wykład, 28.XI.2007, dr Zielińska-Pająk
Zalecenia diagnostyczno-lecznicze w guzach GEP-NET
guzy GEP → zawsze pod błoną śluzową (sama błona nie jest zmieniona), wywodzą się z komórek rozlanego systemu neuroendokrynnego rozproszonych w układzie pokarmowym i trzustce; 70%
guzów NET to GEP-y.
Klasyfikacja histopatologiczna – łączy cechy anatomokliniczne, patologiczne i czynnościowe 1. umiejscowienie guza w odniesieniu do embrionalnych odcinków cewy jelitowej ( foregut, migut, hindgut)
2. wielkość guza
3. obraz histoformatywny
4. naciekanie naczyń, pni nerwowych i otaczających tkanek
5. aktywność proliferacyjna (Ki67)
Typy GEP NET
1. wysokodojrzały guz neuroendokrynny z indeksem proliferacyjnym < 2%
1A. z łagodnym przebiegiem
1B. z przebiegiem trudnym do określenia w momencie diagnostyki
2. wysokodojrzały rak neuroendokrynny o niskiej złośliwości
3. niskodojrzały rak neuroendokrynny o wysokiej złośliwości
4. rak o mieszanej budowie egzo/endokrynnej – adenocarcinoma/NET
Specyfika narządowa determinuje rokowanie i wybór metody terapii. Poza określeniem typu i stopnia dojrzałości ważną cechą prognostyczną nowotworu jest jego stopień kliniczno-patologicznego zaawansowania (TNM).
Metody diagnostyczne:
1) obrazowe: USG/EUS, TK, MRI
2) izotopowe: SRS scyntygrafia receptorów somatostatyny
3) z zastosowanie pankreotydu, analogów somatostatyny znakowanych technetem, znaczników pozytronowych oraz amin biogennych
Leczenie w zależności od stopnia zaawansowania TNM:
1° → T1, N0, M0 → chirurgicznie
2° → T2, N0-1, M0 → leczenie neoadiuwantowe + chirurgicznie
3° → T3, N0-1, M0 → leczenie neoadiuwantowe + chirurgicznie + adiuwantowe 4° → T1-4, N0-1, M1 → paliatywne
1. dno + trzon, małe polipowate guzki < 2 cm w przebiegu zanikowego zapalenia błony śluzowej, daje objawy hipergastrynemii
2. jak wyżej, SRS(+) - dodatnie receptory somatostatynowe, częściej daje przerzuty 3. w prawidłowej błonie śluzowej pojedynczy guz > 2 cm
Czynniki rokownicze:
1. NET łagodny: < 1 cm, ograniczony do błony śluzowej i podśluzowej, bez angioinwazji, IP < 2%
2. o granicznej złośliwości: IP < 2%, ograniczony do błony podśluzowej; < 1 cm +
angioinwazja, 1-2 cm bez angioinwazji
3. o niskiej złośliwości: inwazja poza błonę podśluzową, przerzuty, IP 2%; 1-2 cm z angioinwazją lub > 2 cm bez angioinwazji
4. o wysokiej złośliwości: naciek poza błonę podśluzową, przerzuty (węzły, wątroba, kości, skóra), angioinwazja, IP > 2%
Wynik histopatologiczny:
1. typ histopatologiczny guza i sklasyfikowanie do grupy wg WHO
2. IM/10 pw (indeks mitotyczny/10 pól widzenia o wysokim powiększeniu 40x) 3. ocena ekspresji chromograniny i(lub) synaptofizyny
4. Ki 67
5. w miarę możliwości inne przeciwciała wykrywające produkowane przez guz substancje by Vogue :)