zagadnienie badania metod badania skuteczności produktów
preparatów. Rośnie oferta środków środków dezynfekcyjnych z obszaru biobójczych i substancji czynnych za-
dezynfekcyjnych pojawiają się nowe medycznego powoli się stabilizuje. akceptowanych przez Prezesa Urzędu
preparaty, nowi producenci, nowi Dla produktów bioójczych wymagane na podstawie opinii Komisji ds. Pro-
dystrybutorzy. W badaniach pocho- jest potwierdzenie skuteczności na duktów Biobójczych. W wykazie tym
dzących z różnych krajów stosowane podstawie badań metodami uznanymi znalazły się metody PZH badania sku-
są inne metody, inne mikroorgani- w świecie  międzynarodowymi lub teczności produktów przeznaczonych
zmy testowe, inne warunki badania. PN. Inną metodę oceny można zastoso- do dezynfekcji narzędzi, powierzchni
W związku z powyższym wyniki badań wać po zatwierdzeniu jej przez prezesa i bielizny.
znacznie się różnią. Istnieje obawa, że urzędu. Ustawa wskazuje, że może to Dla użytkowników oraz dystrybuto-
na rynku sÄ… lub mogÄ… siÄ™ znalez
ć pre- być metoda uznana za odpowiednią rów preparatów dezynfekcyjnych opty-
paraty niskiej jakości i właściwie nie przy dopuszczaniu produktów bio- malne warunki zaistnieją wówczas, gdy
udowodnionej skuteczności. Zagroże- bójczych na obszarze Polski przed 14 badania i ocena wszystkich preparatów
niem, które może powstać w szpitalu maja 2000r. W związku z licznymi za- dezynfekcyjnych będą przeprowadzane
jest użycie środków przebadanych pytaniami dotyczącymi metod badania według norm europejskich, odpowied-
nieodpowiednimi metodami. Użyt- skuteczności produktów biobójczych nich do przeznaczenia preparatu , zgod-
kownik z obszaru medycznego nie i substancji czynnych Prezes Urzędu nie z wytycznymi UE.
może stosować preparatów, których Rejestracji Produktów Leczniczych,
stężenia zostały wyznaczone metoda- Wyrobów Medycznych i Produktów
mi fazy 1. Zastosowanie złego środka Biobójczych podał w komunikacie Bożenna Jakimiak,
Ewa Röhm- Rodowald,
Monika Staniszewska
pogorszenie przebiegu podstawowej
choroby, niepotrzebnie dodatkowe
Rejestracja zakażeń
cierpienie pacjenta, wydłużenie czasu
pobytu w szpitalu i dodatkowe kosz-
ty leczenia, których przecież można
szpitalnych jako element
uniknąć (5).
W krajach, gdzie wysoki standard
świadczeń zdrowotnych jest utrzymy-
profesjonalnego działania
wany od lat, już dawno zrozumiano
potrzebę kontrolowania zakażeń
szpitalnych. Zwrócenie uwagi rzą-
pielęgniarki epidemiologicznej
dów i społeczeństw na potencjalną
możliwość zmniejszenia zapadalności
są niezwykle rozbudowane i odnoszą i śmiertelności, wsparte argumentem
1. Wprowadzenie
się bezpośrednio do licznych dziedzin o obniżeniu kosztów leczenia, skraca-
Zakażenia szpitalne występują we
życia, a podjęcie próby rozwiązania niu czasu hospitalizacji, dało w efek-
wszystkich szpitalach świata i sta-
tego problemu wymaga zmian zarówno cie akceptacje społeczną dla procesu
nowią istotny element współczesnej
w podstawowym modelu funkcjonowa- zwalczania zakażeń szpitalnych oraz
medycyny (9). Aktualnie traktowane
nia leczenia pojedynczego człowieka, ułatwiło zrozumienie konieczności
są jako problem globalny, ponieważ
jak i zasadniczych korekt w skali  ma- nadzoru. Tylko świadomość przyczyn
stanowiąc jedno z największych za-
kro - to jest na poziomie poszczegól- powstawania, wiedza o objawach kli-
grożeń dla hospitalizowanego czło-
nych krajów oraz społeczności między- nicznych, czynnikach etiologicznych
wieka i nierozerwalnie wiążąc się
narodowej. Przyjmuje się, że w krajach zakażeń i ich następstwach może
z codziennym funkcjonowaniem szpi-
rozwiniętych u około 5-10% przyjmo- doprowadzi do prawidłowej analizy
tali dotyczą całego świata i występują
jednoczasowo. Jest to nie tylko zagro- wanych chorych dojdzie do zakażenia zjawiska i jego zwalczania.
żenie aktualne, dotyczące całej naszej bez jakiegokolwiek związku z podsta- Niniejsza praca przedstawia zało-
planety, ale ciągły dynamiczny proces wową chorobą, będącą przyczyną ho- żenia rejestracji zakażeń szpitalnych
z potencjalnÄ… tendencjÄ… do narastania spitalizacji. W krajach rozwijajÄ…cych metodÄ… czynnÄ…. Celem pracy jest
w przyszłości (5). się odsetek ten jest znacznie wyższy przedstawienie zasad funkcjonowania
Zakażenia szpitalne są następstwem i może nawet dochodzić do około 30%. systemu w aspekcie nowoczesnego
postępu w medycynie a ich obecność Dlatego też zakażenie szpitalne zaczy- podejścia do roli i zadań pielęgniarki
może doprowadzić do zahamowania jej nają być rozpatrywane jako problem epidemiologicznej w nadzorze nad
rozwoju, ponieważ powiązane zjawiska globalny. Ich występowanie powoduje zakażeniami.
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
9