Gospodarka złapie wiatr w żagle - Biznes w Onet.pl

Page 1 of 3

7 sty, 12:30

Gospodarka złapie wiatr w żagle

Tagi: kryzys, gospodarka

2009 rok upływał pod znakiem gwałtownego wyhamowania aktywności gospodarczej w Polsce.

Czy rok 2010 przyniesie równie gwałtowne odbicie? Wiele na to wskazuje.

W I kw. 2009 r. tempo wzrostu PKB osiągnęło dołek (0,8 proc. r/r), a w II kw. minima ustanowiły dynamiki

konsumpcji (1,5 proc. r/r) oraz inwestycji (-3,0 proc. r/r). III kw. przyniósł już przyspieszenie wzrostu

konsumpcji i wyhamowanie spadku inwestycji, a wzrost PKB sięgnął 1,7 proc. r/r. Dobre bieżące dane

makroekonomiczne, a także wyraźny wzrost wskaźników koniunktury, sugerują, że ostatni kwartał 2009 r.

przyniesie dalszą poprawę wyników polskiej gospodarki, z tempem wzrostu PKB zbliżającym się do 3 proc.

(nasza obecna prognoza to 2,8 proc.).

Próg 3 proc. tempa wzrostu PKB polska gospodarka powinna przekroczyć w 2010 r. W całym roku

oczekujemy 3,5 proc. Przemawiają za tym zarówno czynniki krajowe, jak i zmiany w otoczeniu zewnętrznym.

Dobre wieści

III kw. 2009 r. był pierwszym od połowy 2008 r., w którym większość gospodarek tworzących strefę euro

odnotowała wzrost PKB (w ujęciu kwartał do kwartału). Najbardziej istotna z punktu widzenia polskiej

wymiany towarowej, gospodarka niemiecka wzrosła w III kw. o 0,7 proc. kw./kw. wobec wzrostu o 0,4 proc.

w całej strefie euro. Według najnowszej projekcji EBC z grudnia 2009 r., w nadchodzącym roku strefa euro

powinna odnotować wzrost w przedziale 0,1-1,5 proc. Na tle tegorocznego spadku, który EBC szacuje na 3,9-

4,1 proc., różnica jest bardzo wyraźna.

Historycznie, tak silne zmiany dynamiki PKB w strefie euro skutkowały znacznym wzrostem popytu na polskie

dobra eksportowe. Stopniowo poprawiająca się (choć wciąż ujemna) dynamika eksportu, a także widoczne od

kilku miesięcy lepsze nastroje eksporterów, pozwalają oczekiwać, że czynnik ten będzie stymulował wzrost

również w 2010 r.

Optymistyczne sygnały napływają również z kraju. Po rekordowych spadkach w pierwszej połowie 2009 r.,

stabilizuje się (na razie na niskich poziomach) zaufanie konsumentów. Ma to związek z wyhamowaniem

negatywnych tendencji na rynku pracy. Jesienią 2009 r. zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw przestało

spadać, co w połączeniu z widoczną w badaniach koniunktury GUS poprawą prognoz przyszłego zatrudnienia

sugeruje, że proces zwolnień, związany z cięciem kosztów, zakończył się (w miesiącach zimowych możliwe są

jeszcze zwolnienia o podłożu sezonowym). Z ograniczoną skalą redukcji zatrudnienia spójny jest tylko

umiarkowany wzrost bezrobocia (do 11,4 proc. w listopadzie 2009 r.), które pozostaje dalekie od

alarmistycznych poziomów z początku dekady. Skala spowolnienia gospodarczego okazała się zbyt mała, by

doprowadzić do znaczącego wzrostu bezrobocia.

Z drugiej strony polskie przedsiębiorstwa wstrzymały się z masowymi zwolnieniami nierzadko dopiero co

zatrudnionych pracowników (pamięć o trudnościach i wysokich kosztach pozyskania pracowników w latach

2007-2008 okazała się żywa). Oczekujemy, że stopa bezrobocia osiągnie maksimum na początku 2010 r.

(spore znaczenie będzie miało tu oddziaływanie czynników sezonowych) na poziomie nieznacznie

przekraczającym 12 proc.

Przygotowani na odbicie

Konsekwencją utrzymywania przez przedsiębiorstwa pewnego nadzatrudnienia jest stabilizacja dynamiki płac

na niskich poziomach; firmy nie mają obecnie potrzeby odbudowy zatrudnienia i podnoszenia płac.

Z punktu widzenia nastrojów konsumenckich i perspektyw konsumpcji w 2010 r. jest to jednak o wiele

bardziej korzystna sytuacja, niż gdyby tempo płac było nieco wyższe, za to redukcja etatów miałaby bardziej

masowy wymiar. Oczywiście, trudno oczekiwać konsumpcyjnego boomu, jednak zapoczątkowane w III kw.

http://biznes.onet.pl/gospodarka-zlapie-wiatr-w-zagle,18490,3106194,1,drukuj

2010-01-10

Gospodarka złapie wiatr w żagle - Biznes w Onet.pl

Page 2 of 3

2009 r. odbicie powinno być kontynuowane w 2010 r. Prognozujemy, że wzrost konsumpcji w nadchodzącym

roku będzie zbliżony do tempa wzrostu PKB, sięgając 3,0-3,5 proc.

Pozytywne zmiany widoczne są również po podażowej stronie gospodarki. Stopniowo zmniejsza się odsetek

przedsiębiorstw przemysłowych sygnalizujących nadmierny stan zapasów. Odbudowujący się popyt powinien

sprzyjać pogłębieniu się tej tendencji. Wzrasta również (na razie bardzo powoli) wykorzystanie mocy

wytwórczych. Sugeruje to, że wkrótce możemy mieć do czynienia z powrotem dynamiki inwestycji powyżej

zera.

W tym kontekście pozytywnym zaskoczeniem, i równocześnie dobrym prognostykiem na nadchodzące

kwartały, jest wspomniane wyhamowanie dynamiki inwestycji w III kw. 2009 r. Warto przypomnieć, że

w czasie poprzedniego spowolnienia gospodarczego ujemna dynamika inwestycji utrzymała się przez

dziewięć kwartałów; za bardzo szybkim wyhamowaniem spadku inwestycji może stać widoczne w miesiącach

letnich ożywienie w budownictwie (głównie w realizacji inwestycji infrastrukturalnych). Jeśli jednak scenariusz

odbudowującego się popytu zrealizuje się, to rosną szanse na inwestycje na „lekkim plusie” (według naszych

prognoz ok. 2 proc).

Odbudowa popytu na polski eksport, wsparta stabilizacją nastrojów konsumentów i perspektywą ożywienia

w inwestycjach, kreśli obraz wyraźnego, dynamicznego odbicia polskiej gospodarki w 2010 r. Czy skłoni on

RPP do równie szybkich podwyżek stóp procentowych?

Odpowiedź na to pytanie zależy od przebiegu procesów inflacyjnych. Efekty bazy z I połowy 2009 r.

w zestawieniu ze zmianami na rynku pracy, jakie zaszły przez ostatni rok, powinny sprzyjać spadkowi inflacji

mimo równoczesnego przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Jednakże, zapowiedziane już podwyżki cen

administracyjnych (energia elektryczna), akcyzy (papierosy) czy opłat paliwowych (olej napędowy) mogą

poważnie ograniczyć skalę tego spadku. Prognozujemy, że inflacja w miesiącach letnich osiągnie minimum na

poziomie ok. 2 proc.

Obronić się przed inflacją

W drugiej połowie roku, za sprawą wygaśnięcia efektu bazy, a także prawdopodobnej presji ze strony cen

żywności i paliw (częściowo łagodzonej umacniającym się złotym), inflacja może ponownie zacząć rosnąć,

sięgając według naszych prognoz ok. 2,5 proc. na koniec 2010 r.

Dla RPP będzie to czytelny sygnał do rozpoczęcia cyklu podwyżek stóp procentowych. Sygnał ten będzie

jeszcze silniejszy, jeśli towarzyszyć mu będzie stopniowy wzrost popytu konsumpcyjnego, a także poprawa

sytuacji na rynku pracy. Jej przejawem może być wystąpienie punktu zwrotnego na dynamice płac i stopie

bezrobocia.

W drugiej połowie 2010 r. stopy procentowe zaczną prawdopodobnie podnosić główne banki centralne, w tym

Europejski Bank Centralny. Bezprecedensowe tempo i skala obniżek stóp na przełomie 2008 i 2009 r.

sugeruje, również w przypadku Polski, że zacieśnianie polityki monetarnej może przebiegać także

w zdecydowany sposób, choć jego koncentracja przypadnie raczej na 2011 r. Pierwszej podwyżki stóp

procentowych w Polsce można oczekiwać na przełomie III i IV kw. 2010 r., a do końca 2010 r. bazowa stopa

RPP może wzrosnąć do 4 proc. O ile wzrost gospodarczy nie ulegnie zahamowaniu, podwyżki te będą

kontynuowane w 2011 r., a stopa RPP może wówczas sięgnąć 5 proc. lub nawet przekroczyć ten poziom.

Wektory 2009 rozdane!

Radosław Cholewiński

Private Banking

http://biznes.onet.pl/gospodarka-zlapie-wiatr-w-zagle,18490,3106194,1,drukuj

2010-01-10

Gospodarka złapie wiatr w żagle - Biznes w Onet.pl

Page 3 of 3

Copyright 1996-2010 Grupa Onet.pl SA

http://biznes.onet.pl/gospodarka-zlapie-wiatr-w-zagle,18490,3106194,1,drukuj

2010-01-10