Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania siÄ™ jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Czytelnia Online.
Barbara Schneider
Niegrzeczne dziewczynki
robiÄ… karierÄ™
Wskazówki dla kobiet, które chcą świadomie i
skutecznie stosować zasady autopromocji
Przedmowa
 Niegrzeczne dziewczynki robią karierę  tytuł tej książki
jest kwintesencją jej treści. Chociaż to oczywiste, że pra-
cowitość i motywacja warunkują rozwój kariery, kluczem
do sukcesu jest coś zupełnie innego  przebojowość
i skuteczna autopromocja. Ludzie, którzy osiągają sukcesy,
nie tylko są pracowici, lecz także sprytnie wykorzystują
takie narzędzia, jak networking i self-marketing. Wiele
kobiet zaangażowanych zawodowo uważa sieci kontaktów
i autoreklamÄ™ za stratÄ™ czasu i bufonadÄ™  dajÄ…c tym
samym mężczyznom jako konkurentom znaczącą
przewagÄ™. Kobiety ulegajÄ… popularnemu syndromowi
Śpiącej Królewny. Pragną, aby ktoś odkrył ich fachowe
kompetencje i umiejętności oraz  by zachować konwencję
bajki  wybawił je z opresji swoim pocałunkiem.
I tu właśnie autorka trafia w sedno. Z punktu widzenia
mężczyzn jako konkurentów można powiedzieć, że robi
to przerażająco precyzyjnie. Jeżeli biznesmenki posłuchają
jej wskazówek, biznesmeni powinni się mieć na baczności.
Mężczyz
ni lubiÄ… kobiety  ale nie jako rywalki;
szczególnie że panie stanowią 50% populacji i tym samym
4/30
mogą się również stać 50% potencjalnej konkurencji.
Ta konkluzja jest przerażająca zwłaszcza dla tych
mężczyzn, których można określić mianem zawodowych
przeciętniaków. Wiedzą oni bowiem dobrze, że mogą
zostać wyparci przez lepiej wykwalifikowanych pra-
cowników płci przeciwnej. Dawniej mieli możliwość os-
iągania średnich szczebli kariery, gdyż liczba konkurentów
była niższa i byli oni tej samej płci  a to jeszcze mogło
znieść ich męskie ego. Dzisiaj rywalkami stały się wysoko
wykwalifikowane kobiety, którym coraz częściej udaje się
wygrywać wyścig na szczyt. Wprawdzie liczba kobiet
na stanowiskach kierowniczych rośnie w powolnym
tempie, ale nieprzerwanie, więc można przeczuwać, że
w nowym rozdaniu zabraknie kart dla niejednego przecięt-
niaka. Stąd ostrzeżenie dla Czytelniczek! Zagrożenia
w biznesie nie stanowią najlepsi. Zagrożeniem są ci, którzy
właśnie pojęli, że za kilka lat kobiety mogą stać się dla nich
poważną konkurencją.
Uwzględniając to, można stwierdzić, że kobiety są
uwięzione w podwójnej pułapce. Z jednej strony próbują
przebić się w despotycznym świecie mężczyzn, z drugiej 
walczą z wewnętrznym wrogiem, który narzuca im
poprawne, taktowne i niestety niezbyt strategiczne pode-
jście do innych osób. Ta postawa grzecznej dziewczynki
sugeruje, że kobiety mogą dzięki swojej inteligencji emoc-
jonalnej i umiejętności pracy w zespole dojść na szczyt
5/30
w nie zawsze przyjaznym świecie biznesu. To jednak
bardzo trudny manewr, przy którym szybko można stracić
równowagę. Kobiety przegrywają nie z powodu słabej
motywacji bÄ…dz
niewystarczających umiejętności, lecz dlat-
ego, że podczas rywalizacji za bardzo starają się
przestrzegać zasad fair play!
Zasługą Barbary Schneider jest pokazanie kobietom
nowej interpretacji reguł czystej gry i próba przekonania
ich, że kluczem do sukcesu jest nie tylko pracowitość, lecz
także spryt.Czytelniczkom Pani Schneider życzę po-
wodzenia w realizacji tych założeń!
Prof. dr fil. Jens Weidner
Kryminolog/Badacz zachowań agresywnych
Wyższa Szkoła Nauk Stosowanych w Hamburgu
Wydział Ekonomii i Socjologii
www.peperoni-strategie.de
Wstęp
W ostatnich dziesięcioleciach kobietom udało się
zbudować oparty na kwalifikacjach fundament, który za-
pewnia najlepszy start w życie zawodowe. Jednak za-
kładanie, że współczesne, doskonale wykształcone kobiety
powinny stawiać jedynie na swoje umiejętności, byłoby
nieporozumieniem. Tak jak rezygnacja z macierzyństwa
części pań na najwyższych szczeblach kariery nie wpłynęła
znacząco na ich sytuację, tak samo pogoń za dorównaniem
mężczyznom pod względem wykształcenia i kwalifikacji nie
przynosi oczekiwanych efektów. Dziś dla wszystkich oczy-
wiste jest, że kobiety zdobywają dobre wykształcenie
i pracę, ale daleko jeszcze do czasów, gdy równie oczywiste
stanie się to, iż zdobywają one najwyższe pozycje
zawodowe.
Kwalifikacje mają duże znaczenie na początku kariery,
jednak jej rozwój zależy od całkiem innych czynników.
Głównie od tego, jak potrafimy się  sprzedać na rynku
oraz czy uda nam się stworzyć trwałą sieć kontaktów
biznesowych. Autopromocja i networking to jedne z na-
jważniejszych strategii w biznesie, zarówno dla
7/30
pracowników, jak i właścicieli firm. Jednym słowem: mus-
isz się zaangażować, zaistnieć i stworzyć siatkę własnych
kontaktów.
Kobiety mają duży potencjał potrzebny do realizacji
powyższych zadań, jednak niewielu z nich udaje się wybić
ponad średni szczebel zarządzania. Najwyższe funkcje
kierownicze sÄ… za rzadko obsadzane przez przedstawicielki
płci pięknej  mur pomiędzy średnim i najwyższym
szczeblem jest nadal zbyt szczelny. Mimo że można by tego
oczekiwać  biorąc pod uwagę kwalifikacje  zbyt mało
kobiet dociera na sam szczyt. W połowie lat 90. myślano
zapewne, że ten problem w roku 2009 przestanie być aktu-
alny. Jednak okazało się, że droga kobiet do przejęcia istot-
nych funkcji w zarządzaniu to żmudny i ciężki proces,
który przebiega w jeszcze bardziej powolnym tempie, niż
wtedy zakładano.
Ta książka ma za zadanie towarzyszyć ci w drodze
do kariery, być z
ródłem pomysłów i bodz
ców do działania,
a także wolnej od wątpliwości i wahań realizacji własnych
celów w zdominowanym przez mężczyzn świecie zarządz-
ania. Z pewnością często masz wątpliwości, gdyż niezdecy-
dowanie bardziej leży w naturze kobiet niż mężczyzn. Tak,
życie nie jest sprawiedliwe, a co dopiero życie zawodowe!
Wątpliwości i niezdecydowanie nie pomogą ci jednak
w napiętnowanym rywalizacją i hierarchicznym świecie
kariery. W basenie pełnym rekinów dewizą jest szybki atak,
8/30
inaczej uprzedzi nas ktoś inny. Mężczyz
ni sięgają
po stanowiska, które często wielokrotnie przerastają ich
możliwości. Kobiety, które chcą się przebić, potrzebują
odwagi, która pozwoli im osiągnąć następny etap oraz ry-
walizować z konkurencją. Gotowość do skoku na głęboką
wodÄ™ jest nieodzownym czynnikiem kariery  nie wszystko
da się dokładnie zaplanować, ale wiele rzeczy można
wcześniej zorganizować. Sprawdz
, czy w Twoim planie
generalnym (Master Plan) zgadza się ogólny kierunek dzi-
ałania, ale pozostań otwarta na zmiany. Zarówno kobiety,
jak i mężczyz
ni z reguły budują swoją ścieżkę kariery dzięki
odważnemu wykorzystywaniu pojawiających się szans.
Szybko uczą się, kiedy należy przejść do działania.
 Czy muszę stać się taka jak mężczyz
ni?  ciągle słyszę
to pytanie podczas moich wykładów i spotkań doradczych.
Oczywiście, że nie! Nie chodzi o to, by naśladować
mężczyzn, lecz by przyjrzeć się specyfice ich sposobu bycia,
szybciej zrozumieć ich zachowanie i rytuały, aby umieć się
z nimi obchodzić bardziej suwerennie. Możemy też oczy-
wiście to i owo u nich podejrzeć. Życie zawodowe 
a szczególnie szczebel zarządzania  to świat zdominowany
przez mężczyzn, a panujące tam struktury i zasady gry były
przez nich utrwalane przez dziesięciolecia. Można stwier-
dzić, że to dobrze lub z
le  wszystko jedno, czy siÄ™ z tym
zgadzamy, mężczyz
ni i ich sposób widzenia są częścią świ-
ata biznesu.
9/30
Spójrz na problem pragmatycznie. Jeżeli chcesz robić
interesy z JaponiÄ… lub Chinami, przygotowujesz siÄ™ prze-
cież do wizyty w obcym, dalekim kraju pod kątem niezna-
nych zwyczajów i tradycji, studiujesz przewodniki
turystyczne i słowniki, pytasz ekspertów o osobliwości
i zwyczaje tamtejszego świata biznesu. Aby osiągnąć jak
największy sukces w kontaktach i negocjacjach z zagran-
icznymi partnerami, próbujesz jak najlepiej poznać ich
sposób patrzenia na świat i nastawiasz się na różnice kul-
turowe. Tak samo możesz bez trudu i z przyjemnością
przygotowywać się do wkroczenia do pełnego utrwalonych
reguł i zasad męskiego świata managementu, traktując
to jako rodzaj treningu kulturowego. Tak jak to niegdyÅ›
ujÄ…Å‚ Henry Ford:  Sukces osiÄ…ga ten, kto rozumie pozycjÄ™
przeciwnika .
Oczywiście możesz stwierdzić:  Dlaczego zawsze ja,
niech w końcu mężczyz
ni się o to zatroszczą . Cóż, na-
jpewniej długo na to poczekasz. Mężczyz
ni byli
tu wcześniej i także teraz, na początku XXI wieku, prze-
ważają liczebnie  wszystko jedno, czy chodzi o świat gos-
podarki, nauki, czy polityki. Kobiety muszÄ… liczniej wk-
roczyć w męską rzeczywistość managementu. Dopiero
wtedy, gdy więcej pań zapewni sobie wejście do tego świ-
ata, będzie możliwa zmiana istniejących struktur i reguł
gry. Mówiąc dosadnie, jeśli chce się porwać samolot, najpi-
erw trzeba siÄ™ znalez
ć na jego pokładzie.
10/30
Åšwiat ekonomii potrzebuje kobiet. To, czy kobiety zasi-
adają na kierowniczych stanowiskach, już dawno przestało
wynikać z równouprawnienia i poprawności politycznej.
W czasach globalnej rywalizacji i deficytu kadry
kierowniczej koniecznością stało się wybieranie na-
jlepszych kandydatur niezależnie od płci. Nie chodzi
tu o zwycięstwo lub porażkę, ale o dobro ogółu. Mimo
to mężczyz
ni niełatwo dadzą sobie odebrać uprzywilejow-
anÄ… pozycjÄ™. Szanse na awans nie rosnÄ… jak grzyby
po deszczu, więc większa liczba kobiet na stanowiskach
kierowniczych oznacza automatycznie mniejszÄ… liczbÄ™
mężczyzn na tych pozycjach. Kobiety przygotowujące się
do wyścigu o wyższe poziomy w hierarchii muszą się
nastawić na silniejszą konkurencję i rozwinąć w sobie spor-
towego ducha rywalizacji.
Czy niniejsza książka niesie ze sobą gotową receptę
na sukces? Nie. Zawiera jednak wiele wskazówek i trików
pozwalajÄ…cych odnalez
ć się w powikłanym świecie kariery,
w którym  co trzeba zaznaczyć  niejednokrotnie gubią
się także mężczyz
ni. Potraktuj wypowiedzi kobiet
i mężczyzn oraz moje doświadczenia i obserwacje z pracy
menedżerki i coacha  stanowiące treść tej książki  jako
techniczny trening na twoim codziennym boisku mene-
dżerskim, które czasem może przypominać pole bitwy.
W tym miejscu muszę dodać pewną uwagę dotyczącą
przykładów przytoczonych w książce. Są one autentyczne,
11/30
jednak opisy osób biorących w nich udział zostały z oczy-
wistych powodów zmienione.
Chętnie podzielę się z tobą także doświadczeniami
z mojego życia. Zobaczyłam bowiem i zrozumiałam, że
robienie kariery może sprawiać przyjemność, szczególnie
jeśli rozpozna się reguły gry, nauczy lepiej forsować własne
cele i ze spokojem dystansować się wobec zdarzeń.
W ten sposób powstała lista dziesięciu kroków profes-
jonalnej autopromocji. Nie jest to jednak 10-punktowy
program, który można szybko przejść, a następnie o wszys-
tkim zapomnieć, lecz porady, które powinny sukcesywnie
towarzyszyć rozwojowi naszej kariery. Książka nie
gwarantuje sukcesu, ale zawiera wiele strategii i pouczajÄ…-
cych wskazówek przekazanych przez doświadczone kobi-
ety, które dzielą się wiedzą, jak czynić postępy zawodowe,
jeśli tylko się tego chce. Chciałabym w tym miejscu ser-
decznie podziękować wszystkim paniom, które poprzez
swoje wskazówki miały udział w procesie powstawania tej
książki.
Życzę ci, droga Czytelniczko  i być może też drogi
Czytelniku  wiele przyjemności z czytania oraz dużo
odwagi do podejmowania decyzji. Już Goethe pisał:  Nie
wystarczy wiedzieć, trzeba też chcieć. Nie wystarczy chcieć,
trzeba też działać . Mam nadzieję, że uda ci się zrealizować
wszystkie zamierzenia. Pamiętaj, że decydującym krokiem
jest decyzja o podjęciu działania, a potem samo działanie.
12/30
Tak więc życzę ci siły do podejmowania decyzji oraz wielu
zrealizowanych celów!
Barbara Schneider
Jestem wdzięczna za zainteresowanie moimi treningami,
wykładami i spotkaniami oraz za wszelkie propozycje
i spostrzeżenia.
Dr Barbara SchneiderDoradztwo. Coaching
Heimhunder Straße 70
20148 Hamburg
Tel.: 040 / 63 90 63 80
Fax: 040 / 63 90 63 81
E-mail: [e-mail]
www.2competence.de
1. Kwalifikacje to tylko połowa
sukcesu
Wykształcenie było przez długi czas najskuteczniejszą
broniÄ… kobiet przeciwko dyskryminacji zawodowej. DziÅ›
zupełnie normalne jest, że panie są dobrze wykształcone
i pracują. Jednak wciąż nie jest oczywiste, że wspinają się
po szczeblach kariery tak samo jak mężczyz
ni. PoczÄ…wszy
od przedszkola po ukończenie szkoły wyższej dziewczyny
wiodÄ… prym. A co siÄ™ dzieje dalej?
Bez wątpienia świat managementu otworzył swoje
wrota dla kobiet. Jeżeli jednak chodzi o podział na-
jwyższych stanowisk, panie na ogół odchodzą z pustymi
rękami, a mężczyz
ni nadal pozostają we własnym gronie.
Tak jak okładka nie świadczy jeszcze o książce, tak też no-
woczesny wizerunek firmy nic nie mówi o jej organizacji
i kontroli pracy. Obsadzanie wakatów zgodnie z mottem:
 Najlepszy lub najlepsza na dane stanowisko zdaje siÄ™
nadal mieć niewiele wspólnego z rzeczywistością, gdyż
wciąż za mało kobiet znajduje się tam, gdzie przecież
należałoby się ich spodziewać. Czy jest tak dlatego, że
14/30
stawiają na samodzielność, wybierają rodzinę, są hamow-
ane przez mężczyzn, czy może same rzucają sobie kłody
pod nogi? Jedni uważają tę sytuację za skandal, inni twier-
dzą, że wszystko jest w porządku. Niemniej z ekonomiczne-
go punktu widzenia ten stan rzeczy jest niezrozumiały.
Zdaniem kobiet:
Kobiety stanowią w większości zawodów 50 do 60%
obiecujących zasobów pracowniczych. W przyszłości nie
będzie sobie można tak po prostu pozwolić na odrzucenie
połowy tych zasobów  bomba demograficzna już tyka.
Przedsiębiorstwa, które to zrozumiały, osiągają z tego po-
wodu nadzwyczajne zyski ekonomiczne. Szczególnie dlat-
ego, że połowa klientów i decydentów to kobiety. Aby zro-
zumieć i zrealizować ich życzenia, potrzeba również kobiet.
Meredith Moore: Women in Leadership: A European
Business Imperative
Sztuka robienia szumu
Oczywiste jest, że kariera nie opiera się wyłącznie
na fachowych umiejętnościach i pracy. Gdy pojawiasz się
jako nowa osoba w firmie, tradycyjnie w pierwszych stu
dniach przymruża się oko na twoje ewentualne fachowe
niedociągnięcia, nie wybacza ci się jednak złego stylu lub
gafy w kontaktach z innymi pracownikami, kolegami czy
przełożonymi.
15/30
To, w jaki sposób traktujesz innych ludzi, jest bacznie
obserwowane i oceniane. Nie da się tego uniknąć. Właśnie
te pierwsze rozmowy i symboliczne gesty, które ujawniają,
co jest dla ciebie ważne, będą stanowić podłoże do dalszej
współpracy. Zwolnienia w trakcie okresu próbnego nie
wynikajÄ… zwykle z braku wystarczajÄ…cych kwalifikacji, ale
w większości przypadków (szczególnie na stanowiskach
kierowniczych) z konfliktów kulturowych  ta tendencja
stale się zwiększa.
Zgodnie z ankietÄ… przeprowadzonÄ… przez Niemiecki
ZwiÄ…zek Kadr Kierowniczych (Deutscher Führungskräfte-
verband) tylko 4% respondentów uważa kwalifikacje za-
wodowe za podstawowe kryterium awansu. Co trzeci
menedżer sądzi natomiast, że decydującym czynnikiem
sukcesu jest dobra autopromocja.
Zdaniem kobiet:
Kobiety wierzyły, że kompetencje i sumienna praca
gwarantujÄ… sukces. Jednak taka postawa najwyraz
niej nie
jest właściwa, jeżeli chodzi o zdobywanie najwyższych
stanowisk.
Dorothea Assig: Frauen in Führungspositionen
Nie znaczy to oczywiście, że możesz zrezygnować
z kompetencji, wiedzy i rzetelnej pracy lub z odświeżania
tych umiejętności od czasu do czasu. Jeżeli chcesz pozostać
w dobrej kondycji zawodowej, musisz pamiętać, że
16/30
człowiek uczy się całe życie. Za to przecież ostatecznie
dostajemy wynagrodzenie. Umiejętności i wydajna praca
także dzisiaj są nieodzownymi komponentami kariery
i sukcesu. Jednak nie wystarczą do tego, by posunąć się
naprzód w życiu zawodowym. Aby dotrzeć na najwyższe
stanowiska, musisz nauczyć się odpowiedniej prezentacji
własnej osoby i sprawić, by cię zobaczono i usłyszano.
W przeciwnym razie grozi ci pominięcie.
Aby wyrazić się całkiem jasno: nie jestem zdania, że
należy oszukiwać, szachrować, używać podstępów lub
dopuszczać się wypaczeń. Nie da się zastąpić dobrych
wyników wyborną autoreklamą, jednak trzeba je nią uzu-
pełnić. Tylko w ten sposób można skierować uwagę innych
na swoje kwalifikacje i wyniki.
Kobiety wspaniale pracujÄ…, skupiajÄ…c siÄ™ na danym celu
lub problemie, jednak robią to za mało spektakularnie.
Stwierdziła to już pierwsza kobieta premier Margaret
Thatcher:  If you want something said, ask a man; if you
want something done, ask a woman[1].
Większość mężczyzn wyraża uznanie w stosunku
do swoich rozmówców nawet wtedy, gdy są słabi meryt-
orycznie, ale dobrze grajÄ… swojÄ… rolÄ™.
Typowe kobiece czynniki kariery, takie jak efektywna
praca i spolegliwość, mogą stać się pułapką i przyczynić się
do tego, że większość kobiet nie może przejść dalej
z poziomu strategicznego. Który szef pozbyłby się
17/30
najlepszej osoby w zespole? Nie uda mu siÄ™ co prawda
zatrzymać niecierpliwego, wymagającego, młodego mene-
dżera, ale na pewno skłoni do pozostania grzeczną,
wzorową uczennicę, która ma nadzieję, że kiedyś otrzyma
awans w nagrodę za swoją pilność.
Jestem przekonana, że kobiety jako szefowe działają
podobnie. Podczas mojej aktywnej działalności menedżer-
skiej bardzo ceniłam efekty pracy powierzanej przedstaw-
icielkom mojej płci. Tak samo doceniałam uznanie, jakie
zdobywali mężczyz
ni dla siebie i prowadzonych projektów,
kiedy niczym puszące się pawie rozkładali przed widownią
barwny wachlarz swoich zalet. Muszę szczerze przyznać, że
dopiero po pewnym czasie dostrzegłam płynące z tego
korzyści. Początkowo to męskie stroszenie piórek okropnie
działało mi na nerwy.
Kobiety wkładają więcej pracy w sam projekt,
mężczyz
ni dbają o jego rozgłos. Zbyt pochopnie oskarżamy
kolegów, że stroją się w cudze piórka. To naturalne, że
mężczyzna robi to dla swojego wizerunku i zwiększenia
popularności, ale w swojej roli ambasadora kieruje światła
reflektorów na cały projekt i pozwala zasmakować
zwycięstwa także jego pozostałym twórcom. Nie istnieje
lepsza motywacja. Jeżeli chcemy wdrożyć pierwszorzędny
projekt, musimy go konsekwentnie reklamować i poświęcić
część czasu na prezentację jego wyników. A nie prosić
kolegę:  Może ty to przedstawisz? . Robienie szumu
18/30
to jedno z podstawowych narzędzi sukcesu. Także w kon-
cernach. Dewiza brzmi:  Mocne przesłania zamiast fałszy-
wej skromności! .
Wizerunek ma znaczenie nie tylko dla osobistej kariery,
lecz także dla podwładnych. Również całe zespoły i oddzi-
ały w przedsiębiorstwie rywalizują między sobą
i porównują się nawzajem. W wielu firmach istnieją
komórki będące prawdziwymi inkubatorami dla karier,
wydającymi na świat nowatorskie idee i przyszłą kadrę
kierowniczą. Osobisty wizerunek wiąże się ściśle z wizer-
unkiem danego działu firmy. Odpowiedni image przyciąga
dobrych pracowników i dobre projekty oraz wzbudza za-
ufanie, czego skutkiem jest powierzenie tobie i twoim pra-
cownikom interesującego projektu. Ogólne uznanie to na-
jlepszy sposób na uzyskanie odpowiednich zasobów 
budżetu, sprzętu, odpowiedniej kadry  nowych zadań
i szerszego pola do działania. I tym samym lepszych szans
dla wszystkich pracowników, niezależnie od twoich osobis-
tych perspektyw zawodowych.
Praktyczna wskazówka: Co przyczynia się do sukcesu
kobiet?[2]
Martina Sandrock, prezes firmy Sara Lee Deutschland &
Österreich:
19/30
To pracownicy decydują o tym, czy przedsiębiorstwo os-
iąga średnie, czy najlepsze wyniki. Podczas rekrutacji now-
ych pracowników zwracam szczególną uwagę na trzy
warunki:
ª% Kandydaci muszÄ… być wyjÄ…tkowo spragnieni sukcesu
i sprawiać wrażenie, że za 20 lat będą tego pragnąć tak
samo mocno.
ª% Musi ich cechować surowa samodyscyplina  ja os-
obiście kieruję się tą zasadą każdego dnia i jestem
przekonana, że bez dyscypliny nie sposób podołać
zadaniom.
ª% MuszÄ… umieć wywoÅ‚ywać entuzjazm u innych ludzi dz-
ięki swojej charyzmie, zaangażowaniu i autentyczności.
1.1.Konkurencja nie śpi
Efektem walki kobiet o zdobywanie jak najwyższych kwali-
fikacji jest nie tylko wzrost ich szans na rozwój, lecz także
wzmożona rywalizacja z mężczyznami. W ten sposób
powstała nowa sytuacja na rynku pracy  mężczyz
ni
konkurują o dane stanowisko już nie tylko między sobą,
lecz także z kobietami. Dla mężczyzn te pewne siebie
i zmotywowane chęcią zrobienia kariery panie są jedynie
kolejną grupą przeciwników na polu walki. Kobiety nie
powinny czekać na cud, a tym bardziej na to, że mężczyz
ni
otworzą im szeroko drzwi do dyrektorskich gabinetów.
Przedstawicielki płci pięknej muszą być bardziej
świadome konkurencji i silniej nastawione na rywalizację.
Mężczyz
ni uwielbiają konkurować między sobą, kobiety są
raczej nastawione na współpracę. Obie z tych cech znajdują
swoje zastosowanie w biznesie. Istnieje już nawet świetny
angielski neologizm opisujÄ…cy to zjawisko: co-opetition 
złożony ze słowa cooperation (współdziałanie) i competi-
tion (rywalizacja, współzawodnictwo). Gdyby to było takie
proste...
Zdaniem kobiet:
Kto chce brać udział w rywalizacji, musi ją także
wytrzymać.
21/30
Maybrit Illner: Frauen an der Macht (wyd. pol. Kobiety
u władzy)
Nie chodzi tu o agresywne rozpychanie siÄ™ Å‚okciami, ale
o sportowe współzawodnictwo. Polityka biurowa składa się
z przeciwieństw: hierarchii i pracy zespołowej, decydow-
ania i partycypacji, przejrzystości i tajemnicy oraz właśnie
ze współdziałania i konkurencji  zarówno pomiędzy
przedstawicielami obydwu płci, jak i w obrębie każdej
z nich.
Odstraszające argumenty mężczyzn
Mężczyz
ni już dawno spostrzegli nacisk konkurencji
i podejrzliwie patrzą na kobiety przedkładające karierę nad
chęć posiadania potomstwa. Widoczne są oznaki nowego
konfliktu płci, słychać także opinie, że kobiety odbierają
mężczyznom szanse na robienie kariery. Nic więc dziwne-
go, że u miłych niegdyś chłopców budzą się wzmożone in-
stynkty terytorialne, gdy dochodzi do walki o władzę
i pozycjÄ™ rynkowÄ….
Zdaniem mężczyzn:
Mężczyz
ni są oczywiście świadomi grożącej im konkur-
encji. Niemcy nie należą obecnie do krajów o wysokim
wzroście gospodarczym, więc także mężczyz
ni muszÄ…
dzisiaj walczyć o dobrą posadę. Wielu z nich nie podchodzi
22/30
więc entuzjastycznie do idei promowania kobiet  dlaczego
mieliby z własnej woli rezygnować na ich korzyść ze swoich
stanowisk?
Michel Domsch, profesor ekonomii i koordynator plat-
formy internetowej www.genderdax.de[3]
Gdy przeprowadzałam ankietę wśród 164 menedżerek
i menedżerów dużych przedsiębiorstw, mogłam zaobser-
wować obawę mężczyzn przed konkurencją ze strony
kobiet. Należało się spodziewać, że więcej kobiet niż
mężczyzn zgodzi się ze stwierdzeniem, iż obecność pań
na rynku pracy, a szczególnie na stanowiskach kierown-
iczych, powoduje wzmożoną rywalizację ze strony
mężczyzn. Ale także panowie nie oceniali tej wypowiedzi
jako całkowicie nietrafnej. Interesujące jest to, że zgadzali
się z nią całkowicie lub częściowo przede wszystkim
mężczyz
ni z najniższego i średniego szczebla zarządzania 
mianowicie ponad jedna trzecia (35%) pracowników najn-
iższej kadry kierowniczej i więcej niż co drugi (71,4%)
na średnim szczeblu.
Rozpowszechnione niegdyś opinie, że  mówiąc dobit-
nie  nie jest możliwa rywalizacja kobiet i mężczyzn, gdyż
panie nie są poważną konkurencją, należą już
do przeszłości. Stanowisko z perspektywą awansu to dziś
rarytas, tak więc konkurencja istnieje zawsze, szczególnie
na wyższych poziomach hierarchii.
23/30
Całymi latami kobiety uskarżały się, że nie bierze się ich
na serio. Teraz mężczyz
ni zaczęli je traktować poważnie,
a nawet bardzo poważnie. Stały się one widocznymi
konkurentkami  niezależnie od tego, czy tego chcą, czy
nie. W czasach globalnej rywalizacji i deficytu kadry
kierowniczej rozsądnie byłoby nie przykładać wagi do płci
potencjalnych pracowników. Jednak mężczyz
ni nie zam-
ierzają się temu przyglądać bezczynnie. Należy liczyć się
z odstraszajÄ…cymi trikami i przepychankami.
W tym miejscu pozwolÄ™ sobie na kilka naukowych dy-
wagacji, na wypadek gdyby ta książka trafiła w ręce eko-
nomistów. Jako naukowiec zdaję sobie sprawę z błędności
założenia, że istnieje stała liczba miejsc pracy, która jest
rozdzielana wśród społeczeństwa. Najsławniejsza ekonom-
istka w Niemczech, Szwajcarka Beatrice di Mauro, która
jako pierwsza kobieta zasiadła w 2004 roku w Niemieckiej
Radzie Ekspertów Ekonomicznych, oraz jej kolega Aymo
Brunetti udowadniajÄ… w artykule dla  Frankfurter Allge-
meine Zeitung , że wskaz
nik zatrudnienia kobiet znacznie
wzrósł w ostatnich dziesięcioleciach w większości krajów
OECD[4]. Jeżeli rzeczywiście istniałaby stała liczba miejsc
zatrudnienia, kobiety pojawiajÄ…ce siÄ™ na rynku pracy musi-
ałyby wyprzeć z niego mężczyzn i tym samym zasilić nimi
kręgi bezrobotnych. Na szczęście liczba miejsc pracy
wzrosła wraz ze zwiększoną podażą.
24/30
Niestety to założenie  sprawdzające się w stosunku
do dużych populacji i rynków  nie potwierdza się w 100%
w odniesieniu do pojedynczych gałęzi, np. do kadry
kierowniczej i zarządzającej. W tym przypadku nie można
jednoznacznie zanegować współzawodnictwa polegającego
na wyparciu konkurencji. Szczególnie w czasach
utrzymującej się tendencji redukcyjnej i spłycenia struktur
kierowniczych znacznie zmalała w Niemczech liczba miejsc
w najwyższym segmencie. Jeżeli by uwierzyć wizji
amerykańskiego guru biznesu Gary ego Hamela, który
wybił się w latach 90. swoją koncepcją kluczowych kom-
petencji, w przyszłości przedsiębiorstwa nie będą potrze-
bowały aż tylu menedżerów. (Gary Hamel w wywiadzie dla
Manager Magazin 5/2008).
Nie należy bać się rywalizacji
Rywalizacja nie jest obecna tylko tam, gdzie panuje za-
gęszczona atmosfera i wzmożona konkurencja. Nawet
w najmniejszym zespole przed rozpoczęciem prac ustala
się pozycje i podział kompetencji. Mężczyz
ni żądni kariery
mają skłonność do wciskania słabszym konkurentom 
niezależnie od płci  projektów niezbyt prestiżowych, pod-
stępnie zachwalając im je jako ważne lub znaczące. Dla
nich otwarta rywalizacja jest normalnością. Jeżeli kobiety
myślą, że mogą trzymać się z boku lub że nie muszą
25/30
rywalizować, są na przegranej pozycji. Tak dzieje się
przynajmniej w ciągle jeszcze przeważających klasycznych
strukturach przedsiębiorstw.
Zdaniem mężczyzn:
Wiele kobiet ponosi porażkę nie z powodu zbyt trudnych
zadań lub braku motywacji  przegrywają przez zbyt
wygórowane wyobrażenia o uczciwości we
współzawodnictwie!
Jens Weidner: Die Peperoni-Strategie (wyd. pol.
Strategia ostra jak pepperoni)
Przedsiębiorstwo tętni życiem. W walce o posady i posadki
walka nie zawsze toczy siÄ™ uczciwie. W kadrze zarzÄ…dza-
jÄ…cej wszystkie chwyty sÄ… dozwolone, dochodzi do rywaliz-
acji i próby sił. Taka rzeczywistość jest dla wielu kobiet
odstręczająca. Nie zaszkodzi, jeśli przed wejściem na bi-
urowy ring założysz w swojej wyobraz
ni rękawice
bokserskie.
Społeczności biurowe to nie kluby towarzyskie, ale
rynki, na których musimy zdobyć klienta dla naszych
produktów, inaczej uda się on gdzie indziej. Eksperci
do spraw marketingu walczą dzisiaj o to, żeby produkty nie
stawały się do siebie coraz bardziej podobne. Pomocne są
tu strategie promocji lub dodatkowe usługi serwisowe
pozwalające danemu produktowi wybić się na tle konkur-
encji. Stare przysłowie głosi:  Konkurencja ożywia handel .
26/30
Istnieje wiele przykładów na to, że rynki i przedsiębiorstwa
stają się lepsze dzięki zdrowej konkurencji.
Praktyczna wskazówka: Co przyczynia się do sukcesu
kobiet?
Petra Becher, prezes Marketing & Communication Struc-
tured Products, UBS Deutschland AG:
Dogłębna wiedza praktyczna połączona z dobrą reputacją
powinna cechować każdą osobę na kierowniczym stanow-
isku  jest to moim zdaniem podstawa długotrwałej kari-
ery. Poza tym doradzam jeszcze dwie rzeczy  lepszÄ…
komunikacjÄ™ i mniej obaw przed ryzykiem.
W kwestii komunikacji nie chodzi mi o to, by częściej
plotkować na zapleczu. Mam na myśli sensowną, efekty-
wną i uniwersalną wymianę informacji biznesowych, która
wspiera wewnętrzny proces rozwoju i buduje naszą własną
sieć kontaktów w przedsiębiorstwie. Przezwyciężcie własną
nieśmiałość, pokorę i nabyty strach przed podejmowaniem
ryzyka. Jesteście dobrze wykształcone, zaangażowane
i sprawdzacie siÄ™ na swoich stanowiskach. Potwierdz
cie
to i zmierzcie się w końcu na równej pozycji z waszymi
kolegami. Oni już od dawna tego oczekują!
ª% [1] JeÅ›li chcesz, by coÅ› zostaÅ‚o powiedziane, poproÅ›
o to mężczyznę; jeżeli chcesz, by zostało zrobione, poproś
kobietÄ™ [przyp. red.].
ª% [2] Ta praktyczna wskazówka oraz pozostaÅ‚e zostaÅ‚y
przesłane autorce książki drogą mailową [przyp. aut.].
ª% [3] y
ródło: Stuttgarter Zeitung z dnia 17 IX 2005
ª% [4] OECD (Organisation for Economic Cooperation and
Development)  Organizacja Współpracy Gospodarczej i Roz-
woju [przyp. red.]
Wydano na licencji GABAL Verlag GmbH
TytuÅ‚ oryginaÅ‚u: Fleißige Frauen arbeiten, schlaue steigen auf
Autor: Barbara Schneider
Przekład z języka niemieckiego: STRIDE translation agency
(Olga Sobiecka)
Redakcja i korekta: Izabella Jastrzębska-Okoń, Olga Gorczyca
Okładka: Maciej Matejewski (elementy układu zaczerpnięto
z serii okładek ABC Profesjonalisty zaprojektowanej przez
agencję graficzną Lijklema Design; dobór zdjęcia: Michał
GÅ‚owacki)
Skład: Paweł Niemiro, Maciej Matejewski
ZdjÄ™cie na okÅ‚adce: © Warwick Lister-Kaye  iStockphoto.com
ZdjÄ™cie na skrzydeÅ‚ku: © Barbara Schneider
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się wykorzystywania
niniejszej książki lub jej części do celów innych niż prawnie ujęte
bez uprzedniej pisemnej zgody wydawcy. Zgodnie z prawem
autorskim, bez uprzedniej zgody wydawcy zabrania siÄ™ pow-
ielania, zapisywania oraz zamieszczania dzieła lub jego części
w sieci komputerowej, a także w wewnętrznej sieci szkół i innych
placówek oświatowych.
© GABAL Verlag GmbH 2009
© BC Edukacja sp. z o.o., Warszawa 2010
Wydawnictwo BC.edu
Warszawa 2010
Wydanie I
ISBN 978-83-62180-89-9
29/30
Konwersja do formatu EPUB:
Legimi Sp. z o.o.
@Created by PDF to ePub
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania siÄ™ jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Czytelnia Online.