Rozdwojenie tonu S2










Rozdwojenie tonu S2
Należy pamiętać, że drugi ton serca (S2) jest generowany przez dwie zastawki: zastawkę aortalną i zastawkę pnia płucnego. Prawie równoczesne zamknięcie tych zastawek zwykle powoduje wystąpienie pojedynczego tonu S2. Rozdwojenie tonu S2 jest słyszalne, gdy istnieje niewielka rozbieżność czasowa zamknięcia zastawki aortalnej i zastawki pnia płucnego.
Fizjologiczne rozdwojenie tonu S2 jest słyszalne u osób ze zdrowym sercem. Rozdwojenie tonu S2 zwiększa się podczas wdechu i zmniejsza się podczas wydechu:







Fizjologiczne rozdwojenie S2 jest związane z wdechem. Podczas wdechu przepona kurczy się i przemieszcza ku dołowi w stronę jamy brzusznej nawet o 10 cm. Towarzyszy temu wzrost ciśnienia śródbrzusznego i zmniejszenie ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej, prowadzące do zwiększenia powrotu żylnego z naczyń obwodowych do prawego serca. Nieznacznie dłużej trwa wypompowanie większej ilości krwi z prawej komory. Prowadzi to do późniejszego zamknięcia zastawki pnia płucnego w stosunku do zamknięcia zastawki aortalnej. Opóźnienie między składowymi wywołanymi zamknięciem zastawki aortalnej i pnia płucnego (A2-P2) jest słyszalne jako rozdwojenie tonu S2.
Przedłużone lub stałe rozdwojenie tonu S2 może być objawem choroby serca, takiej jak ubytek przegrody międzyprzedsionkowej lub blok prawej odnogi pęczka Hisa. W następnym przykładzie zarejestrowano stałe rozdwojenie tonu S2:







Ocena rozdwojenia tonu S2 może sprawiać trudności. Następny przykład może pomóc w rozpoznawaniu stopnia rozdwojenia tonu S2. Zarejestrowano dźwięk wywołany uderzaniem knykciami o powierzchnię stołu. Rozdwojenie stopniowo wzrasta, a następnie maleje.







U niemowląt rozdwojenie tonu S2 jest słyszalne przy lewej krawędzi mostka. Rozdwojenie u niemowląt może być słyszalne dopiero po zmniejszeniu oporu płucnego do prawidłowych wartości. U starszych dzieci rozdwojenie może być lepiej słyszalne w okolicy lewej części górnej krawędzi mostka.
U zdrowych dzieci rozdwojenie tonu S2 może utrzymywać się podczas wydechu w pozycji leżącej na plecach. W pozycji siedzącej powrót żylny do prawego serca maleje i dochodzi do zaniku rozdwojenia tonu S2 podczas wydechu.
Paradoksalne rozdwojenie drugiego tonu serca: W postaci łagodniejszej paradoksalne rozdwojenie tonu S2 jest wywołane zmniejszeniem rozdwojenia tonu S2 podczas wdechu. W postaci zaawansowanej zamknięcie zastawki aortalnej następuje po zamknięciu zastawki pnia płucnego, co powoduje pojawienie się składowej aortalnej drugiego tonu serca po składowej płucnej (w warunkach prawidłowych zastawka aortalna zamyka się przed zastawką pnia płucnego). Odwrotnie niż w przypadku fizjologicznego rozdwojenia w rozdwojeniu paradoksalnym opóźnienie pomiędzy P2 i A2 zmniejsza się podczas wdechu.
Rozdwojenie paradoksalne może wystąpić w przypadku wydłużenia czasu wyrzutu z lewej komory. Rozdwojenie paradoksalne może występować u pacjentów z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej, zwężeniem drogi odpływu lewej komory i dużym przeciążeniem lewej komory, np. w przypadku przetrwałego przewodu tętniczego. Może także być obserwowane u pacjentów z zaburzeniami przewodzenia, które powodują wydłużenie czasu wyrzutu z lewej komory, takimi jak blok prawej odnogi pęczka Hisa, niektóre rodzaje przedwczesnych pobudzeń komorowych oraz zespół Wolfa-Parkinsona-White'a.