Hasła na literę A:

ABÉLARD PIERRE (Abaelardus Petrus, Abailard Petrus) AB ESSE AD POSSE (valet illatio, a posse ad esse non valet illatio) ABHIDHAMMA

ABHINAVAGUPTA (Abhinava Gupta, Abhinavaguptapāda) ABICHT JAN HENRYK

ABIOGENEZA (gr. – nie;  [biós] – życie;  [génesis]) ABORCJA

ABRAHAM IBN DAUD (Abrāhām ibn Daud ha-Lēvī, zw. Rabad I, Avendedehut lub Avendehat)

Abraham ibn ezra (Abrāhām ben Meir ibn ‘Ezrā, zw. Avenare, Abenesra, Avenezra) ABRAKSAS (Abraksas, Abrasax, Abrasaks, gr . ) ABRAMOWSKI EDWARD (ps. Warszawiak, Z. R. Walczewski, M. A. Czajkowski) ABREK ANDRZEJ (senior)

ABSOLUT (łac. absolutus)

ABSOLUTYZM (łac. absolutus)

ABSTRAKCJA (gr.  [afaíresis]; łac. abstractio) ABSTRAKCJONIZM

ABSURD (gr.  [átopos], łac . ab-surdus) ABUBACER (Abū Bakr Muÿammad ibn ‘Abd al-Mâlik ibn Muÿammad ibn Muÿammad ibn Þufayl al.-Qaysi)

ABULIA (gr.  – nie,  [boulé])

ACHILLINI ALESSANDRO

ACTIO – PASSIO (gr. –  [poiéin – paschein], łac. actio – passio) ADAM Z BOCHYNIA (z Bochenia, Adam z Łowicza) ADAM Z BRZEZIN (Brzeziński)

ADAM Z BUCKFIELD

ADAMCZYK STANISŁAW

ADAM QADMON (KADMON)

ADELARD Z BATH (Adelhardus Barthonienis)

ADLER ALFRED

ADORNO TEODOR WIESENGRUND

ADVAITAVEDÂNTA

ADVAYAVÂDA ([adwajawada], advayavâdin [advajawadin]) AELRED Z RIEVAULX

AESTIMATIVA VIS (władza zmysłowej oceny) AETERNI PATRIS (UNIGENITUS)

AETERNITAS → CZAS

AETHER → ŻYWIOŁY

AEVUM → CZAS

AFEKT (łac. affectus)

ÂGAMA

AGAPE → MIŁOŚĆ

AGATHON → DOBRO

AGNOSTYCYZM (gr.  [ágnostos])

AGRIPPA VON NETTESHEIM (Henricus Cornelius)

AGRYPPA (, Agrippa)

AHIÔSÂ

AHRENS HEINRICH

1

ÀI [aj]

AILLY PIOTR D’ (Pierre Marguerite, Pierre d’Ailly, Petrus de Alliaco) AINESÍDEMOS ( Ainezydem z Knossos, Enezydem) AISCHINES () Z SFETTOS (Aeschines) AJDUKIEWICZ KAZIMIERZ

ÂJĪVIKA [adziwika]

AJÑÂNIKA [adźnianika] lub ajñânavâdin [adźnianawadin]

AJSCHYLOS (, Aeschylus, Eschyl) AKADEMIA BESSARIONA (Accademia Bessarionea) AKADEMIA FLORENCKA

AKADEMIA KRAKOWSKA (Uniwersytet Krakowski, Uniwersytet Jagielloński) AKADEMIA PLATOŃSKA

AKADEMIA RZYMSKA PLATOŃSKA

AKADEMIA WILEŃSKA (Uniwersytet Wileński) AKADEMIA ZAMOJSKA (Hippaeum Zamoscianum) ĀKĀŚA

AKCYDENS (gr.  [symbebekós])

AKOGNITYWIZM

AKRIYĀVĀDA [akrijawada], akriyāvādin [akrijawadin]

AKSJOLOGIA → WARTOŚCI TEORIA

AKSJOMAT

AKSJOMATYCZNY SYSTEM

AKSJOMATYKA

AKSJOMATYZACJA

AKT CZYSTY

AKT LUDZKI (łac. actus humanus)

AKT I MOŻNOŚĆ (gr.  [enérgeia];  [dýnamis];  [pathé], łac. actus, potentia)

AKWARIUSZ MACIEJ (Aquarius Matthias)

AKWINATA → TOMASZ Z AKWINU

ALAIN Z LILLE (Alain de Lille, Alanus ab Insulis) AL-‘AMIRI (Abu’l-ÿasan Muÿammad ibn Yūsuf al-‘Âmirī) AL-ASZARI (Abū AL-Ÿasan ‘Alī ibn Ismâ’il ibn Isÿaq al-Aš’aršī) AL-BAGHDADI (Abu’l Barakât Hibat Allâh ibn Malkâ al-Baghdâdī al-Baladī) ALBERT HANS

ALBERT Z SAKSONII, Albertus de Helmstade, Albertus Rickemersdorf, Albertus Parvus, Albertutius

ALBERT WIELKI (Albert z Lauingen, Albert z Kolonii) ALBERTI LEONE BATTISTA

ALBERTYZM

ALBINUS ZE SMYRNY ( , Albinos) ALCHEMIA

ALCHER Z CLAIRVAUX

ALEKSANDER Z AFRODTZJI

ALEKSANDER Z AJGAJ

ALEKSANDER Z ALEKSANDRII

ALEKSANDER Z HALES (Alexander Halensis)

ALEXANDER NECKHAM (Neckam, Necham) ALEKSANDRYJSKA FILOZOFIA

ALEKSANDRYNIZM (aleksandryzm)

2

ALEMBEK WALERIAN

ALEMBERT JEAN BAPTISTE LE ROND D’

ALETHEIA → PRAWDA

ALEXANDER SAMUEL

Al-FARABI (Abū Našr Muÿammad ibn Muÿammad ibn Þarkhân ibn Awzalug (Ûzlug) al-Fârâbî)

ALFRED Z SARESHEL (Alfred Anglicus, Alfred Anglik) Al-GAZALI (Abū Ÿamid Muÿammad ibn Muÿammad aþ-Þūsî al-Gazâlī, al-Ghazālī lub al-Ghazzālī)

ALGEBRA BOOLE’A

ALGORYTM

ALHAZEN (Abū ‘Alī al-Ÿasan ibn al-Ÿasan ibn al-Hajtam, łac. Alhacen) ALIENACJA

ALIQUID → TRANSCENDENTALIA

AL.-KINDI (Abū Yūsuf Ya’qūb ibn Išhāq al-Kindî, łac. Alkindus) ALKMAJON Z KROTONU (Alkmaion, Alcmaeon, syn Peiritosa

ALKUIN (Alcuin, Alchoin, Albuin, Alcwin, Elhwine) ALQUIÉ FERDINAND

ALTERNATYWA

ALTHUSIUS JOHANNES

AMALRYK Z BÈNE (Almaricus, Amauricus) AMBICJA

AMIDA

AMIDYZM (zw. nenbutsu-shū)

AMONIUSZ SAKKAS

AMOR → MIŁOŚĆ

AMORALIZM

AMPERE ANDRÉ MARIE

ANAKSAGORAS () Z KLAZOMENAJ

ANAKSYMANDER ([Anaksímandros], Anaximander) z Miletu ANAKSYMENES (, Anaximenes) z Miletu ANALITYCZNA FILOZOFIA

ANALIZA (gr.  [análysis], rozbiór)

ANALOGIA ()

ANAMNEZA (gr.  [anámnesis])

ANARCHIZM EPISTEMOLOGICZNY

ANARCHIZM POLITYCZNY (gr. anarchos [an-archeos]) ANÂTMAN lub anâtmavâda

ANCILLA THEOLOGIAE (służebnica teologii) ANDRONIKOS Z RODOS ()

ANDRZEJ Z BUKU

ANDRZEJ GAŁKA Z DOBCZYNA (Jędzej z Dobczyna k. Śremu w Wielkopolsce) ANDRZEJ GRZYMAŁA Z POZNANIA

ANDRZEJ Z KOKORZYNA

ANDRZEJ Z ŁABISZYNA

ANDRZEJ Z MALBORKA (Andreas de Marienburg)

ANDRZEJ RUCZEL Z KOŚCIANA

ANDRZEJ WĘŻYK (Wanszik, Wanszyk, Waszyk, Wązik, Marzik, Magister Serpens) ANGELUS SILESIUS (Anioł Ślązak, Jan Scheffler) 3

ANIHILACJA

ANIMA → DUSZA

ANIMAL RATIONALE → CZŁOWIEK

ANIMIZM

ANIOŁ W FILOZOFII

ANOMIA

ANTEPRAEDICAMENTA

ANTIOCHEŃSKA SZKOŁA

ANTIOCHOS Z ASKALONU (Antiochus, Antiochos) ANTONI ANDRZEJ (Antonius Andreas, A. Anreae, A. Andreu) ANTROPICZNA ZASADA

ANTROPICZNY WSZECHŚWIAT

ANTROPOCENTRYZM (gr. [ánthropos])

ANTROPOLOGIA FILOZOFICZNA

ANTROPOMORFIZM

ANTROPOZOFIA

ANTYCHRYST (gr.  [Antíchristos])

ANTYESENCJALIZM

ANTYFONT SOFISTA (Antifon) z Aten

ANTYINDUKCJONIZM

ANTYKULTURA → POSTMODERNIZM

ANTYMATERIA (antycząstki)

ANTYMECHANICYZM

ANTYNOMIA

ANTYNOMIZM

ANTYPEDAGOGIKA

ANTYREDUKCJONIZM

ANTYSTENES () Z ATEN

ANTYSZTUKA

ÂNVĪKŠIKI [anwksziki]

ANZELM Z CANTERBURY

APAGOGE → DEDUKCJA

APATIA (gr.  [apátheia])

APEIRON (gr.  [ápeiron])

APELLES (gr. )

APERCEPCJA (łac. apperceptio)

APODYKTYCZNA WIEDZA

APOHA

APOKATASTAZA (gr.  [apokatástasis]) APOLINARIUSZ Z LAODYCEI MŁODSZY ( [Apolinários ho Laodikéus], Apolinarius)

APOLLODOR Z FALERONTU (Apollodorus)

APOLONIUSZ Z TIANY [ 

APORIA (gr. [aporía])

APPETITUS (łac. appetitus)

A PRIORI W FILOZOFII

A PRIORI – A POSTERIORI

APRIORYZM

APULEJUSZ (Apuleius) Z MADAURY

ARAKIEŁOWICZ GRZEGORZ

4

ARCHÉ (gr. 

ARCHELAOS ATEŃCZYK ()

ARCHETYP

ARCHIMEDES

ARCHONT (gr. [archon])

ARCHYTAS Z TARENTU

ARENDT HANNAH

ARETÉ ()

ARETOLOGIA (gr.  [areté])

ARGUMENTACJA (łac. argumentatio)

ARGUMENTUM ANSELMI (ratio Anselmi)

ARGYROPULOS JAN

ARHANT

ARIUSZ (Areios, Arius)

ARKEZYLAOS () Z PITANY

ARMSTRONG DAWID MALET

ARNAULD ANTOINE

ARNOBIUSZ STARSZY (Arnobius)

ARRIAGA RODRIGUEZ

ARS → SZTUKA

ARTES LIBERALES, SZTUKI WYZWOLONE (disciplinae, artes saeculares, saeculares litterae, artes magnae)

ARYSTARCH Z SAMOS ( )

ARYSTOBULOS ()

ARYSTOKLES Z MESSYNY (

ARYSTOKSENOS (Z TARENTU (Aristoxenus) ARYSTON Z CHIOS

ARYSTOTELES (, Aristoteles) ARYSTOTELIZM

ARYSTYDES (Aristides)

ARYSTYP Z CYRENY ( [Arístippos], Aristippus) ASCEZA

ASERCJA (łac. assertio)

ASERCYJNA FUNKCJA

ASKLEPIADES Z TRALLES (gr. ; łac. Asclepius) ÂSTIKA

ASTROFIZYKA (gr. ástron

ASTROLOGIA (gr.  [astron])

ASTRONOMIA (gr.  [astron])

ATANAZY Z ALEKSANDRII ( [Athanásios], Athanasius, Atanazy Wielki) ATEIZM

ATENAGORAS () Z ATEN

ÂTMAN

ATOM (gr.  [to átomon])

ATOMIZM (gr. átomos])

ATRYBUCJI ANALOGIA → ANALOGIA

AUGUSTYN (Aurelius Augustinus)

AUGUSTYN Z ANKONY (Augustyn Triumphus Oesa) AUGUSTYN NIFUS (Eutychus Augustinus Niphus Suessanus) AUGUSTYNIZM

5

AUM albo oô [ą]

AUSTIN JOHN

AUSTIN JOHN LANGSHAW

AUTARKIA

AUTODETERMINIZM → WOLNOŚĆ

AUTOMAT (gr.  [autómatos])

AUTOMATYZM (gr. [automatismós])

AUTONOMIA

AUTONOMICZNA ETYKA → ETYKA

AUTORYTARYZM (łac. auctoritas)

AUTORYTET (łac. auctoritas)

AVATARA

AVEMPACE (Abū bakr Muÿammad ibn Yaÿyà ibn aš-Šâ’igh, zw. Ibn Bâğğiah) AVENARIUS RICHARD

AVIDYÂ

AWERROES (Abū ‘l Walîd Muÿammad ibn Aÿmad ibn Muÿammad ibn Rušd) AWERROIZM

AWERROIZM ŻYDOWSKI

AWICEBRON (Ibn Gabīrōl, Shelōmōh ben Jehūdah, Avencebrol) AWICENNA (Abū ‘Ali al-Ÿusayn ibn ‘Abd Allâh ibn al-Ÿasan ibn ‘Alî ibn Sînâ) AYER ALFRED JULES

6