kultura, jezyk, system, podsystemy, jezyk polski Kultura: 1. Definicja antropologiczna cywilizacja 2. Definicja estetyczna piÄ™kno w jÄ™zyku 3. Definicja spoÅ‚eczna - Zbiór zasad i reguÅ‚ dobrego zachowania, etykieta komunikacyjna JÄ™zyk: 1. Definicja strukturalna system znaków, wyrazów, słów oraz reguÅ‚ ich Å‚Ä…czenia a) ReguÅ‚y gramatyczne (formalne) b) ReguÅ‚y semantyczne (logiczne) System jÄ™zykowy: Ø Rejestrowany (sÅ‚owniki, gramatyki, publikacje poprawnoÅ›ciowe) Ø Idiolekt indywidulany jÄ™zyk osobniczy Podsystemy jÄ™zykowe: Ø Fonologiczny [fonen] abstrakcyjny obraz gÅ‚oski Ø Morfologiczny [morfen] · Fleksyjny rola wyrazu w zdaniu · SÅ‚owotwórczy modyfikacja znaczenia (?) · Leksykalny odsyÅ‚a do rzeczywistoÅ›ci · Gramatyczny siÄ™ Ø Syntaktyczny [syntagmatyczny] abstrakcyjny wzorzec wypowiedzi Ø Leksykalny [leksen] abstrakcyjny obraz wyrazu, sÅ‚owa JÄ™zyk polski: · 1 mln reguÅ‚ gramatycznych i semantycznych · 200 tys. Słów · 5 7 mln słów specjalistycznych · 750 tys. Nazw wÅ‚asnych O jakoÅ›ci komunikacji decyduje wiek i wyksztaÅ‚cenie. · 3-5 lat -> 1500 słów · 11-12 lat -> 7 tys. Słów (pozwala mówić o sprawach abstrakcyjnych) · 15-16 lat -> 10 tys. Słów system ograniczony · 19-20 lat -> 18 tys. Słów · 24-26 lat -> 25 tys. JÄ™zyk rozwiniÄ™ty · PeÅ‚na kompetencja jÄ™zykowa -> 35 tys. słów JÄ™zyk · AÄ…czÄ…c nas z innymi i sÅ‚użąc wzajemnej komunikacji z otoczeniem, tworzy ludzkÄ… wspólnotÄ™, ksztaÅ‚tuje jÄ… i podtrzymuje. BÄ™dÄ…c Å›rodowiskiem, w którym roÅ›niemy, poruszamy siÄ™, współpracujemy z innymi, które naszym dziaÅ‚aniem ksztaÅ‚tujemy jÄ™zyk, dobro wspólne, peÅ‚ni funkcjÄ™ humanizujÄ…cÄ… i socjalizujÄ…cÄ…. · Jest to system znaków powiÄ…zanych reguÅ‚ami gramatycznymi i semantycznymi · Jest narzÄ™dziem komunikacji i sÅ‚uży do porozumienia siÄ™ miÄ™dzy ludzmi Dwa wymiary jÄ™zyka: · Language jÄ™zyk/ system/ abstrakt · Parole mowa/ tekst Poziomy mowy/ tekstu: I. Fonetyczny gÅ‚oska, prozodia (element, który towarzyszy wypowiadaniu słów). Prozodia: Ø Intonacja sposób artykulacji tekstu · Aamana zdania oznajmujÄ…ce · WznoszÄ…ca pytania, wÄ…tpliwoÅ›ci · OpadajÄ…ca rozkazy, wykrzyknienia Ø Akcent gramatyczny pada na 2 sylabÄ™ od koÅ„ca ale może też na 3 i 4 Ø Tempo mówienia · Od 120 słów na minutÄ™ [granica 100-150 s/min] · Mówienie w normie oznacza, że jesteÅ›my fachowcami II. Graficzny litera, znaki interpunkcyjne III. Fleksyjny temat fleksyjny i koÅ„cówka IV. SÅ‚owotwórczy V. SkÅ‚adniowy wypowiedzenie, zdanie · Szyk zdania jest swobodny ale nie dowlony VI. Semantyczny wyrazy, poÅ‚Ä…czenia miÄ™dzywyrazowe DEFINICJE KULTURY JZYKA Najogólniejsza definicja Andrzeja Markowskiego brzmi: Å›wiadome i celowe posÅ‚ugiwanie siÄ™ jÄ™zykiem we wszelkich sytuacjach komunikatywnych · Jako umiejÄ™tność poprawnego mówienia i pisania zgodnie z przyjÄ™tymi w danej spoÅ‚ecznoÅ›ci normami jÄ™zykowymi. W tym znaczeniu kultura jÄ™zyka jest zawsze wartoÅ›ciowana dodatnio. · Kultura jÄ™zyka rozumiana jako dziaÅ‚alność kulturalnojÄ™zykowa. Ustalanie norm jÄ™zykowych i udzielanie porad · Jako pozytywna postawa osób wobec jÄ™zyka, które posÅ‚ugujÄ… siÄ™ nim posiadajÄ…c wysoki stan wiedzy lingwistycznej, oraz ugruntowanÄ… Å›wiadomość jÄ™zykowÄ…. · Nazwa dyscypliny naukowej, która wyodrÄ™bniÅ‚a siÄ™ na gruncie zainteresowania jÄ™zykoznawców sprawami zwiÄ…zanymi z normatywnoÅ›ciÄ… w jÄ™zyku. · Ogólna, podstawowa wiedza o jÄ™zyku, jego budowie, odmianach, historii, funkcjach, o jego roli w życiu spoÅ‚ecznym jednostki · UmiejÄ™tność posÅ‚ugiwania siÄ™ jÄ™zykiem · Wrażliwość na jego piÄ™kno · DbaÅ‚ość i piÄ™kno i poprawność wypowiedzi