Czopki są postacią leku przeznaczoną do wprowadzania: 1. doodbytniczo (per rectum). Suppositoria analia (supp.). Czopki te mają:
• kształt stożków
• masę
o dla dorosłego ~ 3,0 g; max 4,0 g o dla dziecka ~ 1,0 g; max 2,0 g 2. dopochwowo (per vaginam). Suppositoria vaginalia (supp. vag.) =
globuli vaginales (glob. vag.). Czopki te mają:
• kształt owalny
• masę 2,0 – 5,0 g
W czopkach, substancja lecznicza wymieszana jest z odpowiednim pod-
łożem, które po ogrzaniu do temperatury ciała topi się i uwalnia lek.
Podłożem do czopków robionych jest najczęściej masło kakaowe (Bu-tyrum Cacao, Butyri Cacao); w czopkach gotowych są to zwykle syn-tetyczne glicerydy.
Czopki mogą zawierać środki lecznicze: 1. o działaniu miejscowym: (np. ściągające, przeciwzapalne, znieczula-jące):
• ważne jest stężenie % w stosunku do masy czopka
• zawsze należy podać wagę czopka!!!
2. o działaniu ogólnym (np. przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, rozkur-czowe):
• ważna jest dawka substancji leczniczej w czopku
• można pominąć wagę czopka i wpisać quantum satis (q.s.) czyli
„wedle uznania”
• wchłanianie jest szybsze niż po podaniu doustnym, dawka najczę-
ściej stanowi ¾ dawki per os, bowiem lek częściowo unika efektu pierwszego przejścia
Czopki robione można wypisywać sposobem dawki pojedynczej lub sumarycznej (częściej w praktyce wypisywane są sposobem dawki pojedynczej).
1
Rp.
[preparat] in supp. [dawka g]
[k] czopków
S. Doodbytniczo,....
Data.
Bisakodyl w czopkach:
Rp.
Bisacodyli in supp. 0,01
5 czopków
S. Doodbytniczo, 1 raz dziennie 1 czopek przed południem.
Data.
Czopki robione – (ilość czopków = k): 1. Z substancji działającej ogólnie:
• sposobem dawki pojedynczej: Rp. [substancja lecznicza] [dawka pojedyncza g]
Butyri Cacao q.s. ut f. supp.
D. t. d. № [k]
S. Doodbytniczo,....
Data.
Kofeina w czopkach, sposobem dawki pojedynczej.
Rp.
Coffeini
puri 0,15
Butyri Cacao q.s. ut f. supp.
D. t. d. No X
S. Doobbytniczo, 1 czopek przed południem.
2
• sposobem dawki sumarycznej: Rp. [substancja lecznicza] [dawka sumaryczna g]
czyli
[dawka
pojedyncza
x
k]
Butyri Cacao q.s. ut f. supp. № [k]
S. Doodbytniczo,....
Wyciąg z pokrzyku wilczej jagody z papaweryna i luminalem w czopkach, sposobem dawki sumarycznej.
Rp.
Extracti Belladonnae sicci
0,3
Papaverini hydrochlorici
0,4
Phenobarbitali
0,5
Butyri Cacao q.s. ut f. supp. No X
S. Doodbytniczo, 1 czopek w razie bólu kolkowego, nie więcej niż 5 na dobę.
Uwaga! Jeżeli mamy kilka substancji, to ilość czopków na dobę dosto-sowujemy do tej, której wolno dać najmniej.
2. Z substancji działającej miejscowo:
• sposobem dawki pojedynczej: Rp. [substancja lecznicza] [dawka pojedyncza g]
Butyri Cacao
ad 3,0
M. f. supp.
D. t. d. № [k]
S. Doodbytniczo,....
Data.
Anestezyna w czopkach, sposobem dawki pojedynczej.
Rp.
Anaesthesini 0,3
(10%)
Butyri Cacao
ad 3,0
M. f. supp.
D. t. d. No X
S. Doodbytniczo, 2 razy dziennie 1 czopek.
3
• sposobem dawki sumarycznej: Rp. [substancja lecznicza] [dawka sumaryczna g]
czyli
[dawka
pojedyncza
x
k]
Butyri Cacao
ad [3,0 x k]
M. f. supp. № [k]
S. Doodbytniczo,....
Nystatyna w czopkach, sposobem dawki sumarycznej, 12 czopków.
Rp.
Nystatini
3
600
000
U.I.
Butyri Cacao
ad 36,0
M. f. supp. No XII
S. Doodbytniczo, 2 razy dziennie 1 czopek.
4