INDEKS OSÓB
Skróty
abp arcybiskup kr. król, królowa star. starosta
arcyks. arcyksiążę ks. książę, księżna św. święty
bp biskup margr. margrabia w. wielki
c. córka marsz. marszałek woj. wojewoda
ces. cesarz prof. profesor ż. żona
gen. generał s. syn
Adam Bremeński, kronikarz 18 Aigner Chrystian Piotr, architekt 270 Albert, wójt krakowski 70 Albrecht Fryderyk Hohenzollern, ks. pruski 180 Albrecht I Habsburg, ces. niemiecki 70 Albrecht Hohenzollern, w. mistrz krzyżacki, ks. pruski 141, 142, 143, 144, 168
Albrecht Niedźwiedź, margr. Marchii Północnej 38 Aldona Giedyminówna, ż. Kazimierza Wielkiego 79 Aleksander z Malonne, bp płocki 62 Aleksander Jagiellończyk 128, 129, 137 Andegawenowie, dynastia 82, 94 Andrzej II, kr. węgierski 53 Ankwicz Józef, kasztelan sądecki 281 Anna Jagiellonka 173, 174, 177 Anna, ks. śląska, ż. Henryka II Pobożnego 64 Anna, ks. mazowiecka 149 Anna, siostra Zygmunta III Wazy 196 Arpadowie, dynastia 19 August II Sas 216, 220227, 236, 242 August III Sas 236, 237240 Awdańcy, ród 29, 34, 41
Bacciarelli Marcello, malarz 270 Baka Józef, jezuita 242
Baranowski Piotr, przywódca konfederacji wojskowej 217
Barbara Radziwiłłówna, zob. Radziwiłłówna Barbara Barss Franciszek, palestrant warszawski 274 Batu-chan, chan Złotej Ordy 51 Bazylik Cyprian, pisarz kalwiński 163, 166 Bela IV, kr. węgierski 52 Belotto Bernardo, zwany Canaletto, malarz 270 Benedykt Polak, franciszkanin 72 Benedykt Sandomierzanin, budowniczy 162 Bernard Hiszpan, misjonarz 34, Berrecci Bartolommeo (Bartłomiej) budowniczy 162
Bezprym, s. Bolesława Chrobrego 27
Bieliński Franciszek, marsz. w. koronny 263
Bieliński Stanisław, marsz, nadworny koronny 278
Bielski Joachim, pisarz 197
Bielski Marcin, pisarz i historyk 165
Biernat z Lublina, poeta 163
Birkowski Fabian, dominikanin 197
Blank Piotr, bankier 231
Bobola Andrzej, jezuita 178
Bogoria Jarosław, abp gnieźnieński 89, 91
Bogoriowie ze Skotnik, ród 112
Bogusław I, ks. zachodniopomorski 49
Bogusław X, ks. zachodniopomorski 150
Bogusław XIV, ks. zachodniopomorski 184
Bogusławski Wojciech, aktor 268
Bogusza, sędzia pomorski 71
Bohomolec Franciszek, wydawca 244, 248, 267
Bolesław I Chrobry 2226, 44
Bolesław Kędzierzawy 3739, 48
Bolesław Krzywousty 3139, 4446, 48, 50, 62
Bolesław Jerzy Trojdenowicz, ks. halicki 85
Bolesław, ks. mazowiecki 107
Bolesław III, ks. płocki i sochaczewski 85
Bolesław Pobożny, ks. wielkopolski 56, 67, 68
Bolesław I Srogi, ks. czeski 16
Bolesław Szczodry (Śmiały) 2931, 44
Bolesław Wstydliwy 52, 66, 68
Bolesław Wysoki, ks. śląski 39, 48
Bolesław Zapomniany, s. Mieszka II 27
Bolko, ks. jaworsko-świdnicki 70, 79, 84
Bona Sforza, ż. Zygmunta Starego 133135, 138, 148
Bołotnikow Iwan, przywódca powstania chłopskiego
w Rosji 185
Boner Jan, kupiec krakowski 126 Borkowic Macko, star. poznański 90 Borys Godunow, car 185 Boscamps Lasopolski Karol, dyplomata 282
297
Braniccy, ród 231, 234, 247
Branicki Jan Klemens, hetman w. koronny 238,
240241
Branicki Ksawery, hetman w. koronny 255, 272, 276 Brożek Jan (Broscius Joannes), matematyk 196 Brunon z Kwerfurtu, misjonarz 22, 45 Bruhl Alojzy, star. warszawski 234 Briihl Henryk, minister Augusta III 238, 247 Brzetysław, ks. czeski 27, 40 Brzostowski Paweł, referendarz litewski 258 Buchholtz Heinrich, dyplomata pruski 271 Budny Szymon, działacz reformacji 166, 169, 189 Buonaccorsi Filippo (Kallimach), pisarz, humanista
118
Cabritt Fryderyk, bankier 231
Caccia Jan Hieronim, hutnik 192
Canaletto, zob. Belotto Bernardo
Carpine Giovanni 72
Celtis Konrad humanista niemiecki 118
Chmielecki Stefan, woj. kijowski 187
Chmielnicki Bohdan, hetman kozacki 200203, 207, 222
Chmielnicki Jerzy s. Bohdana, hetman kozacki 203
Chmielowski Benedykt, pisarz 242
Chodkiewicz Jan Karol, hetman w. litewski, woj. wileński 172, 182, 186, 188
Chreptowicz Joachim, kanclerz w. litewski 263
Chrystian, bp pruski 53
Cini Jan, architekt i rzeźbiarz 162
Commendone Giovanni Francesco, nuncjusz papieski 170, 173
Conti Louis Francois de. ks., nuncjusz papieski 220
Corneille Pierre, dramatopisarz francuski 220
Cyceron 116
Czarniecki Stefan, hetman polny koronny, woj. ruski 203, 204, 206, 207
Czartoryscy, ród 234, 236, 239, 240, 241, 250, 255, 261, 270
Czartoryski Adam Kazimierz, star. generalny ziem podolskich 241, 248, 263, 267, 272
Czartoryski August Aleksander, woj. ruski 234
Czartoryski Fryderyk Michał, podkanclerzy litewski 234
Czartoryski Teodor, bp poznański 234
Czechowic Marcin, ideolog arian polskich 169
Czerwiakowski Rafał, lekarz 264
Czesław, dominikanin, brat św. Jacka 64
Czetwertyński Antoni, kasztelan przemyski 282
Czyngis-chan 51
Dąbrowski Jan Henryk 282, 283
Dąbrówka Jan, prawnik i teolog 116
Decjusz Jost (Justus) Ludwik, historyk i ekonomista
157, 165
Dekert Jan, prezydent Warszawy 274 Dembowski Jan, członek Kuźnicy Kołłątajowskiej 273 Denisow Adrian, gen. rosyjski 279, 282 Dębołecki Wojciech, pisarz 197 Długosz Jan 44, 116, 165
Dmochowski Franciszek Ksawery, publicysta, poeta 270, 273, 281
Dobrawa, ż. Mieszka I 19, 20
Dogiel Maciej, pijar 244
Dolabella Tomasz, malarz 198
Doroszenko Piotr, ataman kozacki 212
Drużbacka Elżbieta, poetka 244
Dumouriez Charles Francois, gen. i polityk francuski 252
Dunin Piotr, woj. brzesko-kujawski 111
Dunin Karwicki Stanisław, cześnik sandomierski 242
Dupont de Nemours Pierre Samuel, polityk i ekonomista francuski 266
Dymitr Doński, ks. moskiewski 96
Dymitr Iwanowicz, s. Iwana IV Groźnego 180
Dymitr Samozwaniec I, rzekomy s. Iwana IV Groźnego, car rosyjski 184, 185
Dymitr Samozwaniec II 185 j , �;;
Dytrych, kuzyn Mieszka II 27
Działyński Ignacy, poseł na Sejm Czteroletni 278
Działyński Tomasz, woj. chełmiński 224
Ehrlichhausen Konrad von, w. mistrz krzyżacki 110
Ehrlichhausen Ludwik von, w. mistrz krzyżacki 110
Ekkehard, margr. Miśni 25
Eleonora Habsburżanka, ż. Michała Korybuta Wiś-niowieckiego 212
Elżbieta Habsburżanka, pierwsza ż. Zygmunta Augusta 134
Elżbieta Łokietkówna, matka Ludwika Węgierskiego 85, 93
Emanuel don, infant portugalski 236
Ernest Habsburg, arcyks., s. ces. niemieckiego Maksymiliana II 173
Falkenberg Jan, dominikanin 108
Fedorowicz Taras, przywódca powstania kozackiego
187
Ferdynand I Habsburg, ces. niemiecki 147 Fersen Iwan, gen. rosyjski 282, 283 Filip II, kr. hiszpański 135, 175, 178 Fiodor syn Iwana IV Groźnego, car rosyjski 177, 180 Fioł Szwajpolt, drukarz 163 Fiorentino Franciszek, budowniczy 162 Firlej Andrzej, woj. sandomierski 201 Firlej Jan, marsz. w. koronny 172 ,,,; .-�{�jn';l �-�>�-Firlejowie, ród 168 Flemming Jakub Henryk, koniuszy w. litewski,
marsz, polny wojsk saskich 227, 234 Fontana Jakub, architekt 270 �><�-,", Franciszek I, kr. francuski 147 Franko z Polski, astronom 73 Fredro Andrzej Maksymilian, woj. podolski 208 Fryderyk August, elektor saski, zob. August II Sas Fryderyk I Barbarossa, ces. niemiecki 38, 49 Fryderyk I Hohenzollern, kr. pruski 223 Fryderyk II Hohenzollern, kr. pruski 240, 249, 253,
254
Fryderyk II, ces. niemiecki 53, 54 Fryderyk III, ces. niemiecki 110
298
Fryderyk, ks. saski, w. mistrz krzyżacki 141 ' " Fryderyk Wilhelm Hohenzollern ("Wielki Elektor"), elektor brandenburski 184, 199, 206, 207, 213, 214 Fiirstenberg Wilhelm, w. mistrz inflancki 143 Fuggerowie, ród 145
Gabor Bethlen, ks. Siedmiogrodu 200
Gali Anonim 16, 23, 29, 32, 45, 75
Gałka z Dobczyna, filozof 118
Gammersfelder Sebastian, autor podręczników 165
Galhard de Carceribus, legat papieski 82
Gamrat Piotr, abp gnieźnieński 133, 167
Garczyński Stefan, kasztelan poznański 244
Gasztołdowie, ród 137
Gaudenty zob. Radzym-Gaudenty
Gedko, bp krakowski 48
Geograf Bawarski 14
Geron, margr. Marchii Wschodniej 19
Gianotti, ród 192
Gibboni, ród 192
Giedymin, ks. litewski 72, 79, 85, 95
Girej Islam, chan krymski 201
Girej Mengli, chan krymski 139
Girejowie, dynastia tatarska 139
Gilczner Erazm, pisarz reformacji 166
Gliński Michał, ks. litewski 139
Gomółka Mikołaj, kompozytor 163
Gonta Iwan, przywódca powstania na Ukrainie 252
Gosiewski Wincenty, hetman polny litewski 206
Gosz Mechitar, twórca statutu ormiańskiego 158
Goworek, woj. sandomierski 50
Górkowie, ród 133, 162, 168
Grochowski Jan, gen. 282
Grudziński Andrzej, woj. kaliski 204
Gruszczyński Jan, kanclerz 116, 128
Gryfici, ród 41
Grzebski Stanisław, autor podręczników 165
Grzegorz VII, papież 30
Grzegorz Paweł z Brzezin, ideolog arianizmu 169
Grzegorz z Sanoka, abp lwowski 118
Grzymalicki, ród 93, 94
Grzymała Andrzej z Poznania, astronom 165
Grzymułtowski Krzysztof, kasztelan poznański 203
Gustaw II Adolf, kr. szwedzki 183, 184
Habsburgowie dynastia niemiecko-austriacka 69, 71, 80, 94, 107,129, 133, 135, 141,145147, 174, 178, 180, 186, 188, 208, 212, 213, 215, 216, 253
Hadrian VI, papież 142
Haller Jan, księgarz i drukarz 163, 164
Heizler, bankier 231
Henryk II, ces. niemiecki 25, 26
Henryk III, ces. niemiecki 27.
Henryk IV, ces. niemiecki 30 ;
Henryk V, ces. niemiecki 32
Henryk I Brodaty, ks. śląski 5052, 64
Henryk, ks. głogowski 6971
Henryk II Pobożny, ks. śląski 51, 52
Henryk IV Probus, ks. wrocławski 68, 75
Henryk, ks. sandomierski 37
Henryk Walezy 173 > ł
Herburt Jan, pisarz polityczny, dyplomata, wydawca
165
Herburt Szczęsny, magnat 188 Hińcza z Rogowa, podskarbi 108 Hodo, margr. 20 Hohenzollernowie, dynastia niemiecko-pruska 175,
180, 207, 240, 249 Hozjusz Stanisław, kardynał 169 Hunyady Jan (Hunyadi Janos), woj. Siedmiogrodu
144 Hussowski Mikołaj, poeta 163
Ibrahim-ibn-Jakub, kupiec arabski 16, 24
Idzi z Tuskulum, legat papieski 34
Igelstróm Josif, dyplomata i gen. rosyjski 279, 280
Innocenty II, papież 35
Innocenty III, papież 50
Iwan III Srogi, car 139
Iwan IV Groźny, car 143, 173, 175, 176, 180
Izydor-Oracz, św. 171
'.� ' : l ''�
Jabłonowscy, ród 261
Jabłonowski Stanisław, hetman w. koronny 213, 215 Jadwiga, kr. polska, ż. Jagiełły 94, 97, 115 Jadwiga, św., ks. śląska, ż. Henryka Brodatego 62, 64 Jagiellonowie, dynastia 102, 129, 138, 145, 151 Jagiellończyk, zob. Kazimierz Jagiellończyk a Jagiełło, zob. Władysław Jagiełło � � ... � Jaksa z Kopaniku, ks. Szprewian 35, 38 Jakub (zwany ze Żnina) abp gnieźnieński 37 ; Jakub z Dębna, kasztelan krakowski 128 ; Jakub z Paradyża, teolog i filozof 116 Jan Kazimierz 201209, 211 Jan z Ludziska, prof. Akademii Krakowskiej 116 Jan Luksemburski, kr. czeski 71, 72, 79, 82, 84 Jan, ks. mazowiecki 104
JanOlbracht 128131, 137, 141, 145, 146, 148, 150 Jan III Sobieski 203,209,212217,220,227,228,247 Jan III Waza, kr. szwedzki 143, 173 Jan z Tarnowa, możny małopolski 94 Janicki Klemens, poeta 163 Janisław, abp gnieźnieński 71
Janko z Czarnkowa, podkanclerzy koronny, kronikarz 88, 91
Janocki Jan Daniel, bibliograf 244 Janosik 222
Janusz II, ks. płocki 150 j Janusz III, ks. mazowiecki 150 Jarosław Mądry, ks. kijowski 27, 28 Jasiński Jakub, gen. i poeta 248, 270, 280, 281 Jastrzębiec Andrzej, bp wileński 97 Jaśkiewicz Jan, lekarz i przyrodnik 264 Jaśko z Oleśnicy, star. wileński 97 Jawnuta, ks. litewski 85, 95 Jaźwiński Piotr, gen. 282 ,-.���.?;��-.-'. Jelski Florian, jakobin 280 Jerzy z Podiebradu, kr. czeski 144 Jerzy II Rakoczy, zob. Rakoczy
299
Jerzy Wilhelm Hohenzollern, elektor brandenburski
184 Jezierski Franciszek Salezy, ksiądz, publicysta 270,
273
Jezierski Jacek, kasztelan łukowski 260, 261 Jordan, bp 20 Judycki Józef, gen. 276 Jungingen Ulrich von, w. mistrz krzyżacki 98
Kadłubek Wincenty, bp. krakowski 49, 50, 67, 72 Kalikst II, papież 34
Kalinowski Marcin, hetman polny koronny 200, 202 Kalkstein Chrystian (Kalkstein Stoliński) przywódca opozycji w Prusach 213 Kallimach, zob. Buonaccorsi Filippo Kalwin Jan 168
Kamsetzer Jan Chrzciciel, architekt 270 Kamiński Maciej, kompozytor 270 Kapostas Andrzej, bankier 278 Kara Mustafa, w. wezyr turecki 215 Karnkowski Stanisław, abp gnieźnieński 144, 174,
178 -,;.,.-.. ,
Karol IX, kr. francuski 173
Karol V, Habsburg, ces. niemiecki 141, 142, 146
Karol X Gustaw, kr. szwedzki 203204, 206, 207
Karol, ks. kurlandzki, syn Augusta III 238, 240
Karol V Leopold, ks. lotaryński 212, 215
Karol IV Luksemburski, ces. niemiecki 84
Karol Robert, kr. węgierski 71, 79
Karol IX Waza, ks. sudermański, kr. szwedzki 179,
182
Karol XII, kr. szwedzki 224, 225 Karpiński Franciszek, pisarz 268 Karwicki Dunin Stanisław, cześnik sandomierski 242 Katarzyna Habsburg, trzecia ż. Zygmunta Augusta
135
Katarzyna Jagiellonka, ż. Jana III Wazy 143, 177 Katarzyna II, carowa 241, 249, 251, 253, 255, 256,
271, 276
Kaufmann Paweł, kupiec 126 Kazimierz V (Kazko), ks. słupski 86 Kazimierz Jagiellończyk 105108, 110, 111, 116, 118,
128130, 137, 139, 141, 144, 145, 150 Kazimierz Odnowiciel 2729, 46 Kazimierz Sprawiedliwy 37, 39, 4850, 62 Kazimierz Wielki, 79,80, 82,84, 8791,93,102,114,
120. 132
Kazko, ks. słupski, zob. Kazimierz V (Kazko) Kątski Marcin, gen. 215 Kettler Gotard, w. mistrz inflancki 143 Kettlerowie, ród 238, 240 Kiejstut, ks. litewski 95 Kietlicz Henryk, abp gnieźnieński 50, 63 Kiliński Jan 280 Kinga, św., ks. krakowska, ż. Bolesława Wstydliwego
62,64
Kito wieź Jędrzej, pamiętnikarz 242 Klemens z Moskorzewa, star. wileński 94, 97 Klonowicz Sebastian, poeta 197 Kluk Jan Krzysztof, przyrodnik 244 ' � H '{�� Kmita Jan, magnat małopolski 94
300
Kmita Piotr, woj. krakowski 133
Kmitowie, ród 122
Knapski Grzegorz, językoznawca 196
Kniaźnin Franciszek Dionizy, poeta 268
Kochanowski Jan 163 : ;*i'J >
Kochanowski Piotr, poeta i tłumacz 197
Kochowski Michał, gen. rosyjski 276
Kochowski Wespazjan, poeta i historyk 220
Kołłątaj Hugo 263, 266, 272275, 278, 281, 283
Komensky Jan Amos, pedagog 168
Konarski Stanisław, pijar 236, 237, 239, 242, 244
Konaszewicz Sahajdaczny Piotr, hetman zaporoski
187
Koniecpolscy, ród 176, 191 Koniecpolski Aleksander, woj. sandomierski 201 Koniecpolski Jan, kanclerz w. koronny 108 Koniecpolski Stanisław, hetman w. koronny 183,187 Konopka Kazimierz, prawnik, jakobin 273 Konrad IIT, ces. niemiecki 37 Konrad I, ks. mazowiecki 5053 Kopernik Mikołaj 142, 157, 165, 196 Kordecki Augustyn, przeor paulinów 205 Korecki Samuel, magnat, zięć Jeremiego Mohyły 181 Korwin Jan, s. Macieja Korwina 145 Kosiński Krzysztof, wódz kozacki 181 Kossakowski Józef, bp inflancki 277, 281 Kossakowski Szymon, hetmań w. litewski 281 Kostka Jan, kasztelan gdański 144 Kościeleccy, ród 105
Kościuszko Tadeusz 248, 266, 268, 276283 Kot Wincenty, abp gnieźnieński 105 Krasiccy, ród 198
Krasicki Ignacy, bp warmiński 267, 268 Krasiński Adam Stanisław, bp kamieniecki 251 Krasiński Michał, cześnik stężycki 251 Kreczetnikow Piotr, gen. rosyjski 276 Kromer Marcin, kronikarz 165 Król Marcin z Żorawicy, matematyk, astronom 115,
165
Krzycki Andrzej, humanista i poeta 163 Kubicki Jan, architekt 270 Kurozwęcki Krzesław, kasztelan lubelski 128 Kurozwęcki Stanisław, kanclerz koronny 128
Lambert, s. Mieszka I 21
Lanckorońscy, ród 176
Lanckoroński Stanisław, hetman polny koronny 201,
205
Ledóchowski Stanisław, woj. wołyński 226 Leibnitz Gottfried, filozof 267 Leliwici z Melsztyna, ród 112 Lengnich Gotfryd, historyk 244 Leszczyńscy, ród 223, 230, 231 Leszek Biały 5052, 62, 66 Leszek Czarny 66, 68 Leszek, s. Bolesława Kędzierzawego, ks. mazowiecki
i kujawski 48 Leszek, ks. Polan 16
Lippomano Alojzy, nuncjusz papieski 170 Lisowski Aleksander Józef, twórca lisowczyków 200 Locci Augustyn, architekt 247
Loewenwold, poseł rosyjski 236
Lotar III, ces. niemiecki 34
Lubomirscy, ród 176, 198, 255
Lubomirski Hieronim, hetman w. koronny 224
Lubomirski Jerzy Sebastian, hetman polny koronny
i marsz. w. koronny 203, 205, 206, 209, 211 Lubomirski Stanisław Herakliusz, marsz. w. koronny
220
Lubrański Jan, bp poznański 164 Lucchesini Girolamo, dyplomata pruski 271 Ludwik XIV, kr. francuski 212 Ludwik XV, kr. francuski 236 Ludwik Jagiellończyk, kr. węgierski 146, 147 Ludwik I Wielki, Ludwik Węgierski 85, 86, 93, 102 Ludwik Wirtemberski, ks. 276 Luksemburczyk, zob. Jan Luksemburski Luksemburgowie, dynastia czesko-niemiecka 71, 80,
84, 86, 93, 97 Luter Marcin 142, 166
Łabędzie, ród 29, 41
Łaski Jan, abp gnieźnieński, prymas, kanclerz w. koronny 132, 133 ,
Łaski Jan, działacz reformacji, bratanek Jana Łaskie-go prymasa 169
Łaski Stanisław, kasztelan, teoretyk wojskowości 155
Łaskarz Andrzej, bp poznański, dyplomata 115
Łowmiański Henryk, historyk 15
Łubieński Stanisław, bp płocki 197
Maciej Korwin, kr. węgierski 141, 144, 145 Maciej I Habsburg, ces. niemiecki 200 Madaliński Antoni, gen. 279 Magnus, królewicz duński 143 Maksymilian Habsburg, ces. niemiecki 141, 145, 146 Maksymilian I Wittelsbach, arcyks. bawarski 177 Maksymilian II, ces. niemiecki 173, 174 Małachowski Jacek, kanclerz w. koronny 263, 272 Małachowski Stanisław, referendarz koronny 271,
272
Marcin, abp gnieźnieński 31, 62 Marcin Polak 73
Maria Andegaweńska, c. Ludwika Węgierskiego 94 Maria Kazimiera, ż. Jana III Sobieskiego 213 Maria Ludwika, ż. Jana Kazimierza 208, 211 Marini Gianbattista, poeta 219 Maruszewski Tomasz, jakobin polski 273, 280 Maskiewicz Samuel, pamiętnikarz 197 Massalski Ignacy Józef, bp wileński 263, 277, 282 Mateusz z Krakowa, teolog i filozof 116, 118 Mazepa (Jan Kołodyński), hetman kozacki 225 Mechitar Gosz, zob. Gosz Mechitar Mengli Girej, zob. Girej Mengli Mędrzecki Adam, prawnik, działacz mieszczański 274 Mejer Józef, jakobin polski 273, 280 Merlini Dominik, architekt 270 Michał Fiodorowicz Romanów, car 185 Michał Korybut Wiśniowiecki 211213 Michał Waleczny, hospodar wołoski 180 Miechowita Maciej, geograf, historyk 165 Miecław (Masław), cześnik Mieszka II 27, 28
Mieszko I 16, 17, 1922, 35
Mieszko, s. Mieszka I 21
Mieszko II 26, 27, 46
Mieszko Plątonogi, ks. raciborski 39, 48, 50
Mieszko Stary 37, 38, 4850
Mikołaj, woj. krakowski 50
Mikołaj z Radomia, kompozytor 118
Mitzler de Koloff Wawrzyniec, wydawca i drukarz
229, 244
Mniszchowie, ród 247 Mniszech Jerzy, woj. sandomierski 184 Mniszech Jerzy August, marsz, nadworny koronny,
kasztelan krakowski 238 Modrzewski Andrzej Frycz, pisarz polityczny 166,
242
Mohammed IV, sułtan turecki 212 Mohyła Jeremi, hospodar mołdawski 180 Mohyła Szymon, hospodar wołoski 180 Mokronowski Andrzej, gen., woj. mazowiecki 263 Mokrski Florian, bp krakowski 91 Moliere Jean Baptiste (Poąuelin), komediopisarz 245 Monti Antoine, margr., poseł francuski 236 Montluc Jean de, poseł francuski 173 Morando Bernardo, architekt 197 : Morsztyn Jan Andrzej, podskarbi w. koronny, poeta
197, 213, 215, 220, 242 Mszczuj I, ks. Pomorza Gdańskiego 49 Mszczuj II, ks. Pomorza Gdańskiego 68, 69 Murzynowski Stanisław, pisarz, działacz reformacyj-
ny 166
Muskata Jan, bp krakowski 70 Miiller Burhard, gen. szwedzki 205 Munnich Burkhard Cristoph, marsz, rosyjski 236
Nalewajko Semen, przywódca powstania na Ukrainie
181, | ,:,
Nałęcze, ród 90, 93, 94 i
Nanker bp wrocławski 84
Napierski Aleksander Kostka, przywódca powstania
chłopskiego na Podhalu 207 Naruszewicz Adam, bp smoleński, historyk 267 Niemcewicz Julian Ursyn, pisarz, publicysta, działacz
polityczny 268
Niemojewski Jan, ideolog braci polskich 169 Niemojewski Stanisław, dyplomata, pamiętnikarz 197 Norbert z Ksanten, abp magdeburski 35 Norblin Jean Pierre de la Gourdalaine, malarz 270 Nowodworski Bartłomiej, fundator kolegium 195
i
Oczko Wojciech, lekarz 165 < Oda, ż. Mieszka I 21, 22 >i>''ł Odo, ks. wielkopolski, s. Mieszka Starego 48 .rwi'? Odolan, możnowładca 22 '->-�"� '-l Odrowąże, ród 41 iJOfli Odrowąż Iwo, bp krakowski 50, 72 fi--^ Odrowąż Jacek, św. 64 ^ Ogińscy, ród 222 S Ogiński Michał Kazimierz, hetman w. litewski 248 Olelkowicz-Słuccy, ród 137, 176 Oleśniccy, ród 168
301
Oleśnicki Zbigniew, bp krakowski, kardynał 105
108, 115, 118 Olgierd, ks. litewski 85, 95 Ondraszek, zbójnik śląski 222 Opaliński Krzysztof, woj. poznański 204 Orchowski Alojzy, publicysta, jakobin polski 280 Orzechowski Stanisław, pisarz, publicysta 165, 166,
168
Orzelski Świętosław, pisarz 165 Ossolińscy, ród 176, 198
Ossoliński Hieronim, kasztelan sandomierski 135 Ossoliński Jerzy, kanclerz w. koronny 201, 202 Ostrogscy, ród 137, 176, 181 Ostrogski Janusz, kasztelan krakowski 176 Ostrogski Konstanty, hetman w. litewski 139 Ostrorogowie, ród 105, 168 Ostroróg Jan, kasztelan poznański 118 Ostroróg Jakub, działacz szlachecki 135 Ostroróg Mikołaj, podczaszy koronny, regimentarz
201
Ostrzanin, przywódca kozacki 187 Otto I, ces. niemiecki 18, 21 Otto III, ces. niemiecki 22, 23, 25 Otto, s. Bolesława Chrobrego 27 Otto z Bambergi, misjonarz 34, 46 Otwinowski Samuel, orientalista, tłumacz 196 Ożarowski Piotr, hetman w. koronny 281
Pacowie,"ród 208, 222
Padovano Giovanni Maria (Jan Maria), rzeźbiarz 162
Pajdar, wódz mongolski 51
Palej Semen, przywódca powstania chłopskiego na Ukrainie 221, 222, 224
Pałuki, ród 41
Panin Nikita, dyplomata rosyjski 250
Parkoszowic Jakub, rektor Akademii Krakowskiej 116
Pasek Jan Chryzostom, pamiętnikarz 220, 242
Patkul Johann Reinhold, przywódca szlachty inflanckiej 221
Paweł z Przemankowa, bp krakowski 63
Pawlikowski Józef, publicysta polityczny, jakobin 266
Pawluk (właść. Paweł Michnowicz), przywódca kozacki 187
Pełka, bp krakowski 50, 63
Peregryn z Opola, dominikanin 64
Piasecki Paweł, bp kamieniecki i przemyski 197
Piastowie, dynastia 16, 19, 2224, 26, 27, 34, 39, 48, 49, 69, 91, 93
Piccolomini Eneasz Sylwiusz 115
Piotr, abp gnieźnieński 50 ,rji . .*/ f,ii\r.O
Piotr z Goniądza, ideolog arianizmu 169
Piotr, kanonik z Le Puy 82
Piotr Raresz, hospodar mołdawski 148
Piotr I Wielki, car 224226
Piotr III, car 240
Piramowicz Grzegorz, pisarz, działacz oświatowy 263
Plauen Henryk von, komtur Świecia 98, 99
Plantageneci, dynastia Anglii 80
Poczobutt-Odlanicki, Marcin, astronom, rektor Akademii Wileńskiej 263. 264
302
Podoski Gabriel, przywódca stronników carskich 250
Poniatowscy, ród 261
Poniatowski Józef, ks., gen., bratanek kr. Stanisława Augusta Poniatowskiego 276, 277, 282> 283
Poniatowski Michał Jerzy, abp gnieźnieński, brat kr. Stanisława Augusta 263, 272
Poniatowski Stanisław, ojciec kr. Stanisława Augusta, podskarbi w. litewski 234, 237
Poniatowski Stanisław, bratanek Stanisława Augusta 263
Poniński Adam, podskarbi w. koronny 254
Poniński Adam, gen. 282, 283
Popiel, legendarny ks. gnieźnieński 16
Potemkin Grigorij, dyplomata rosyjski 256
Potoccy, ród 176, 181, 230, 231, 234, 237, 247, 255, 261
Potocki Antoni Protazy, zwany Protem, woj. kijowski, bankier, przemysłowiec 259, 261
Potocki Ignacy, marsz. w. litewski 263, 272, 274, 278
Potocki Józef, hetman w. koronny, woj. kijowski 234, 236
Potocki Mikołaj, hetman w. koronny 200
Potocki Stanisław Kostka, pisarz i publicysta, mecenas sztuki 270
Potocki Stanisław Rewera, hetman w. koronny 203, 205
Potocki Stanisław Szczęsny, woj. ruski 272, 276
Potocki Teodor, abp gnieźnieński 234
Potocki Wacław, poeta 220
Prandota, bp krakowski 68
Prażmowski Mikołaj, abp gnieźnieński 213
Przecław z Gułtowów, star. kaliski 90
Przemysł II 6870
Przemysł Ottokar II, kr. czeski 69
Przemyślidzi, dynastia czeska 19, 71
Przy by woj, możno władca 22
Przyłuski Jakub, prawnik 166
Pseudo-Maurycy 13
Ptolemeusz Klaudiusz, geograf, astronom 12
Pudłowski Stanisław, matematyk 196
Pułaski Józef, marsz, konfederacji barskiej 251
Pułaski Kazimierz, s. Józefa, gen. 252
Quadro di Jan Baptista, architekt 163 Quesnay Francois, fizjokrata, ekonomista 266
Racine Jean Baptiste, dramatopisarz 245
Radziejowscy, ród 223
Radziejowski Hieronim, podkanclerzy koronny 204, 209
Radziwiłłowie, ród 116, 137, 176, 204, 208, 212, 230, 261
Radziwiłł Bogusław, koniuszy w. litewski 206
Radziwiłł Janusz, podczaszy litewski, kasztelan wileński 188
Radziwiłł Janusz, hetman w. litewski 204, 205, 208, 209
Radziwiłł Jerzy, hetman w. litewski 140
Radziwiłł Jerzy, kardynał 178
Radziwiłł Karol Stanisław "Panie Kochanku", hetman w. litewski 238, 241, 250
Radziwiłł Krzysztof Mikołaj, "Piorun", hetman
w. litewski 182
Radziwiłł Krzysztof, s. Krzysztofa "Pioruna", hetman w. litewski 182, 185
Radziwiłł Mikołaj Czarny, kanclerz w. litewski 135 Radziwiłł Mikołaj Krzysztof, "Sierotka", marsz.
w. litewski 172 Radziwiłł Mikołaj Rudy, kanclerz w. litewski 135,
151, 172 Radziwiłłowa Franciszka Urszula z Wiśniowieckich,
dramatopisarka 244 Radziwiłłówna Barbara, druga ż. Zygmunta Augusta
134, 135
Radzym-Gaudenty, abp gnieźnieński 23 Rakoczy Jerzy II, ks. siedmiogrodzki 206, 207 Rej Mikołaj, pisarz 163 Repnin Mikołaj, ambasador rosyjski 250 Reytan Tadeusz, poseł nowogródzki 254 Rogaliński Józef, geolog 264 Roman, ks. halicki 50 Rousseau Jean Jacąues, pisarz i filozof 267 Roździeński Walenty, poeta 197 Różyńscy, ród 181 Różyński Jan Roman, oficer 185 Rycheza, ż. Mieszka II 25, 27 Rurykowicze, dynastia ruska 19 Rzewuski Seweryn, hetman polny koronny 238, 272,
276 ,o"v.w Rzewuski Wacław, hetman w. koronny 245
Saldem Kasper, dyplomata rosyjski 249
Salomea, c. Leszka Białego, ż. Kolomana kr. halickiego 64
Salomea, ż. Bolesława Krzywoustego 37
Samon, władca państwa Słowian 16
Samostrzelnik Stanisław, malarz 163
Sapiehowie, ród 222224, 261
Sapieha Jan Piotr, star. uświacki 185
Sapieha Kazimierz Jan, hetman w. litewski 222
Sapieha Kazimierz Nestor, marsz, konfederacji litewskiej na Sejmie Czteroletnim 271, 272
Sapieha Lew, kanclerz w. litewski 177
Sapieha Paweł Jan, woj. Witebski, wileński, hetman w. litewski 205
Sarbiewski Maciej, pisarz 197
Sarnicki Stanisław, pisarz 155, 197
Scharffenberg Maciej, drukarz 163
Scharffenberg Marek, drukarz 163
Sforza, ród 133
Siciński Władysław, stolnik upicki 208
Sieciech, palatyn 30, 31, 41
Siemomysł, ks. Polan 16
Siemowit, ks. Polan 16
Siemowit III, ks. mazowiecki 85
Siemowit IV, ks. płocki i bełski 93, 94
Sieniawscy, ród 230, 231, 234
Sieniawski Adam, hetman polny koronny 215
Sieniccy, ród 168
Sienicki Mikołaj, marsz, sejmu egzekucyjnego, działacz ariański 135, 169, 172 ,�",, ,"
Sierakowski Józef, gen. 282, 283
Sievers Jakub, ambasador rosyjski 278
Skarbimir, palatyn 34, 41
Skarga Piotr (właść. Pawęski Piotr), kaznodzieja 178,
182, 197
Smuglewicz Franciszek, malarz 270 Sobieski Jakub, woj. ruski, kasztelan krakowski 213,
220, 224
Socyn Faust, działacz ariański 189 Sołtyk Kajetan, bp krakowski 250 Spytek z Melsztyna, kasztelan biecki 106 Spytko z Melsztyna, woj. krakowski 94 Stackelberg Otto, ambasador rosyjski 255, 256, 263 Stadniccy, ród 168, 198 ; Stadnicki Stanisław, star. zygwulski 188 Stanisław, ks. mazowiecki 150 Stanisław, św., bp krakowski 30, 64, 68, 73 Stanisław August Poniatowski 228, 232, 240, 241,
248253, 255, 256, 263, 267, 272, 275, 277, 284 Stanisław Leszczyński 224, 225, 234, 236, 242 Stanisław ze Skalbierza, prawnik 116 StarzeToporczycy, ród 29, 30 Staszic Stanisław 166, 273 Stefan, woj. krakowski 48 Stefan Batory 173178, 192 Stefan Wielki, hospodar mołdawski 145, 146 Stefani Jan, kompozytor 268 Stegman Jan, matematyk 196 Stoiński Jan, działacz ariański 189 Stosz (Stwosz), rzeźbiarz 107, 120 Struś Józef z Poznania, lekarz 165 Stryjkowski Maciej, historyk i poeta 197 Suchy wilk Janusz, kanclerz, abp gnieźnieński 91 Sulejman Wspaniały, sułtan turecki 147, 148 Sułkowski August Kazimierz, woj. poznański 263 Suworow Aleksander, gen. rosyjski 252, 282, 283 Szafrańcowie, ród 162 Szarlejscy, ród 105
Szarzyński Sęp Mikołaj, pisarz 163, 197 Szczukowie, ród 231
Szczuka Stanisław Antoni, podkanclerzy litewski 242 Szelink Jan z Głogowa, astronom 165 Szumborski Bernard, dowódca krzyżacki 110, 111 Szydłowieccy, ród 133, 162
Szydłowiecki Krzysztof, kanclerz w. koronny 133 Szydłowita, kompozytor 118 Szymanowski Józef, pisarz 268 Szymonowicz Szymon, poeta 197
Śniadecki Jan, matematyk, astronom, filozof 264, 266
Śreniawici z Kurowa i Wiśnicza, ród 112
Światosław, ks. kijowski 30
Świdrygiełło, ks. litewski 106, 108
Święcowie, ród 71
Świętopełk, władca Wielkich Moraw 16
Świętopełk, ks. kijowski 26
Świętopełk, ks. Pomorza Gdańskiego 50, 51
Świnka Jakub, abp gnieźnieński 67, 69
Tarło Adam, woj. lubelski 236 |
Tarnowscy, ród 122, 133
Tarnowski Jan, hetman w. koronny 135,140,148,155
303
Tasso Torąuato, poeta 197
Tepper Piotr, bankier 231
Tęczyńscy, ród 133
Tęczyński Andrzej, star. rabsztyński, chełmiński 130
Thurzo Jan, mieszczanin krakowski 126, 163
Tomasz I, bp wrocławski 63
Tomasz II, bp wrocławski 63
Toporczycy, ród 30, 41
Tormasow Aleksander, gen. rosyjski 279
Trąba Mikołaj, abp gnieźnieński 115
Trembecki Stanisław, poeta 267
Tungen Mikołaj, bp warmiński 141
Twardowski Samuel, poeta 197, 220
Tyler Wat, przywódca powstania ludowego w Anglii
80
Tylkowski Wojciech, poeta 242 Tylman z Gameren, architekt 247 Tyzenhauz Antoni, podskarbi nadworny 250, 261,
262
Uchański Jakub, abp gnieźnieński 172 Ungler Florian, drukarz, wydawca 163
Yoltaire Francois Arouet, filozof 267
Wacław, ks. czeski 19
Wacław II, kr. czeski i polski 67, 6971, 88
Wacław III, kr. czeski i polski 71
Wacław z Szamotuł, kompozytor 163
Walter, bp wrocławski 62
Walter Udały, bohater romansu rycerskiego 75
Wapowski Bernard, kartograf 152, 165
Warcisław I, ks. Pomorza Zachodniego 33, 34
Wasyl III, car 139, 140
Wasyl Szujski, car 185
Watzenrode Łukasz, bp warmiński 141
Wawrzecki Tomasz, naczelnik Powstania Kościuszkowskiego 283
Wazowie, dynastia panująca w Polsce i Szwecji 142, 179, 204
Wessel Teodor, podskarbi w. koronny 238
Wettinowie, dynastia niemiecka 220, 221, 234, 236, 251
Węgierski Kajetan, poeta 267
Wichman, możnowładca saski 19
Wielhorski Michał, pisarz polityczny 250
Wielhorski Michał, gen. 276, 282
Widukind z Korwei, kronikarz 19
Wierzbięta z Paniewic, star. wielkopolski 90
Wietor Hieronim, drukarz, wydawca 163
Wilhelm austriacki, narzeczony Jadwigi 94
Wincenty, bp 72
Wincenty z Kielczy, dominikanin 73
Wincenty z Szamotuł, woj. poznański 79
Wiśniowieccy, ród 176, 181, 184, 191
Wiśniowiecki Jeremi Michał, woj. ruski 201
Witelo, matematyk, filozof 73
Witold Kiejstutowicz, w. ks. litewski 9599,101,105, 106
Wittelsbachowie, dynastia niemiecko-bawarska 71, 80, 84
Władysław, ks. opolski 97
Władysław I, kr. węgierski 29 :
Władysław Biały, ks. kujawski 93
Władysław z Gielniowa, poeta 159
Władysław Herman 30, 31
Władysław Jagiellończyk, kr. czeski 129, 144146
Władysław Jagiełło 91, 9499, 102, 104, 106108,
115, 130
Władysław Laskonogi 50, 51 Władysław Łokietek 6872, 79, 80, 88 Władysław Odonic, ks. wielkopolski 50, 51 Władysław III Warneńczyk 104, 106, 107 Władysław IV Waza 184,185,191,195,197,201,204,
220
Władysław II Wygnaniec 3739, 50, 62 Włodkowic Paweł, prawnik, prof. i rektor Akademii
Krakowskiej 108, 115, 116, 118 Włodzimierz, ks. halicki 50 Włodzimierz Wielki, ks. kijowski 19, 21, 26 Włostowic Piotr, wielmoża śląski 37, 41, 45, 75 Wojciech, św., bp 22, 23, 45, 46, 78 Wojciech z Brudzewa, astronom 165 Wolff Chrystian, filozof 267
Wolter, zob. Yoltaire Francois Arouet .-> Wszebor, woj. 37
Wujek Jakub, pisarz i tłumacz 166, 197 Wulfstan, żeglarz 18 Wyhowski Jan, hetman kozacki 203 <�"
Zabiełło Józef, gen. 281
Zabłocki Franciszek, poeta dramatopisarz 268
Zajączek Józef, gen. 280, 282, 283
Zakrzewski Wyssogata Ignacy, prezydent Warszawy 281
Załuski Józef Andrzej, bp kijowski 244, 250
Zamoyski Andrzej, kanclerz w. koronny 241, 248, 250, 255, 258, 262, 263, 266
Zamoyscy, ród 192
Zamoyski Jan, kanclerz i hetman w. koronny 172 177, 179, 181, 182, 186, 188, 191, 197
Zapolya Jan, kr. węgierski 148
Zasławscy, ród 176
Zasławski Dominik, woj. krakowski, regimen-tarz 201
Zbarascy, ród 176
Zbigniew, s. Władysława Hermana 3133
Zborowscy, ród 122, 168, 177
Zborowski Jan, hetman nadworny koronny 174
Zborowski Samuel, rotmistrz królewski 177
Zebrzydowski Mikołaj, woj. krakowski 188
Zimorowicz Bartłomiej, poeta i kronikarz 197
Zofia Holszańska, ż. Władysława Jagiełły 108
Zug Szymon Bogumił, architekt 270
Zygmunt August 133137, 143, 144, 151, 153, 157, 161, 168170, 172, 174, 181
Zygmunt Kiejstutowicz, w. ks. litewski 106
Zygmunt Korybutowicz, bratanek Władysława Jagiełły 106
Zygmunt Luksemburski, ces. niemiecki 94, 97, 99, 100, 106, 108
304
Zygmunt I Stary 129, 131134, 137, 139, 142, 146
150, 157, 158, 177 Zygmuntlll Waza 157,177180,183,185,187,188,
196, 200, 201 Zyndram z Maszkowic, miecznik krakowski 98
Żegocki Krzysztof, star. babimojski 205 Żeleżniak Maksym, przywódca powstania na Ukrai-_ nie 252
Żółkiewski Stanisław, hetman w. koronny 181, 185, 186, 188, 197 .
� '" !*,-!
('.A..
20 Historia Polski do roku 179S