DANE
OBLICZENIA
WYNIKI
1.CEL PROJEKTU:
Głównym celem projektu jest zaprojektowanie przekładni zębatej dwustopniowej o zębach skośnych korygowanych.
Założenia: SPRAWNOŚĆ = 100%
2.SCHEMAT PRZEKŁADNI:
3.DOBÓR MATERIAŁU:
ZĘBNIK: stal nawęglana
KOŁO:stal nawęglana 15HGA
20HGA
K
01=56[MPa]
K02=56 [MPa]
Z01=610[MPa]
Z02=570[MPa]
HBnorm1=650[daN/mm2]
HBnorm2=650[daN/mm2]
N = 39 [kW]
4.OBLICZENIA RĘCZNE:
n = 1500
4.1.Dobór przełożenia:
[obr/min]
uc = 24
M1=248,3[Nm]
κ = 1
Qu = 3,85 MPa
U1 = 6
U1=6
U1=6
U2=4
U
24
U =
C =
= 4
2
U
6
1
d1=54[mm]
4.2.Średnica zębnika:
M1=248,3
[Nm]
M1=9550(N/n)
M1=248,3[Nm]
d1=54[mm]
2 M ( u + )
1
1
κ = 1
d = 3
= 0
,
0 5 [
3 m]
1
Q
d
uκυ
1=54[mm]
Uwagi: Przyjmujemy d1= 0,05[m] =54[mm]
κ = 1
ε
4.3.Odległości osi kół:
β = 1
a=189[mm]
β = 12o
a = 0,5 d
1 (u + 1) = 189 mm
u = 6
4.4.Obliczanie szerokości koła:
z
1 = 15
b=54[mm]
b = κ d1 = 54 mm
4.5.Kąt pochylenia linii zęba:
z
1 = 15
κ
z
ε
β =
z
1 ⋅ t β
2=91
π
g
u
c = 24
d
Z1=14,7 [mm]
1 = 54 mm
z
Z1=15
1 = 15
β = 12o
Uwagi: Przyjmujemy z1=15
z2 = u*z1 = 90
Uwagi: Z uwagi na to że wartości z2 i z1 nie mogą się przez siebie Dzielic ani mieć wspólnych dzielników wybieramy z2=91
Z2=91
4.6.Ponowne wyznaczenie przełożenia:
u1 = z2 / z1 =6,06
U1=6
u2 = uc / u1 = 4
U2=4
4.7.Moduł w przekroju normlanym:
mn = (d1 / z1 ) * cos β = 3,52
mn=3,5
Uwagi:Przyjmujemy znormalizowany mn = 3,5
z1 = 15
5.OBLICZENIA GEOMETRYCZNE:
z2=91
5.1.Przełożenie:
U1=6,06
u1 = z2 / z1 =6,06
mn = 3,5
5.2.Moduł w przekroju czołowym:
m=3,58
β = 11o
m = mn sec β = 3,58
j=0,15
5.3.Wymagany luz:
j=0,15
5.4.Wysokość głowy narzędzia:
ha0 = 1,25 mn
ha0 = 4,38
ha0 = 4,38
z1 = 15
z2 = 91
5.5.Średnica koła podziałowego:
β = 12o
d1 =53,67
d1 = z1 mn sec β = 53,67
d2 =325,61
d2 = z2 mn sec β = 325,61
5.6.Kąt zarysu w przekroju czołowym na średnicy podziałowej:
tg α = tg 20o sec β = 0,37
tg α = 0,37
α = 20 o
α = 20o
5.7.Kąt pochylenia linii zęba na walcu zasadniczym: sin βb = cos 20o sin β = 0,195
βb = 11o
z1 = 15
βb = 11o
β = 12o
βb = 11o
5.8.Zastępcza liczba zębów:
u = 6,06
zn1 = 15,94
z
1
z
zn1 =
= 15,94
n1 = 15,94
cos2 β cos
zn2 = 96,73
b
β
z
n2 = u zn1 = 96,73
5.9.Wielkość pomocnicza
c=0,48
0,5
c =
= 0,48
2
o
2
tg 20 + cos β
c = 0,48
z1 = 15
5.10.Średnica koła zasadniczego
db1 =50,30
mn = 3,5
db2=305,17
db1 = 2 z1 mn c = 50,30
db2 = 2 z2 mn c = 305,17
a =190 mm
mn = 3,5
A. Gdy założona jest odległość osi a = 190 mm c = 0,48
z1 = 15
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju czołowym z2 = 91
a
sec α
= 1,07
z
w =
1 = 15
m
+
αw = 21o
n ( z
z
1
2 ) c
z2 = 91
α
j = 0,15
w = 21o
αw = 21o
Suma współczynników przesunięcia zarysu
mn = 3,5
(x
z + z
1 + x2)
j
(x
1
2
in α
v
− inv −
= 0,148
=0,148
o
w
α
1 + x2) =
(
)
2 tg 20
2 m sin
n
α
Współczynniki przesunięcia:
a = 190 mm
x1 = 0,3
x1 = 0,3
x2 = -0,15
x2 = -0,15
d1 =53,67
d2 =325,61
B. Gdy zadane są współczynniki przesunięcia zarysu
∆a = 0,36
Rozsuniecie kół podziałowych
∆a = a – 0,5 (d1 + d2) = 0,36
Średnica koła tocznego
z1 = 15
z2 = 91
z
1
dw1 =
2 a = 53,77
z + z
1
2
dw1 =53,77
dw2 =326,23
z
d
2
w2 =
2 a = 326,23
z + z
1
2
d1 =53,67
d2 =325,61
‘ Średnica podstaw
ha0 = 4,38
mn = 3,5
df1 = d1 – 2 ha0 + 2 mn x1 = 47,02
df1 =47,02
x1 = 0,3
df2 = d2 – 2 ha0 + 2 mn x2 = 315,05
df2=315,05
x2 = -0,15
Średnice wierzchołków
∆a = 3,36
d1 =53,67
da1 = d1 + 2 mn + 2 ∆a – 2 mn x2 = 63,19
d2 =325,61
da2 = d2 + 2 mn + 2 ∆a – 2 mn x1 = 331,23
mn = 3,5
da1 = 63,19
Kat przyporu na wierzchołku
da2=331,23
x2 = -0,15
2
d
tg α
1
a
a1 =
−1 = 0,76
2
d
d
f1 =47,02
1
b
df2=315,05
2
d
d
a 2
a1 = 63,19
tg αa2 =
−1 = 0,42
tg αa1 = 0,76
2
d
d
a2=331,23
b 2
Częściowy wskaźnik przyporu
z1 = 15
tg αa2 = 0,42
z2 = 91
ε1 = (z1 / 2π) * (tg αa1 – tg αw) = 0,91
tg αa1 = 0,76
ε2 = (z2 / 2π) * (tg αa2 – tg αw) = 0,64
tg αa2 = 0,42
ε1 = 0,91
αw = 21o
Czołowy Wskaźnik przyporu
ε2 = 0,64
ε1 = 0,91
ε = ε1 + ε2 = 1,55
ε2 = 0,64
SPRAWDZENIE ZAZĘBIENIA KOLEJNO WEDŁUG WZORÓW
ε = 1,59
cos α1 = db1 / da1 = 0,81
cos α2 = db2 / da2 = 0,92
α1 = 37o
α2 = 23o
z2 = 91
A. Grubość zęba
α1 = 37o
x1 = 0,3
α2 = 23o
x2 = -0,15
π
2 x
α
s
d
tgα
invα
invα
= 1,51
1
a
+ 1
0 +
0 −
1 = 37o
a1 =
1
2
a
z
z
α
1
1
2 = 23o
m
n = 3,5
π
2 x
2
s
α
α
α
a2 = d
tg
inv
inv
= 2,46
a 2
+
0 +
0 −
2
2
a
z
z
sa1 = 1,51
2
2
sa2 = 2,46
0,4 * mn = 1,4
sa1, sa2 > 1,4
Uwagi:Warunek spełniony.
B. Interferencja
z
tan α
tgα − 2 tgα
= 0,11
2 − tgα
A1 =
w
( a
w )
z
1
z
1
α
tan α
tgα −
tgα
= 0,31
1 − tgα
w = 21o
A2 =
w
( a
w )
z
z
2
1 = 15
z
2 =91
(
4 f + c + ρ + x
0
0
0
1 )
α1 = 37o
tan α
t α
P1 = g
−
= 0,073
α
0
z
α
2 = 23o
sin 2
tanα
1
0
A1 = 0,11
(4 f + c + ρ + x
tanα
0
0
0
2 )
A2 = 0,31
t α −
f
tan αP2 = g
= 0,27
0 = 1
0
z sin 2α
c
2
0
0 = 0,25
ρ0 = 0,25
tan α
x
A1 > tan αP1
1 = 0,3
tan α
x
A2 > tan αP2
2 = -0,15
tanαP1=0,073
Uwagi:Warunek spełniony
tanαP2=0,27
C. Sprawdzenie podcinania
tan αP1 > 0
tan αP2 > 0
Uwagi:Warunek spełniony
D. Sprawdzenie wskaźnika przyporu
tanαP1=0,073
tanαP2=0,27
ε = 1,59
ε > 1,4
Uwagi:Warunek spełniony
E. Sprawdzenie luzu wierzchołkowego
c
1 = a – 0,5 (df1 + da2) = 0,88
c
2 = a – 0,5 (df2 + da1) = 0,88
Uwagi: wartości c
a = 190
1 i c2 mieszczą się w przedziale < 0,35 ; 1,05 >
- warunek spełniony
df1 =47,02
df2=315,05
F. Sprawdzenie poślizgu
da1 = 63,19
da2=331,23
u
tgα
m
+1
n = 3,5
η
w
1 =
1 −
= 0,59
u
tgα
c
1
a
1 = 0,88
c
tgα
2 = 0,88
η
w
2 = ( u + )
1 1−
= 0,74
u = 6,06
tgα a 2
αw = 21o
α1 = 36o
u + 1 tgα − tgα
w
1
a
α
η’ =
= 2,84
2 = 23o
u
tgα
1
a
α − α
u = 7,06
tg
tg
η’’ =
w
a 2
( u + )
1
= 1,42
α
α
w = 21o
tg
a 2
α1 = 37o
α2 = 23o
Uwagi: wartości mieszczą się w polu z wykresu dla u = 6 –
warunek spełniony
η1 = 0,59
η2 = 0,74
OBLICZENIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE
1. Przełożenie obliczanego stopnia przekładni
u = z2 / z1 = 6,06
η’ = 2,84
2. Średnica podziałowa zębnika
η’’ = 1,42
d1 = (z1 mn) / cos β = 53,67 mm
3. Średnica podziałowa koła
u = 6,06
z1 = 15
d2 = (z2 mn) / cos β = 325,61mm
z2 = 91
4. Średnica toczna koła i zębnika
z1 = 15
mn = 3,5
dw1 = 2a z1 / (z1 + z2) = 53,77 mm
d1 = 53,67
β = 12o
mm
dw2 = 2a z2 / (z1 + z2) = 326,23 mm
z2 = 91
6. Średnica toczna koła i zębnika w przekroju normalnym.
d2=
mn = 3,5
325,61mm
β = 12o
dw1n = dw1 / (cos2 β * βb) = 55,91 mm
dw1 =
dw2n = dw2 / (cos2 β * βb) = 339,17 mm
53,77mm
a = 190 mm
7. Moduł toczny w przekroju normalnym
dw2 =
326,23mm
mwn = dw1 * cos β / z1 = 3,51 mm
8. Średnica wierzchołków zębnika i koła
dw1n = 55,91
dw1 =53,77
mm
dw2=326,23mm
da1 = d1 + 2 (x1 + 1) mn = 62,77 mm
dw2n =
. da2 = d2 + 2 (x2 + 1) mn = 330,80 mm
339,17 mm
9. Obliczeniowa wysokość zęba
mwn = 3,51
h’1 = 0,5 (da1 – dw1) = 4,50 mm
mm
. h’2 = 0,5 (da2 – dw2) = 2,29 mm
z1 = 15
x1 = 0,3
10. Wielkość pomocnicza
x2 = -0,15
ε01 = 0,74
da1 = 62,77
mm
. ε02 = 0,97
da1 = 63,19
da2 = 330,80
da2=331,23
11. Częściowy wskaźnik przyporu w przekroju normalnym mm
dw1 =53,77
ε1n = ε01 * h’1 / mwn = 0,95
mm
ε2n = ε02 * h’2 / mwn = 0,63
h’1 = 4,50
mm
12. Wskaźnik przyporu w przekroju normalnym h’2 = 2,29
εn = ε1n + ε2n = 1,58
mm
13. Czołowy wskaźnik przyporu
ε01 = 0,74
ε01 = 0,74
ε02 = 0,97
εα = εn cos2 βb = 1,52
ε02 = 0,97
h’1 = 4,50 mm
h’2 = 2,29 mm
mwn = 3,51 mm
14. Poskokowy wskaźnik przyporu, obliczany dla wieńca jednokierunkowego
ε1n = 0,95
ε1n = 0,95
εβ = b * sin β / (mn π) = 1,02
ε2n = 0,63
ε2n = 0,63
15.Prędkość obwodowa
εn = 1,58
v = dw1 * n1 / 19100 = 4,22 m/s
εn = 1,58
β = 12o
Wypadkowa odchyłka kinematyczna na podziałce koła, zależna mn = 3,5
od odchyłek obu kół, dających się określić na podstawie normy b = 54 mm
PN w funkcji klasy wykonania, modułu i średnicy εα = 1,52
dw1 = dw1
=53,77
klasa dokładności – 6
n1 = 3000
obr/min
f
2
f ' + f ' = 26,91 µm
t =
2
t 1
t 2
εβ = 1,02
16. Odchyłka kierunku zęba, zależna od klasy dokładności i
szerokości koła
v = 4,22 m/s
Fβ = 12 µm
17.. Współczynnik wielkości zęba
f’
2
t1 = 18
y
m = 0,64 +
= 0,79
f’t2 = 20
bm
f
n
t =26,91 µm
18. Suma chropowatości powierzchni zębów
klasa chropowatości - 7
h = R
z1 + Rz2 = 4 µm
19.Współczynnik wpływu oleju na wielkość i rozkład Fβ = 12 µm
b = 54 mm
nacisków
mn = 3,5
,
1 4
y
= 0,64
h = 0,6 +
2
600 h
1 +
υ
ym = 0,79
v
20. Współczynnik zależny od kata pochylenia linii zęba R
z1 = 2 µm
R
y
z2 = 2 µm
β = 0,95
21. Zastępcza liczba zębów w zębniku
h = 4 µm
h = 4 µm
z1n = 14,31
v = 4,22 m/s
υ = 100 mm2/s
22. Zastępcza liczba zębów w kole
z2n = 86,81
yh = 0,60
23. Współczynnik zależny od położenia punktu jednoparowej współpracy zębów
yβ = 0,95
2π
y
− ε
ε = 1 –
(1
= 0,94
n
1 )
tgα z
wn
n
1
24. Współczynnik zależny od kata przyporu na średnicy z1n = 14,31
tocznej w przekroju normalnym
y
c = 3,02
z2n = 86,81
ε1n = 0,95
25. Wypadkowa wartość współczynników y
c y
ε
z1n = 14,31
αwn = 21o
y
1 = yc / yε = 3,21
yε = 0,94
26. Współczynnik podziału siły na obie pary zębów q
ε = 1 / εn = 0,63
27. Współczynnik kształtu zęba zębnika i koła q
y
1 = 2,7
c = 3,02
yε = 0,94
q
2 = 2,6
yc = 3,02
y1 = 3,21
εn = 1,58
28. Współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia w zębach śrubowych
qε = 0,63
Ks = 1,4 / εα = 1,05
29. Nominalne obciążenie kół
q1 = 2,7
7
2
10 N ( u + )
1
q2 = 2,6
Q =
= 3,17 MPa
2
1
,
2 n ba
1
ε
α = 1,52
30. Wielkość pomocnicza
N = 39 kW
Ks = 1,05
u = 6,06
2
vz
u
P =
1
= 0,078
n
2
1 = 3000
800 1 + u
obr/min
b = 54 mm
31. Wielkość pomocnicza
Q = 3,17
a = 190 mm
MPa
4 f
B =
t
= 0,57
QK d
u = 6,06
p
1
w
v = 4,22 m/s
z
1 = 15
32. Współczynnik sił dynamicznych
P = 0,078
f
t = 26,92 µm
Q = 3,17 MPa
2
3
P
K
Kd =
1
( + B)
p = 1,1
1+ 5
,
0 ε
= 1,04
β 1
3
+ P
dw1 =53,77
B = 0,57
33.. Wielkość pomocnicza
ε
5
,
7 F
β = 1,02
A =
β
= 0,50
P = 0,078
QK K d
p
d
1
w
B = 0,57
34. Nierównomierność rozkładu obciążenia
K
Kd = 1,04
r = 1,125
Fβ = 12 µm
35. Współczynnik wpływu odkształceń sprężystych na nierównomierność rozkładu
K
A = 0,50
r0 = 1,2 dla l/b = 5 i a/b = 3,52
Krt = 1,2
36. Wypadkowy współczynnik nierównomierności rozkładu Kr = 1,125
obciążenia na szerokości koła
Kr = 1,125
Q 3,17 MPa
K
rw = Kr + Krt = 1,34
Kd = 1,17
Krw = 1,34
37. Całkowite obciążenie zęba w warunkach ruchowych Ks = 1,05
Kr0= 3,52
Qc = Q Kp Kd Krw Ks = 5,14 MPa
k01 = 56 MPa
HBnom1 = 650
38. Graniczna wytrzymałość zęba zębnika i koła na naciski daN/mm2
HB1 = 575
kz1 = k01 (HB1 / HBnom )2 = 56 MPa
daN/mm2
Krw =1,34
. kz2 = k02 (HB2 / HBnom )2 = 55,14 MPa
k02 = 56 MPa
39. Graniczna wytrzymałość zęba na złamanie – dla zębnika HB2 = 645
daN/mm2
Zz1 = 550 MPa
HBnom2 = 650
Qc= 5,14
daN/mm2
40. Graniczna wytrzymałość zęba na złamanie – dla koła MPa
Zz2 = 570 MPa
kz1 =56 MPa
41. Współczynnik karbu u podstawy zęba
kz2= 55,14
yk1 = 1
MPa
42. Współczynnik yk dla zębów koła
Zz1 = 610
yk2 = 1
MPa
43. Współczynnik stanu powierzchni u podstawy zębów zębnika
Zz2 = 420
yp1 = 1,54
MPa
kz1 = 43,82
MPa
44. Współczynnik stanu powierzchni u podstawy zębów yk1 = 1
kz2 = 44,83
koła
MPa
u = 7,06
yp2 = 1,61
ym = 0,79
yk2 = 1
yh = 0,60
Współczynniki bezpieczeństwa:
Qc = 5,14 MPa
y1 = 3,21
45. Współczynnik bezpieczeństwa na naciski dla zębnika i y
koła
β = 0,95
yp1 = 1,54
Zz1 = 550 MPa
k y y
u
z 1
m
h
Z
Xp1 =
= 1,54
z2 = 570 MPa
Q y y
u
c
β
+1
z
1
1 = 15
q
ε = 0,61
q
k y y
u
1 = 2,7
.X
z 2
m
h
y
p2 =
= 1,61
p2 = 1,61
q
Q y y
u
c
β
+
2 = 2,6
1
1
yk1 = 1
46 Współczynniki bezpieczeństwa na złamanie zębów koła i yp1 = 1,15
zębnika
yp2 = 1,15
Z y
z 1
m
Xz1 =
= 2,85
Q z q q y y
Xp1 =1,54
X
c
1
ε 1 k 1
1
p
p1 = 1,54
X
p2 = 1,61
X
Z y
z1 = 2,85
X
z 2
m
X
z2 =
= 3,07
p2= 1,61
Xz2 = 3,07
Q z q q y y
c
1
ε 2 k 2 p 2
Zależności współczynników:
X
z1 / Xp1 = 1,86
Xz1 =2,85
X
z2 / Xp2 = 1,91
Xz2=3,07