OBCI
ŻENIE FIZYCZNE DYNAMICZNE
CHARAKTERYSTYKA
OCENA WYDATKU ENERGETYCZNEGO (METODA LEHMANA)
Wydatek energetyczny:
- jednostka: J/jednostka czasu,
- praca lekka  1,26 kJ/min. do 7 kJ/min.,
- praca średnio ciężka  8 kJ/min. do 20 kJ/min.,
- praca ciężka i bardzo ciężka  25 kJ/min. do 50 kJ/min.
Metody określania wydatku energetycznego:
" metody tabelaryczne,
" metoda oparta na podstawie pomiaru częstości skurczów serca,
" metody kalorymetrii bezpośredniej i pośredniej.
Klasyfikacja postaci pracy wg Lehmanna
G. Lehmann opracował schemat klasyfikacyjny różnorodnych postaci pracy. Zastosował on kryterium
fizjologiczne, a mianowicie rodzaj obciążenia występującego podczas wykonywania pracy:
a)Fizyczne (praca mięśni)
b)Umysłowe (napięcie uwagi)
c)Nerwowe (praca)
Proces i zastosowanie - Wykorzystywana jest w procesie wartościowania do oceny wysiłku
fizycznego. Za pomocÄ… arkusza metody Lehmana obliczamy wydatek energetyczny pracownika na
badanym stanowisku podczas jego 8 godzinnej zmiany. Uwzględnia on pozycje oraz wysiłek
poszczególnych części ciała wykorzystywanych do wykonania danej czynności, pracy. Wydatki
poszczególnych prac są sumowane, a wynik podany w kcal ukazuje nam  ciężar pracy danego
stanowiska.
Obciążenie
·ð WpÅ‚yw każdego czynnika, który dziaÅ‚a na organizm zmieniajÄ…c jego parametry fizjologiczne.
·ð Powoduje:
o Zwiększony wysiłek metaboliczny
o Zmęczenie, spadek wydajności pracy
o Dolegliwości
o Urazy, choroby i wypadki
Postawa Ciała
·ð UkÅ‚ad poszczególnych segmentów ciaÅ‚a w przestrzeni;
·ð Przyjmowany w trakcie wykonywania zadania;
·ð Swobodna lub wymuszona;
·ð Stabilizuje i usztywnia ciaÅ‚o tworzÄ…c tzw.  rusztowanie , umożliwiajÄ…ce wykonywanie okreÅ›lonej
pracy;
Czynniki wpływające na postawę ciała
·ð Wymiary ciaÅ‚a pracownika;
·ð Parametry przestrzenne stanowiska pracy;
·ð Przyzwyczajenia pracownika;
·ð Rodzaj wykonywanej pracy:
o Dokładnośd
o Siła
o Obszernośd ruchów
Kalorymetria  pomiar produkowanego ciepła
·ð BezpoÅ›rednia  pomiar ciepÅ‚a w czasie
·ð PoÅ›rednia  iloÅ›d zużytego tlenu, tÄ™tno
·ð Rejestracja przebiegu i czasu dnia roboczego pracownika
·ð Ocena bez wpÅ‚ywu na przebieg wykonywanych czynnoÅ›ci
·ð Ocena stopnia ciężkoÅ›ci pracy
·ð Wydatek liczony na 8h
·ð Dopuszczalny niewielki bÅ‚Ä…d
Wydatek energetyczny z uwagi na pozycje tułowia.
Pozycja ciała w(a) [kJ/min.]
SiedzÄ…ca 1,2
Klęcząca 2,1
StojÄ…ca 2,5
StojÄ…ca pochylona 4,2
Chodzenie 7,2  14,8
Chodzenie bez obciążenia po 3,5/metr
pochyłości 10 stopni wzniesienia
Wydatek energetyczny z uwagi na obciążenie mięśni
Rodzaj pracy w(b) [kJ/min.]
Prace palców dłoni i Lekka 1,2  2,5
przedramienia
Åšrednia 2,5  3,8
Ciężka 3,8  5,2
Prace jednego ramienia Lekka 3,0  5,0
Åšrednia 5,0  7,2
Ciężka 7,2  9,3
Prace obu ramion Lekka 6,3  8,4
Åšrednia 8,4  10,5
Ciężka 10,5  12,6
Praca całego ciała Lekka 10,5  16,8
Åšrednia 16,8  25,1
Ciężka 25,1  35,6
b. Ciężka 35,6  48,2
Metoda Lehmanna jest dwuetapowa. W etapie pierwszym dokonuje siÄ™ oceny pozycji podczas pracy
i stosujÄ…c tabele, szacuje siÄ™ wydatek energetyczny wynikajÄ…cy z utrzymania tej pozycji. W etapie
drugim ocenia się, na podstawie analizy czynności roboczych, główne grupy mięśni wykonujących te
czynności. Stosując druga tabele szacuje sie wydatek energetyczny związany z wykonywana
czynnością. Koszt energetyczny jest sumą wyników uzyskanych w obu omówionych etapach.
(A+B) x czas [min]
Tabela: fotografia dnia roboczego
Pracownik: mężczyzna/kobieta t w(a) w(b) w(c)
L.p. Czynnośd [min.] [kJ/min.] [kJ/min.] [kj]
1. Przygotowanie 15
stanowiska roboczego
2. & & & & & ..
3. & & & & & ..
& & & & & & ..
SUMA:
Wydatek energetyczny w(e)=
Gdzie:
t  czas trwania danej czynności roboczej
w(a)  wyd. energet. z uwagi na pozycję tułowia
w(b)  wyd. energet. z uwagi na pracÄ™ kooczyn
w(c)  wyd. energet. Na daną czynnośd roboczą, obliczony jako w(c) = *w(a)+w(b)+*t