Różne interpretacje tytułu powieści "Granica".











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> XX
lecie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Różne interpretacje
tytułu powieści "Granica".










kategoria:   J.polski
zakres:   XX lecie
dodano:   1999-07-17




Powieść ukazuje
nam rozgraniczenie polskiego społeczeństwa na bogatych i biednych,
lepszych i gorszych. Ta granica to jeszcze spuścizna feudalizmu,
trzymającego się dobrze w polskich realiach. To rozgraniczenie
mentalności, sposobu życia i zapatrywania się na sens własnej
egzystencji na tym świecie - dla jednych pełnej przyjemności i
możliwości rozwoju, dla innych (tych np. z piwnicy u Kolichowskiej)
będącej pasmem cierpień. Jesteśmy dalecy od wyobrażenia sobie awansu
społecznego Gołąbskich, gdy Zenon, wielkim trudem, ale i przy pomocy
szlacheckiego pochodzenia, zdobył wysokie stanowisko. Nałkowska jest
zawiedziona postawą arystokracji i inteligencji nie robiących nic
dla załagodzenia wstydliwego dla Polski drastycznego podziału,
urągającego człowieczeństwu życiu jednych na drugich.
Kariera Ziembiewicza rozwijała się kosztem ciągłego
przyciszania własnego sumienia, porzucania indywidualności myślenia.
W trakcie robienia jej niezauważalnie oddalał się od własnych
wartości moralnych, ulegając presji przełożonych lub sytuacji, która
wymagała posłuszeństwa i nagięcia karku. Zenon nie był świadomy
zdrady samego siebie; proces ten następował powoli. Nowe
okoliczności i perspektywy zacierały granicę odpowiedzialności
moralnej, co doprowadziło do konfliktu wewnętrznego i odebrania
sobie życia. Podobnie już poza tą granicą znajdowało się porzucenie
ciężarnej Justyny czy pośrednia odpowiedzialność za wydanie rozkazu
strzelania do robotników. Granicą moralną była także krzywda
drugiego człowieka. Wiadomo, że po działaniu na szkodę innego
doznaje się wyrzutów sumienia i człowiek poszukuje sposobów
zadośćuczynienia pokrzywdzonemu. Takiego wynagrodzenia krzywd
ludzkich Zenon nie znalazł. Nie tylko on przekroczył granicę moralną
- także Justyna, zmuszona okolicznościami do aborcji wystawiona
została na pastwę wyrzutów sumienia, które doprowadzić musiały do
psychicznego okaleczenia i zemsty na nieodpowiedzialnym kochanku.
Samobójstwo Zenona było dowodem na przyznanie się do przekroczenia
granicy odpowiedzialności moralnej. Następną granicą
występującą w utworze jest rozdzielenie subiektywnego i obiektywnego
postrzegania świata i własnych w nim czynów. Autorka już na początku
powieści sugeruje dwoistość sądów o sprawie Zenona, mówiąc o jej
"groteskowości" a zarazem "tragiczności". W utworze obserwujemy u
Zenona (bo to on głównie granice owe przekraczał) zanik umiejętności
trzeźwej oceny sytuacji. Dochodząc do coraz wyższych stanowisk
zapominał o dużej roli opinii innych o własnej osobie, jednocześnie
dbając o dobrą opinię u wysoko postawionych osobistości, często przy
pomocy półśrodków takich, jak "zamykanie ust" Justynie za pomocą
protegowania jej osoby w kręgach kupieckich. Podobnie w przypadku
starć z robotnikami przekonać się mógł o innym wizerunku swojej
osoby u zdeterminowanych, bo bez szans na lepszą egzystencję,
robotników oraz o rzeczywistych przyczynach odstąpienia od budowy
nowych osiedli, wiadomych tylko jemu. W końcu w rozmowie
Karola z księdzem Czerlonem poruszony zostaje głęboko filozoficzny
problem możliwości obiektywnego poznania świata. Pragmatyczny Karol
sugeruje tutaj ogromne umiejętności ludzkiego rozumu, odbarzonego
przez Boga naturalną dążnością do tłumaczenia rzeczy jeszcze nie
poznanych. Granica ta jest zatem płynna, wyznaczają ją najnowsze
osiągnięcia myśli i rąk ludzkich. Natomiast stanowisko Czerlona w
tej samej kwestii jest odmienne - granicą tą jest bezpośredni udział
Boga w stwarzaniu świata i pierwiastki cudowności zawarte w nim,
które pozostaną domeną Boga. Jego zaś istota także pozostania
niezbadanam ktoś musi istnieć ponad człowiekiem. Jednocześnie obaj
podkreślają wyjątkowość człowieka i jego złożoność, pozwalającą
m.in. prowadzić abstrakcyjne poznawanie świata.







Autor: Konrad Caban

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000