Obliczenie połączeń wpustowych
Na rysunku 1 przedstawiono przybliżony rozkład sił w złączu wpustowym. Złącze wpustowe
oblicza siÄ™ na nacisk powierzchniowy:
F h 2M
s
p= d"pdop gdzie: A=l0Å" Å"i F=
A 2 d
Rys. 1. Rozkład sił w połączeniu wpustowym
F  siła obwodowa,
Ms  moment skręcający na wale,
d  średnica czopa,
lO  czynna długość wpustu,
h  wysokość wpustu,
i  liczba wpustów (jeden lub dwa)
Dopuszczalne naciski powierzchniowe w połączeniach wpustowych pdop zależne są od materiału
wpustu, czopa i piasty oraz od rodzaju połączenia (spoczynkowe lub ruchowe). Wartości
nacisków dopuszczalnych podano w tablicy 1.
Tabela 1. Dopuszczalne naciski w połączeniach wpustowych
Obliczanie połączeń kołkowych
Na rysunku 2 przedstawiono połączenie kołkowe promieniowe. W połączeniu takim naciski
między kołem i wałem mają rozkład w przybliżeniu trójkątny, między kołkiem i piastą w
przybliżeniu prostokątny.
Największy nacisk powierzchniowy między wałkiem i kołkiem:
6Å"M
s
pmax= d"pdop
2
DcÅ"d
a między piastą i kołkiem:
2 Å" M
s
Dc + g
F 2 Å" M
p
s
pmax= d"pdop gdzie: F = , A = 2 Å" gp Å" d Ò! pmax = d" pdop
A Dc + g 2 Å" gp Å" d
p
Ms
pmax=
dop
gpÅ"d(DcÅ"gp)d"p
Należy również sprawdzić wytrzymałość kołka na ścinanie
2
F 2Å"Ms Ä„Å"d
Ä= d"kt , gdzie: F= , A=2Å"
A Dc 4
4Å"Ms
Ä= d"kt
2
Ä„Å"DcÅ"d
Obliczanie połączeń sworzniowych
Przy zastosowaniu sworzni pasowanych na wcisk oblicza się je na ścinanie. Wartość naprężeń
ścinających w połączeniu z dwuciętym sworzniem sprawdza się z warunku na ścinanie:
2Å"F
Ä= d"kt
2
Ä„Å"d
Jeżeli ten sam sworzeń założony zostanie w otwór z luzem, oblicza się go na zginanie
M
F l1 l2 Ä„Å"d3
ëÅ‚ öÅ‚
gmax
Ãg= d"kg , gdzie: Mmax = + , Wx=
ìÅ‚ ÷Å‚
Wx 2 2 4 32
íÅ‚ łł
32 Å" F l1 l1
ëÅ‚ öÅ‚
à = + d" kg
ìÅ‚ ÷Å‚
g
Ä„ Å" d3 Å" 2 2 4
íÅ‚ łł
Rys. Połączenie sworzniowe przegubowe
Sprawdzić należy powierzchnie boczne sworzni i otworów na naciski powierzchniowe uwzględniając, że część
środkowa jest połączona ruchowo.
W piaście elementu środkowego
F
p= d"pdop
dÅ"l2
oraz w elemencie bocznym
F
p= d"pdop
dÅ"l1