SZPITALI
Mgr Karolina
Sobczyk
•
DEFINICJE
•
ZAŁOŻENIA PLANU B
•
ZAPISY USTAWY O DZIAŁALNOŚCI
LECZNICZEJ
•
PROCES LIKWIDACJI
•
PROCES PRZEKSZTAŁCANIA SZPITALI
•
STATYSTYKI
•
EFEKTY KOMERCJALIZACJI
•
WNIOSKI
•
Komercjalizacja – polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę
•
Prywatyzacja – polega na rozporządzaniu
wszystkimi składnikami materialnymi i
niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez sprzedaż przedsiębiorstwa, wniesienie przedsiębiorstwa do spółki, oddanie
przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania Ustawa z 30 sierpnia 1996 o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych
•
Odpowiedź na weta do ustaw (XI. 2008)
•
Program wspierający proces przekształceń SPZOZ-ów w spółki prawa handlowego
•
Przejęcie długów przez samorząd
•
Przekształcenie w spółkę restrukturyzacja
dotacja celowa dla samorządu (jedynie dla zobowiązań publicznoprawnych – ok. 25%)
•
Bariera: wskaźnik zadłużenia <46%, dług szpitala <60% budżetu gminy, brak zadłużenia
•
Spowolnienie gospodarcze – stagnacja wydatków publicznych na ochronę zdrowia
•
Przepisy ustawy o działalności leczniczej z 15
kwietnia 2011 roku
•
Fundusze unijne nowa perspektywa finansowa w 2014 roku
•
Aktywność sektora prywatnego i prywatnego kapitału w ochronie zdrowia
Ujemny wynik
finansowy
Pokrycie ujemnego
Brak pokrycia ujemnego
wyniku finansowego
wyniku finansowego
przez organ tworzący
przez organ tworzący
Przekształcenie SPZOZ-
u
Likwidacja SPZOZ-u
•
2012 – pierwszy rok obrotowy rozpoczęty po dniu wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej z dnia 15.04.2011 roku
•
2013 – minie termin zatwierdzenia sprawozdań finansowych za rok 2012
•
2013 – najczęściej jeszcze w tym roku minie termin na pokrycie ujemnych wyników
finansowych przez organy tworzące
•
likwidacja następuje w drodze
rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały
właściwego organu podmiotu tworzącego
•
zaprzestanie udzielania świadczeń
zdrowotnych może nastąpić nie wcześniej niż 3 miesiące od dnia wydania rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały (akt o likwidacji powinien wskazywać ten dzień)
•
mienie, zobowiązania i należności SPZOZ-u po jego likwidacji przechodzą na rzecz
podmiotu tworzącego
•
przekształcenie z pomocą finansową
•
przekształcenie bez pomocy finansowej
SPZOZ-ów z ujemnym wynikiem
finansowym, którego nie przejął organ
tworzący
POMOCĄ FINANSOWĄ
Zobowiązania podmiotu tworzącego przejęte od SPZOZ-u, które mogą być umorzone w
przypadku przekształcenia SPZOZ-u w spółkę do 31 grudnia 2013r. (art. 191):
•
z tytułu podatków wobec budżetu państwa
oraz należności celnych
•
z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez płatnika oraz na Fundusz Pracy
•
wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
POMOCĄ FINANSOWĄ
•
z tytułu: opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, opłat za korzystanie ze środowiska w rozumieniu przepisów Prawa ochrony środowiska, opłat za szczególne korzystanie z wód w
rozumieniu przepisów Prawa wodnego
•
z tytułu administracyjnych kar pieniężnych
POMOCĄ FINANSOWĄ
•
z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste gruntów Skarbu Państwa w części stanowiącej dochód budżetu państwa
•
z tytułu odsetek za zwłokę, opłaty
prolongacyjnej, opłaty dodatkowej, kosztów upomnienia, od zaległości wymienionych w punktach poprzednich
Wyjątki od tej zasady w art. 192 ust. 2 ustawy
Podmi P
ot tOMOCĄ
worzący, któr FI
y pr NA
zeks NS
ztałcił OWĄ
SPZOZ w
spółkę do dnia 31.12.2013 roku może otrzymać dotację z budżetu państwa z celu zrefinansowania:
•
umorzonych wierzytelności lub odsetek w ramach ugody z wierzycielami w zakresie zobowiązań cywilnoprawnych podmiotu tworzącego
przejętych od SPZOZ-u
•
przejętych przez podmiot tworzący zobowiązań cywilnoprawnych, wynikających z zaciągniętych kredytów bankowych, o których mowa w
przepisach uzupełniających
POMOCĄ FINANSOWĄ
•
uiszczonego podatku VAT przez podmiot
tworzący, który przekształcił SPZOZ w spółkę podatku VAT
•
pozostałego do spłaty zobowiązania, według stanu na dzień przekształcenia, wynikającego z pożyczki udzielonej przez podmiot tworzący SPZOZ do dnia 31 grudnia 2009r.
•
kosztów określenia wartości rynkowej
nieruchomości wnoszonych aportem
SPZOZ-U W SPÓŁKĘ
•
Uchwała intencyjna/inicjująca organu
stanowiącego
•
Stanowisko rady społecznej w sprawie
•
Przygotowanie dokumentacji niezbędnej do przekształcenia, a w szczególności
kwestionariusza przekształcenia
PRZEKSZTAŁCENIA
•
minister właściwy do spraw Skarbu Państwa - w przypadku SPZOZ-ów, dla których podmiotem tworzącym jest minister, centralny organ administracji rządowej albo wojewoda
•
organ wykonawczy jednostki samorządu
terytorialnego - w przypadku SPZOZ-ów, dla których podmiotem tworzącym jest jednostka samorządu terytorialnego (w gminach – wójt, burmistrz, w powiatach – zarząd powiatu, w województwie – zarząd województwa)
PRZEKSZTAŁCENIA
•
rektor - w przypadku SPZOZ-ów, dla których podmiotem tworzącym jest publiczna uczelnia medyczna albo publiczna uczelnia prowadząca działalność dydaktyczną i badawczą w
dziedzinie nauk medycznych
SPZOZ-U W SPÓŁKĘ
•
Uchwała organu stanowiącego w sprawie
przekształcenia
•
Ustalenie wskaźnika zadłużenia
•
Akt przekształcenia
•
Rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym
•
Przerejestrowanie u wojewody (wpisanie do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą)
•
Formalności podatkowe i statystyczne po
przekształceniu
Akt przekształcenia – jednostronne
oświadczenie woli organu dokonującego
przekształcenia sporządzane w formie aktu notarialnego, na które składa się:
•
stanowcze o postanowienie o
przekształceniu SPZOZ w spółkę
kapitałową
•
akt założycielski spółki
•
imiona i nazwiska członków organów
spółki pierwszej kadencji
•
pierwszy regulamin organizacyjny
Akt założycielski spółki musi określać, co najmniej (art. 157 kodeksu spółek handlowych):
•
firmę i siedzibę spółki
•
przedmiot działalności spółki
•
wysokość kapitału zakładowego
•
czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział
•
liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników
•
czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
Ustalany jako relacja
sumy zobowiązań
długote
Z r
D min
+ ZK - IK
P
o=wych
WZ,
i
krótkoterminowych,
pomniejszonych o
inwestycje
krótkoterminowe
SPZOZ-u do sumy jego
przychodów według
wzoru
gdzie:
• WZ - wskaźnik zadłużenia
• ZD - zobowiązania
długoterminowe
• ZK - zobowiązania
krótkoterminowe
• IK - inwestycje
krótkoterminowe
• P – przychody
Jeżeli wartość wskaźnika zadłużenia
wynosi:
•
powyżej 0,5 - podmiot tworzący, przed
dniem przekształcenia, przejmuje
zobowiązania SPZOZ-u o takiej wartości,
aby wskaźnik zadłużenia wyniósł nie
więcej niż 0,5
•
0,5 lub mniej - podmiot tworzący może,
przed dniem przekształcenia, przejąć
zobowiązania samodzielnego publicznego
zakładu opieki zdrowotnej
Dzień przekształcenia = dzień
zarejestrowania spółki w KRS.
MIĘDZY SPZOZ A SPÓŁKĄ
•
spółka jest zawsze przedsiębiorcą – SPZOZ
nie
•
spółkę można utworzyć zawsze – SPZOZ-u od 1 lipca 2011 r. nie da się utworzyć (art. 204)
•
spółką ma zdolność upadłościową – SPZOZ
nie ma takiej zdolności
•
w spółce o zysku decyduje właściciel – SPZOZ
sam dysponuje swoim zyskiem
MIĘDZY SPZOZ A SPÓŁKĄ
•
spółka może prowadzić każdą działalność
dozwoloną prawem – SPZOZ co do zasady
tylko działalność w zakresie świadczeń
zdrowotnych
•
w przypadku spółki właściciele nie ponoszą odpowiedzialności za długi spółki - w
przypadku SPZOZ podmiot tworzący może
ponosić odpowiedzialność za długi SPZOZ
•
spółka jest samodzielnym podmiotem praw
majątkowych - SPZOZ nie posiada własnego majątku a jedynie zarządza majątkiem
publicznym przekazanym mu w użytkowanie
SPZOZ
•
Kierownik – kieruje zakładem i reprezentuje go na zewnątrz
•
Rada Społeczna – kompetencje wyłącznie
opiniodawcze
•
Podmiot który utworzył zakład (powiat, gmina ) –
tworzy, likwiduje, przekształca
•
Zarząd – zarządza spółka, reprezentuje
spółkę na zewnątrz
•
Rada Nadzorcza (komisja rewizyjna) -
nadzoruje zarząd i jego działalność
•
Zgromadzenie Wspólników – dysponuje
zyskiem spółki, nadzoruje rade i zarząd, powołuje i odwołuje organy spółki
PRZEKSZTAŁCENIEM SPZOZ
W SPÓŁKĘ KAPITAŁOWĄ
•
polityczne
•
społeczne
•
finansowe
•
prawne
•
organ stanowiący pochodzi zawsze z
powszechnych wyborów, a
przekształcenie bez jego udziału jest,
co najmniej utrudnione
•
przekształcenie zostanie prawie
zawsze wykorzystane jako przedmiot
politycznej rozgrywki
•
ryzyko referendum lokalnego
•
radnymi mogą być pracownicy
SPZOZ-u albo członkowie rodzin
pracowników SPZOZ-u
•
w przypadku SPZOZ-u regulacje
socjalne są o wiele bardziej korzystne
dla pracownika niż w przypadku
spółki
•
problem działaczy związkowych i
konfliktów z tym związanych
•
jeżeli przekształcenie następuje w
związku z pogarszającą się sytuacją
finansową wchodzi w grę ryzyko
związane z koniecznością
przeprowadzenia zwolnień
•
faktyczna niemożność zwolnienia
kierownika SPZOZ, jeżeli jego
stosunek pracy podlega szczególnej
ochronie (wiek przedemerytalny,
kobiety w ciąży)
•
wysokość wskaźnika zadłużenia i możliwość przejęcia długów przez podmiot tworzący
•
koszty związane z przekształceniem (notarialne, sądowe, administracyjne)
•
uznaniowość w zakresie możliwości otrzymania dotacji na przekształcenie
•
niejasność i zmienność regulacji prawnych
•
chwiejność albo niejednolitość orzecznictwa sądowego i organu nadzoru
•
Największe zadłużenia
•
Jeden przypadek przekształcenia na
ponad 40 klinik podległych uczelniom
medycznym
•
Ustawa o szpitalach klinicznych ?
•
795 szpitali ogólnych ok. 450
nadzorowanych przez JST
•
ok. 140 szpitali przekształconych (głównie inicjatywa powiatów plan B)
•
środki budżetowe ponad połowa
zadłużenia przekształconych SPZOZ-ów
Kontrola NIK:
•
Nie osiągnięto zamierzonych efektów
komercjalizacji
•
Sytuacja po przekształceniach w
większości niezmienna
•
Twarde dane przekształcenia w ramach
planu B
Restrukturyzacja, komercjalizacja,
konsolidacja nie są skutecznym lekarstwem na problemy płynące ze zbyt niskiej wyceny punktu, opóźnień w regulowaniu płatności za nadwykonania oraz niedoszacowaniem
kontraktów.
Mgr Karolina
Sobczyk