Skala dystansu społecznego
(Emory S. Bogardus)
►
Emory Bogardus w latach 20-tych wieku XX prowadził
badania nad dystansem społecznym Amerykanów do różnych mniejszości etnicznych
►
skonstruował
metodę
złożoną
z
siedmiu
dychotomicznych pozycji, które wyrażają stopniowe zwiększanie się dystansu społecznego
1
Dystans społeczny –
kontinuum rozciągające się
od
kontaktów
ścisłych,
ciepłych
i
zażyłych
poprzez
obojętność aż do aktywnej antypatii, wrogości i potępienia Obszary badań – postawy względem:
•
osób chorych psychicznie
•
grup religijnych
•
grup etnicznych
•
osób niepełnosprawnych
•
osób chorych na różne choroby
•
grup zawodowych
Skale dystansu społecznego mierzą komponent behawioralny postawy –
tendencję do zbliżania się bądź unikania przedmiotu postawy ETAPY KONSTRUKCJI SBDS
1.
Dookreślenie obiektu wobec którego chcemy mierzyć dystans
2.
Dobór pozycji wyrażających dystans społeczny na jednym kontinuum (10-15)
3.
Badanie dużej (>100) grupy osób pochodzącej z populacji docelowej
4.
Analiza skalogramowa
2
Skalogram Guttmana
1. porządkuje zbiór pozycji (pytań, cech respondentów) w taki sposób, że wszystkie osoby (w idealnym porządku), które odpowiedziały pozytywnie na dane pytanie, mają na skali wyższe rangi niż te osoby, które udzieliły na to samo pytanie odpowiedzi negatywnej
2. na podstawie punktacji można odtworzyć odpowiedzi na
poszczególne pytania
3. pytania
użyte
w
skalogramie
powinny
odznaczać
się
kumulatywnością
3
1. Czy masz wzrost ponad 1 m 80 cm ?
TAK
NIE
2. Czy masz wzrost ponad 1 m 70 cm ?
TAK
NIE
3. Czy masz wzrost ponad 1 m 60 cm ?
TAK
NIE
Sporządzanie skalogramu i obliczanie współczynnika odtwarzalności Związek między dwoma pytaniami skalogramu: Czy zaprosiłbyś osobę
czarnoskórą na obiad do
Ogółem liczba
swego domu?
przypadków
Tak
Nie
Czy zgodziłbyś się, aby ktoś z
Tak
75
0
75
Twojej rodziny poślubił osobę
Nie
62
83
145
czarnoskórą?
Ogółem liczba przypadków
137
83
220
4
Współczynnik odtwarzalności: 1 – e/(n x m)
e – liczba odpowiedzi niezgodnych ze schematem skali kumulatywnej (liczba odpowiedzi występujących w „polach zerowych“ wszystkich tablic zależności łącznie
n = liczba osób w próbie
m = liczba pytań w skalogramie
L. Guttman proponuje, aby za dolną granicę dla współczynnika odtwarzalności przyjąć 0,90 (tj. dopuszcza najwyżej 10% odpowiedzi niezgodnych ze schematem skalogramu)
Etapy konstrukcji skalogramu
4. Przyjmujemy, że skala jest kumulatywna, gdy R>0,9
5. Jeśli nie jest kumulatywna
1. obliczamy ilość błędów dla poszczególnych pozycji 2. usuwamy pozycję z największą ilością błędów 3. Powtarzamy analizę skalogramową
6. Pozycje skali umieszczamy na papierze z dodanym dychotomicznym formatem odpowiedzi
7. Wynik dla osoby badanej – ranga odpowiedzi „tak”
wyrażającej najbliższy dystans
8. Sprawdzamy trafność (np. grupy kontrastowe) i rzetelność skali (np. test-retest)
5
Badania Bogardusa
Stosunek 1752 Amerykanów do czterech mniejszości etnicznych (w procentach)
Przedstawicieli danej mniejszości dopuściłbym Anglicy
Szwedzi
Polacy
Koreańczycy
1) Do bliskiego pokrewieństwa przez małżeństwo 93,7
45,3
11,0
1,1
2) Do mojego klubu jako osobistego znajomego 96,7
62,1
11,6
6,8
3) Na moją ulicę jako sąsiada
97,3
75,6
28,3
13,0
4) Do pracy w moim zawodzie
95,4
78,0
44,3
21,4
5) Jako obywatela mojego kraju
95,9
86,3
58,3
23,7
6) Tylko jako turystę w moim kraju
1,7
5,4
19,7
47,1
7) Usunąłbym z mojego kraju
0,0
1,0
4,7
19,1
Obliczanie ważonych miar dystansu społecznego wobec czterech grup etnicznych
Grupy
Pozycje
Anglicy
Szwedzi
Polacy
Koreańczycy
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
%
(1x2)
%
(1x4)
%
(1x6)
%
(1x8)
1
93,7
93,7
45,3
45,3
11
11
1,1
1,1
2
96,7
193,4
62,1
124,2
11,6
23,2
6,8
13,6
3
97,3
291,9
75,6
226,8
28,3
84,9
13
39
4
95,4
381,6
78
312
44,3
177,2
21,4
85,6
5
95,9
479,5
86,3
431,5
58,3
291,5
23,7
118,5
Ogółem
1440,1
1139,8
587,8
257,8
6
Przykład badań:
Bogardus użył swojej skali po raz pierwszy w roku 1926 a następnie w 1946, 1956 i 1966. W 1993 i 2001 powtórzono badania..
1926
1993
2001
M
ranga
M
ranga
M
ranga
Anglicy
1,27
1
1,17
2
1,23
4
Polacy
4,57
13
1,30
12
1,45
14
Indianie
4,65
15
1,44
16
1,40
12
Japończycy
5,30
22
1,62
19
1,52
22
Żydzi
4,83
16
1,42
15
1,38
11
Rosjanie
4,57
14
1,33
13
1,50
20
Afroamerykanie
5,10
20
1,55
17
1,33
9
Arabowie
5,00
18
2,21
24
1,94
30
Dystans społeczny wobec różnych grup -
badania w Polsce
7
Dystans Polaków wobec różnych grup:
• narodowościowych
• wyznaniowych
Badania CBOS 2007 - wyniki
Niezależnie od tego, czy ma Pan(i) dzieci czy też nie, czy sprzeciwiał(a)by się Pan(i), gdyby Pana(i) syn lub córka chcieli poślubić osobę narodowości:
•
żydowskiej
•
chińskiej
•
rosyjskiej
•
niemieckiej
•
francuskiej
•
czeskiej
8
Niezależnie od tego, czy ma Pan(i) dzieci czy też nie, czy sprzeciwiał(a)by się Pan(i), gdyby Pana(i) syn lub córka chcieli poślubić osobę narodowości:
•
mahometańskiego
•
mojżeszowego
•
prawosławnego
•
osobę bezwyznaniową (ateistę)
•
ewangelickiego
Sprzeciw wobec małżeństwa syna lub córki z osobą narodowości: 40
35
34
35
30
27
23
t 25
21
n
20
ec 20
rop 15
10
5
0
żydowskiej
chińskiej
rosyjskiej
niemieckiej
francuskiej
czeskiej
narodowość
937 osób, reprezentatywna próba losowa dorosłych mieszkańców Polski 9
Sprzeciw wobec małżeństwa syna lub córki z osobą wyznania: 55
60
47
50
38
37
t 40
n
31
ec 30
rop 20
10
0
ą
o
o
o
o
g
g
g
w
g
ie
e
e
io
ie
k
w
n
n
k
s
o
a
ń
z
w
n
lic
z
e
ta
s
łas
y
g
e
e
o
w
n
m
jż
w
z
a
o
o
e
w
h
m
ra
b
e
a
p
m
Dystans maturzystów wobec czterech narodowości (POLSKA 2001) Grupy
Pozycja
Niemcy
Ukraińcy
Polacy
Żydzi
(1)
Pytanie
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
%
(1x2)
%
(1x4)
%
(1x6)
%
(1x8)
1
Ślub
78,49
78,49
32,26
32,26
98,92
98,92
18,28
18,28
Przyjaci
2
81,72
163,44
63,44
126,88
98,92
197,84
44,09
88,18
el
3
Ławka
88,17
264,51
68,82
206,46
97,85
293,55
49,46
148,38
4
Sąsiad
86,02
344,08
64,52
258,08
100
400
49,46
197,84
5
Turysta
93,55
467,75
80,65
403,25
98,92
494,6
69,89
349,45
Ogółem
1318,27
1026,93
1484,91
802,13
10
Ważone miary dystansu społecznego o 1600
gen 1400
zcłe 1200
op 1000
sus 800
ntas 600
y d 400
iknź 200
ak
1318,27
1026,93
1484,91
802,13
s
0
w
Niemcy
Ukraińcy
Polacy
Żydzi
narodowość
11