Zad.1. Obliczyć zawartość wody krystalizacyjnej w M K

=39*2+16+2*27+3*16+

2O•Al2O3•6SiO2

500g kamienia gipsowego CaSO4•2H2O. Odp: 104,6g

6*28+12*16 = 556 g/mol

M CaSO

M

4*2H2O = 40+32+4*16+2*18 = 172 g/mol

K2O= 94 g/mol

M 2H

M

= 102 g/mol

2O = 2*18 =36 g/mol

Al2O3

M 6SiO2 = 360 g/mol

172 g CaSO4*2H2O – 36 g H2O

% K2O

% Al2O3

% SiO2

500 g CaSO4*2H2O – x H2O

556 g – 100% 556 g – 100%

100% - 16,9%

x = 104,6g

94 g – x

102 g – x

-

18,3%

=

x =

x =

Zad.2. Obliczyć w procentach zawartość tlenków w 16,9%

18,3%

64,8%

składniku gliny - kaolinicie o wzorze chemicznym Zad.7. Ile gramów uwodnionego siarczanu cynku Al2O3•2SiO2•2H2O. Odp.: Al2O3 – 39,5%; SiO2 – 46,5%;

H

ZnS04•6H2O można otrzymać przez rozpuszczenie

2O-14%.

M

w kwasie siarkowym 130,7 g cynku? Odp.: m=539 g.

Al2O3•2SiO2•2H2O = 2*27+3*16 + 2*28+4*16 + 2*18

= 258 g/mol

M ZnS04•6H2O = 65+32+4*16+6*18 = 269 g/mol M Al

= 102 g/mol

2O3

M 2SiO = 120 g/mol

2

Zn + H2SO4 → ZnS04 + H2

M 2H

2O = 36 g/mol

% Al

65 g Zn – 269 g ZnS0

2O3

% SiO2

% H2O

4•6H2O

258 g – 100% 258 g – 100%

100% - 39,5%

130,7 g Zn – x

102 g – x

120 g – x

- 46,5% = 14%

x = 104,6g ZnS04•6H2O

x = 39,5%

x = 46,5%

Zad.8. Ile litrów tlenu zużywa się podczas spalania

Zad.3. Ile dm3 wody należy dodać, aby gaszenie jednego litra a) etanu C2H6, b) etylenu C2H4, c) (uwadnianie) 100kg wapna palonego przebiegało acetylenu C2H2? Odp.: a) 3,5 dm3; b) 3,0 dm3; c) 2,5

w sposób stechiometryczny. Dla uproszczenia

dm3.

należy pominąć wodę traconą przez odparowanie 1 litr = 1 dm3 (założenie: warunki normalne p=1013hPa i na skutek egzotermiczności procesu. Odp.: V=32dm3.

T=00C=273K obj gazu 22,4 dm3/mol)

M CaO = 40+16 = 56 g/mol (mg/mol, kg/mol, t/mol) 2C

→

2H6 + 7O2 → 4C02 + 6H2O

C2H4 + 3O2

2C02 + 2H2O

M H2O = 18 g/mol

2*22,4dm3 – 7*22,4dm3 22,4dm3 – 3*22,4dm3

1 dm3 – x

1 dm3 – x

CaO + H2O → Ca(OH)2

d H2O=1g/cm3=1 g/dm3

x = 3,5%

x = 3%

56 kg CaO – 18 kg H

d=m/V

2O

2C2H2 + 5O2 → 4C02 + 2H2O

100 kg CaO – x H

V=m/d = 32kg/1kg/dm3 =

2O

2*22,4dm3 – 5*22,4dm3

x = 32,14 = 32kg

32 dm3

1 dm3 – x

x = 2,5%

Zad.4.Obliczyć, ile wapna palonego i jaką objętość

Zad.9. Przez wyprażenie 50 g wapienia otrzymano dwutlenku węgla (w warunkach p = 1atm, t=23°C) 20 g dwutlenku węgla. Jaka jest procentowa otrzyma się z wypalenia jednej tony wapienia, zawartość węglanu wapniowego w tym wapieniu?

zakładając że z powodu zanieczyszczeń surowca

Odp.: 91%

oraz niecałkowitego rozkładu CaCO3 wydajność

procesu wyniesie 80%. Odp.: VCO2=194,1 m3;

M CaCO =40+12+3*16=100 g/mol

3

mwap.pal.=448,4kg

M CO2 = 12+2*16 =44 g/mol

M CaCO =40+12+3*16=100g/mol

3

(mg/mol, kg/mol, t/mol)

CaCO3 → CaO + CO2

M CaO = 40+16 = 56 g/mol

100 g CaCO

50 g CaCO

3 – 44 g CO2

3 – 100%

x – 20 g CO

45,5 g CaCO – x

3

m CaO

V

2

CO2

x = 45,5 g

x = 91%

CaCO

CaCO3

3 → CaO + CO2

pV = nRT V=nRT/p

100 t CaCO3 – 56 t CaO T=230C + 273= 296K

Zad.10. Reakcja syntezy amoniaku z wodoru i 1 t CaCO – x

3

CaO

p = 1atm = 1013hPa

azotu w warunkach przemysłowych przebiega

x = 0,56 t = 560 kg

R= 83,1 hPa*dm3/mol*K

z 25%-ową wydajnością. Obliczyć, ile dm3 azotu (przy wydajności 100%)

n CO2=n CaO=m/M=560kg/56k

wzięto do reakcji, jeżeli otrzymano 100dm3

g/mol = 10 moli

amoniaku (warunki normalne). Odp.: VN2=200dm3.

V= 10moli*83,1hPa*dm3/mol*K

N

→

2 + 3 H2

2NH3

* 296K/1013 hPa = 242,8

22,4dm3 – 2*22,4dm3 50 dm3 N2 – 25%

dm3

x – 100 dm3

x – 100%

(przy wydajności 80%)

(przy wydajności 80%)

x = 50 dm3

x = 200 dm3

560 kg CaO – 100%

242,8 dm3 CO2 – 100%

(przy wydajności 25%)

(przy wydajności 100%)

x – 80%

x – 80%

x = 448 kg CaO

x = 194,2 dm3 CO

2

Zad.5. Który ze związków jest bogatszy w żelazo —

syderyt FeCO3 czy piryt FeS2?

Odp.: FeCO3- 48,19%Fe; FeS2- 46,53%Fe. Bogatszy w Fe

jest syderyt.

FeCO

3

FeS2

M FeCO = 56+12+3*16=

M

= 56+2*32= 120

3

FeCO3

116 g/mol

g/mol

M Fe= 56 g/mol

M Fe= 56 g/mol

116 g – 100%

120 g – 100%

56 g – x

56 g – x

x = 48,2% Fe

x = 46,6% Fe

Bogatszy w Fe jest syderyt.

Zad.6. Podać skład procentowy ortoklazu w przeliczeniu na tlenki. Wzór ortoklazu

K2Al2Si6O16.

K2Al2Si6O16 = K2O•Al2O3•6SiO2. Odp.: K2O-16,92%;

Al2O3-18,32%; SiO2-64,76%.