Tygodnik Prawa Pracy Twoje składki ZUS z 10 lipca 08 (nr 134)
nr 134 10 lipca 2008 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y B Twoje Składki ZUS SKAADKI ORZECZNICTWO RENTA RODZINNA Od umów cywilnoprawnych zawartych Prawo do renty z własnym pracownikiem zwykle trzeba płacić składki strona B2 nie zależy od wyników w nauce strona B3 WYSKOŚĆ ŚWI ADCZEC Z UBEZPI ECZENI A CHOROBOWEGO Czy wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy są wliczane do podstawy wymiaru zasiłku Nie każdy przychód, od którego opłacane są składki na ubezpieczenia społeczne, stanowi podstawę wymiaru zasiłku chorobowego. Przychodem uwzględnianym w podstawie wymiaru zasiłku jest wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, ale nie jest nim ekwiwalent za ten urlop. ANETA MAJ dzenia wskutek nieprzepracowania części tego miesiąca PRZYKAAD: ZASADY OBLICZANIA PODSTAWY gp@infor.pl z przyczyn usprawiedliwionych, ale przepracował w tym miesiącu co najmniej połowę obowiązującego go czasu pra- WYMIARU ZASIAKU Z 12 MIESICY Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagro- cy. Nieobecnością w pracy z przyczyn usprawiedliwionych dzenie wypłacone pracownikowi u pracodawcy, u którego przy- jest między innymi korzystanie przez pracownika ze zwol- Pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby od 16 do 19 sługuje ten zasiłek. Za wynagrodzenie uwzględniane w podsta- nienia lekarskiego np. z tytułu choroby albo opieki nad czerwca 2008 r. Podstawę wymiaru przysługującego mu zasiłku wie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika stanowią- członkami rodziny. Jeżeli w tym samym miesiącu pracow- chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wy- cy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po nik korzystał także z urlopu wypoczynkowego, wówczas dni płacone za okres od czerwca 2007 r. do maja 2008 r. W okresie odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpie- tego urlopu traktuje się na równi z dniami, w których pra- stanowiącym podstawę wymiaru zasiłku pracownik osiągał stały czenia emerytalne, rentowe i chorobowe, finansowanych ze cownik świadczył pracę. miesięczny przychód w kwocie 4,6 tys. zł. W styczniu 2008 r. pra- środków pracownika. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasił- Przeanalizujmy powyższe na podstawie następującego cownik przez cały miesiąc korzystał z urlopu wypoczynkowego ku chorobowego wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy trak- stanu faktycznego: pracownica otrzymująca zmienne wy- i otrzymał z tego tytułu przychód w kwocie 4,6 tys. zł. Podstawa wy- tuje się na równi z wynagrodzeniem za pracę. Zasadą jest, że nagrodzenie była niezdolna do pracy z powodu choroby od miaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pra- 9 do 18 czerwca 2008 r. Podstawę wymiaru przysługujące- w czerwcu 2008 r. wynosi 3904,17 zł i została obliczona w nastę- cownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wy- go jej zasiłku chorobowego za ten okres stanowi przeciętne pujący sposób: płacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od czerwca miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. 2007 r. do maja 2008 r. W lipcu 2007 r., z którego wyna- % wynagrodzenie za czerwiec 2007 r. wynosiło 3739,34 zł przy- grodzenie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku, chód 4,6 tys. zł został pomniejszony o 18,71 proc. (pracownik Uzupełnianie wynagrodzenia pracownica miała obowiązek przepracować 22 dni. Nato- finansował 9,76 proc. składki na ubezpieczenie emerytalne, 6,5 Szczególne zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku miast: proc. składki na ubezpieczenia rentowe, 2,45 proc. składki na obowiązują, gdy pracownik nie osiągnął pełnego wynagro- ubezpieczenie chorobowe), tj. o kwotę 860,66 zł, % przepracowała dziewięć dni i otrzymała z tego tytułu przy- % miesięczne wynagrodzenie za okres od lipca do grudnia 2007 r. chód w kwocie 1060 zł wynagrodzenie wyniosło 893,47 zł PRZYKAAD: UZUPEANIENIE WYNAGRODZENIA wynosiło 3877,34 zł przychód 4,6 tys. zł pomniejszono (1060 zł 15,71 proc., tj. 166,53 zł), o 15,71 proc. (składka na ubezpieczenia rentowe od lipca do ZA MIESIC grudnia 2007 r. finansowana przez ubezpieczonego wynosiła % przez dziesięć dni korzystała z urlopu wypoczynkowego Pracownica jest niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie i przychód z tego tytułu wyniósł 920 zł, a po potrąceniu 3,5 proc.), tj. o kwotę 722,66 zł) łącznie wynagrodzenie za od 7 do 18 lipca 2008 r. i ma z tego tytułu prawo do zasiłku choro- składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 15,71 sześć miesięcy wyniosło 23 264,04 zł, proc. 775,47 zł (920 zł 144,53 zł), bowego. Jego podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne % miesięczne wynagrodzenie za okres od stycznia do maja 2008 r. wynagrodzenie wypłacone za okres od lipca 2007 r. do czerwca wynosiło 3969,34 zł przychód 4,6 tys. zł pomniejszono % przez cztery dni sprawowała opiekę nad chorym dzieckiem. 2008 r. Pracownica otrzymuje stały miesięczny przychód w wyso- o 13,71 proc. (po kolejnej obniżce składki rentowej pracownik kości 3,6 tys. zł oraz prowizję, której wysokość jest pomniejszana finansuje 1,5 proc.), tj. o kwotę 630,66 zł, łącznie za pięć mie- Wynagrodzenie za lipiec 2007 r. podlegające uwzględnie- proporcjonalnie do okresów nieobecności w pracy z przyczyn sięcy wynagrodzenie wyniosło 19 846,70 zł. niu w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego przysługują- usprawiedliwionych. W sierpniu 2007 r., z którego wynagrodzenie cego pracownicy w czerwcu 2008 r. wynosi 1932,46 zł i zosta- Przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od czerwca 2007 r. jest uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, pra- ło obliczone w następujący sposób: do maja 2008 r. wynosiło zatem 3904,17 zł (3739,34 zł + cownica miała obowiązek przepracować 22 dni, 23 264,04 zł + 19 846,70 zł = 46 850,08 zł; 46 850,08 zł: 12 % przez sześć dni pracowała i otrzymała wynagrodzenie zasadni- % wynagrodzenie otrzymane za dziewięć dni pracy zsumowa- miesięcy = 3904,17 zł). Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy za cze w wysokości 940 zł, a po pomniejszeniu o kwotę składek na no z wynagrodzeniem za dziesięć dni urlopu wypoczynko- styczeń 2008 r. zostało uwzględnione w podstawie wymiaru na za- ubezpieczenia społeczne wynoszącą 147,67 zł (15,71 proc. x wego (893,47 zł + 775,47 zł = 1668,94 zł), sadach określonych dla wynagrodzenia za pracę. 940 zł) 792,33 zł, % otrzymaną kwotę podzielono przez liczbę dni, w których % przez sześć dni sprawowała opiekę nad chorym dzieckiem została ona osiągnięta, tj. przez 19, a następnie pomnożono i otrzymała zasiłek opiekuńczy, przez liczbę dni, które pracownica miała obowiązek w tym zycznych, osiągany u pracodawcy z tytułu zatrudnienia % przez dziesięć dni przebywała na urlopie wypoczynkowym miesiącu przepracować, tj. przez 22 [(893,47 zł + 775,47 w ramach stosunku pracy. Mimo to ekwiwalent będący i otrzymała z tego tytułu wynagrodzenie 1,2 tys. zł, a po pomniej- zł): 19 dni x 22 dni]. formą rekompensaty za niewykorzystany urlop nie jest szeniu o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne wynoszącą uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłków przysługu- 188,52 zł (15,71 proc. z kwoty 1,2 tys. zł) 1011,48 zł, Należy dodać, że jeżeli wynagrodzenie pracownika składa się jących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i ma- ze składników stałych i zmiennych, a w miesiącu, który wyma- cierzyństwa. W podstawie wymiaru zasiłków uwzględnia % otrzymała prowizję w wysokości 300 zł, a po pomniejszeniu ga uzupełnienia, pracownik otrzymał także wynagrodzenie za się tylko te składniki wynagrodzenia, które zgodnie z za- o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne wynoszącą 47,13 zł urlop wypoczynkowy, wówczas całość wynagrodzenia, w tym sadami płacowymi są pomniejszane za okresy pobierania (15,71 proc. z kwoty 300 zł) 252,87 zł. także składniki stałe, należy przy uzupełnianiu traktować jak zasiłków. % Wynagrodzenie za sierpień 2007 r. należy uwzględnić w podstawie składniki zmienne. wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownicy w lipcu PODSTAWA PRAWNA 2008 r. po uzupełnieniu. Uzupełnienie polega na zsumowaniu wy- Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy nagrodzenia za pracę (składnik stały i zmienny) z wynagrodzeniem Z tytułu stosunku pracy pracownikowi przysługuje % Art. 171 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy za urlop wypoczynkowy, podzieleniu przez liczbę dni pracy i urlopu urlop wypoczynkowy. Jeżeli go nie wykorzysta w całości (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z pózn. zm.). wypoczynkowego oraz pomnożeniu przez liczbę dni, które pracow- lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia sto- % Art. 36, 38, 41 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świad- sunku pracy, przysługuje mu ekwiwalent pieniężny. Od nica miała obowiązek przepracować. Uzupełnione wynagrodzenie czeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie ekwiwalentu za urlop należne są składki na ubezpiecze- za sierpień 2007r. wynosi 2827,94 zł [(792,33 zł + 252,87 zł + choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 nia społeczne, bowiem jest to przychód pracownika w ro- 1011,48 zł): 16 dni] x 22 dni. z pózn. zm.). zumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fi- T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y nr 134 B2 składki UBEZPI ECZENI A SPOAECZNE I ZDROWOTNE Od umów cywilnoprawnych zawartych z własnym pracownikiem zwykle trzeba płacić składki Przychód z umowy cywilnoprawnej zawartej z własnym nieje również wtedy, gdy umowa cywilnoprawna zostaje za- PRZYKAAD: SUMOWANIE PRZYCHODU pracownikiem jest traktowany jak uzyskany z umowy o warta z innym podmiotem niż własny pracodawca, ale na jej podstawie praca jest wykonywana na rzecz własnego praco- pracę, co oznacza obowiązek opłacenia od niego Z UMOWY O PRAC I UMOWY dawcy. Jeśli zatem przykładowo spółka A zawarła umowę ze wszystkich składek na ubezpieczenia społeczne i O DZIEAO ZE SWOIM PRACODAWC spółką B na opracowanie kampanii reklamowej, a przy reali- zdrowotne. Gdy jednak umowa o dzieło czy zlecenia jest zacji tego projektu spółka B od 10 czerwca 2008 r. na podsta- zawierana ze swoim pracownikiem w czasie korzystania Izabela P. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Praco- wie umowy o dzieło zatrudniła osobę, która jest pracowni- przez niego z urlopu bezpłatnego, wychowawczego czy dawca w lipcu zawarł z nią dodatkowo umowę o dzieło. W lipcu kiem spółki A, to umowa o dzieło jest wykonywana na rzecz macierzyńskiego, obowiązują inne zasady podlegania otrzyma ona wynagrodzenie z umowy o pracę w wysokości 2 tys. zł własnego pracodawcy. Spółka B pomimo zawarcia umowy ubezpieczeniom. oraz 500 zł za wykonanie dzieła. W raporcie ZUS RCA składanym za o dzieło musi zgłosić zatrudnioną osobę do ubezpieczeń spo- Izabelę P. za lipiec składki na ubezpieczenia społeczne powinny łecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownika. MICHAA JAROSIK być naliczone od podstawy 2,5 tys. zł, a na zdrowotne od 2157,25 zł gp@infor.pl Umowy cywilnoprawne z pracownikiem (2500 zł 342,75 zł). Kwota 342,75 to kwota składek na ubezpie- Pracodawca zawierając z własnym pracownikiem umowę cy- prowadzącym działalność czenia społeczne finansowanych przez pracownika. wilnoprawną musi pamiętać o ograniczeniach wynikających Składek od wynagrodzenia wypłacanego z umowy zlecenia z kodeksu pracy. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik i umowy o dzieło nie należy opłacać, jeżeli takie umowy cywil- zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na noprawne są zawarte z własnym pracownikiem, który prowa- PRZYKAAD: UMOWA CYWILNOPRAWNA rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu dzi działalność gospodarczą. Jeżeli umowa zlecenia czy o dzie- W CZASIE URLOPU i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do za- ło jest zawarta w ramach prowadzonej przez niego działalno- trudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z kodeksu pracy ści i dla celów podatkowych przychód z tej umowy jest trakto- WYPOCZYNKOWEGO wynika, że zatrudnienie w warunkach określonych wyżej jest wany jako przychód z działalności gospodarczej, umowa zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na cywilnoprawna powinna być traktowana jako zawarta z od- Jan K. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce z o.o. nazwę zawartej przez strony umowy. Podkreślić trzeba, ze nie rębnym podmiotem gospodarczym. Od wypłaty z tytułu za- Od 1 do 14 lipca przebywa na urlopie wypoczynkowym. W okresie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilno- warcia takiej umowy nie powinny być naliczane składki zarów- urlopu pracodawca zawarł z nim dodatkowo umowę zlecenia na okres prawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy wła- no na ubezpieczenia społeczne, jak i ubezpieczenie zdrowotne. od 2 do 10 lipca. 31 lipca Jan K. otrzymał wynagrodzenie z umowy ściwych dla stosunku pracy. o pracę oraz wynagrodzenie z umowy zlecenia oraz zwrot należności Dodatkowa umowa z tytułu podróży służbowej, którą odbywał wykonując umowę zlecenia. Definicja pracownika z pracownikiem na urlopie Płatnik w podstawie wymiaru składek powinien uwzględnić wyłącznie w ubezpieczeniach społecznych Wyjaśnić należy, że jako umów zawartych z własnym pra- wynagrodzenie ze stosunku pracy i z umowy zlecenia. Składki nie po- Za pracownika z punktu widzenia ubezpieczeń społecz- cownikiem nie traktuje się umów cywilnoprawnych zawar- nych uważa się nie tylko osobę pozostającą w stosunku pracy, tych z osobami, którym pracodawca udzielił urlopu bezpłat- winny być natomiast naliczane od należności związanych z podróżą ale również wykonującą pracę na podstawie umowy agencyj- nego, wychowawczego czy macierzyńskiego. służbową, gdyż konsekwencją potraktowania umowy zlecenia zawar- nej, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której Wszystkie wymienione wyżej urlopy występują co prawda tej z własnym pracodawcą jako umowy o pracę jest możliwość stoso- stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o zleceniu, o dzieło w czasie trwania stosunku pracy, jednak są to okresy przerwy wania wyłączeń określonych w rozporządzeniu w sprawie szczegóło- jeżeli umowy takie zostały zawarte z własnym pracodawcą w opłacaniu składek od umowy o pracę pracownik nie wych zasad ustalania podstawy wymiaru składek. Natomiast diety lub praca na podstawie tych umów jest wykonywana na rzecz świadczy pracy, a pracodawca nie wypłaca mu za ten okres oraz inne należności związane z podróżą służbową, jakie otrzymuje własnego pracodawcy. wynagrodzenia. pracownik, są do wysokości określonej w przepisach w sprawie wyso- Zawierając takie umowy, pracodawca nie dokonuje dodat- W czasie wymienionych urlopów pracodawca ma obowią- kości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracowni- kowego zgłoszenia zatrudnionej osoby na formularzu ZUS zek składać za pracowników imienny raporty miesięczne RSA kowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery ZUA do ubezpieczeń, tylko przychód, jaki ona uzyskuje z tej (z kodem tytułu do ubezpieczeń 01 10 XX) o okresach prze- budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza umowy, wykazuje w raporcie ZUS RCA (z kodem 01 10 XX) rwy w opłacaniu składek z umowy o pracę, gdzie wykazuje granicami kraju, zwolnione od obowiązku opłacania składek na ubez- wraz z wynagrodzeniem z umowy o pracę. Od tak ustalonej okres tej przerwy oraz kod/ świadczenia przerwy: pieczenia emerytalne i rentowe. podstawy nalicza i opłaca składki na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Przychód z umowy cywilno- % 111 w przypadku urlopu bezpłatnego, prawnej jest więc traktowany jak przychód z umowy o pracę. % 121/122 w przypadku urlopu wychowawczego, PRZYKAAD: UMOWA O DZIEAO Z WAASNYM Umowa zlecenia, o dzieło PRACODAWC PODCZAS URLOPU na rzecz własnego pracodawcy % 311 w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Obowiązek traktowania przychodu uzyskiwanego z umo- WYCHOWAWCZEGO wy zlecenia czy o dzieło jako przychodu z umowy o pracę ist- Wyjaśnić trzeba, że przebywanie na urlopie wychowaw- czym oraz pobieranie zasiłku macierzyńskiego stanowi odręb- Renata L. od 1 czerwca 2008 r. przebywa na urlopie wychowaw- ny (od umowy o pracę) tytuł do ubezpieczeń. W stosunku do czym. W lipcu pracodawca, który udzielił jej urlopu, zawarł z nią umo- PRZYKAAD: UMOWA ZLECENIA ZE STUDENTK osób na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek wę o dzieło. Z tytułu zawarcia umowy o dzieło płatnik składek nie W CZASIE URLOPU macierzyński pracodawca pełni obowiązki płatnika składek. zgłasza jej do żadnych ubezpieczeń, a od wypłacanego jej wynagro- Wykazuje on należne składki z tytułu przebywania na urlopie dzenia nie potrąca składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. WYCHOWAWCZEGO wychowawczym i pobierania zasiłku macierzyńskiego za oso- Wykonując umowę o dzieło Renata L. w dalszym ciągu podlega by, którym udzielił urlopu oraz wypłaca zasiłek, jeżeli osoby te Bożena D. ma 23 lata i jest studentką studiów zaocznych. Równo- ubezpieczeniom z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym. oczywiście spełniają warunki do podlegania ubezpieczeniom cześnie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Od lutego z tych tytułów, tj. nie mają ustalonego prawa do emerytury, 2008 r. pracodawca udzielił jej urlopu macierzyńskiego, a aktual- renty oraz innych tytułów do ubezpieczeń. nie przebywa ona na urlopie wychowawczym. Od 1 do 31 lipca Bo- Zatrudniając na podstawie umowy o dzieło własnego pra- mularz ZUS ZZA i będzie za niego opłacał tylko składkę na żena D. została zatrudniona przez swojego pracodawcę na podsta- cownika, który przebywa na urlopie bezpłatnym, wychowaw- ubezpieczenie zdrowotne. Wyjaśnić trzeba, że gdy zlecenio- wie umowy zlecenia. W związku z tym, iż jest studentką i nie ukoń- czym czy też macierzyńskim nie zgłasza się go do żadnych biorca jest uczniem lub studentem i nie ukończył 26 lat, z umo- czyła 26 lat, z umowy zlecenia nie podlega żadnym ubezpiecze- ubezpieczeń. Umowa o dzieło nie stanowi bowiem odrębnego wy zlecenia nie podlega żadnym ubezpieczeniom i płatnik nie niom. W dalszym ciągu powinny być natomiast za nią wykazywane tytułu do ubezpieczeń. W konsekwencji od wypłacanego zgłasza go do ubezpieczeń oraz od wypłacanego mu wynagro- składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne z tytułu z umowy o dzieło wynagrodzenia żadne składki nie są nalicza- dzenia nie opłaca żadnych składek. % ne. Inaczej jest natomiast w przypadku zawarcia umowy zlece- przebywania na urlopie wychowawczym, jeśli oczywiście spełnia nia. Zatrudniając na jej podstawie własnego pracownika, który warunki do podlegania tym ubezpieczeniom. PODSTAWA PRAWNA przebywa na urlopie bezpłatnym, macierzyńskim lub wycho- wawczym, pracodawca nie powinien go traktować jak swojego % Art. 8 ust. 2a, art. 9 ustawy z 13 pazdziernika 1998 r. o sys- pracownika. Wobec tego zwykle musi złożyć formularz ZUS PRZYKAAD: PRZERWA W OPAACANIU SKAADEK temie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, ZUA (z kodem 04 XX XX) i z umowy zlecenia zgłosić go do obo- poz. 74 z pózn. zm.). Z TYTUAU URLOPU wiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadko- % Par. 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia ministra pracy i polityki wego (gdy praca jest wykonywana w siedzibie lub miejscu pro- WYCHOWAWCZEGO socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych za- wadzenia działalności), zdrowotnego oraz do dobrowolnego sad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia ubezpieczenia chorobowego (jeśli zleceniobiorca będzie chciał Anna K. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę i od stycznia podlegać temu ubezpieczeniu). Zatem od wypłacanego wyna- emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 z pózn. zm.). 2008 r. przebywa na urlopie wychowawczym. Pracodawca, który grodzenia płatnik ma obowiązek naliczać oraz opłacać składki % Art. 22 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. udzielił jej tego urlopu, od 2 lipca zawarł z nią umowę zlecenia. Z umo- na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Oczywiście może wy- z 1998 r. nr 21, poz. 94 z pózn. zm.). wy zlecenia powinien zgłosić ją do ubezpieczeń społecznych (emery- stąpić sytuacja, iż umowa zlecenia zawarta z osobą na urlopie % Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 4 grud- talnego, rentowych, wypadkowego gdy umowa wykonywana jest (bezpłatnym, wychowawczym, macierzyńskim) nie będzie sta- nia 1998 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubez- w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodaw- nowiła tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego pieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imien- cę, chorobowego na wniosek zleceniobiorcy) i ubezpieczenia zdro- i rentowych, gdyż zleceniobiorca będzie miał inny tytuł do tych nych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcz- wotnego. W okresie, w którym będzie wykonywała umowę zlecenia, ubezpieczeń, np. będzie wykonywał równocześnie inną umowę nych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozlicze- pracodawca nie powinien za nią wykazywać składek na ubezpiecze- zlecenia u innego zleceniodawcy, od której opłacane są składki niowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz nia emerytalne, rentowe i zdrowotne z urlopu wychowawczego. na ubezpieczenia społeczne. Wówczas płatnik zgłosi zlecenio- innych dokumentów (Dz.U. nr 149, poz. 982 z pózn. zm.). biorcę wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego składając for- nr 134 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y orzecznictwo renta rodzinna B3 SD APELACYJ NY o zachowaniu terminów na złożenie wniosku o świadczenie Okresowa renta rodzinna przysługuje za czas szkolenia w którym nastąpiła śmierć ubezpieczonego, emeryta Prawo Małgorzaty T. do okresowej renty rodzin- STAN FAKTYCZNY
lub rencisty, rentę rodzinną wypłaca się od dnia nej powstało wraz z rozpoczęciem zorganizowa- TEZA Małgorzata T. była uprawniona do renty rodzinnej śmierci, nie wcześniej jednak niż od dnia spełnienia nego szkolenia mającego na celu uzyskanie kwali- Celem świadczenia, po zmarłym mężu Bronisławie T. przez okres roku od je- warunków do renty przez uprawnionych członków fikacji do wykonywania pracy zarobkowej, a usta- o którym mowa w art. go śmierci, tj. od 29 maja 2003 r. do 31 maja 2004 r. Od rodziny. Stosownie do art. 100 ust. 1 ustawy o emery- ło wraz z ukończeniem tego kursu. Trwało zatem 70 ust. 4 pkt 2 ustawy 23 czerwca 2004 r. do 7 lipca 2004 r. uczestniczyła turach i rentach z FUS, prawo do świadczeń określo- od 23 maja do 7 lipca 2004 r. Wniosek o wypłatę o emeryturach i rentach w kursie podstaw obsługi komputera. Wniosek o wypła- nych w tej ustawie powstaje z dniem spełnienia świadczenia został złożony po upływie tego okre- z Funduszu Ubezpieczeń tę renty rodzinnej z tytułu podjęcia szkolenia zgłosiła wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego su, a więc po ustaniu prawa do renty i stosownie Społecznych (Dz.U. z w ZUS 13 pazdziernika 2004 r. ZUS odmówił jej wypła- prawa. Ustaje natomiast, gdy ustanie którykolwiek do art. 129 ustawy o emeryturach i rentach FUS 2004 r. nr 39, poz. 353 ty renty za wskazany okres. Sąd okręgowy uwzględnił z warunków wymaganych do uzyskania tego prawa nie mógł być pozytywnie rozpatrzony, niezależnie ze zm.), jest zapewnienie odwołanie. Wskutek apelacji ZUS sąd zmienił zaskar- lub wraz ze śmiercią osoby uprawnionej (art. 101 wy- od przyczyn, które spowodowały opóznienie w je- niezbędnych zródeł żony wyrok. mienionej ustawy). go złożeniu. Przepisy prawa ubezpieczeń społecz- utrzymania wdowie Przewidziana w art. 70 ust. 4 pkt 2 ustawy o emery- nych mają bowiem charakter bezwzględnie obo- przez czas jej tach i rentach z FUS okresowa renta rodzinna ma cha- wiązujący. % Z UZASADNIENIA uczestniczenia w rakter świadczenia wyjątkowego tylko o tyle, że przy- szkoleniu. Wypłata Świadczenia określone w ustawie o emeryturach sługuje ona (na warunkach w tym przepisie wskaza- WAŻNE WYJAŚNIENIA świadczenia po okresie i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wy- nych) wdowie, która nie spełnia warunków do renty ro- trwania szkolenia mija płaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych dzinnej określonych w ust. 1 lub 2 tego artykułu. Okresowa renta przysługuje osobie, która nie się z celem tego świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca zło- Przysługuje ona wdowie niemającej niezbędnych zró- spełnia warunków do otrzymania renty rodzinnej i świadczenia. żenia wniosku lub wydania decyzji z urzędu (art. 129 deł utrzymania w okresie uczestniczenia w zorganizo- nie ma niezbędnych zródeł utrzymania. % W y r o k S ą d u A p e l a c y j n e g o w K a t o w i c a c h z 1 7 ust. 1 ustawy o emerytach i rentach z FUS). Jedynie wanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifi- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 17 p a z d z i e r n i k a 2 0 0 6 r . , I I I A U a 1 3 3 5 / 0 5 , L E X n r w razie zgłoszenia wniosku o rentę rodzinną w mie- kacji do wykonywania pracy zarobkowej (nie dłużej niż pazdziernika 2006 r., III AUa 1335/05, LEX nr 3 1 0 4 7 5 siącu przypadającym bezpośrednio po miesiącu, przez dwa lata od chwili śmierci męża). 310475 SD APELACYJ NY o uprawnieniach po ustaniu małżeństwa Wdowa zachowuje prawo do renty po pierwszym mężu tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W ocenie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie może mieć STAN FAKTYCZNY
sądu apelacyjnego, skoro akt ten (ani też inna ustawa) zastosowania w niniejszej sprawie. TEZA Grażyna B. urodzona 29 stycznia 1957 r. zawarła nie zawiera ustawowej definicji tego pojęcia oraz nie Skoro zatem Grażyna B., wdowa po zmarłym Janie Brak ustawowych związek małżeński z Janem B. 14 maja 1977 r. Mieli sy- wskazuje okoliczności, w których status wdowy mógłby B., stała się w marcu 1998 r. niezdolna do pracy, co mia- podstaw do twierdzenia, na, który urodził się 27 stycznia 1978 r. 1 pazdziernika zostać utracony, to niewątpliwie brak podstaw do twier- ło miejsce przed upływem pięciu lat od zaprzestania wy- że wdowa, która 1982 r. Jan B. zmarł. Grażyna B. i jej syn uzyskali prawo dzenia, że ubezpieczona kiedykolwiek przestała (lub chowywania (urodzonego 27 stycznia 1978 r.) syna To- ponownie zawarła do renty rodzinnej. Syn pobierał ją do ukończenia 25 ro- w przyszłości przestanie) być wdową po Janie B. masza B., to wypełniła ona przesłanki nabycia prawa do związek małżeński, ku życia. 1 lutego 1986 r. Grażyna B. zawarła ponownie Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i ren- renty rodzinnej po Janie B. według art. 70 ust. 2 ustawy wobec utraty statusu związek małżeński. Małżeństwo to zostało rozwiązane tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i w po- z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Fundu- wdowy traci prawo do przez rozwód. Grażyna B. od 14 marca 1998 r. pobiera przednio obowiązująca ustawa z 14 grudnia 1982 r. szu Ubezpieczeń Społecznych. % renty rodzinnej po rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. 30 stycz- o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich ro- pierwszym mężu. nia 2003 r. złożyła wniosek o rentę rodzinną po pierw- dzin nie przewidują zawieszenia prawa do renty ro- WAŻNE WYJAŚNIENIA szym, zmarłym mężu. dzinnej wskutek zawarcia przez wdowę kolejnego związku małżeńskiego. Tym bardziej brak ustawo- Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, wych podstaw do twierdzenia, że wdowa, która po- która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do Z UZASADNIENIA nownie zawarła związek małżeński, wobec utraty sta- pracy po śmierci męża, nie pózniej jednak niż w ciągu Zasadniczą kwestią do rozstrzygnięcia w niniejszym tusu wdowy, traci prawo do renty rodzinnej po pierw- pięciu lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowy- sporze pozostawało wskazanie, czy ubezpieczona za- szym mężu. W takim właśnie zakresie regulacja prawa wania dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych chowała (mimo zawarcia kolejnego związku małżeń- do renty rodzinnej jest jednolita i ustawa nie przewi- do renty rodzinnej po zmarłym mężu. % W y r o k z 2 2 w r z e ś n i a 2 0 0 5 r . S ą d u A p e l a c y j n e g o skiego z Kazimierzem W.) status wdowy w rozumieniu duje żadnych odstępstw i z tych przyczyn, art. 101 Wyrok z 22 września 2005 r. Sądu Apelacyjnego w K a t o w i c a c h , I I I A U a 2 3 1 / 0 4 , L E X n r 1 6 4 6 5 5 art. 70 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i ren- ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach w Katowicach, III AUa 231/04, LEX nr 164655 SD NAJ WYŻSZY o warunkach wypłacania świadczeń dzieciom Prawo do renty nie zależy od wyników w nauce STAN FAKTYCZNY pewnienie zródła utrzymania studentom, których czas dopuszcza przedłużenie wypłaty renty rodzinnej wów-
TEZA nauki przedłużył się nie z ich winy. Wprowadzając kry- czas, gdy uprawniony osiągnął tę granicę wieku będąc Na podstawie Sylwia F. wystąpiła do ZUS o przywrócenie prawa do terium wartościujące, przyznał prawo do przedłużenia na ostatnim roku studiów. Nie są istotne przyczyny wy- art. 68 ust. 2 ustawy renty rodzinnej. Ukończyła 25 lat 5 maja 2004 r. w roku wypłaty renty rodzinnej tylko tym studentom, których dłużenia czasu nauki, mogą więc być obiektywne lub z dnia 17 grudnia akademickim 2003/2004, gdy była studentką pierw- studia przebiegały zgodnie z programem, oraz tym, subiektywne, także zawinione. Należy dodać, iż taka 1998 r. o emeryturach szego roku trwających trzy semestry magisterskich stu- których tok studiowania zakłóciły przyczyny od nich interpretacja nie rodzi niebezpieczeństwa nadużywa- i rentach z Funduszu diów na kierunku finanse i bankowość. W 2001 roku niezależne. Taka wykładnia została skrytykowana nia uprawnień do renty rodzinnej, gdyż przedłużenie Ubezpieczeń podjęła trwające cztery semestry (dwa lata) uzupełnia- w skardze kasacyjnej, w której trafnie podniesiono, że okresu studiów wyższych nie wydłuża ogólnego okresu Społecznych (t.j.: Dz.U. jące studia magisterskie i w roku akademickim jedynym warunkiem przedłużenia prawa do renty ro- pobierania tego świadczenia przez studenta. Zgodnie z 2004 r. nr 39, poz. 353 2002/2003 zaliczyła trzeci semestr, a w roku akademic- dzinnej jest kontynuowanie nauki na ostatnim roku bowiem z art. 68 ust. 2 ustawy emerytalnej, możliwość ze zm.) prawo do kim 2003/2004 powtarzała przedmiot objęty progra- studiów ponad ograniczenie wiekowe, obiektywne, przedłużenia okresu wypłaty renty rodzinnej powyżej pobierania renty mem drugiego roku studiów. Czwarty semestr nauki niezależne od systematyczności nauki, jej pozytyw- 25 roku życia istnieje tylko do zakończenia tego roku rodzinnej ulega rozpoczęła dopiero w roku akademickim 2004/05. nych rezultatów, czy ewentualnego powtarzania seme- studiów, na którym uprawniony ukończył wiek 25 lat. przedłużeniu do W ocenie sądu, powtarzanie roku wykluczało możli- strów. Omawiany przepis powinien być zatem wykła- Rozróżnienie przyczyn wydłużenia czasu studiowania zakończenia ostatniego wość przedłużenia prawa do renty rodzinnej. dany zgodnie z jasnym i niebudzącym wątpliwości prowadziłoby zresztą w praktyce do niedopuszczalnej roku akademickiego, brzmieniem, nieróżnicującym przyczyn przedłużenia w odniesieniu do świadczeń z ubezpieczenia społecz- na którym uprawniony się czasu studiów. Tak rozumiał go Sąd Najwyższy, nego oceny zasadności przyznania świadczeń. W efek- Z UZASADNIENIA ukończył 25 rok życia, wskazując w wyroku z 11 kwietnia 1996 r., że z przepi- cie organ rentowy przyznawałby lub odmawiał wypła- bez względu na to, Warunki zachowania prawa do renty rodzinnej do sów regulujących prawo do renty rodzinnej dla dzieci ty renty rodzinnej w zależności od rodzaju przyczyn czy rok ten powtarza, ukończenia ostatniego roku studiów przez uprawnio- wynika, iż zasadniczym celem tego świadczenia jest przedłużenia okresu studiów. % czy odbywa na nim nego kształcącego się nadal po ukończeniu 25. roku ży- dostarczanie im środków utrzymania w czasie, gdy studia po raz pierwszy. cia określone są w art. 68 ust. 2 ustawy z 17 grudnia w związku z kształceniem nie wykonują pracy dającej WAŻNE WYJAŚNIENIA 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpie- zródło utrzymania (II UR 4/96, OSNAPiUS czeń Społecznych. Stanowi on, że prawo do renty ro- 1996/20/311). Ten cel zwykle zostaje osiągnięty przed Przepisy o rencie rodzinnej nie uzależniają prawa do dzinnej przedłuża się, jeżeli dziecko osiągnęło 25 rok ukończeniem 25 roku życia i zasadą jest ustanie wów- tego świadczenia od systematyczności nauki, jej życia będąc na ostatnim roku studiów, do zakończenia czas prawa do renty rodzinnej, chociażby uprawniony pozytywnych rezultatów, ewentualnego powtarzania tego roku studiów. Sąd apelacyjny odszedł od języko- nie osiągnął jeszcze zasadniczego celu kształcenia. Je- semestrów. Jedyny warunek to kontynuowanie nauki i wej wykładni tego przepisu, poszukując jego treści nor- dyny wyjątek dotyczy nauki w szkole wyższej, ograniczenie wiekowe. % W y r o k S ą d u N a j w y ż s z e g o z 6 k w i e t n i a 2 0 0 6 r . , I I U K matywnej w drodze wykładni celowościowej. Przyjął, uwzględniony w art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach Wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2006 r., II UK 1 7 4 / 0 5 , O S N P 2 0 0 7 / 7 - 8 / 1 0 7 że celem ustanowienia omawianego przepisu było za- i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który 174/05, OSNP 2007/7-8/107 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y nr 134 B4 poradnia ubezpieczeniowa tułu niezdolności do pracy następuje bowiem nie wcześniej niż Czy zawsze można Czy zmiana liczby od miesiąca zgłoszenia takiego wniosku. przeliczyć emeryturę ubezpieczonych w ciągu Do obliczenia podstawy wymiaru renty przyjmuje się war- tość rekompensaty pieniężnej ustaloną zgodnie z pkt 3 załącz- od nowej kwoty bazowej nika do ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyż- roku obniży składkę szania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzro- stów lub dodatków do emerytur i rent. wypadkową Przed przyznaniem emerytury otrzymywałem rentę Doliczenie do podstawy wymiaru wartości świadectw re- z tytułu niezdolności do pracy. ZUS obliczył emeryturę kompensacyjnych w kwotach podanych poniżej dotyczy pra- cowników zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery od kwoty bazowej, którą przyjęto do ustalenia wyso- Przewiduję, że od sierpnia 2008 r. będę musiał budżetowej lub pełniących służbę (żołnierzy, funkcjonariuszy kości renty. Czy każdemu emerytowi, któremu przyzna- zwolnić kilku pracowników. Czy zmiana w stanie Policji, Służby Więziennej, Urzędu Ochrony Państwa, Straży no emeryturę po rencie, przysługuje prawo jej przeli- zatrudnienia będzie miała wpływ na wysokość Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej) oraz osób zajmują- czenia od aktualnie obowiązującej kwoty bazowej, opłacanej za pozostałych pracowników składki wy- cych kierownicze stanowiska państwowe oraz sędziów i proku- tj. 2275,37 zł? padkowej w tym roku składkowym? ratorów, w okresie od 1 lipca 1991 r. do 28 czerwca 1992 r. Do- Przeliczenie emerytury od nowej kwoty bazowej jest liczenie to jest możliwe pod warunkiem, że rok 1991 lub 1992 Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe możliwe, gdy do obliczenia podstawy jej wymiaru wska- będzie uwzględniany przy obliczaniu podstawy wymiaru renty. ustalana jest na cały rok składkowy. Nie zano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia eme- Za każdy przepracowany w pełnym wymiarze czasu pracy Nie rytalne i rentowe przypadającą w całości lub w części po przy- miesiąc przyjmuje się: znaniu świadczenia. Rok składkowy trwa od 1 kwietnia danego roku do 31 % w okresie od 1 lipca 1991 r. do 31 grudnia 1991 r. kwotę marca następnego roku. Oznacza to, że 1 kwietnia 2008 r. Przeliczenie emerytury od kwoty bazowej 46 zł, a rozpoczął się nowy rok składkowy, który będzie trwał do 31 wynoszącej 2275,37 zł będzie możliwe, gdy marca 2009 r. Płatnik opłaca składkę na ubezpieczenie wy- w okresie obowiązywania tej kwoty % w okresie od 1 stycznia 1992 r. do 28 czerwca 1992 r. 58 zł. padkowe według obowiązującej go stopy procentowej przez (od 1 marca 2008 r. do 28 lutego 2009 r.) zo- cały rok składkowy. Wpływu na wysokość stopy procento- stanie zgłoszony wniosek o ponowne ustale- W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy wej nie ma zmiana danych (m.in. liczba osób zgłoszonych nie wysokości emerytury od podstawy wy- kwoty te ulegają proporcjonalnemu zmniejszeniu. Wymienione do ubezpieczenia wypadkowego), które służyły do jej wyli- miaru obliczonej z uwzględnieniem zarob- MARIUSZ WOLSKI należności podlegają zaokrągleniu do pełnego złotego i pomnoże- czenia. % ekspert ków uzyskanych w całości lub w części po niu przez 10 tys., gdyż dotyczą okresu przed denominacją. % od emerytur i rent przyznaniu tej emerytury, a wskaznik wyso- PODSTAWA PRAWNA kości podstawy wymiaru emerytury jest wyż- PODSTAWA PRAWNA szy od ostatnio obliczonego. Uzyskanie wyż- % Art. 27 ustawy z 30 pazdziernika 2002 r. o ubezpieczeniu szego wskaznika nie jest wymagane, gdy: % Art. 15 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodo- z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr wych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z pózn. zm.). % emeryt, od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia 39, poz. 353 z pózn. zm.). zgłoszenia wniosku o ponowne przeliczenie emerytury, nie % Art. 5 ustawy z 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okre- pobrał jej wskutek zawieszenia prawa do świadczenia lub WICEJ NA TEN TEMAT sowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent % okres wymagany do ustalenia podstawy wymiaru przypa- Od 1 kwietnia rozpoczyna się nowy rok składkowy w ubezpieczeniu da w całości po przyznaniu emerytury, a wskaznik wysoko- (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 23, poz. 294). wypadkowym GP 61/2008 strony B1 B4 ści podstawy wymiaru świadczenia wynosi co najmniej 130 proc. Czy kobieta musi złożyć Wyjaśnić trzeba, że emeryt, któremu wcześniej do ustale- Czy można opłacać nia podstawy wymiaru emerytury przyjęto podstawę wymia- wniosek o wcześniejszą ru renty, może w każdym czasie zgłosić wniosek o ustalenie składki od jednej podstawy wymiaru na nowo, w myśl art. 15 ustawy emerytal- nej. Może więc złożyć wniosek o obliczenie podstawy wymia- emeryturę przed ru z uwzględnieniem zarobków uzyskanych w okresie dzie- umowy zlecenia sięciu kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat po- ukończeniem 60 lat przedzających rok przejścia na emeryturę lub z dowolnie wy- branych 20 lat kalendarzowych, w których podlegał Jestem zatrudniony na 1/3 etatu na podstawie ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytal- Urodziłam się w 1953 roku. Wiem, że po ukończeniu umowy o pracę. Moje wynagrodzenie wynosi 600 zł. nemu i rentowym, przypadających w całości przed rokiem 55 mogę wystąpić do ZUS o wcześniejszą emeryturę Od 1 marca z inną firmą podpisałem umowę przejścia na emeryturę, wybranych z całego okresu podlega- pracowniczą. Będę spełniała warunki, bo mam 32 lata zlecenia. Otrzymuję miesięcznie 2 tys. zł. Od nia tym ubezpieczeniom. W takim jednak wypadku wysokość pracy na podstawie umowy o pracę. Obecnie wciąż 1 sierpnia chcę z jeszcze innym podmiotem podpisać emerytury zostanie obliczona przy zastosowaniu kwoty ba- pracuję na podstawie takiej umowy. Przeczytałam kolejną umowę zlecenia na kwotę 1 tys. zł? Czy będę zowej obowiązującej w dacie przyznania emerytury. % w gazecie, że muszę wystąpić o wcześniejszą emery- mógł opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od turę przed ukończeniem powszechnego wieku emery- umowy zlecenia, z tytułu której mam otrzymywać co PODSTAWA PRAWNA talnego. Czy to prawda? Czy muszę wystąpić z OFE? miesiąc 1 tys. zł? % Art. 21, 53 i 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach Po złożeniu wniosku po ukończeniu 60 lat emerytura zo- Zawierając drugą umowę zlecenia, może pan zmienić ty- i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. stanie pani przyznana na innej podstawie prawnej i ob- tuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.). Tak liczona na nowych zasadach. Do nabycia prawa do Tak wcześniejszej emerytury pracowniczej niezbędne jest złożenie WICEJ NA TEN TEMAT wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku Z uwagi na to, że przychód z umowy o pracę jest niższy od wy- w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS na sokości minimalnego wynagrodzenia, od umowy zlecenia skład- Emerytura po uprzednio pobieranej rencie może być również dochody budżetu państwa. ki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są obowiązkowe. Obo- obliczona od nowej kwoty bazowej wiązkowe jest również ubezpieczenie wypadkowe, gdy praca jest GP 71/2008 strona B2 Wymóg wystąpienia o wcześniejszą emeryturę wykonywana w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności pracowniczą przed ukończeniem powszechnego przez zleceniodawcę oraz ubezpieczenie zdrowotne. Dobrowol- wieku emerytalnego wynika z ustawy o emerytu- ne z umowy zlecenia jest tylko ubezpieczenie chorobowe. rach i rentach z FUS (art. 46 w zw. z art. 29). Jeśli Osoba, która równocześnie wykonuje dwie umowy zlece- Czy wypłacone nie złoży pani wniosku w tym terminie, ZUS przy- MONIKA BUGAJ- nia, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rento- zna pani emeryturę na podstawie art. 24 wymie- -WOJCIECHOWSKA wym podlega z pierwszej wykonywanej umowy, z drugiej rekompensaty pieniężne nionej ustawy. Będzie się to jednak wiązało z usta- ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dobrowolne, a obo- specjalista leniem jej wysokości na nowych zasadach. wiązkowa jest tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne. od ubezpieczeń Z uwagi że wysokość wcześniejszej emery- Zleceniobiorca może zmienić tytuł do obowiązkowych wpłyną na wysokość społecznych tury pracowniczej ustalana jest na starych ubezpieczeń i podlegać im z drugiej umowy zlecenia, zasadach, nie może być pani członkiem otwar- a z pierwszej wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Pra- emerytury tego funduszu emerytalnego. W ustawie emerytalnej przewi- wo do zmiany tytułu ubezpieczenia nie zależy od wysokości dziano, że kobiety, które przystąpiły do otwartego funduszu przychodu uzyskiwanego z umowy zlecenia. % emerytalnego, mogą zgłosić wraz z wnioskiem o emeryturę Od kilkunastu lat otrzymuję rentę z tytułu niezdolności do wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku pracy. ZUS przyznał mi ją na stałe. Do obliczenia podsta- PODSTAWA PRAWNA w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, wy renty ZUS przyjął zarobki m.in. z 1991 i 1992 roku. Do- na dochody budżetu państwa. Zgłoszenie takiego wniosku % Art. 9 ust. 1a, art. 9 ust. 2 ustawy z 13 pazdziernika 1998 r. piero teraz uświadomiłam sobie, że nie przedstawiłam skutkuje uznaniem przez ZUS, że został spełniony warunek nie- o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. w ZUS żadnego dokumentu potwierdzającego otrzymaną przystąpienia do OFE. % nr 11, poz. 74 z pózn. zm.). przeze mnie rekompensatę pieniężną za te lata. Pracowa- łam w budżetówce. Czy mogę teraz złożyć taki wniosek? PODSTAWA PRAWNA WICEJ NA TEN TEMAT Wniosek o uwzględnienie w podstawie wymiaru warto- % Art. 24, 29, 46 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach ści rekompensaty z tytułu niepodwyższenia płac pra- Od umowy zlecenia nie zawsze trzeba opłacać składki na ubezpie- i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. Tak cownikom sfery budżetowej powinna pani zgłosić czenia społeczne GP 114/2008 strona B3 z 2007 r. nr 11, poz. 74 z pózn. zm.). w ZUS jak najszybciej. Ponowne obliczenie wysokości renty z ty-