HYDROLOGIA
Metody określania charakterystyk przepływu w przekrojach z niepełną
informacją o przepływie
Sytuacje położenia przekrojów obliczeniowych
II
III
II
Stacja wodowskazowa
I
Przekrój obliczeniowy
HYDROLOGIA
Metody określania charakterystyk przepływu w przekrojach
niekontrolowanych
Metody przenoszenia informacji hydrologicznej
BRAK CI
GÓW PRZEPA
YWÓW
w przekroju obliczeniowym na rzece kontrolowanej
Jedna stacja wodowskazowa powyżej lub
Dwie stacje w
odowskazowe
poniżej przekroju niekontrolowanego
Dwie stacje wodowskazowe Przekrój niekontrolowany
powyżej lub poniżej przekroju pomiędzy dwiema stacjami
niekontrolowanego wodowskazowymi
Brak pomiarów
Pomiary kontrolne
kontrolnych
Modele statyczne
Modele statyczne Ustalony współczynnik Identyfikowany współczynnik
(regresja)
przeliczeniowy
(regresja) przeliczeniowy
Charakterystyki Charakterystyki Charakterystyki DÅ‚ugie ciÄ…gi
przepływu przepływu przepływu przepływów
HYDROLOGIA
Metody określania charakterystyk przepływu w przekrojach
niekontrolowanych
Jedna stacja wodowskazowa poniżej lub powyżej przekroju
·
ëÅ‚ öÅ‚
A0
ìÅ‚ ÷Å‚
Qo = Qw ìÅ‚
Aw ÷Å‚
íÅ‚ Å‚Å‚
· - parametr empiryczny, którego wartość jest ustalana dla okreÅ›lonego przepÅ‚ywu
charakterystycznego i określonego odcinka rzeki (ma charakter regionalny)
Dwie stacje wodowskazowe poniżej lub powyżej przekroju
Identyfikacja parametru empirycznego
lnQw - lnQw
2 1
· =
ln Aw - ln Aw
2 1
HYDROLOGIA
Metody określania charakterystyk przepływu w przekrojach
niekontrolowanych
Przekrój obliczeniowy pomiędzy dwiema stacjami wodowskazowymi
Qw - Qw
2 1
Qo = Qw + (A0 - Aw )
1 1
Aw - Aw
2 1
WARUNEK: niewielkie przyrosty powierzchni zlewni pomiędzy przekrojami
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Niżówki i wezbrania
Pojęcia  wezbranie i  niżówka są używane od dawna i powszechnie, ale w
różnych publikacjach i podręcznikach podawane są różne sposoby ich
definiowania, określania i interpretacji.
W wielu pracach podejmowane są próby znalezienia genetycznych definicji
wezbrania i niżówki. Żadna z tych prób nie doprowadziła jednak do
ustalenia definicji pozwalających w sposób jednoznaczny określić
wezbranie bÄ…dz
niżówkę, wyznaczyć ich charakterystyki (parametry) oraz
jednoznacznie je zinterpretować.
Wynika to z podstawowego faktu, że wezbrania i niżówki są pojęciami
służącymi do zinterpretowania sytuacji występującej w rzece w
odniesieniu do ilości przepływającej wody.
Są to więc pojęcia czysto umowne i nie mają genetycznie uzasadnionej
jednoznacznej definicji.
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Statystyczne definicje niżówek i wezbrań
Niżówka jest to okres, w którym przepływy są równe lub
niższe od przyjętego przepływu granicznego niżówki
Q(t) d" Qg ,n
Wezbranie jest to okres, w którym przepływy są równe lub
wyższe od przyjętego przepływu granicznego wezbrania
Q(t) e" Qg ,w
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Kryteria określania przepływu granicznego niżówki
Kryterium hydrologiczne (1)
Wartość największa roczna z przepływów minimalnych
rocznych z wieloletniego okresu obserwacji
H1
Qg ,n = max(NQi ) = WNQ i = 1,2,..., N
Kryterium hydrologiczne (2)
Wartość średnia z przepływów minimalnych rocznych
z wieloletniego okresu obserwacji
N
1
H2
Qg,n =
"NQ = SNQ
i
N
i=1
Kryterium hydrologiczne (3)
Wartość środkowa z przepływów minimalnych rocznych
z wieloletniego okresu obserwacji (mediana)
H3
Qg ,n = Qmin,50% = ZNQ
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Kryteria określania przepływu granicznego niżówki
Kryterium gospodarcze (1)
Okres w którym występują braki wody dla zaspokojenia
potrzeb jej użytkowników
k
G1
Qg ,n = Qn +
"Q
u, j
j=1
Qn - przepływ nienaruszalny,
Qu,j - zapotrzebowanie j-tego użytkownika wody,
k - liczba użytkowników.
Kryterium gospodarcze (2)
Wymagania żeglugi śródlądowej - minimalny przepływ
żeglowny
G2
Qg ,n = Qmin,ż
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Kryteria określania przepływu granicznego wezbrania
Kryterium hydrologiczne (1)
Wartość najmniejsza roczna z przepływów maksymalnych
rocznych z wieloletniego okresu obserwacji
H1
Qg,w = min(WQi ) = NWQ i = 1,2,..., N
Kryterium hydrologiczne (2)
Wartość średnia z przepływów maksymalnych rocznych
z wieloletniego okresu obserwacji
N
1
H2
Qg ,w =
"WQ = SWQ
i
N
i=1
Kryterium hydrologiczne (3)
Wartość środkowa z przepływów maksymalnych rocznych
z wieloletniego okresu obserwacji (mediana)
H3
Qg,w = Qmax,50% = ZWQ
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Charakterystyki ilościowe niżówek
Q
t1
t2
ti
Q1
Qg,n
"Q
Q2
Qi
t
" " " "
HYDROLOGIA
Hydrologiczne zjawiska ekstremalne  niżówki i wezbrania
Charakterystyki jakościowe niżówek i wezbrań
SÄ… to wybrane cechy fizyczne, chemiczne lub biologiczne wody w okresie
trwania niżówki lub wezbrania. Należą do nich, w zależności od potrzeb
wykonywanego opracowania:
- mętność,
- barwa,
- twardość,
- odczyn pH,
- BZT,
- CHZT,
- tlen rozpuszczony,
- inne.
Ponadto w okresie niżówek istotną charakterystyką jest temperatura wody,
a w okresie wezbrań intensywność transportu rumowiska.