A U T O M A T Y K A

Sterowniki programowalne PLC

Podstawy, część 5

kund, 327,67 sekund i†3276,7 sekund.

Wykorzystuj¹c inne bloki programo-

we, liczniki czasu moøna zaprogramo-waÊ dla wiÍkszych przedzia³Ûw cza-

sowych.

Przekaüniki czasowe

Liczniki czasu w†PLC moøna po-

rÛwnaÊ do przekaünikÛw czasowych

uøywanych w†klasycznym uk³adzie sterowania. W†przyk³adzie z†rys. 70 normalnie otwarty (NO) styk prze³¹cznika (S1) jest po³¹czony szeregowo z†przekaünikiem czasowym (TR1). W†tym

Rys. 68.

przyk³adzie przekaünik ustawiony zo-Liczniki czasu

sta³ na 5†sekund. Kiedy S1 zostanie Liczniki czasu s¹ urz¹dzeniami, ktÛ-

zamkniÍty, TR1 rozpocznie odliczanie.

re zliczaj¹ przyrosty czasu. Sygnalizacje Po up³ywie 5†sekund TR1 zamknie

úwietlne s¹ jednym z†przyk³adÛw,

swoje dodatkowe normalnie otwarte

w†ktÛrym wykorzystuje siÍ liczniki cza-styki TR1 zapalaj¹c lampkÍ PL1. Kiedy su (rys. 68). Liczniki czasu uøywane s¹

styk S1 zostanie otwarty, styki TR1

W†przedostatniej czÍúci

w†nich do odmierzania odcinkÛw czasu otwieraj¹ siÍ natychmiast gasz¹c lam-

naszego kursu

miÍdzy zmianami úwiate³.

pkÍ PL1. Taki przekaünik czasowy na-zywany jest przekaünikiem ze zw³ok¹

przedstawiamy dwa proste

po za³¹czeniu.

przyk³ady aplikacji

sterownikÛw PLC oraz

OpÛünienie po za³¹czeniu (TON)

Sygna³ wyzwalaj¹cy (logiczna 1) na

przybliøamy zagadnienia

wejúciu (IN) licznika czasu typu TON

zwi¹zane ze stosowaniem

rozpoczyna odliczanie ustawionego cza-Rys. 69.

su - (PT). Po osi¹gniÍciu wartoúci za-

analogowych wejúÊ i†wyjúÊ

danej, za³¹czony jest bit stanu licznika

w†systemach sterowania.

Liczniki czasu reprezentowane s¹

czasu (bit - T). Bit T†jest wewnÍtrznym

Prezentowane aplikacje

w†schemacie drabinkowym przez pros-

stanem licznika czasu i†nie jest poka-tok¹t (rys. 69). Licznik czasu rozpoczy-zany na jego graficznym symbolu. Licz-

wzbogacono przyk³adami

na zliczanie po otrzymaniu sygna³u ze-nik czasu zeruje odliczone wartoúci cza-

prostych programÛw

zwolenia. Wyjúcie licznika czasu jest su, kiedy wejúcie wyzwalaj¹ce zmienia w†stanie logicznym 0 tak d³ugo, jak ak-stan logiczny na 0.

napisanych

tualnie odmierzany czas jest krÛtszy od W†kolejnym przyk³adzie, wykorzys-

w jÍzyku drabinkowym.

wartoúci zadanej czasu. Kiedy aktualnie tuj¹cym liczniki czasu, prze³¹cznik pod-zmierzony czas bÍdzie d³uøszy od war-

³¹czony jest do wejúcia 1 (I0.3), a†lam-toúci zadanej, to wyjúcie licznika czasu pka pod³¹czona jest do wyjúcia 2†(Q0.1) zmieni siÍ do stanu logicznej 1. Sterow-

- rys. 71.

nik S7-200 uøywa dwÛch typÛw cz³o-

Kiedy prze³¹cznik zostaje zamkniÍ-

nÛw czasowych: opÛünienie po za³¹cze-ty, wejúcie 1†przyjmuje stan logiczny 1, niu (TON) oraz opÛünienie po za³¹cze-ktÛry powoduje wyzwolenie licznika

niu z†podtrzymaniem (TONR).

czasu T37. Wybrano podstawÍ czasu

o†wartoúci 100 ms (.100 s), zaú wartoúÊ

Liczniki czasu w†sterownikach

S7-200

Liczniki czasu w†S7-200 maj¹ na-

Tab. 4.

stÍpuj¹ce podstawy czasu: 1ms, 10ms Typ

Podstawa

CPU 212

CPU 214

i†100ms. Maksymalna wartoúÊ zliczo-

czasu

na wynosi odpowiednio 32,767 se-

TON

1 ms

T1..T32,

T32 i T96

TONR

T0

T0 i T64

TON

10 ms

T33..T36

T33..T36,

TONR

T1..T4

T97..T100

T1..T4,

T65..T68

TON

100 ms

T37..T63

T37..T63,

TONR

T5..T31

T101..T127

T5..T31,

T69..T95

Podtrzymanie

T0..T31

T64..T95

Rys. 70.

Elektronika Praktyczna 5/2000

35

A U T O M A T Y K A

zadana (PT) jest rÛwna 150.

Liczniki czasu w†S7-200

Odpowiada to 15 sekundom

Model CPU212 posiada 64 liczniki

(.100 s x†150). Lampka zapali

czasu, a†CPU214 ma ich 128. Numer

siÍ wiÍc po 15 s od momentu

licznika czasu (T) okreúla jego podsta-za³¹czenia prze³¹cznika. Jeúli

wÍ czasu oraz czy jest to licznik z†pod-prze³¹cznik zostanie otwarty

trzymaniem, czy nie. Wykaz dostÍpnych przed up³yniÍciem czasu 15

licznikÛw pokazano w†tab. 4.

s, to lampka zostanie wy³¹-

czona. Ponowne za³¹czenie

Przyk³ad wykorzystania licznika

spowoduje, øe licznik czasu

czasu

rozpocznie odliczanie od 0.

W†przyk³adzie z†rys. 73 zbiornik bÍ-

W†kolejnym programie

dzie nape³niany dwoma substancjami

zilustrowano przyk³adowo

chemicznymi, nastÍpnie zostan¹ one

Rys. 71.

elastycznoúÊ systemu PLC -

wymieszane i†wypompowane. Po wciú-

rys. 72. Poprzez przeprogra-

niÍciu przycisku Start (wejúcie 1†- I0.0), mowanie styku T37 na styk

program uruchomi pompÍ 1, sterowan¹

normalnie zamkniÍty, funkcja

przez wyjúcie 1 (Q0.0). Pompa 1 uru-uk³adu zosta³a zmieniona,

chomi siÍ na 5†s, nape³niaj¹c zbiornik aby powodowaÊ wy³¹czenie

pierwsz¹ substancj¹, po czym wy³¹czy úwiat³a wskaünika tylko wte-siÍ. NastÍpnie program uruchomi pom-dy, gdy licznik czasu jest wy-

pÍ 2, sterowan¹ przez wyjúcie 2 (Q0.1).

³¹czony. Zmiana funkcjono-

Pompa uruchomi siÍ na 3†s nape³niaj¹c wania zosta³a wykonana bez

zbiornik drug¹ substancj¹. NastÍpnie modernizacji okablowania

program uruchomi silnik mieszad³a

wejúÊ/wyjúÊ sterownika.

pod³¹czonego do wyjúcia 3 (Q0.2) i†na-st¹pi mieszanie substancji przez 60 s.

OpÛünienie po

Po wymieszaniu program otworzy za-

Rys. 72.

za³¹czeniu

wÛr spustowy sterowany przez wyjúcie z†podtrzymaniem

4 (Q0.3) i†uruchomi pompÍ 3 sterowa-

(TONR)

n¹ przez wyjúcie 5 (Q0.4). Pompa 3

Licznik czasu TONR dzia-

wy³¹czy siÍ po 8s, a†ca³y proces siÍ

³a w†podobny sposÛb jak

zatrzyma.

TON. Istnieje tylko jedna rÛø-

Uk³ad sterowania wyposaøono takøe

nica. TONR zlicza czas, gdy

w†przycisk Stop do³¹czony do wejúcia wejúcie wyzwalaj¹ce jest za-2 (I0.1).

³¹czone, lecz nie jest kasowa-

AC

ny, kiedy zostanie ono wy³¹-

czone. Tego typu licznik cza-

Artyku³ opracowany na podstawie su musi byÊ skasowany za

podrÍcznika ìPodstawy sterownikÛw pomoc¹ instrukcji kasowania

programowalnych PLCî firmy Sie-

RESET (R).

mens.

Rys. 73.

36

Elektronika Praktyczna 5/2000