j a k p o my ś l a ł , t a k z r o b i ł
pracujących. W innych krajach eu-
I cóż ja takiego wiem o samochodach, by warto było o tym
ropejskich, niemogących odwołać
pisać w naszym serialu? Sądząc po statystycznie typowej za- się do metod socjalistycznej gospo-
darki planowej, tak jak III Rzesza, re-
wartości JPTZ i poprzednich artykułów, powinno to być coś
alizowano tę samą ideę może trochę
pomiędzy bronią pancerną a lotnictwem z jakąś, właściwą au- ciszej, ale z niezgorszym skutkiem.
Francuski Citro�n postawił
torowi dozą złośliwości i nutą sympatii dla Anglików, czyli
sobie w 1936 roku takie same zało-
świadectwem nieuleczalnej anglofilii. Świetnie, tylko czy to żenia co i Niemcy. Zgodnie z nimi
przystąpiono do opracowania pro-
wszystko można przyczepić do francuskiego TPV, czyli TrŁs
jektu małego samochodu mogącego
Petit Voiture, czyli Bucefała, czyli Citro�na 2CV? Ależ można, jednak przewozić 4 osoby z baga-
żem. Prace studyjne i prototypowe
można, ale o tem chwilę potem.
przerwała wojna, w czasie której
fabryka produkowała na potrzeby
dea samochodu dla każdego jest poprzez pojazd tani, więc standar- okupanta m.in. swoje słynne Citro-
niemal tak stara, jak sam samo- dowy, wytwarzany masowo i mały. �ny 11CV, ulubione samochody
Ichód. Pierwszym produkowanym Volkswagen, czyli samochód ludo- francuskiej policji, niemieckiego ge-
na wielką skalę i naprawdę po- wy, był najszerzej realizowaną i naj- stapo i naszej powojennej ubecji.
wszechnym pojazdem był Ford T. głoS
niej reklamowaną realizacją tej
Wyznaczał on doS
ć i tak oczywistą idei, a w celu produkcji na wielką P O D W A K O N I E
S
cieżkę rozwoju, która prowadziła skalę wybudowano nową fabrykę D L A K A Ż D E G O
do upowszechnienia samochodu i nowe miasto dla robotników w niej
Francuzi model 2CV nazywa-
ją pieszczotliwie  deux chevaux ,
czyli dwa konie. Wypada tutaj chy-
ba wyjaS
nić, że francuskie konie
mechaniczne to prawdziwe bestie.
A l v a r Ha n s e n
W każdym z nich  siedzi 14,5
BUCEFAA

 normalnych koni, tak więc 2 CV
Jest to pierwszy przypadek, gdy na-
turalny horyzont widziany z mojego
dachu pasuje do tematu JPTZ i nie
muszę męczyć się z poszukiwaniem
tła. Miasto i 2 CV - idealne zestawie-
nie.
Najlepszym dowodem na to, że 2 CV
jest pojazdem klasycznym, jest zaszczyt-
ne miejsce, jakie zajmuje w muzeach
motoryzacji, w tym przypadku w Muzeum
Motoryzacji i Techniki w Sinsheim i...
70
7
0
TEKST A
ATWY
MA
ODY TECHNIK
11/2004
w dwóch przyspawanych oczkach
nad całym silnikiem do skrzyni bie-
gów przed nim. Tak właS
nie wyglą-
da słynny przedwojenny francuski
przedni napęd (traction avant), czy-
li cały układ napędowy samochodu
 skompaktowany w jedno i posta-
wiony przodem do tyłu (w porów-
naniu z najpowszechniejszym wów-
czas rozwiązaniem - silnik, sprzę-
gło, skrzynia, wał do tylnego mo-
stu). Niby proste, a nikt wczeS
niej
na to nie wpadł. Technicznie skom-
plikowany i drogi w produkcji me-
chanizm opuszczania szyb na korb-
...wśród klasycznych zabytków na wystawie klubowej w czasie Pikniku Lotni- kę zamieniono (tylko z przodu, bo
czego w Góraszce. Malowanie to jeszcze oryginalny wzór fabryczny, choć już z tyłu szyba jest zamocowana na sta-
wyraz
nie wymyślony po to, by sprzedawać samochód jako modny klasyk pod łe) na szybę dzieloną na pół z dolną
nazwą  Charleston . częS
cią odchylaną do góry. Itd., itp...
Nowy samochód zyskał sobie
czy naprawy, a po od razu wielu zwolenników przy-
zrolowaniu płócien- stępną ceną i niskimi kosztami eks-
nego dachu i wyję- ploatacji, a po niewielu latach stał
ciu tylnej kanapy się również modny. Do czasu ukoń-
przewiex
ć nadwy- czenia produkcji w 1988 roku wy-
miarowy bagaż,
czyli np. sporą sza-
fę. Samochód miał
kilka rozwiązań
wzruszających do
dziS
swoją bezpre-
tensjonalną prosto-
tą i jeS
li tylko Dro-
dzy Czytelnicy bę-
dą mieli taką oka-
zję, to bardzo pole-
cam przyjrzenie się
Zestawienie części z pudełka Helle- choćby dx
wigni zmiany biegów (co
ra. Model jak model, jednak w po- widać i w naszym modelu), czyli
równaniu z... zakrzywionemu metalowemu pręto- ...odpowiadającymi im częściami
wi biegnącemu poziomo z kabiny, Tamiyi (jasnoszara atrapa chłodnicy
miał pod maską 29 KM, a wspomnia- by sięgnąć do skrzyni biegów za i czarne podwozie na jasnym tle)
ny właS
nie 11 CV rozporządzał og- silnikiem. To i tak było blisko, bo w te francuskie są po prostu ubogie.
romną jak na tamte czasy mocą 160 takim Renault 4 podobny pręt idzie
KM. Pierwszy Citro�n 2 CV w takiej
formie, jaką znamy do dziS
, został
pokazany na Salonie Paryskim
w 1948 roku. Był to malutki, ale bar-
dzo udany samochodzik. Niewielki,
chłodzony powietrzem dwucylin-
drowy silnik o pojemnoS
ci 375 cm3
umieszczony był z przodu i napę-
dzał przednie koła. Cały pojazd za-
projektowano tak, że poszczególne
elementy można było doS
ć łatwo
zdejmować w celach obsługowych
Hellerowski blok silnika-sprzęgła-
-skrzyni biegów w porównaniu z Tamiyą
(z przeżebrowaniami) i światła tylne (ta-
miyowskie w zaokrąglonej ramce). Mała
ilość mało wyraz
nego detalu, francuskie
światła nie mają wzoru elementu
71
7
1
optycznego na szkle, słabe i zapadnięte
w środku ramki. Co ja najlepszego zro-
biłem, co ja sklejam?!
MA
ODY TECHNIK
11/2004
j a k p o my ś l a ł , t a k z r o b i ł
puszczono na rynek ponad 3,6 mi- uszkodzony egip-
liona tych pojazdów w ponad trzy- ski okręt poddał
dziestu kolejnych odmianach, przy się izraelskim sa-
czym ich wygląd zewnętrzny był molotom (!).
praktycznie identyczny z wersją z A gdzie jest 2CV?
Salonu w 1948 roku. Po konflik-
cie sueskim armia
B U C E F A Ł brytyjska doszła
N A W O J E N N E J R
C I E Ż C E do wniosku, że jej
jednostkom po-
Wszystko to bardzo pięknie, wietrznodesanto-
ale gdzie tu obiecane wojsko, lot- wym przewożo-
nictwo i armia? W 1956 roku Wielka nym na ląd S
mi-
Brytania wycofała swój kontyngent głowcami przy-
wojsk z Bliskiego Wschodu, zdej- dałby się jakiS
po-
mując tym samym ostatni kamień jazd. Musiał to
z gotującego się już solidnie od być bardzo, bar-
1947 roku garnka, który do dziS
bry- dzo lekki samochód, bo ówczesne jemu, co polegało na wyjęciu szyb
zga ukropem aż miło. Egipt jakby S
migłowce Royal Navy nie mogły bocznych, wycięciu dodatkowych
tylko na to czekał i wkrótce ogłosił udx
wignąć zbyt wiele. Budowany otworów w tylnej S
ciance kabiny
nacjonalizację Kanału Sueskiego, co na amerykańskiej licencji (Sikorski dla poprawy widocznoS
ci i pomalo-
oznaczało tyle, że będzie teraz rzą- S-55) Westland Whirlwind napędza- waniu na zielono.  Bojowe Citro-
dził tą ważną arterią komunikacyj- ny był tylko 1000-konnym silnikiem �ny 2CV nie nalatały się pod S
mi-
ną, uważaną do tej pory za między- spalinowym i w ramach nieco po- głowcami zbyt długo, bo w cztery
narodową i otwartą dla wszystkich. nad 1000-kilogramowego udx
wigu lata póx
niej, w 1961 roku, na wypo-
Anglicy, obudziwszy się z ręką musiał przewiex
ć 4 komandosów w sażenie Royal Navy wszedł kolejny
w nocniku, zmontowali z Francuza- kabinie transportowej i ich jex
dzi- licencyjny S
migłowiec, Westland
mi i Izraelem mocno nieudaną akcję dełko zawieszone pod kadłubem. Wessex. Był napędzany turbiną ga-
zową, miał o niebo większy udx
wig
i mógł bez trudu przewiex
ć drużynę
komandosów i Land-Rovera.
Citro�ny 2CV nie były może
desantowane bojowo, ale walczyły
za Królową i Ojczyznę w dżunglach
Dalekiego Wschodu. Zakupione po-
jazdy pojechały bowiem wraz z ar-
mią na Malaje i tam służyły jej,
transportując wszystko, dokładnie
tak jak osiołki chinditów w Birmie
kilkanaS
cie lat wczeS
niej. Samocho-
dziki te sprawdziły się w ciężkich
warunkach terenowych, a tam,
gdzie nie poradził sobie ich przedni
napęd, można je było, w szeS
ciu
chłopa, wyciągnąć z kałuży i naj-
zwyczajniej przenieS
ć.
B U C E F A Ł Ó W
W Ż Ł O B Y D A N O
Nie było tak z
le, jak to się na początku wydawało. Model odwrócony do góry Znam co najmniej dwa różne
kołami bądz
z podniesioną maską będzie dużo gorszy od japońskiego, ale tak, modele 2CV w skali 1/24, a nie bra-
to tylko trochę. Po nieskomplikowanym montażu do fazy malowania pozostawi- kuje ich również i w innych skalach,
łem karoserię z oryginalnym drzewkiem wlewowym - będzie za co trzymać przy choć wtedy są to głównie tzw. mo-
lakierowaniu. dele kolekcjonerskie, czyli gotowe,
czyli do stania i kurzenia. Ten pre-
wojskową przeciwko Egiptowi, któ- Wybór padł na najlżejszy samochód zentowany w JPTZ powinien być
ra skończyła się szybko pod naci- na rynku, czyli na  bucefała . An- oczywiS
cie modelem Hellera, czyli
skiem USA, ONZ i wobec grox
by glicy wybrali wersję  dla ogrodni- pochodzić z tego samego kraju co
eskalacji konfliktu. W całym tym za- ka , czyli z dwuosobową kabiną i i oryginał. Tak też się stało, choć dla
mieszaniu nie było zwycięzców, otwartą skrzynią czy raczej skrzy- podtrucia Czytelnika zwykłą porcją
choć taki np. Izrael zyskał na tym neczką ładunkową z tyłu. Zakupili przekory postanowiłem opisać
swój pierwszy niszczyciel, bo nie- około 200 sztuk i przerobili po swo- szczegółowo model firmy uznawa-
72
7
2
MA
ODY TECHNIK
11/2004
dzielone S
ciankami, przegrodami
i przepasane od góry tekturowymi
 mostkami , niczym kokardami na
urodzinowym prezencie. 2CV jest
modelem skromnym, ale i temu pu-
dełku nic nie brakuje. Karoseria jest
spakowana oddzielnie, oddzielną
torebkę z własnym  szyldem mają
gumowe opony i metalowe S
rubki
do mocowania zawieszenia. CzęS
ci
pochromowane, częS
ci srebrne, czę-
S
ci czarne, częS
ci jasnoszare. Te
ostatnie to nadwozie i wnętrze, te
poprzednie to podwozie. Ciepła wo-
da osobno, zimna woda osobno,
chamstwo i drobnomieszczaństwo.
DoS
ć już tych kpin, zwłasz-
cza że sam model jest bardzo ładny.
Wszystko jest czyste, nadlewki nie-
Lakier udał się niezgorzej i... jest ca-
ły mój i mojego słoika z rurką, czyli
 aerografu-prymitywu , bez odwoły-
wania się do pomocy kolegów za-
wodowców. Atrapa chłodnicy zosta-
ła zamalowana na czarno i mocno
przetarta po podeschnięciu. Do po-
malowania świateł użyłem czterech
kropel z dwóch transparentowych
farb Humbrola - te puszki doczekają
czwartego tysiąclecia. Rejestrację
wyciąłem wraz z papierkiem i zare-
tuszowałem brzegi na srebrno - bar-
dzo udane tablice. Początkowe am-
bicje wyklejenia i wymalowania  jak
trzeba wszystkich chromów ograni-
czyłem do przyklejenia kilku cien-
kich pasków aluminiowej folii (tak,
tak, tej od uszczelniania okapów
i od Miga-15 z JPTZ).
nej przeze mnie za zbyt drogą, czyli
Tamiyi, a skleić Hellera. Okazało się Model Hellera nie ma żadnych za- wielkie, a S
lady po wypychaczach
zresztą szybko (bo w chwili zakupu wiasów czy podpórek i to jest tylko prawie niewidoczne. Prosty silnik
obu pudełek), że Tamiya, tak jak chwilowa aranżacja do zdjęcia. Sil- ma S
wietny detal, w oszkleniu
i inne firmy, sprzedaje swoje towary nik skromniutki, na ściance komory przewidziano jedną z dwóch szyb
po najwyższej cenie, jaką w danej powinno być sporo detalu, tabliczka w pozycji otwartej i wszystkie S
wia-
chwili może  przełknąć rynek, kla- znamionowa tak jak w oryginale tła i odbłyS
niki. Kalkomania ma
syczne samochody nie są akurat i u Tamiyi... już, już zamykam. dwie wersje rejestracji (francuską
chwilowo  w cenie i japońskie pu- i japońską), tablicę rozdzielczą
dełko było tylko trochę droższe produktu, przy czym nie chodzi mi z czytelnymi cyferkami na prędko-
od francuskiego. Już na pierwszy tu o ładny obrazek na pudełku czy S
ciomierzu i tabliczki znamionowe.
rzut oka widać, że Model Tamiyi reklamy w czasopismach modelar- KiedyS
ciekawostkę, a dziS
już ra-
jest o niebo, a na pewno więcej niż skich ale o proces, tak, tak, to jest to czej regułę stanowi fakt, że na
o różnicę cen lepszy od zestawu słowo, o proces rozpakowywania. wszystkich ramkach odciS
nięto bar-
Hellera. Ano cóż, słowo się rzekło Foliowe torebki z poszczególnymi dzo wyrax
nie:  (c) Tamiya 1995.
i kleję francuskiego Francuza. Może ramkami są tak układane w pudeł- Made in China . To ja pójdę zoba-
dzieje się tak i dlatego, że zbyt do- ku, zawsze zresztą dwuczęS
cio- czyć, co jest napisane na chlebie
bre modele mnie onieS
mielają w tych wym, by po zdjęciu pokrywki oczom z osiedlowej piekarni, kupię jakieS

gorszych można coS
poprawić. No, naszym ukazało się starannie upa- bagietki i siadam do klejenia... Hel-
to zajrzyjmy do lepszego. kowane wnętrze. Wysuwanie worka lera.
Wiele firm dalekowschod- bokiem to tandeta właS
ciwa Euro-
nich, w tym i Tamiya, poS
więca pie. W większych i droższych mode- Zdjęcia: czerwony oryginał - Pa-
wiele uwagi sposobowi prezentacji lach wnętrze pudełka jest jeszcze weł Mistewicz, pozostałe - autor
73
7
3
MA
ODY TECHNIK
11/2004