W procesie pielęgnowania wg Dorothy Orem wyróżniamy 4 etapy:
1. szacowanie problemów zdrowotnych pacjenta (rozpoznawanie problemów)
2. planowanie opieki
3. realizacja opieki
4. ocena uzyskanych wyników
ROZPOZNANIE STANU PACJENTA I ŚRODOWISKA
a. gromadzenie danych (określenie potrzeb i zdolności do samoopieki; określenie, dlaczego jest konieczna opieka pielęgniarska)
b. analiza i syntetyzowanie danych
c. stawianie rozpoznania pielęgniarskiego (diagnozowanie, rozpoznanie
rodzaju i stopnia deficytu w zakresie samoopieki)
Pierwszy etap procesu pielęgnowania polega na diagnozowaniu i ustaleniu zakresu
koniecznej pomocy pielęgniarskiej (oszacowanie problemów zdrowotnych,
określenie stanu ograniczeń i możliwości pacjenta w zakresie samoopieki).
Diagnozę należy rozumieć jako jej końcowe sformułowanie, ale też jako proces
dochodzenia do jej ustalenia. Formułujemy pytania:
•
Czego pacjent wymaga w zakresie samoopieki i samoopieki
terapeutycznej?
•
Czy u pacjenta występuje deficyt w zakresie samoopieki, czego ten
deficyt dotyczy i co spowodowało jego wystąpienie?
•
Jakim potencjałem dysponuje pacjent, aby poszerzyć własne
możliwości saoopiekuńcze, jakie są jego możliwości w zakresie
uczenia się, opanowania nowych umiejętności?
Szacowanie problemów zdrowotnych – pielęgniarka określa możliwości
pacjenta w zakresie zaspokajania każdej potrzeby uniwersalnej, w świetle potrzeb
rozwojowych i tych wynikających ze stanu zdrowia, potrzebach występujących w
dewiacjach, określenie indywidualnych możliwości pacjenta – jego wiedzy,
umiejętności i motywacji do podejmowania samoopieki oraz określenie deficytów
w samoopiece i czynników, które spowodowały ich wystąpienie.
PLANOWANIE OPIEKI NAD PACJENTEM I JEGO ŚRODOWISKIEM
(wybór odpowiedniego systemu pielęgnowania i metod asystowania w samoopiece, zaplanowanie interwencji, jakie pielęgniarka powinna podjąć w celu doprowadzenia do możliwie pełnej zdolności pacjenta do zapewnienia sobie samoopieki)
a. ustalenie celów opieki
b. określenie niezbędnych zasobów ludzkich i rzeczowych
c. formułowanie planu pielęgnowania
Zasadniczym celem procesu pielęgnowania jest możliwie szybkie odzyskanie przez
pacjenta własnych możliwości samoopiekuńczych i niezależności w
przystosowaniu się do różnych ograniczeń. Natomiast w odniesieniu do opiekunów
nieprofesjonalnych może to być osiąganie coraz szerszych kompetencji w
zapewnieniu codziennej pomocy tym wszystkim zasobom, za których życie,
zdrowie i dobre samopoczucie odpowiada. Osiągnięcie tych celów upoważnia do
określenia, że świadczona przez pielęgniarkę opieka była pełniona na dobrym profesjonalnym poziomie. Ustalenie pytań:
•
Kto będzie realizował opiekę?
•
Do kiedy niezbędna jest aktywna pomoc pielęgniarki?
•
Czy i kiedy może nastąpić pełna lub częściowa aktywizacja pacjenta?
•
Czy i w jakim zakresie należy zaktywizować inne formy opieki?
1
REALIZOWANIE PLANU PIELĘGNOWANIA (realizowanie opieki według
określonych systemów pielęgnowania, postępowanie zgodne z zaplanowanym systemem pielęgnowania poprzez wspólne z pacjentem ustalenie celów dotyczących samoopieki i asystowanie mu w ich osiągnięciu. Pielęgniarka powinna umiejętnie kierować, wspierać i uczyć zarówno samego pacjenta, jak i jego rodzinę oraz oceniać na bieżąco osiągnięcia pacjenta i
pomagać mu w ich samoocenie. Powinna także dbać o zapewnienie odpowiednich warunków,
koordynować pracę innych osób zaangażowanych w opiekę oraz oceniać zmieniające się potrzeby i zakres koniecznej pomocy)
a. przygotowanie pielęgniarki do świadczenia pielęgnowania
b. przygotowanie pacjenta
c. osiągnięcie wcześniej złożonego celu (lub celów) pielęgnowania
Realizacja procesu pielęgnowania. Niezbędne jest podtrzymanie właściwych relacji
z pacjentem, jego rodziną, przede wszystkim poprawne komunikowanie.
OCENIANIE UZYSKANYCH WYNIKÓW (ocenianie, w jakiej formie i w jakim
systemie powinna być kontynuowana opieka i czy powinna być kontynuowana)
a. analizowanie wyników
b. sformułowanie oceny
W procesie pielęgnowania ważny jest etap oceny umożliwiający ustalenie, czy osiągamy planowane cele, czy poprawnie dobrane zostały środki i metody, a także
czy pielęgniarka wybrała właściwy system pielęgnowania.
2