dysleksja
OKE
Miejsce
WARSZAWA
na naklejkę
z kodem szkoły
CKE
J
ZYK A
ACIC
SKI
I KULTURA ANTYCZNA
MARZEC
ROK 2008
POZIOM ROZSZERZONY
PRZYKA
ADOWY ZESTAW ZADAC

Czas pracy 180 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdz
, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
Za rozwiązanie
nadzorującego egzamin.
wszystkich zadań
2. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
można otrzymać
tuszem/atramentem.
łącznie 50 punktów
3. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraz
nie przekreśl.
4. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Część I  10 pkt
5. Podczas egzaminu możesz korzystać ze słownika
Część II  25 pkt
łacińsko-polskiego oraz atlasu historycznego.
Część III  15pkt
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający
przed rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJ
CEGO
PESEL ZDAJ
CEGO
2 Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej
Poziom rozszerzony
CZ
ŚĆ I  TEST LEKSYKALNO  GRAMATYCZNY
W zadaniach od 1. do 4. zakreśl jedyną poprawną możliwość (A,B,C,D) uzupełnienia
zdania, tak aby zachować znaczenie zdania wyjściowego.
Zadanie 1. (1 pkt)
Nemo felicior est quam homo liber.
Nemo felicior est ..........................
A. hominis liberi.
B. homine libero.
C. hominem liberum.
D. homini libero.
Zadanie 2. (1 pkt)
Non sordidi lucri causa laborabo.
Promitto me non sordidi lucri causa....................
A. laborare.
B. laboravisse.
C. laboraturum esse.
D. laborari.
Zadanie 3. (1 pkt)
Livius varia bella a Romanis gesta descripsit, ut legitur.
Leguntur varia bella a Romanis gesta a Livio......................
A. describi.
B. descripta esse.
C. descriptura esse.
D. describere.
Zadanie 4. (1 pkt)
Nemo discipulorum quaestiones ponet, quod magister responsum dedit.
Nemo discipulorum quaestiones ponet........................
A. responso a magistro dato.
B. responsi a magistro dati.
C. responsa a magistro data.
D. responsum a magistro datum.
Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej 3
Poziom rozszerzony
W zadaniach od 5. do 10. zakreśl jedyną poprawną możliwość (A,B,C,D) uzupełnienia
zdań.
Zadanie 5. (1 pkt)
Non omnes viros ...................putare possumus.
A. colendi
B. colendos
C. colendis
D. colendo
Zadanie 6. (1 pkt)
............................quot servi, tot inimici sunt.
A. Malos dominos
B. Malum dominum
C. Malo domino
D. Malus dominus
Zadanie 7. (1 pkt)
Semper sapientes bonique viri cogitaverunt, quid utile atque inutile civitati....................
A. est.
B. esset.
C. sit.
D. fuit.
Zadanie 8. (1 pkt)
Cum Caesar in Galliam venit, alterius factionis principes................. Haedui alterius Sequani.
A. erant
B. sint
C. fuissent
D. fuerint
Zadanie 9. (1 pkt)
Vir ...........................divitias secum portat.
A. doctas
B. doctus
C. doctos
D. doctum
Zadanie 10. (1 pkt)
Deorum numero eos solos ducunt ..............cernunt.
A. quibus
B. qui
C. quos
D. quorum
4 Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej
Poziom rozszerzony
CZ
ŚĆ II  PRZEKA
AD TEKSTU
Zadanie 11. (25 pkt)
Dokonaj przekładu na język polski jednego z dwóch podanych niżej fragmentów dzieł autorów
klasycznych.
Tekst nr 1
M. Tullius Cicero, Tusculanae disputationes II 61
Solebat narrare Pompeius, se audire voluisse Posidonium; sed cum audivisset eum
graviter esse aegrum, voluisse tamen nobilissimum philosophum visere; quem ut vidisset et
salutavisset (...) molesteque se dixisset ferre, quod eum non posset audire, at ille "Tu vero",
inquit, "potes, nec committam ut dolor corporis efficiat ut frustra tantus vir ad me venerit .
Itaque narrabat eum graviter et copiose de hoc ipso, nihil esse bonum, nisi quod esset
honestum, cubantem disputavisse, cumque quasi faces ei doloris admoverentur, saepe dixisse:
"Nihil agis, dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum".
Pompeius i , - Pompeiusz Wielki - triumvir
Posidonius, - ii, - Posejdonios, stoik, nauczyciel Cycerona
Tekst nr 2
G. Iulius Caesar, Commentarii de bello Gallico I 24
Postquam id animum advertit, copias suas Caesar in proximum collem subducit
equitatumque, qui sustineret hostium impetum, misit. Ipse interim in colle medio triplicem
aciem instruxit legionum quattuor veteranarum; in summo iugo duas legiones quas in Gallia
citeriore proxime conscripserat et omnia auxilia conlocari, ac totum montem hominibus
compleri; et interea sarcinas in unum locum conferri, et eum ab eis qui in superiore acie
constiterant muniri iussit. Helvetii cum omnibus suis carris secuti impedimenta in unum
locum contulerunt; ipsi confertissima acie, reiecto nostro equitatu, phalange facta sub primam
nostram aciem successerunt.
Helvetii, - orum  plemię galijskie
Przekład tekstu nr..........
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej 5
Poziom rozszerzony
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
6 Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej
Poziom rozszerzony
CZ
ŚĆ III  WYPRACOWANIE
Zadanie 12. (15 pkt)
Temat: Zanalizuj załączone teksty i materiały ikonograficzne. Na ich podstawie, a także
na podstawie własnej wiedzy napisz, na czym polegały i jaką rolę spełniały
igrzyska w kulturze starożytnej Grecji. W jakim stopniu idea szlachetnej
rywalizacji przetrwała do czasów współczesnych?
Pindar Oda nemejska druga
Jak ci pieśniarze-homerydzi
Często od słów do Zeusa swe pieśni zaczynają,
Tak i ten zawodnik
Fundament zwycięstw w świętych agonach zdobył
W szeroko opiewanym gaju Zeusa Nemejskiego.
I warto, by syn Timonoosa,
Skoro czas drogą ojców prosto go wiodący
Dał w nim ozdobę wielkim Atenom,
Rychło zwycięstwa kwiat przepiękny zerwał
W igrzyskach istmijskich, przodował w pytyjskich.
Wypada, by za górskimi Plejadami wnet podążał Orion,
Bo Salamina umie wychować bitnego wojownika 
Słyszał to Hektor pod Troją od Ajasa.
Lecz ciebie, Timodemosie,
Wytrzymała na trudy rozsławi siła  w pankrationie.
Acharny  jak mówią podania 
Dzielnych mają ludzi.
W igrzyskach jednak nad innych sławi się Timodemidów:
Cztery odnieśli zwycięstwa w agonach
Pod wyniosłymi szczytami Parnasu;
Od Koryntian, w Pelopsa znakomitego dolinie,
Siedem wzięli wieńców: siedem w Nemei;
U siebie niezliczoną ilość, w igrzyskach Zeusowych.
Uczcijcie, obywatele, Timodemosa, bo wraca w sławie,
Słodkośpiewną go pieśnią w pochodzie witajcie!
(Pindar, Oda nemejska druga  Na zwycięstwo Timodemosa Acharnejczyka w pankrationie; tł. M. Brożek)
Herodot Dzieje
[Po bitwie pod Salaminą] przybyło do Persów w roli zbiegów kilku Arkadyjczyków,
którzy szukali środków do życia i chcieli oddać im swe usługi. Zaprowadzono ich przed króla
i wypytywano, co porabiają Hellenowie; a jeden pytał o to w imieniu wszystkich.
Arkadyjczycy powiedzieli im, że Hellenowie święcą Olimpie i przypatrują się igrzyskom
gimnicznym i hipicznym. On pytał dalej, jaka jest ustanowiona nagroda, o którą walczą.
Odrzekli, że wieniec z gałązek oliwnych, który daje się zwycięzcy. Wtedy Tritantajchmes,
syn Artabanosa, który wyraził najszlachetniejszą myśl, ściągnął na siebie zarzut ze strony
króla. Słysząc bowiem, że nagrodą walki jest wieniec, a nie pieniądze, nie potrafił zamilczeć
i tak przed wszystkimi się odezwał:  Biada, Mardoniosie, przeciw jakim ty mężom
poprowadziłeś nas do boju, którzy nie o pieniądze urządzają swe igrzyska, lecz o dzielność!
(Herodot, Dzieje, VIII 26; tł. S. Hammer)
Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej 7
Poziom rozszerzony
Myron, Dyskobol, V w. p.n.e Młodzieńcy biorący udział w igrzyskach, waza
czerwonofigurowa, Museum of Fine Arts w Bostonie
W imieniu wszystkich zawodników ślubuję: respektować zasady obowiązujące
w sporcie, przestrzegać zasad szlachetnej rywalizacji i zawsze postępować zgodnie z duchem
fair play; wszystkie dążenia, umiejętności, talent i siły woli poświęcić osiągnięciu najlepszego
wyniku sportowego bez żadnego dopingu.
Ślubowanie olimpijskie składane przez sportowca reprezentującego kraj organizujący współczesne
igrzyska olimpijskie
8 Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej
Poziom rozszerzony
WYPRACOWANIE
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej 9
Poziom rozszerzony
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
10 Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej
Poziom rozszerzony
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej 11
Poziom rozszerzony
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
12 Przykładowy zestaw zadań z języka łacińskiego i kultury antycznej
Poziom rozszerzony
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)