MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Artur Kryczka
Spalanie paliw technicznych
714[02].Z1.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Bogumiła Porębska
mgr inż. Halina Gołąb
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech
Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[02].Z1.01
Spalanie paliw technicznych zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
kominiarz.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 10
5.1. Rodzaje paliw 10
5.1.1. Ćwiczenia 10
5.2. Właściwości fizykochemiczne paliw 12
5.2.1. Ćwiczenia 12
5.3. Przebieg procesu spalania 14
5.3.1. Ćwiczenia 14
5.4. Współczynnik nadmiaru powietrza 16
5.4.1. Ćwiczenia 16
5.5. Techniczne uwarunkowania procesu spalania 18
5.5.1. Ćwiczenia 18
5.6. Produkty spalania 20
5.6.1. Ćwiczenia 20
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 22
7. Literatura 35
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela Spalanie paliw technicznych , który
będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
kominiarz 714[02].
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne,
- wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym
uwzględnieniem:
- pokazu z objaśnieniem,
- tekstu przewodniego,
- metody projektów,
- ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych.
W tym rozdziale podano również:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktacje zadań,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcjÄ™ dla nauczyciela,
- instrukcjÄ™ dla ucznia,
- kartÄ™ odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
Moduł 714[02].Z1
Konstrukcje zduńskie i kominiarskie
Moduł 714[02].Z1.01
Spalanie paliw technicznych
Moduł 714[02].Z1.02
Prowadzenie kanałów wentylacyjnych,
spalinowych i dymowych
Moduł 714[02].Z1.03
Przygotowanie materiałów stosowanych
w konstrukcjach ognioodpornych
Moduł 714[02].Z1.04
Przygotowanie zapraw ognioodpornych
Moduł 714[02].Z1.05
Wykonywanie podstawowych operacji
technologicznych
Schemat układu jednostek modułowych
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WSTPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej Spalanie paliw technicznych
uczeń powinien umieć:
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,
- rozpoznawać podstawowe materiały budowlane,
- posługiwać się dokumentacją techniczną,
- przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska,
- magazynować, składować i transportować materiały budowlane.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAACENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
- zastosować przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej i przeciwporażeniowej
obowiÄ…zujÄ…ce na stanowisku pracy,
- wyjaśnić zasady ruchu powietrza i gazów spalinowych w przewodach kominowych,
- wyjaśnić zasady obliczania ciągu,
- wyjaśnić zasady osadzania się sadzy,
- wyjaśnić zjawisko ciągu,
- określić właściwości gazów,
- określić rodzaje paliw: stałych, gazowych i płynnych,
- porównać właściwości paliw,
- scharakteryzować proces spalania,
- określić wpływ paliwa na proces spalania,
- określić wpływ paliwa na akumulację ciepła,
- wyjaśnić wpływ gazów spalinowych na organizm człowieka,
- scharakteryzować rodzaje gazów spalinowych,
- określić lepkość gazów spalinowych,
- wyjaśnić wpływ kształtu przewodu na ciąg,
- wyjaśnić wpływ materiału przewodu na ciąg,
- wyjaśnić wpływ zawilgocenia na ciąg,
- określić wpływ ciągu na zużycie paliwa,
- wyjaśnić zasady regulacji ciągu,
- wyjaśnić zasady przenikania ciepła przez ścianki przewodu kominowego,
- wyjaśnić wpływ temperatury na przewody kominowe,
- porównać odporność ogniową elementów budynku,
- określić rodzaje sadzy,
- dokonać pomiaru ciągu komina.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKAADOWE SCENARIUSZE ZAJĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Kominiarz 714[02]
Moduł: Konstrukcje zduńskie i kominiarskie 714[02].Z1
Jednostka modułowa: Spalanie paliw technicznych 714[02].Z1.01
Temat: Właściwości paliw gazowych
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności rozróżniana paliw na podstawie ich właściwości
fizykochemicznych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- scharakteryzować paliwa techniczne ze względna ich właściwości,
- dobrać i ocenić przydatność paliw ze względu na ich przechowywanie i spalanie.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- metaplan,
- pokaz z objaśnieniem
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- grupowa.
Czas: 90min.
Åšrodki dydaktyczne:
- próbki węgla kamiennego węgla brunatnego, węgla drzewnego, torfu ,
- próbki drewna, pelety,
- próbki paliw płynnych takich benzyny, ropy naftowej,
- papier formatu A3,
- kredki lub flamastry.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Realizacja tematu:
- nauczyciel pokazuje próbki paliw technicznych omawiając ich właściwości i warunki
techniczne jakie z nich wynikajÄ… przy spalaniu,
- uczniów dzielimy na grupy 2-3 osobowe, każda grupa losuje po jednej z próbek
paliwa i tworzy plakat ukazujący właściwości paliwa,
- każda grupa ma rozpoznać paliwo wypisując jego główne składniki i właściwości oraz
uwarunkowania techniczne przy spalaniu,
- nauczyciel nadzoruje pracę uczniów,
- prezentacja plakatów wykonanych w grupach,
- po prezentacjach wszystkich grup następuje zmiana wyrobów dla danej grupy,
- powtarzamy ćwiczenie j.w.
4. Po zakończeniu prezentacji uczniowie wskazują trudności jakie napotkali.
5. Nauczyciel analizuje pracę uczniów .
Zakończenie zajęć
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
UporzÄ…dkowanie stanowisk pracy i klasopracowni.
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Właściwości paliw gazowych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Kominiarz 714[02]
Moduł: Konstrukcje zduńskie i kominiarskie 714[02].Z1
Jednostka modułowa: Spalanie paliw technicznych714[01].Z1.01
Temat: Pomiar ciągu kominowego w kanałach wentylacyjnych.
Cel ogólny: nabycie umiejętności pomiaru ciągu kominowego za pomocą anemometru .
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- posługiwać się anemometrem,
- zinterpretować wyniki pomiarów .
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz z objaśnieniem.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna.
Czas: 90min.
Åšrodki dydaktyczne:
- anemometr ,
- papier formatu A4,
- długopis
Przebieg zajęć:
1) Sprawy organizacyjne.
2) Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3) Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4) Realizacja tematu:
- każdy uczeń wykonuje pomiar ciągu kominowego za pomocą anemometru i zapisuje
odczytana wartość prędkości na kartce papieru.
- przelicza wartość podaną w jednostkach prędkości na wartość podaną Pa.
- nauczyciel obserwuje pracę uczniów i pomaga w obsłudze anemometru.
5) Uczeń prezentuje wyniki wykonanego pomiaru.
6) Nauczyciel analizuje pracÄ™ ucznia .
Zakończenie zajęć
UporzÄ…dkowanie stanowisk pracy i klasopracowni.
Praca domowa
Odszukaj w internecie wiadomości na temat przyrządów do pomiaru ciągu kominowego.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
5.ĆWICZENIA
5.1. Rodzaje paliw
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie informacji zawartych w tabeli z właściwościami uporządkuj paliwa stałe
kopalniane wg wieku geologicznego zaczynając od najstarszego do najmłodszego.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) prawidłowo odczytać zawartość węgla w poszczególnych paliwach kopalnianych,
2) wypisać paliwa w kolejność o największej zawartości węgla,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
ćwiczenia praktyczne
Åšrodki dydaktyczne:
tabela zawierająca skład różnych paliw kopalnianych,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na kartkach formatu A4 znajdujÄ… siÄ™ wypisane pierwiastki i zwiÄ…zki chemiczne. Wybierz
i uporządkuj je tworząc grupy składników paliw stałych ,płynnych i gazowych.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) prawidłowo zidentyfikować pierwiastki i związki chemiczne zapisane na kartkach ,
2) prawidłowo przyporządkować pierwiastki i związki chemiczne zapisane na kartkach
do rodzaju paliw,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
kartki z zapisanymi różnymi pierwiastkami i związkami chemicznymi,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5.2. Właściwości fizykochemiczne paliw
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz gęstość nasypową dla węgla.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zmierzyć wymiary wewnętrzne pojemnika na węgiel w ustalonych
jednostkach miary,
2) zapisać wyniki pomiaru:
długość ....................
szerokość .................
wysokość ..................
3) obliczyć objętość pojemnika,
4) zważyć pusty pojemnik na wadze (np. szalkowej),
5) napełnić pojemnik węglem,
6) zważyć pojemnik z węglem na wadze (np. szalkowej),
7) obliczyć gęstość nasypową węgla,
8) zapisać wynik porównać z wielkością w tabeli,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- prostopadłościenne pudełko np. kartonowe ,
- węgiel w ilości zapewniającej całkowite zapełnienie pudełka ,
- przymiar liniowy,
- waga,
- tabela zawierająca wartości gęstości nasypowych różnych paliw stałych,
- literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Oblicz liczbę Wobbego dla gazu o gęstości 0,78kg/m3 i wartości opałowej 30000kJ/kg
Gęstość powietrza wynosi 1,29kg/m3.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć gęstość względną gazu w stosunku do powietrza korzystając ze wzoru,
2) obliczyć liczbę Wobbego korzystając ze wzoru,.
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
długopis,
kalkulator z podstawowymi funkcjami,
kartka papieru formatu A4 ,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Do pomieszczenia o długości 8m, szerokości 6m i wysokości 3m ulotniło się 5m3
mieszaniny gazu propan, butan. Oblicz stężenie tego gazu i porównując z wartościami
w tabeli określ czy nastąpi wybuch.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć stężenie gazu w pomieszczeniu,
2) uzyskaną wartość porównać z dolną i górną granicą wybuchowości dla mieszaniny gazu
propan, butan,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
tabela z zawierająca granice wybuchowości dla mieszaniny gazu propan butan,
długopis ,
kalkulator z podstawowymi funkcjami,
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.3. Przebieg procesu spalania
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz sprawność kotła gazowego zasilanego gazem o wartości opałowej 30000kJ/kg
wiedząc że strata kominowa wynosi 2000kJ/kg, strata związana ze stratami ciepła poprzez
promieniowanie i konwekcjÄ™ 1000 kJ/kg.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć całkowitą stratę spalania,
2) obliczyć procentowy udział strat spalania w stosunku do wartości opałowej,
3) obliczyć sprawność kotła ,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
długopis ,
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Narysuj plakat przedstawiający kocioł połączony z kominem pokazujący straty spalania.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
metaplan.
Åšrodki dydaktyczne:
kredki,
kartka papieru formatu A3,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Oblicz sprawność kotła na paliwo stałe zasilanego węglem o wartości opałowej 20000
kJ/kg wiedząc że, strata popielnikowa 1000 kJ/kg wynosi, kominowa wynosi 1500 kJ/kg,
strata związana ze stratami ciepła poprzez promieniowanie i konwekcję 1000 kJ/kg a strata
w koksiku lotnym i sadzy 500 kJ/kg.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć całkowitą stratę spalania,
2) obliczyć procentowy udział strat spalania w stosunku do wartości opałowej,
3) obliczyć sprawność kotła ,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
długopis ,
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.4. Współczynnik nadmiaru powietrza
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz współczynnik nadmiaru powietrza wiedząc, że do spalenia 200 kg węgla potrzeba
2000 m3 powietrza, a z wyliczeń teoretycznych wynika, że do spalenia 10 kg potrzeba 80 m3
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać dane do zadania,
2) obliczyć zużycie powietrza dla warunków rzeczywistych,
3) obliczyć zużycie powietrza dla warunków teoretycznych,
4) obliczyć wielkość podstawiając do wzoru,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
długopis ,
kalkulator z podstawowymi funkcjami,
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Oblicz ilość powietrza potrzebną do spalenia 11kg gazu propan butan wiedząc że na 1kg
potrzeba 11m3 powierza a współczynnik nadmiaru powietrza wynosi 1,4.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać dane do zadania,
2) obliczyć teoretyczną ilość powietrza potrzebną do spalania,
3) przekształcić wzór na ,
4) obliczyć rzeczywistą ilość powietrza potrzebną do spalania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
długopis,
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.5. Techniczne uwarunkowania procesu spalania
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na kartkach formatu A3 wykonaj plakat obrazujący czynniki, od których zależy ciąg
kominowy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać czynniki od których zależy ciąg kominowy,
2) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
3) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
metaplan.
Åšrodki dydaktyczne:
kredki lub kolorowe pisaki,
kartki papieru formatu A3,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Oblicz ciąg kominowy w kanale o wysokości 6m . Gęstość spalin wynosi 1,31kg/m3.
GÄ™stość powietrza w temperaturze 12ºC wynosi 1,31kg/m3.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisana założenia do zadania,
2) obliczyć wielkość ps podstawiając do wzoru,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
ćwiczenia praktyczne.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Åšrodki dydaktyczne:
długopis ,
kalkulator z podstawowymi funkcjami
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.6. Produkty spalania
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz gęstość spalin zawierających 70% dwutlenku węgla ,20% pary wodnej ,5 % tlenu
i 5% azotu.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać dane do zadania,
2) obliczyć wielkość podstawiając do wzoru,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
długopis ,
kalkulator z podstawowymi funkcjami
kartka papieru formatu A4,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na kartkach formatu A3 wykonaj plakat obrazujący produkty spalania i ich wpływ
na organizmy żywe.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać czynniki od których zależy ciąg kominowy,
2) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
3) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
pokaz z objaśnieniem,
metaplan.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Åšrodki dydaktyczne:
kredki lub kolorowe pisaki ,
kartki papieru formatu A3,
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
6. EWALUACJA OSIGNIĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki do jednostki modułowej
,,Spalanie paliw .
Test składa się z 21 zadań, z których:
- zadania 1-15 sÄ… z poziomu podstawowego ,
- zadania 16-21 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz uczeń otrzymuje 1 punkt.
Za złą odpowiedz lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawne
pytania celu wymagań odpowiedzi
1 Określić wpływ zawartości węgla na B P a
paliwo
2 Zdefiniować pojęcie lepkości B P b
3 Zdefiniować proces spalania B P c
niecałkowitego.
4 Określić wpływ spalin na organizm B P d
człowieka.
5 Scharakteryzować proces spalania. B P b
6 Scharakteryzować parametry spalania. B PP d
7 Scharakteryzować ciąg kominowy. C P d
8 Rozpoznać sposób przekazywania ciepła. B P c
9 Rozpoznawać straty kominowe. B P c
10 Zdefiniować wartość opałową paliwa. B P d
11 Scharakteryzować sadze. B P b
12 Scharakteryzować paliwa gazowe. C P b
13 Rozpoznawać urządzenia grzewcze. C P c
14 Rozróżniać rodzaje gazów. B PP c
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
15 Rozpoznawać urządzenia do pomiaru C P a
ciÄ…gu kominowego.
16 Obliczyć ciąg kominowy . C PP b
17 Obliczyć gęstość spalin. D PP a
18 Obliczyć liczbę Wobbego. D PP c
19 Obliczyć zawartość procentową węgla w D PP c
paliwie.
20 Obliczyć zawartość procentową węgla w C P a
paliwie.
21 Obliczyć współczynnik nadmiaru C P b
powietrza.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z conajmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadz z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Uczeń powinien otrzymać również oddzielną kartkę na brudnopis, w niektórych
pytaniach należy dokonać obliczeń.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdz wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadz analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, ponieważ w niektórych pytaniach
musisz dokonać obliczeń.
5. Test zawiera 21 zadań dotyczących spalania paliw technicznych. Są to zadnia
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz jest prawidłowa.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedz
zaznacz X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz prawidłową).
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiÄ…zanie
na pózniej .
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
ZESTAW ZADAC TESTOWYCH
1. Większa zawartość węgla w paliwie stałym świadczy o:
a) wieku geologicznym paliwa,
b) głębokości zalegania,
c) lepkości paliwa,
d) granicy wybuchowości gazu.
2. Tarcie miedzy cząsteczkowe w paliwie płynnym nazywane jest:
a) gęstością,
b) lepkością,
c) masÄ…,
d) granicą wybuchowości.
3. Gdy cześć paliwa nie spala się mówimy o spalaniu:
a) całkowitym,
b) zupełnym,
c) niecałkowitym,
d) niezupełnym.
4. Gazem posiadającym właściwości trujące jest:
a) metan,
b) propan ,
c) dwutlenek węgla,
d) tlenek węgla.
5. Przy spalaniu niezupełnym płomień ma kolor:
a) niebieski,
b) ciemnoczerwony,
c) żółtopomarańczowy,
d) brunatny.
6. Parametrem charakteryzującym gaz ze względu na warunki spalania jest:
a) gęstość,
b) dolna granica wybuchowości,
c) górna granica wybuchowości,
d) liczba Wobbego.
7. Wartość ciągu kominowego zależy od:
a) składu spalin,
b) długości przewodów spalinowych,
c) temperatury zapłonu paliwa,
d) wysokości kanałów spalinowych.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
8. Przenoszenie ciepła przez fale elektromagnetyczne w środowisku gazowym nazywamy:
a) konwekcjÄ…,
b) przejmowaniem ciepła,
c) promieniowaniem,
d) przewodzeniem.
9. Strata spalania wynikająca z ucieczki ciepła przez ścianki kanałów odprowadzających
spaliny nazywana jest stratÄ…:
a) żużla,
b) rusztu,
c) kominowÄ…,
d) koksiku.
10. Ilość ciepła otrzymywana w warunkach laboratoryjnych z 1kg paliwa nazywana jest:
a) gęstością,
b) lepkością,
c) ciepłem utajonym,
d) wartością opałową.
11. Sadza powstaje z:
a) związków azotu,
b) związków wodoru,
c) nie spalonych czÄ…steczek paliwa,
d) związków fluoru.
12. Głównym składnikiem gazu ziemnego jest:
a) siarkowodór,
b) metan,
c) wodór,
d) propan.
13. Kotły w których wykorzystuje się energię skraplając parę wodna zawartą spalinach
określa się jako:
a) z zamknięta komora spalania,
b) ze spalaniem dolnym,
c) kondensacyjne,
d) ze spalaniem górnym.
14. Gaz propan i butan należy do grupy gazów:
a) naturalnych,
b) sztucznych,
c) porafineryjnych,
d) błotnych.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
15. CiÄ…g kominowy mierzymy za pomocÄ…:
a) anemometru,
b) barometru,
c) termometru,
d) higrometru.
16. Przyjmując że różnica gęstości spalin i powietrza to 0,1 kg/m3, a wartość przyspieszenia
ziemskiego 10 m/s2 ciąg kominowy w kanale dymowym o wysokości 5 m wynosi:
a) 0,5 Pa,
b) 5 Pa,
c) 50 Pa,
d) 100 Pa.
17. Gdy w spalinach zawierają po 50% dwutlenku węgla i pary wodnej, gęstość dwutlenku
węgla wynosi 0,6 kg/m3, a pary wodnej 1,0 kg/m3 to gęstość spalin wyniesie:
a) 0,8 kg/m3,
b) 1,0 kg/m3,
c) 1,2 kg/m3,
d) 0,9 kg/m3.
18. Liczba Wobbego dla gazu o wartości opałowej 30000kJ/kg i gęstości względnej 1,0 kg/m3
wynosi:
a) 300 kJ/kg,
b) 3000 kJ/kg,
c) 30000 kJ/kg,
d) 1000 kJ/kg.
19. 12 kg pierwiastka czystego węgla znajduje się w 20 kg węgla brunatnego oznacza to, że
udział tego pierwiastka wynosi:
a) 40%,
b) 50%,
c) 60%,
d) 70%.
20. Jeżeli w 12 kg węgla znajduje się 8 kg pierwiastka węgla jego zawartość procentowa
wynosi:
a) 60%,
b) 70%,
c) 80%,
d) 90%.
21. W sytuacji gdy rzeczywista ilość powietrza do spalania wynosi 15 m3, a ilość teoretyczna
12 m3 to współczynnik nadmiaru powietrza wynosi:
a) 1,2,
b) 1,25,
c) 1,3,
d) 1,5.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Spalanie paliw technicznych
Zakreśl poprawną odpowiedz
Nr
Odpowiedz Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
21
a b c d
Razem:
& & & & & & & & & & & & & & & &
Ocena
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
,,Spalanie paliw technicznych .
Test składa się z 21 zadań, z których:
- zadania 1-14 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 15-21 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz uczeń otrzymuje 1 punkt.
Za złą odpowiedz lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
- dopuszczający za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,
Plan testu Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawne
pytania celu wymagań odpowiedzi
1 Zdefiniować wartość opałową A P b
2 Zdefiniować procesu suszenia B P a
3 Zdefiniować proces spalania niezupełnego B P a
4 Zdefiniować procesu suszenia B P d
5 Określić temperaturę punktu rosy A PP d
6 Scharakteryzować paliwa stałe B P a
7 Rozpoznać sposób przekazywania ciepła B P a
8 Rozróżnić straty spalania B P d
9 Zdefiniować temperaturę krzepnięcia B P c
paliwa
10 Scharakteryzować sadze B P d
11 Określać warunki stosowania gazów B P b
12 Scharakteryzować paliwa C P b
13 Scharakteryzować parametry spalania B PP b
14 Rozpoznawać urządzenia do mierzenia B P a
ciÄ…gu
15 Obliczyć ciąg kominowy D PP b
16 Obliczyć gęstość spalin D PP b
17 Obliczyć liczbę Wobbego D PP c
18 Obliczyć udział procentowy składników C PP a
paliw
19 Klasyfikować paliwa gazowe C PP b
20 Obliczyć współczynnik nadmiaru powietrza C PP b
21 Obliczyć udział procentowy składników C PP c
paliw
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadz z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Uczeń powinien otrzymać również oddzielną kartkę na brudnopis, w niektórych pytaniach
należy dokonać obliczeń.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdz wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadz analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, ponieważ w niektórych pytaniach
musisz dokonać obliczeń.
5. Test zawiera 21 zadań dotyczących spalania paliw technicznych. Są to zadania
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz jest prawidłowa.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedz
zaznacz X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz prawidłową).
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na pózniej .
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
ZESTAW ZADAC TESTOWYCH
1. Jednostką wartości opałowej jest :
a. kg/m3,
b. kJ/kg,
c. m3,
d. kg/s.
2. Odparowywanie wilgoci przemijajÄ…cej i higroskopijnej nazywamy:
a. suszeniem ,
b. zgazowywaniem,
c. odgazowywaniem,
d. rafinacjÄ….
3. Gdy podczas spalania dostarczana jest niedostateczna ilość powietrza dochodzi do
spalania:
a. niezupełnego,
b. niecałkowitego,
c. podciśnieniowego,
d. nadciśnieniowego.
4. W procesie usuwania składników gazowych z węgla przy ogrzewaniu bez dostępu
powietrza powstaje :
a. węgiel brunatny ,
b. torf ,
c. propan ,
d. koks.
5. Temperatura punktu rosy spalin zawierających związki siarki wynosi około:
a. 50ºC ,
b. 700ºC ,
c. 100ºC,
d. 150ºC .
6. Zawartość pierwiastka węgla w węglu kamiennym lub brunatnym wpływa na:
a. wartość opałową,
b. temperaturę zapłonu,
c. gęstość,
d. lepkość
7. Przekazywanie ciepła przez powietrze krążące w pomieszczeniu nazywamy:
a. konwekcjÄ…,
b. przejmowaniem ciepła,
c. promieniowaniem,
d. przewodzeniem .
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
8. Strata spowodowana unoszeniem przez spaliny nie spalonych czÄ…stek paliwa to:
a. strata żużla,
b. strata rusztu,
c. strata kominowa,
d. strata koksiku i sadzy.
9. Temperatura w której olej przechodzi z postaci płynnej w stałą:
a. temperaturą zapłonu,
b. temperaturÄ… palenia,
c. temperaturą krzepnięcia ,
d. temperaturÄ… kondensacji.
10. Podczas spalania paliw zawierających wilgoć powstają sadze:
a. smołowe,
b. szkliste,
c. płatkowe
d. maziste.
11. Pomieszczenia z urządzeniami zasilane gazami cięższymi od powietrza powinny:
a. znajdować się poniżej poziomu terenu ,
b. znajdować się powyżej poziomu terenu ,
c. posiadać wentylator wywiewny ,
d. posiadać wentylator nawiewny.
12. Gdy paliwo jest dobrze rozdrobnione współczynnik nadmiaru powietrza jest:
a. większy,
b. mniejszy,
c. zależny od temperatury zapłonu ,
d. zależny od temperatury palenia .
13. Parametrem charakteryzującym gaz ze względu na niekontrolowane spalanie jest :
a. gęstość ,
b. dolna granica wybuchowości ,
c. lepkość ,
d. liczba Wobbego.
14. CiÄ…g kominowy mierzymy za pomocÄ…:
a. ciÄ…gomierza,
b. barometru,
c. termometru,
d. higrometru.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
15. Przyjmując że różnica gęstości spalin i powietrza to 0,2 kg/m3 a wartość przyspieszenia
ziemskiego 10m/s2 ciąg kominowy w kanale dymowym o wysokości 3 m wynosi:
a. 3Pa,
b. 6Pa,
c. 30Pa,
d. 60Pa.
16. Gdy w spalinach jest 50% dwutlenku węgla i pary wodnej oraz że gęstość dwutlenku
węgla wynosi 2,0 kg/m3, a pary wodnej 0,8 kg/m3 to gęstość spalin wyniesie :
a. 0,8 kg/m3,
b. 1,4 kg/m3,
c. 2,0 kg/m3,
d. 2,8 kg/m3.
17. Liczba Wobbego dla gazu o wartości opałowej 25000 kJ/kg i gęstości względnej 1,0
kg/m3 wynosi:
a. 250kJ/kg,
b. 2500kJ/kg,
c. 25000kJ/kg,
d. 50000kJ/kg.
18. 8kg pierwiastka węgla znajduje się w 20 kg paliwa oznacza to, że udział tego
pierwiastka wynosi:
a. 40% ,
b. 50% ,
c. 60% ,
d. 80%.
19. Gaz węglowy należy do grupy gazów :
a. naturalnych ,
b. sztucznych ,
c. porafineryjnych,
d. błotnych.
20. Gdy rzeczywista ilość powietrza do spalania wynosi 10 m3 a ilość teoretyczna 8m3 to
współczynnik nadmiaru powietrza wynosi:
a. 1,2,
b. 1,25,
c. 1,3 ,
d. 1,5.
21. Jeżeli w 16kg węgla znajduje się 12 kg pierwiastka węgla jego zawartość procentowa
wynosi:
a. 50%,
b. 70%,
c. 75%,
d. 80%.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Spalanie paliw technicznych
Zakreśl poprawną odpowiedz
Nr
Odpowiedz Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
21
a b c d
Razem:
& & & & & & & & & & & & & & & &
Ocena
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
7. LITERATURA
1. Abramowicz K., W.Lenkiewicz: Podstawowe wiadomości z kominiarstwa. Zakład
Wydawniczy CRS ,Warszawa 1965
2. Birszenk A.: Roboty zduńskie. Arkady, Warszawa 1973
3. Heryszek A.: Kominiarz i jego wiedza zawodowa. Wydawnictwo Spółdzielcze,
Warszawa 1985
4. Krygier K., Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo wentylacja klimatyzacja. WSiP,
Warszawa 1991
5. Recknagel, Sprenger, Hoenmann, Schramek: Poradnik Ogrzewanie + Klimatyzacja.
EWFE, Gdańsk 1994.
6. Katalogi producentów
7. Czasopismo: Kominiarz Polski
Wykaz literatury należy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji
wydawniczych
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
kominiarzq4[02] z1 01 umonter instrumentow muzycznychs1[02] z1 01 uasystent osoby niepelnosprawnej46[02] z1 01 u (2)kominiarzq4[02] z1 05 nkominiarzq4[02] z3 01 umonter instrumentow muzycznychs1[02] z1 01 nkoszykarz plecionkarzt2[02] z1 01 nkominiarzq4[02] z1 05 uintroligators4[02] z1 01 nkoszykarz plecionkarzt2[02] z1 01 ukominiarzq4[02] z1 03 nmonter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z1 01 uasystent osoby niepelnosprawnej46[02] z1 01 nkominiarzq4[02] z3 01 nkominiarzq4[02] z2 01 uwięcej podobnych podstron