PODSTAWY OBSA
UGI KOMPUTERA,
SYSTEMU WINDOWS XP ORAZ
WYBRANYCH PROGRAMÓW PAKIETU
MICROSOFT OFFICE
OPRACOWANIE: mgr inż. Tomasz Szczepanik
e-mail: [e-mail]
www: http://uczsieucz.cba.pl
GORLICE 2009
Strona 1 z 19
Spis treści
Budowa typowego komputera PC.......................................................................................................... 3
Wprowadzenie do obsługi systemu operacyjnego Windows XP ............................................................5
OGÓLNE OPCJE:.................................................................................................................................. 5
FOLDERY:............................................................................................................................................ 5
Praca z systemem Windows XP:........................................................................................................ 5
Praca z Internetem:............................................................................................................................ 5
KATALOGI i WYSZUKIWARKI:.............................................................................................................. 6
JAK DZIAA
A WYSZUKIWARKA:............................................................................................................. 7
KONFIGURACJA PROGRAMU OUTLOOK W WERSJI 2003........................................................................ 8
Ustawienia zaawansowane kont pocztowych.................................................................. 10
Dodatkowe ustawienia dla usługi gmail.com................................................................... 11
USTAWIANIE HASA
A:........................................................................................................................ 11
WYSYA
ANIE WIADOMOŚCI:.............................................................................................................. 11
Ż
DANIE POTWIERDZEC
:.................................................................................................................. 11
WERSJA ROBOCZA:........................................................................................................................... 12
PAPETERIA:....................................................................................................................................... 12
AUTOMATYCZNE USUWANIE Z KOSZA:............................................................................................ 12
PODPIS:............................................................................................................................................. 12
WORD:.................................................................................................................................................. 13
SKRÓTY KLAWIATUROWE................................................................................................................. 13
KORESPONDENCJA SERYJNA:............................................................................................................ 14
FORMULARZE:.................................................................................................................................. 14
TWORZENIE SPISU TREŚCI................................................................................................................ 15
PRZYKA
AD:........................................................................................................................................ 17
IMPORT DANYCH Z INNYCH PLIKÓW:............................................................................................... 18
Strona 2 z 19
PRZYKA
AD FORMUA
Y JEŻELI:............................................................................................................. 18
SKRÓTY KLAWIATUROWE:.................................................................................................................... 19
PROGRAM PAINT:............................................................................................................................. 19
Budowa typowego komputera PC.
rys.1. miejsce podłączenia myszki i klawiatury do portu (gniazda) PS/2  zielona: mysz, fioletowa: klawiatura
Strona 3 z 19
rys.2. płyta główna i karty rozszerzeń
1. Płyta główna do której gniazd dołącza się:
2. kartę graficzną  do niej włącza się monitor;
3. kartę muzyczną (dz
więkową)  do różowego gniazda podłącza się mikrofon, do zielonego głośniki,
słuchawki;
4. kartę sieciową:
A. przewodową  do niej podłącza się kabel sieciowy (RJ-45);
B. bezprzewodową do podłączenia na USB (dobra do laptopów);
C. bezprzewodową.
rys.3. różne rodzaje złączy USB
Strona 4 z 19
Wprowadzenie do obsługi systemu operacyjnego Windows XP
OGÓLNE OPCJE:
Sprawdzenie nazwy użytkownika: START, nazwa użytkownika znajduje się u góry menu;
Sprawdzenie nazwy komputera: prawym przyciskiem myszy na Mój komputer-właściwości-karta-
Nazwa komputera,
Zmiana nazwy etykiety dysku: prawym przyciskiem myszy na dysk-właściwości;
Tworzenie skrótu: na pustym polu prawym przyciskiem myszy Nowy-skrót lub prawym przyciskiem
myszy na plik, do którego chcesz zrobić skrót i wybierz opcję utwórz skrót;
Tworzenie kopii zapasowej i odzyskiwanie danych odbywa się w programie: START-Wszystkie
programy-Akcesoria-Narzędzia systemowe-Kopia zapasowa
FOLDERY:
W oknie folderów można włączyć pasek adresu:
Menu Widok-Paski narzędzi-Pasek adresu;
Jeśli pasek adresu nie pokaże się w całości należy do przeciągnąć z prawego rogu w lewą stronę. Jeśli
pasek adresu nie zostanie przeciągnięty należy wyłączyć blokadę:
Menu Widok-Paski narzędzi-Zablokuj pasek narzędzi.
W widoku folderu istniejące w nim pliki i foldery można odpowiednio wyświetlać i układać:
Sposób wyświetlania zmienia się: prawy przycisk myszy na pustym polu-Widok
Ułożenie plików zmienia się: prawy przycisk myszy na pustym polu-Rozmieść ikony według
Narzędzia  opcje folderów
Praca z systemem Windows XP:
Pasek szybkiego uruchamiania
START-Panel sterowania;
Połączenia sieciowe - zmiana adresu IP:
Połączenia sieciowe-właściwości danego połączenia-Protokół internetowy TCP/IP-właściwości
Dodaj/usuń programy
Praca z Internetem:
Sprawdzanie wersji przeglądarki:
Strona 5 z 19
Mozilla Firefox: Pomoc-O programie Mozilla Firefox
Internet Explorer: Pomoc-Internet Explorer-informacje
Przeglądraki:
Internet Explorer, Mozilla Firefox, Opera, Safari, SeaMonkey
Ustawienie strony głównej:
Internet Explorer: Narzędzia-Opcje internetowe-Strona główna
Mozilla Firefox: Narzędzia-Opcje-Główne-Strona startowa
Czyszczenie danych: tymczasowych plików internetowych, formularzy, haseł, plików cookie:
Internet Explorer: Narzędzia-Opcje internetowe-Usuń&
Mozilla Firefox: Narzędzia-Opcje-Prywatność-Dane prywatne
Ustawianie zapamiętywania poszczególnych danych:
Internet Explorer: Narzędzia-Opcje internetowe-Karta Zawartość-Sekcja Autouzupełanianie-
Ustawienia
Ulubione  znajduje się START-Mój komputer-C:\Documents and
Settings\Nazwa_użytkownika\Ulubione
CTRL+T  włączenie nowej karty
CTRL+W  wyłączenie aktualnej karty
CTRL+TAB  przełączanie pomiędzy kartami
CTRL+SHIFT+TAB - przełączanie pomiędzy kartami w kierunku przeciwnym
F5  odśwież
CTRL++ - powiększanie tekstu
CTRL+- - pomniejszanie tekstu
ALT+< - wstecz
ALT+> - naprzód
CTRL+kliknięcie w link  strona otworzy się w nowej karcie
KATALOGI i WYSZUKIWARKI:
KATALOG: zasoby uporządkowane tematycznie, w katalogu głównym znajdują się podkatalogi, a w
nich kolejne podkatalogi zawężające określoną tematykę
http://wp.pl  Wirtualna Polska
homik.org
http://kataloog.info/ - katalog ciekawych stron
http://www.yahoo.com
WYSZUKIWARKA: wyszukuje zasoby według słów kluczowych wpisanych przez użytkownika
google.pl
altavista.com
netsprint.pl
METAWYSZUKIWARKA : wyszukiwarka korzystająca z innych wyszukiwarek
Strona 6 z 19
www.emulti.pl
www.dogpile.com
JAK DZIAA
A WYSZUKIWARKA:
Słowa kluczowe
Do słów kluczowych można stosować znaki:
+: stosowany bezpośrednio przed słowem kluczowym oznacza, że to słowo jest pożądane w
wyszukiwaniu
-: stosowany bezpośrednio przed słowem kluczowym oznacza, że tego słowa nie chemy wyszukać
*: zastępuje dowolny ciąg znaków, np. informa* - oznacza słowa informacja, informatyka,
informować, itd.
 słowa kluczowe  słowa pisane pomiędzy cudzysłowami oznaczają, że chcemy odszukać dosłownie
takie wyrażenie
Strona 7 z 19
KONFIGURACJA PROGRAMU OUTLOOK W WERSJI 2003
ż� Z menu wybierz Narzędzia | Konta e-mail | Dodaj nowe konto e-mail, kliknij Dalej (rys.1).
Rys.1. Kreator umożliwiający konfigurację konta pocztowego.
ż� Wybierz typ serwera POP3 i kliknij przycisk Dalej (rys.2).
Rys.2. Typ serwera obsługujący nowe konto pocztowe.
ż� Na następnej stronie kreatora wypełnij pola Imię i nazwisko oraz Adres e-mail pamiętając, że wpisane dane będą wyświetlane u
odbiorcy wiadomości (rys.3). Następnie uzupełnij pozostałe pola korzystając z tabelki na końcu artykuły (cyfry odpowiadają
poszczególnym oznaczeniom kolumn w tabeli).
Strona 8 z 19
Rys.3. Ustawienia internetowej poczty e-mail (POP3).
ż� Kliknij Więcej ustawień i na zakładce Serwer wychodzący zaznacz opcję Serwer wychodzący (SMTP) wymaga
uwierzytelniania (rys.4), a następnie zatwierdz
przyciskiem OK.
Rys.4. Ustawienia serwera wychodzącego SMTP.
ż� Aby przetestować ustawienia konta kliknij Testuj ustawienia konta. Jeżeli wszystkie ustawienia są poprawne zobaczymy okno z
rys.5.
Strona 9 z 19
Rys.5. Pomyślnie zakończone testowanie ustawień konta.
ż� Na ostatniej stronie kreatora kliknij przycisk Zakończ.
Ustawienia zaawansowane kont pocztowych
Gdyby testowanie ustawień konta nie powiodło się, należy w opcji Więcej ustawień na zakładce Serwer wychodzący oprócz zaznaczenia
opcji Serwer wychodzący (SMTP) wymaga uwierzytelniania (rys.4), dopisać dane logowania (nazwę użytkownika i hasło).
Niektóre serwery wymagają zmiany portów w Outlook 2003. Wybierz z menu Narzędzia | Konta e-mail | Wyświetl lub zmień istniejące
konta e-mail kliknij Dalej. Zaznacz określone konto i kliknij przycisk Zmień, a następnie Więcej ustawień, wybierz zakładkę
Zaawansowane (rys.6). Numery poszczególnych portów oraz czy serwer wymaga połączenia SSL znajdują się w tabelce na końcu artykułu.
Jeśli chcesz pozostawić swoje wiadomości na serwerze, zaznacz opcję:  Pozostaw kopie wiadomości na serwerze
Rys.6. Ustawienia zaawansowane internetowej poczty e-mail.
Strona 10 z 19
Dodatkowe ustawienia dla usługi gmail.com
Aby móc odbierać i wysyłać pocztę z konta gmail.com, należy w ustawieniach konta pocztowego (na zakładce Przekazywanie i POP)
zaznaczyć opcję Włącz POP dla wszystkich wiadomości (rys.7).
Rys.7. Ustawienia konta pocztowego na stronie www gmail.com.
Tabela danych potrzebnych do konfiguracji kont pocztowych określonych usługodawców
Numer Numer
Serwer poczty Bezpieczne
Serwer poczty portu portu
przychodzącej Nazwa konta połączenie
wychodzącej (SMTP) serwera serwera
(POP3) (SSL)
SMTP POP3
o2.pl poczta.o2.pl poczta.o2.pl nazwa_konta 25 110
wp.pl pop3.wp.pl smtp.wp.pl nazwa_konta 25 110
onet.pl pop3.poczta.onet.pl smtp.poczta.onet.pl [e-mail] 25 110
interia.pl poczta.interia.pl poczta.interia.pl nazwa_konta 25 110
interia.eu poczta.interia.eu poczta.interia.eu [e-mail] 25 110
gmail.com pop.gmail.com smtp.gmail.com [e-mail] 465 995 V
USTAWIANIE HASA
A:
Przejdz
do & -Lista folderów  prawym przyciskiem myszy na Foldery osobiste i wybierz
Właściwości folderu Foldery osobiste;
Na karcie Ogólne wybierz przycisk Zaawansowane i przycisk Zmień hasło
WYSYA
ANIE WIADOMOŚCI:
Jeśli chcesz wysłać załącznik wybierz symbol załącznika (spinacz) i wskaż plik jako załącznik.
Ż
DANIE POTWIERDZEC
:
Podczas tworzenia wiadomości wybierz OPCJE i zaznacz żądaj potwierdzenia dostarczenia lub żądaj
potwierdzenia odczytania wiadomości.
Strona 11 z 19
WERSJA ROBOCZA:
Wersja robocza zawiera maile nie wysłane, które zostały zapisane, ale nie dokończone. Jeśli
potrzebujesz stworzyć wersję roboczą i dokończyć mail póz
niej zapisz mail symbolem dyskietki, a
póz
niej znajdziesz go w folderze wersje robocze.
PAPETERIA:
Papeteria to motywy tła listu. Aby wybrać papeterię wybierz podczas pisania listu z menu Format-
Motywy.
AUTOMATYCZNE USUWANIE Z KOSZA:
Narzędzia-Opcje-karta inne- opróżniaj folder  Usunięte podczas zamykania programu
lub ręcznie Narzędzia  Opróżnij folder usunięte dokumenty
PODPIS:
Narzędzia-Opcje-Format poczty-podpisy
Ustalenie dołączania podpisów: w momencie pisania wiadomości wybierz: Opcje-podpisy
Strona 12 z 19
WORD:
SKRÓTY KLAWIATUROWE
CTRL+s  zapisz
CTRL+SHIFT+s  zapisz jako
CTRL+ENTER  dodanie nowej strony
CTRL+strzałka  przejście do kolejnego, poprzedniego wyrazu
ENTER  tworzenie nowego akapitu
SHIFT+ENTER  przejście do nowej linii w tym samym akapicie
HOME  przejście do początku bieżącej linii
END  przejście na koniec bieżącej linii
CTRL+HOME  przejście do pierwszej linii dokumentu
CTRL+END  przejście do ostatniej linii dokumentu
PG DN  przejście jeden ekran w dół
PG UP  przejście jeden ekran w górę
CTRL+a  zaznacz wszystko
SHIFT+HOME (END)  zaznacz fragment lub całą linię
jednokrotne kliknięcie z lewej strony tekstu  zaznaczenie jednej linii tekstu
dwukrotne kliknięcie z lewej strony tekstu  zaznaczenie jednego akapitu tekstu
CTRL+C  kopiuje zaznaczony fragment tekstu
CTRL+V  wkleja skopiowany fragment tekstu w miejsce położenia kursora
CTRL+X  wycina zaznaczony fragment tekstu
CTRL+D  czcionka
CTRL+Z  cofnij zmiany
CTRL+Y  ponów zmiany
CTRL+SHIFT  zmiana układu klawiatury (gdy  y zamieniło się z  z )
lewy ALT+TAB  przejście pomiędzy oknami
CTRL+p - drukowanie
TWORZENIE TABELI:
Wstawianie-Tabela
Wstawianie wierszy/kolumn:
ustaw kursor w komórce, wybierz p.p.m. Wstaw-Wstaw wiersze poniżej/powyżej (kolumny z lewej/z
prawej)
Zaznaczanie wierszy/kolumn:
Umieść kursor z lewej strony wiersza/nad kolumną do momentu pojawienia się strzałki i kliknij
lewym przyciskiem myszy.
Wstawianie pola automatycznie sumującego dane:
Układ  Dane  Formuła (wybierz funkcję SUM(ABOVE) lub jeśli komórka nie znajduje się
bezpośrednio pod komórkami do sumowania wpisz np. =SUM(D2:D11), gdzie D2:D11 oznacza
przedział komórek do sumowania)
Po zmianie wartości liczb, aby suma się zaktualizowała należy w komórce sumującej wybrać p.p.m.
Aktualizuj pole
Strona 13 z 19
SORTOWANIE DANYCH W TABELI:
Zaznacz kolumnę względem której chcesz sortować i wybierz Tabela-Sortuj
WSTAWIANIE OBRAZÓW:
Wstaw-Obraz-Z pliku (Clipart)
KONWERSJA TEKSTU NA TABEL
:
Tabela-Konwertuj-Przekształć tekst na tabelę
TWORZENIE TABULATORÓW:
Format-Tabulatory
KORESPONDENCJA SERYJNA:
Wybierz z menu głównego Korespondencja.
Dane adresatów:
Wybierz adresatów  Wpisz nową listę
Jeśli lista jest utworzona należy wybrać opcję Wybierz adresatów-Użyj istniejącej listy
Edycja adresatów:
Po utworzeniu listy lub wybraniu istniejącej wybierz opcję:
Edytuj listę adresatów-kliknij y
ródło danych i wybierz plik z danymi adresatów klikając
przycisk Edytuj
Wstawianie daty: wybierz Wstawianie-Data i godzina (po wybraniu formatu daty zaznacz
opcję aktualizuj automatycznie).
Wstawianie danych pól: Korespondencja-Wstaw pola korespondencji seryjnej (wybierz
dowolne pole do wstawienia).
Przeglądanie wyników: Korespondencja-Podgląd wyników.
Po zakończeniu korespondencji seryjnej wybierz: Korespondencja-Zakończ i scal-Edytuj
poszczególne dokumenty& (otrzymasz w nowym pliku dane do drukowania z każdą osobą na
osobnej stronie).
FORMULARZE:
Aby wykonać formularz wybierz z pasków narzędzi: Widok-Paski narzędzi-Formularze.
Następnie wybierając dowolną opcję z paska utwórz pola, które będzie wypełniał użytkownik.
Po utworzeniu dokumentu w celu udostępnienia należy zapisać:
Plik-Zapisz jako&
(zapisz jako typ: Szablon dokumentu programu Word) i wskaż miejsce, gdzie chcesz zapisać
plik.
Strona 14 z 19
TWORZENIE SPISU TREŚCI
Aby utworzyć spis treści sformatuj każdy rozdział i podrozdział według innego formatowania
(Format-Style i formatowanie)
Następnie umieść kursor w miejscu wstawienia spisu treści i wybierz: Wstaw-Odwołanie-
Indeks i spisy & , wybierz kartę Spis treści.
Spis treści zostanie utworzony automatycznie.
Strona 15 z 19
EXCEL:
BUDOWA ARKUSZA KALKULACYJNEGO:
komórka: podstawowy element arkusza posiadający swój adres
kolumny numerowane literami (np. A, AC)  powrót do pierwszej kolumny:
CTRL+strzałka w lewo lub HOME
wiersze numerowane liczbami (np. 1, 112):
przejście do pierwszego wiersza: CTRL+strzałka w górę
przejście do ostatniego wiersza: CTRL+strzałka w dół
pole nazwy: wyświetla adres komórki (np. C17)
pasek formuły: umożliwia wstawianie funkcji obliczających automatycznie wpisane
wyrażenia
obszar: zakres komórek ustalony od komórki położonej w lewym górnym rogu do komórki
położonej w prawym dolnym rogu obszaru zaznaczenia (np. B12:E17)
zaznaczenie obszaru: przeciąganie myszką po adresie obszaru lub klikając na pierwsza
komórkę (np. B12), z wciśniętym klawiszem SHIFT przejdz
strzałkami do ostatniej komórki
(np. G27)
zaznaczenie kolumny: kliknij na nagłówku kolumny (CTRL+SPACJA)
zaznaczenie wiersza: kliknij na nagłówku wiersza (SHIFT+SPACJA)
zaznaczenie całego arkusza: CTRL+A
edycja komórki: F2
NAWIGACJA POMI
DZY KOMÓRKAMI:
przejście do sąsiednich komórek: strzałki
ZARZ
DZANIE ARKUSZAMI:
zmiana nazwy arkusza, dodanie nowego arkusza, usunięcie, przesunięcie arkusza dokonujemy
w lewym dolnym rogu klikając prawym przyciskiem myszy lub przeciągając myszką
odpowiednie elementy.
ZMIANA FORMATU DANYCH:
zaznacz komórkę lub obszar komórek, do których chcesz zastosować zmiany a następnie
wybierz na zaznaczonym obszarze prawym przyciskiem myszy : Formatuj komórki& - karta
Liczby
AUTOMATYCZNE WPROWADZANIE DANYCH:
Dane 1-10
Wprowadz
pierwszą liczbę 1, pod nią drugą liczbę 2, zaznaczasz obszar z tymi liczbami,
chwyć myszką za prawy dolny róg obszaru i przeciągnij w dół obszar do uzyskania wartości
10.
SORTOWANIE DANYCH:
Zaznacz obszar do sortowania i wybierz rodzaj sortowania (A-Z lub Z-A), pamiętaj
o rozszerzeniu obszaru sortowania
Strona 16 z 19
FORMATOWANIE KOMÓREK:
Jeśli chcesz wprowadzać jako dane np. datę, wybierz prawym przyciskiem myszy z menu
kontekstowego Formatuj komórki i określ na karcie Liczby typ danych np. Data
OCHRONA ARKUSZA:
Aby arkusz był chroniony (wówczas nie można zmienić zawartości komórek chronionych)
wybierz: Recenzja-Chroń arkusz
Wcześniej należy zablokować komórki: zaznacz komórki do zablokowania, wybierz p.p.m.
Formatuj komórki & - karta Ochrona
FORMUA
Y:
formuła  wyrażenie, wzór do obliczenia wartości komórki arkusza
TWORZENIE FORMUA
Y:
zaznacz komórkę wyniku formuły, kliknij na znak funkcji przy pasku formuły, wybierz
odpowiednią funkcję i wskaż argumenty funkcji klikając na komórki, w których się znajdują
Argumenty  wartości, które uczestniczą w obliczeniach np. w dodawaniu a+b argumentami
są a oraz b
ĆWICZENIE
Oblicz wartości z podanych wyrażeń:
x= 6,82 4x-7y+5x=
y= -3,22 (x^3-y)(x-3)=
x^2-xy^3-y^2-x:100=
(15x^2)-5y^3+25x):5x=
OPERATORY:
+ dodawanie
- odejmowanie
* mnożenie
/ dzielenie
= wynik
^ potęga
Adresowanie względne  zapamiętanie położenia formuły względem komórki, w której
formuła się znajduje.
PRZYKA
AD:
A B C D E
Strona 17 z 19
1 Towar Il. jedn. Cena za Cena Cena
jedn. względnie bezwzględnie
2 Chleb 2 1,5 =B2*C2 =$B2*$C2
3 cukierki 1,5 20 =B3*C3 =$B2*$C2
adresowanie względne to zapisanie w komórce D2 wartości: =2 kolumny w lewo * 1 kolumna
w lewo, co komputer zapisał jako =B2*C2, a po skopiowaniu do komórki o jeden wiersz niżej
zapisał =B3*C3
adresowanie bezwzględne to zapisanie w komórce E2 wartości: =$B$2*$C$2, co oznacza, że
komputer zapisze dokładne adresy =$B$2*$C$2 i po skopiowaniu do komórki o jeden wiersz
niżej też zapisze =$B$2*$C$2
Funkcja  zdefiniowana formuła w arkuszu, której argumenty oddzielone średnikami znajdują
się w nawiasach
PRZYKA
AD:
Kliknij na znak fx obok paska formuły i wybierz dowolną funkcję SUMA()
AUTOSUMA: Ł
IMPORT DANYCH Z INNYCH PLIKÓW:
Dane-Importuj dane zewnętrzne-Importuj dane&
PRZYKA
AD FORMUA
Y JEŻELI:
Dla komórki F2 formuła ma mieć wartość:
=JEŻELI(E2>4;"ZALICZONO";"NIEZALICZONO")
Dla komórki B2 formuła ma mieć wartość:
=JEŻELI(A2=1;"NIEDOSTATECZNY";JEŻELI(A2=2;"DOPUSZCZAJ
CY";JEŻELI(A2=3;"DOS
TATECZNY";JEŻELI(A2=4;"DOBRY";JEŻELI(A2=5;"BARDZO
DOBRY";JEŻELI(A2=6;"CELUJ
CY";))))))
Strona 18 z 19
SKRÓTY KLAWIATUROWE:
START-Pomoc i obsługa techniczna  skróty klawiaturowe
Ctrl+s - zapisz
Alt+F4  zamknij bieżące okno
WINDOWS+M  pokaż pulpit (minimalizuj wszystkie otwarte okna)
WINDOWS+SHIFT+M  przywróć wszystkie okna
Tworzenie skrótu na dwa sposoby.
Delete  usunięcie pliku do kosza
SHIFT+delete  trwałe usunięcie pliku
CTRL+SHIFT+SPACJA  twarda spacja (nie rozdziela na różne linie tekstu np.: Jan Dobry)
CTRL+SHIFT+- - twardy myślnik (nie rozdziela na różne linie tekstu np.: Krynica-Zdrój)
PROGRAM PAINT:
zwiększenie gumki do innego niż standardowy rozmiar: po wybraniu narzędzia gumki wybierz:
CTRL+ +
CTRL+SHIFT  zmiana rodzaju klawiatury (jeśli zamiast  z pisze się  y i odwrotnie)
INSERT  zmiana trybu zastępowania znaków na tryb dopisywania
Strona 19 z 19