Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM
Geografia
Poziom podstawowy
Listopad 2009
W kluczu sà prezentowane przyk∏adowe prawid∏owe odpowiedzi. Nale˝y równie˝ uznaç odpowiedzi ucznia, jeÊli sà inaczej sformu∏owane, ale ich sens jest synonimiczny wobec schematu, oraz inne odpowiedzi, nieprzewidziane w kluczu, ale poprawne.
Nr
Punktacja
Prawid∏owa odpowiedê
Kryteria oceny
zadania
zadania
1.
A. skansen im. J. ˚aka, B. Jaworówka, C. Mosorny Groƒ, 2
Za rozpoznanie trzech
D. Sikorówka
obiektów – 1 pkt
Za prawid∏owe rozpoznanie
wszystkich obiektów – 2 pkt 2.
A. sygnaturowa (punktowa), B. zasi´gów (powierzchniowa) 1
Za podanie dwóch
prawid∏owych odpowiedzi
– 1 pkt
3.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
1
Za podanie nazw trzech pi´ter Ze szczytu Diablak: hale, kosodrzewina, regiel górny, regiel roÊlinnych – 1 pkt
dolny, pogórze
4.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
1
Za wymienienie dwóch nazw
park narodowy, rezerwat przyrody, pomnik przyrody form ochrony przyrody
– 1 pkt
5.
1460 m n.p.m.
1
Za poprawne odczytanie
wysokoÊci – 1 pkt
6.
Obliczenia:
2
Za zamianśkali liniowej
Na przyk∏ad:
na skal´ mianowanà – 1 pkt 1 cm – 0,5 km
Za podanie poprawnego
10 cm – x km
wyniku – 1 pkt
10 cm . 0,5 km
x = –––––––––––––––––––– = 5 km 1 cm
Wynik: 5 km (5000 m)
7.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za wymienienie walorów
Walory o charakterze przyrodniczym: ukszta∏towanie terenu przyrodniczych – 1 pkt
(góry), lasy, êród∏o, rzeki Za wymienienie walorów
Walory o charakterze antropogenicznym: koÊció∏, schronisko antropogenicznych – 1 pkt
PTSM, znakowane szlaki turystyczne, wyciàgi narciarskie, park narodowy
8.
Obliczenia:
2
Za obliczenie wysokoÊci S∏oƒca 22 VI: h = 90° – { + 23°27’= 90° – 49°40’+ 23°27’= 63°47’
w dniu 22 VI – 1 pkt
22 XII: h = 90° – { – 23°27’= 90° – 49°40’– 23°27’= 16°53’
Za obliczenie wysokoÊci S∏oƒca Odpowiedzi:
w dniu 22 XII – 1 pkt
WysokoÊç S∏oƒca 22 VI: 63°47’
WysokoÊç S∏oƒca 22 XII: 16°53’
9.
Obliczenie ró˝nicy wysokoÊci mi´dzy Diablakiem a Zawojà: 2
Za obliczenie ró˝nicy
1725 m n.p.m. – 530 m n.p.m. = 1195 m wysokoÊci – 1 pkt
Obliczenie ró˝nicy temperatur: Za obliczenie
0,6°C – 100 m
temperatury – 1 pkt
x – 1195
0,6°C . 1195 m
x = –––––––––––––––––––– = 7,17°C, w przybli˝eniu 7,2°C
100 m
Obliczenie temperatury na Diablaku: 4°C – 7,2°C = – 3,2°C
w w w. o p e r o n . p l 1
Geografia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Nr
Punktacja
Prawid∏owa odpowiedê
Kryteria oceny
zadania
zadania
10.
2
Za prawid∏owe podpisanie
szczyt
trzech elementów – 1 pkt
˝leb
Za prawid∏owe podpisanie
graƒ
wszystkich elementów – 2 pkt prze∏ćz
sto˝ek
piargowy
11.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
1
Za prawid∏owe podkreÊlenie r´dzina, mada, gleba górska, gleba bagienna, gleba wulkaniczna trzech nazw gleb – 1 pkt
12.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za prawid∏owe wskazanie
Obszar o najmniejszej sumie opadów: Pojezierze Kujawskie obszarów – 1 pkt
Uzasadnienie: cieƒ opadowy Za prawid∏owe podanie
Obszar o najwi´kszej sumie opadów: Karpaty uzasadnieƒ – 1 pkt
Uzasadnienie: opad orograficzny 13.
2
Za prawid∏owe
przyporzàdkowanie trzech
I
II
III
IV
elementów – 1 pkt
Za prawid∏owe
B
D
C
A
przyporzàdkowanie
wszystkich elementów – 2 pkt 14.
Wpisane kolejno: negroidalnej (czarnej) z mongoloidalnà 2
Za prawid∏owe uzupe∏nienie (˝ó∏tà), europeidalnej (bia∏ej), mongloidalnej (˝ó∏tej), trzech wpisów – 1 pkt
negroidalnà (czarnà)
Za prawid∏owe uzupe∏nienie wszystkich wpisów – 2 pkt
15.
A. dajka, B. batolit, C. lopolit, D. lakolit 2
Za prawid∏owe dopasowanie
trzech form – 1 pkt
Za prawid∏owe dopasowanie
czterech form – 2 pkt
16.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za poprawne nazwanie
A. êród∏o dolinne wst´pujàce (podp∏ywowe, hydrostatyczne, êróde∏ – 1 pkt
ascensyjne), wyst´puje na dnie lub zboczu doliny, woda Za wymienienie cech
wyp∏ywa z warstwy wodonoÊnej pod wp∏ywem ciÊnienia charakterystycznych – 1 pkt hydrostatycznego
B. êród∏o szczelinowe zst´pujàce (descensyjne, grawitacyjne, sp∏ywowe), woda wyp∏ywa z powodu dzia∏ania si∏y cià˝enia, wyst´puje w miejscach, w których powierzchnia Ziemi przecina szczelin´ w litych ska∏ach 17.
Linia A – dezurbanizacja
2
Za w∏aÊciwe podpisanie
Linia B – suburbanizacja
linii – 1 pkt
Nazwa etapu urbanizacji – reurbanizacja/rewitalizacja Za prawid∏owe okreÊlenie
procesu – 1 pkt
18.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za ka˝de wymienienie dwóch Konsekwencje spo∏eczne: zwi´kszanie siúdzia∏u konsekwencji (tak˝e wy∏àcznie procentowego ludnoÊci w wieku poprodukcyjnym; starzenie siśpo∏ecznych lub wy∏àcznie spo∏eczeƒstwa; zmniejszenie siĺudnoÊci w wieku ekonomicznych) – po 1 pkt
przedprodukcyjnym
Konsekwencje ekonomiczne: wzrost wskaênika obcià˝enia; problemy bud˝etowe; problemy na rynku pracy w w w. o p e r o n . p l 2
Geografia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Nr
Punktacja
Prawid∏owa odpowiedê
Kryteria oceny
zadania
zadania
19.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za podanie ka˝dego
stosowanie nowych odmian roÊlin i zwierzàt; nowoczesne rozwiàzania – po 1 pkt
procesy produkcji ˝ywnoÊci 20.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za prawid∏owe wpisanie
A. jćzmieƒ, B. orzeszki ziemne/arachidy, C. burak cukrowy, trzech nazw roÊlin – 1 pkt D. len, E. kakao
Za prawid∏owe wpisanie
wszystkich nazw roÊlin – 2 pkt 21.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za wymienienie trzech
A. trzoda chlewna, B. byd∏o, C. byd∏o, D. trzoda chlewna, hodowli – 1 pkt
E. drób
Za wymienienie wszystkich
hodowli – 2 pkt
22.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za logiczne wyjaÊnienie
Restrukturyzacja – zmiana profilu produkcji na przyk∏ad ka˝dego pojćia – po 1 pkt
w przemyÊle odejÊcie od energo- i surowcoch∏onnych ga∏źi.
Reprywatyzacja – proces polegajàcy na przywróceniu by∏ym w∏aÊcicielom prawa w∏asnoÊci (na przyk∏ad przedsi´biorstwo, nieruchomoÊç).
23.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
1
Za przedstawienie dwóch
fatalne rozwiàzania prawne dotyczàce sprzeda˝y produkowanej argumentów – 1 pkt
energii; szpeci krajobraz; powoduje szum i wibracje 24.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za przedstawienie czterech A. chemiczny, celulozowo-papierniczy przyk∏adów – 1 pkt
B. w∏ókienniczy, spo˝ywczy Za przedstawienie wszystkich C. metalurgiczny, hutnictwo przyk∏adów – 2 pkt
25.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
1
Za podanie trzech przyczyn 1. malejàca liczba podró˝nych
– 1 pkt
2. stare tory, stary tabor 3. rosnàce stawki przewozowe 26.
A. Norwegia, B. samochody, C. La Manche, D. wycieczkowiec, 2
Za podkreÊlenie trzech
E. Sopot
elementów – 1 pkt
Za w∏aÊciwe podkreÊlenie
wszystkich elementów – 2 pkt 27.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
2
Za ka˝de dwa prawid∏owo
Hydrosfera: zanieczyszczenie wód, sztuczna retencja podane przyk∏ady – po 1 pkt Pedosfera: zakwaszanie gleb, przyspieszanie erozji gleb 28.
NAFTA, OPEC, MERCOSUR
1
Za podkreÊlenie czterech
skrótów – 1 pkt
29.
A. ETA
2
Za poprawne podanie skrótu B. Hiszpania (Baskonia w Hiszpanii) organizacji – 1 pkt
Za poprawne podanie nazwy
kraju – 1 pkt
w w w. o p e r o n . p l 3