Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
POZIOM ROZSZERZONY
Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Odpowiedzi niezgodne z poleceniem (nie na temat) są traktowane jako błędne. Komentarze wykraczające poza zakres polecenia nie podlegają ocenianiu.
Gdy do jednego polecenia zdający podaje kilka odpowiedzi (jedną prawidłową, inne nieprawidłowe), to nie otrzymuje punktów za żadną z nich.
Jeżeli polecenie brzmi: Napisz równanie reakcji... , to w odpowiedzi zdający powinien napisać równanie reakcji chemicznej, a nie jej schemat.
Niewłaściwy dobór lub brak współczynników w równaniu reakcji powoduje utratę 1 punktu za zapis tego równania.
W rozwiązaniach zadań rachunkowych oceniane są: metoda, wykonanie obliczeń i podanie wyniku z jednostką. Błędny zapis jednostki lub jej brak przy ostatecznym wyniku liczbowym wielkości mianowanej powoduje utratę 1 punktu. W obliczeniach wymagane jest poprawne zaokrąglanie wyników liczbowych.
Całkowicie poprawne rozwią zanie zadań , uwzglę dniają ce inny tok rozumowania niż w podanym schemacie punktowania, należ y ocenić pełną
liczbą punktów.
Za poprawne obliczenia będące konsekwencją zastosowania niepoprawnej metody zdający nie otrzymuje punktów.
Za poprawne spostrzeżenia i wnioski będące konsekwencją niewłaściwie zaprojektowanego doświadczenia zdający nie otrzymuje punktów.
Za napisanie wzorów strukturalnych zamiast wzorów półstrukturalnych (grupowych) nie odejmuje się punktów.
Zapis „↓”, „↑” w równaniach reakcji nie jest wymagany.
W równaniach reakcji, w których ustala się stan równowagi, brak „⇄” nie powoduje utraty punktów.
Elementy odpowiedzi umieszczone w nawiasach nie są wymagane.
1
Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
ie
Punktacja
na
Kryteria oceniania
d
Uwagi
a
Oczekiwana odpowiedź
za
Z
sumaryczna
czynność
Np.:Za określenie masy próbki pozostałej po rozpadzie (0,25g)
Moż liwe są inne
1
sposoby
1.
2
rozwią zania
tego
Za obliczenie liczby atomów siarki pozostałych w próbce (0,043· 1023 atomów)
1
zadania!
Za poprawne napisanie równania rozpadu izotopu siarki-35
moż na uż yć :
0
2. 35 0 35
e
1
1
S → β + Cl
-1 zamiast β
16 -1 17
a) Za poprawne określenie liczby elektronów w jonie (18)
1
3.
2
b) Za poprawne podanie liczby wiązań σ i π (liczba wią zań σ = 2, liczba wią zań π = 1)
1
a) Za poprawne określenie położenia pierwiastka w układzie okresowym ( blok d, grupa 6, okres 4)
1
4.
2
b) Za poprawnie zapisana konfiguracje elektronową ([Ar]4s13d5 lub [Ar] 3d54s1 )
1
Za poprawne przyporządkowanie molekuł w trzech - kolumnach 2 pkt, za poprawne przyporządkowanie w dwóch - kolumnach 1 pkt. Poprawne podanie przykładów w jednej kolumnie 5. – 0 pkt
2
2
R
U
U i R
Al, S2-
2-
Cu2+, NO -
, H
3
SO3
2O2, H2
Za poprawne wyznaczenie liczby moli produktów reakcji (3,75 mola)
1
6.
2
Za poprawne obliczenie ciśnienia w naczyniu z zakładaną dokładnością (1193,52hPa)
1
7. Za poprawne określenie stężenia nasyconego roztworu NaCl (27,1%)
1
1
8. Za poprawne określenie rodzaju roztworu węglanu litu (roztwór nienasycony)
1
1
2
Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
a) Za poprawne napisanie równania reakcji (np. K3PO4 + MgCl2 + NH4Cl → MgNH4PO4↓ + 3KCl
1
b) Za poprawne wyznaczenie liczb moli jonów ortofosforanowych(V) w próbce (0,0005 mola)
1
9.
3
Za poprawne obliczenie stężenia molowego jonów ortofosforanowych(V) w roztworze 1
(0,01 mola/dm3)
10. Za poprawne wskazanie soli ulegających hydrolizie kationowej (MnSO4, Al(NO3)3)
1
1
Za poprawne napisanie równań reakcji po 1pkt
dla probówki III
mogą być napisane
Probówka III: 2NH +
dwa równania dla
4 + S2- + 2H2O ⇄ 2NH3· H2O + H2S
obu jonów z wodą
Probówka V: CO 2-
3 + 2H2O ⇄ H2CO3 + 2OH-
11.
3
3
lub CO 2-
3 + 2H2O ⇄ CO2· H2O + 2OH-
lub CO 2-
-
3 + H2O ⇄ HCO3 + OH-
Probówka VI: CH3COO- + H2O ⇄ CH3COOH + OH-
a) Za poprawnie zaprojektowane doświadczenie
Cu
Cu
I.
II.
1
12.
2
H2SO4(rozc)
HNO3(rozc)
b) Za poprawnie podane obserwacje np .(w probówce I brak zmian, a w probówce drugiej wydziela
1
się bezbarwny gaz)
3
Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
Za poprawnie podaną obserwację i adekwatne do tego wnioski 1pkt
Doświadczenie
Obserwacja
Wniosek
Zmiana barwy roztworu K2CrO4 z Jony chromianowe(VI) ( lub jony
2-
A.
ż ółtej na pomarań czową
CrO4 ) są nietrwałe w ś rodowisku
1
kwaś nym
13.
Zmiana barwy roztworu K2Cr2O7 z Jony dichromianowe(VI) ( lub jony
2
pomarań czowej na zieloną
Cr
2-
2O7 )
w ś rodowisku kwaś nym
mają własnoś ci utleniają ce lub (są
utleniaczem lub redukują się do Cr3+
1
B.
lub inne prawidłowe sformułowanie
wskazują ce na własnoś ci utleniają ce
jonu dichromianowego (VI))
2-
2-
14. Za poprawnie zapisane równanie reakcji (2CrO4 + 2H+ ⇄ Cr2O7 + H2O)
1
1
Za poprawne podanie wzorów produktów reakcji
15.
1
1
K2Cr2O7 + 3K2SO3 + 4H2SO4 → Cr2(SO4)3 + 4 K2SO4 + 4H2O
a) Za poprawne wskazanie wzorów kwasów (H
+
3O+, NH4 )
1
16.
2
b) Za poprawnie napisane równanie reakcji (H
+
3O+ + F- ⇄ HF + H2O lub NH4 + F- ⇄ HF+ NH3)
1
17. Za poprawne wskazanie odpowiedzi - ( c )
1
1
Za poprawną metodę obliczenia stężenia reagenta B np:
18. v1 = k[A]3[B]-2
1
2
v2 = k(3[A])3(x[B])-2
4
Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
v2=3 v1
Za poprawne obliczenie stężenia i podanie odpowiedzi ( podstawienie do równania v2=3v1 wyraż eń
na v2 i v1 i rozwią zanie powstałego równania ( x=3) odp: stęż enie reagenta B należ y zwię kszyć 3
1
razy)
Za poprawną metodę obliczenia entalpii tworzenia glukozy
1
19. (∆ H = 6 ∆ H1 + 6 ∆ H2 +(- ∆ H3))
2
Za poprawne obliczenie entalpii tworzenia glukozy (∆ H = -1273,3 kJ/mol)
1
Za poprawne wyznaczenie stężeń jonów Ag + i Cl ¯
1
([Ag+] = 4 • 10-6mol/dm3 i [Cl-] = 3 • 10-5mol/dm3)
Za poprawne obliczenie iloczynu jonowego soli
20.
1
3
(Ij = 1,2• 10-10)
Za poprawnie podany wniosek dotyczący wytrącenia osadu
1
(Osad się nie wytrą ci)
Za każde poprawnie podane równanie reakcji po 1 pkt
21.
-
2
2
(A(-): Fe – 2e- → Fe 2+ ; K(+): 2H2O + O2 + 4e-→ 4OH )
Za poprawnie podany przykład substancji
22.
1
1
(dowolny kwas typy HX lub jego rozpuszczalna w wodzie sól metalu cięż kiego)
Za poprawną metodę wyznaczenia czasu elektrolizy
1
23.
2
Za poprawne obliczenie czasu elektrolizy
1
(7720 s lub 128 min 40 s lub 2 h 8 min 40 s)
Za poprawnie napisane równanie reakcji elektrodowej
24.
1
1
(2H2O - 4e- → O2 + 4H + lub H2O - 2e- → 1/2O2 + 2H +)
Za poprawnie podany wzór wraz z nazwą
25.
1
1
(CH3─ CH2─ CH3 – propan)
5
Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
Za poprawnie napisane równanie reakcji nitrowania toluenu:
Inny możliwy
1
produkt reakcji
26
2
Za poprawnie napisane równanie reakcji nitrowania nitrobenzenu:
H2SO4
1
+
HNO
3
+
H2O
Inny możliwy
produkt reakcji
Za każde poprawnie podane równanie reakcji po 1 pkt
(CH2═ CH─ CH3 + Cl2 → CH2═ CH─ CH2Cl + HCl
27.
3
3
CH2═ CH─ CH2Cl + NaOH → CH2═ CH─ CH2OH + NaCl
CH2═ CH─ CH2OH + H2O2 ― kat. → HOCH2─ CH(OH)─ CH2OH
a) Za poprawnie napisany bilans elektronowy
1
-I +III +VII +II
(C – 4e¯ → C , Mn + 5e¯ → Mn)
28. b) Za poprawnie dobrane współczynniki w równaniu reakcji
2
(5C2H5OH + 4MnO4¯ + 12H+ → 5CH3COOH + 4Mn2+ + 11H2O)
1
6
Próbny egzamin maturalny z chemii 2011r.
Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony
Za poprawną metodę ustalenia stosunku molowego pierwiastków
1
29. Za poprawnie podany wzór empiryczny
2
(C4H10O )
1
Za każde poprawnie podane pary izomerów po 1 pkt
np:
COOH
COOH
COOH
COOH
30.
|
|
|
|
H
2
2
― C ―OH
HO ― C ―H
H ― C ―OH
H ― C ―OH
|
|
i
|
|
HO ― C ―H
H ― C ― OH
HO ― C ―H
H ― C ― OH
|
|
|
|
COOH
COOH
COOH
COOH
Za poprawne określenie budowy trzech cukrów – 2 pkt, dwóch cukrów – 1 pkt, jednego – 0 pkt 31.
2
2
(np.: celuloza – B., sacharoza – A. i C., skrobia – A.)
Za poprawne podanie nazw czterech związków – 2 pkt, trzech lub dwóch nazw -1 pkt, jednej lub
każ de
inne
poprawne
nazwy – 0 pkt
przyporzą dkowanie
(np.: glikol (gliceryna, sacharoza lub inny cukier nieredukują cy),
32.
2
2
(np.: biuret (peptyd, białko),
(np.: glukoza (maltoza, laktoza, fruktoza),
(dowolny kwas organiczny lub nieorganiczny)
a) Za poprawne wskazanie probówek w których zaszła denaturacja (II, IV, V)
1
33. b) Za poprawne wyjaśnienie zjawiska wysalania białka
2
1
(np.: dehydratacja i agregacja czą steczek białka w zolu)
7