KONKURSOWE ZADANIA ĆWICZENIOWE 2007/08

opracowanie: Pracownia Dydaktyki Chemii, Wydział Chemii UMK

ZAD. 1.

Sól disodowa kwasu etylenodiaminotetraoctowego (EDTA) jest bardzo czę sto wykorzystywana w jednej z grup analizy obję toś ciowej tzw. kompleksometrii. Zwią zek ten kompleksuje wybrane jony metali w stosunku molowym 1:1.

Do całkowitego związania jonów wapniowych w 500,00 cm3 niegazowanej wody mineralnej zuŜyto 30,00 cm3 roztworu wodnego EDTA o stęŜeniu 0,05 mol/dm3. Obliczyć zawartość jonów wapniowych w wodzie mineralnej w mg/dm3.

ZAD. 2.

Do roztworu azotanu(V) cynku w probówce A wkroplono roztwór wodorotlenku sodu do momentu wytrącenia białego osadu. Po wymieszaniu zawartość probówki podzielono na dwie części i rozlano do dwóch probówek B i C. Do probówki B wkraplano 15% roztwór kwasu solnego a do probówki C 10% roztwór wodorotlenku sodu .

1. Podać obserwacje towarzyszące wkraplaniu odpowiednich roztworów do probówek B i C.

2. Zapisać równania wszystkich reakcji zachodzących w probówkach A, B i C w formie cząsteczkowej, jonowej pełnej i jonowej skróconej.

3. Podać jeden wniosek wypływający z opisanego doświadczenia dotyczący związku cynku z probówki A.

ZAD. 3.

Wykorzystując wiedzę zdobytą w szkole wypełnić tabelkę proponując proste, dostępne w szkole odczynniki, za pomocą których moŜna potwierdzić obecność odpowiednich substancji chemicznych. Nie pisać Ŝadnych równań reakcji. Podać tylko odczynniki (odczynnik) lub nazwę próby oraz obserwacje.

SUBSTANCJA

ODCZYNNIKI

OBSERWACJA

WYKRYWAJĄCE lub

NAZWA PRÓBY

E290 – dwutlenek węgla

E529 – tlenek wapnia

E500b – wodorowęglan sodu

E251 – azotan(III) sodu

E422 - glicerol

E236 – kwas mrówkowy

glukoza

skrobia

ZAD. 4.

W elektrochemii znane jest tzw. równanie Nernsta, które moŜ na znaleźć w dowolnych tablicach chemicznych i wykorzystać do obliczania przybliŜ onych potencjałów półogniw w innych warunkach niŜ standardowe.

Obliczyć SEM ogniwa galwanicznego składającego się z półogniwa magnezowego, półogniwa miedziowego i klucza

elektrolitycznego wiedząc, Ŝe stęŜenie jonów magnezu jest 100 razy większe od stęŜenia jonów miedzi(II), które wynosi 0,01 mola/dm3. Podać schemat opisanego ogniwa zgodnie z regułami. (E0 Mg/Mg2+ = -2,37 V , E0Cu/Cu2+ = 0,34 V) ZAD. 5.

Podać typ reakcji oraz reagenty pozwalające na przeprowadzenie następującego ciągu przemian chemicznych:

hept-1-en (A) 2-bromoheptan (B) heptan-2-ol (C) benzoesan hept-2-ylu (D) ZAD. 6.

Zapisać równanie reakcji toluenu z manganianem(VII) potasu w środowisku obojętnym. Podać odpowiednie równania reakcji połówkowych w wersji uproszczonej lub pełnej. Jaka substancja pełni rolę utleniacza a jaka reduktora? Jaki związek uległ utlenieniu a jaki redukcji?

Zadania ć wiczeniowe na Ogólnopolski Konkurs Chemiczny im prof. A. Swinarskiego 2007/08