ABC FOTOGRAFOWANIA
Niewiele rzeczy przybliża świat tak, jak czyni to fotografia. Dzięki niej odległe miejsca i ludzie stają się
bliscy, a nasze życie bogatsze. Często tym, co nas najbardziej porusza, jest niepowtarzalny punkt
widzenia, właściwy każdemu autorowi zdjęć. W niniejszym poradniku zamieszczony został zbiór
przykładowych fotografii, których przestudiowanie pozwoli pobudzić wyobraz
nię i pomoże każdemu
odkryć własny, wyjątkowy sposób patrzenia na świat.
Wstęp do świata doskonałej fotografii.
Co decyduje o wspaniałości zdjęcia?
Chyba każdy z nas miał kiedyś okazję oglądać w galerii lub czasopiśmie jakieś zdjęcie, zastanawiając
się jednocześnie, co takiego przyciąga w nim naszą uwagę. Bo zdjęcie było po prostu dobre. Miało w
sobie coś, co zostało zrobione wyjątkowo dobrze, jednak w przypadku fotografii różnica pomiędzy
dziełem wystarczająco dobrym a wybitnym jest trudna do zdefiniowania. Tymczasem w dzisiejszych
czasach tak wielu ludzi robi zdjęcia, że sama czynność wydaje się wręcz banalna. Co więcej,
współczesne aparaty fotograficzne są tak łatwe w użyciu, że wykonanie dobrego, prawidłowo
naświetlonego zdjęcia nie jest niczym nadzwyczajnym. W rezultacie widzimy wokół siebie mnóstwo
fotografii, które, choć na ogół poprawne, często nie wyróżniają się niczym szczególnym. Ale przecież
zdarzają się i takie, które przykuwają uwagę swoją wyjątkowością. Niniejszy poradnik jest
przeznaczony dla każdego, kto pragnie zgłębić tajniki fotografii i doskonalić swój warsztat tak, by
wykonywać zdjęcia dorównujące jakością pracom podziwianym przez siebie. W kolejnych rozdziałach
będziemy zamieszczać opisy podstawowych i bardziej zaawansowanych technik, które pomogą
Państwu w zrozumieniu reguł rządzących fotografią. Znajdziecie Państwo przykładowe zdjęcia i
porównania pomiędzy zdjęciami udanymi i nieudanymi. Jeśli poświęci się odrobinę czasu na lekturę
tego poradnika i zastosuje zawartą w nim wiedzę we własnej praktyce fotograficznej, to na efekty nie
trzeba będzie długo czekać.
CZ
ŚĆ PIERWSZA - Podstawowe techniki
Dobre zrozumienie trzech podstawowych czynników mających wpływ na jakość zdjęć prowadzi do
znakomitych rezultatów.
Ostrość, ekspozycja i kompozycja
Nowoczesne lustrzanki jednoobiektywowe są bardzo łatwe w użyciu. Najnowsze osiągnięcia
technologiczne, takie jak niezawodny system automatycznej ekspozycji i precyzyjne, automatyczne
ustawianie ostrości, działające nawet przy słabym oświetleniu, sprawiają, że dosłownie każdy może
robić dobre zdjęcia, niezależnie od warunków zewnętrznych. Dostępne na rynku wysokiej klasy
obiektywy o zmiennej ogniskowej także znacznie ułatwiają kompozycję wspaniałych kadrów i to
bezpośrednio w celowniku. Ponieważ trzy podstawowe czynniki warunkujące powstanie udanej
fotografii - ostrość, ekspozycja i kompozycja - są teraz całkowicie pod kontrolą, możemy się
zastanowić, dlaczego niektóre z naszych fotografii nadal nie są doskonałe. Chodzi o to, że nawet
najbardziej zaawansowane technicznie aparaty muszą być umiejętnie obsługiwane.
" Podstawowe techniki 1 - Lustrzanka jednoobiektywowa.
" Podstawowe techniki 2 - Autofocus - system automatycznego ustawiania ostrości.
" Podstawowe techniki 3 - Czasy otwarcia migawki.
" Podstawowe techniki 4 - Przysłona.
" Podstawowe techniki 5 - Ogniskowa i kąt widzenia.
" Podstawowe techniki 6 - Czas otwarcia migawki, liczba przysłony i czułość filmu.
" Podstawowe techniki 7 - Wprowadzenie kompozycji i kadrowania.
CZ
ŚĆ DRUGA - Programowane tryby pracy
Dzięki trybom programowej kontroli parametrów ekspozycji rozpoczęcie pracy z aparatem EOS jest
równie łatwe co przyjemne.
Programowa kontrola zdjęcia upraszcza wiele spraw
Większość zdjęć daje się sklasyfikować do wyraz
nie
wyodrębnionych grup, z których najczęściej
spotykanymi są portrety, krajobrazy, zbliżenia oraz
zdjęcia obiektów ruchomych. Myślą przewodnią
systemu programowej kontroli zdjęcia w aparatach
EOS jest to, by w każdym z tych typowych rodzajów
ujęć można było w prosty sposób dokonać
automatycznego ustawienia parametrów ekspozycji.
Jest także program uniwersalny, służący do
całkowicie automatycznego wykonywania zwykłych
zdjęć. Wystarczy tylko wybrać odpowiedni symbol
za pomocą pokrętła zmiany trybów pracy, a aparat
samodzielnie dopasuje najważniejsze ustawienia do
sytuacji. Bez zastanowienia można się wtedy skupić
na twórczej stronie zdjęcia, wiedząc że parametry
ekspozycji dobrane są poprawnie.
" Programowane tryby pracy 1 - Tryb pełnej automatyki.
" Programowane tryby pracy 2 - Wykonywanie portretów.
" Programowane tryby pracy 3 - Uchwycenie akcji.
" Programowane tryby pracy 4 - Zdjęcia ze zbliżeniami.
" Programowane tryby pracy 5 - Zdjęcia krajobrazowe.
" Programowane tryby pracy 6 - Zdjęcia z lampą błyskową.
CZ
ŚĆ TRZECIA - Kadrowanie i kompozycja
Zanim zaczniemy samodzielnie robić dobre zdjęcia, musimy dowiedzieć się, dlaczego niektóre metody
dają lepsze rezultaty od innych.
Czym jest dobra fotografia?
Kolejne kroki, po zapoznaniu się ze sposobami
efektywnej obsługi aparatu fotograficznego, są już
bardziej subtelne. A
atwo jest rozpoznać fotografię o
złej jakości technicznej. Dzięki lepszemu
zrozumieniu i odrobinie praktyki można uniknąć
zdjęć prześwietlonych lub rozmazanych. Dużo
trudniej jest rozróżnić fotografię naprawdę dobrą, od
takiej, która jest po prostu wystarczająco dobra. A
najtrudniejszym zadaniem może być wyjaśnienie
dlaczego niektóre ze zdjęć uważane są za
najlepsze. To właśnie jednak trudności z klasyfikacją
zdjęć wyjaśniają, dlaczego oko fotografa jest
odpowiedzialne za jakość końcową.
" Kadrowanie i kompozycja 1 - Kompozycja zaczyna się od pomysłu.
" Kadrowanie i kompozycja 2 - Kompozycje są harmonijne.
" Kadrowanie i kompozycja 3 - Zmieniajmy pozycję, z której wykonujemy zdjęcia; poszukujmy
dynamiki.
" Kadrowanie i kompozycja 4 - Elementy.
" Kadrowanie i kompozycja 5 - Deseń i barwa.
" Kadrowanie i kompozycja 6 - Punkt ustawienia ostrości.
" Kadrowanie i kompozycja 7 - Zdjęcia w dzień.
" Kadrowanie i kompozycja 8 - Zdjęcia wieczorem i w nocy.
" Kadrowanie i kompozycja 9 - Złudzenie ruchu.
" Kadrowanie i kompozycja 10 - Korzystanie z filtrów.
CZ
ŚĆ CZWARTA - Twórcze
techniki fotografowania
Jak za pomocą aparatu EOS uzyskać
doskonałe zdjęcia odpowiadające zamierzeniom.
Działanie trybów automatycznej ekspozycji
Wyczucie, kiedy należy używać różnych trybów
automatycznej ekspozycji (AE), jest istotnym
czynnikiem poprawy jakości wykonywanych
fotografii. Tryb programowy jest najłatwiejszy dla
początkujących, jeśli jednak nie wypróbowaliśmy
innych trybów, część prawdziwej mocy drzemiącej w
aparacie EOS pozostałby nie wykorzystana. Należy
dążyć do stanu, w którym szybkie i intuicyjne
dobranie odpowiedniej do warunków przysłony i czasu ekspozycji nie będzie nam już sprawiało
problemu. Innym ważnym czynnikiem jest umiejętność przewidywania efektu wywieranego przez
światło, tak by dostrzec możliwości płynące z lekkiego niedoświetlenia zdjęcia. Aparat EOS w bardzo
dużym stopniu upraszcza wykonywanie zdjęć, jednak niezależnie od tego, dobrze byłoby tworzone
zdjęcia wzbogacić odrobiną kreatywności.
" Twórcze techniki fotografowania 1 - Tryb automatycznej ekspozycji do kontroli nad ruchem.
" Twórcze techniki fotografowania 2 - Galeria zdjęć wykonywanych w trybie automatycznej
ekspozycji z preselekcją migawki.
" Twórcze techniki fotografowania 3 - Tryb automatycznej ekspozycji z kontrolowaną głębią
ostrości.
" Twórcze techniki fotografowania 4 - Więcej kontroli nad głębią ostrości.
" Twórcze techniki fotografowania 5 - Zaawansowane systemy pomiaru intensywności światła.
" Twórcze techniki fotografowania 6 - Wybór stosownej do warunków metody pomiaru.
" Twórcze techniki fotografowania 7 - Autobracketing, ekspozycje wielokrotne i tryby manualne.
CZ
ŚĆ PI
TA - Obiektywy i lampy błyskowe
Szeroki wybór obiektywów i lamp błyskowych pozwala odkryć twórcze możliwości tkwiące w temacie
zdjęcia.
Zintegrowany system EOS
System EOS oferuje szeroką gamę sprzętu fotograficznego, który pozwala osiągnąć najlepsze
możliwe efekty. Obiektywy firmy Canon należące do serii EF spełniają wymagania zawodowych
fotografów, zapewniając doskonała jakość odwzorowania barw i wyjątkową przejrzystość obrazu.
Wysokiej jakości mechanizmy automatycznego ustawienia ostrości wbudowane w obiektyw pomagają
uchwycić właściwy moment z wielką dokładnością. Lampy błyskowe Canon Speedlite zostały
zaprojektowane z myśłą o różnych warunkach oświetlenia i od dawna przodują w swojej
dziedzinie.Pełna oferta doskonałych obiektywów serii EF i lamp błyskowych Speedlite umożliwia
wzbogacenie naszych twórczych możliwości.
" Obiektywy i lampy błyskowe 1 - Od rybiego oka do superteleobiektywu.
" Obiektywy i lampy błyskowe 2 - Obiektywy szerokokątne.
" Obiektywy i lampy błyskowe 3 - Obiektyw standardowy.
" Obiektywy i lampy błyskowe 4 - Teleobiektywy.
" Obiektywy i lampy błyskowe 5 - Obiektywy specjalne: Rybie oko i makroobiektywy.
" Obiektywy i lampy błyskowe 6 - Obiektywy specjalne: Superteleobiektywy.
" Obiektywy i lampy błyskowe 7 - Specjalne techniki fotografowania z lampą błyskową.
Podstawowe techniki: Lustrzanka jednoobiektywowa
Lustrzanka jednoobiektywowa jest najbardziej wyrafinowanym narzędziem do robienia zdjęć
dostępnym w dzisiejszych czasach.
Ze wszystkich rodzajów aparatów dostępnych obecnie na rynku, lustrzanki jednoobiektywowe na film
o szerokości 35 mm są sprzętem niewątpliwie najbardziej popularnym wśród osób traktujących
fotografię poważnie. A
ącząc wyrafinowane możliwości ze zwartą i lekką konstrukcją. lustrzanki są
doskonałymi aparatami do fotografii reporterskiej, sportowej, turystycznej, a także do robienia zdjęć
niepozowanych. Niewielkie rozmiary i wszechstronność to dwie główne zalety, dzięki którym na
lustrzankach można polegać w każdej sytuacji. Możliwość zmiany obiektywu sprawia, że możemy
robić właśnie takie zdjęcia, o jakie nam chodzi. W obecnych czasach komputerowe "mózgi" lustrzanek
jednoobiektywowych najwyższej klasy, takich jak te z serii EOS, zautomatyzowały proces
fotografowania do tego stopnia, że fotograf może skupić się wyłącznie na treści zdjęcia. Można
dosłownie zaprogramować aparat tak, aby dopasował się do panujących warunków ekspozycji. To
naprawdę duże ułatwienie, bo przecież wysublimowane piękno krajobrazu wymaga innych ustawień
niż szybkość i dynamika sportowych wydarzeń. Co więcej, polegając na nowoczesnej i precyzyjnej
technologii systemu automatycznego ustawienia ostrości, możemy uchwycić na zdjęciu te szczególne,
niepowtarzalne momenty, które najprawdopodobniej umknęłyby przy ręcznym ustawieniu.
Zrozumienie kilku podstawowych zasad fotografii pomoże nam cieszyć się wyrafinowanymi
możliwościami naszego aparatu, a co najważniejsze, robić lepsze zdjęcia.
Lustrzanka jednoobiektywowa a kompaktowy aparat fotograficzny
Wielkim udogodnieniem oferowanym przez lustrzanki jednoobiektywowe
jest ich konstrukcja, oparta o system TTL, dzięki któremu fotografująca
osoba widzi dokładnie to, co będzie utrwalone na klatce filmu. Zastosowanie
konstrukcji tego typu sprawia, że używanie obiektywów o różnych
ogniskowych jest bardzo praktyczne. Kompaktowy aparat fotograficzny ma
osobny wizjer celownika do ustawiania kadru, więc tylko w przybliżeniu
pokazuje obraz obejmowany przez obiektyw. Poza tym, jedynym sposobem
na fotografowanie z innym obiektywem jest dodanie specjalnego celownika.
Podstawowe techniki: Autofocus - system automatycznego ustawiania ostrości
Używanie autofocusu jest łatwe, jednak należy pamiętać o jego właściwej obsłudze.
Po prostu naprowadzamy ramkę autofocusu na
fotografowany obiekt.
Autofocus jest jednym z wielkich udogodnień
nowoczesnych lustrzanek jednoobiektywowych. Po
prostu naprowadzamy ramkę autofocusu na ten
element obrazu, który ma być ostry i naciskamy
spust migawki do połowy.
Obiektyw
automatycznie nastawi ostrość wybranego przedmiotu. Autofocus jest prawie zawsze szybszy i
bardziej niezawodny niż ręczne ustawianie ostrości. Ważne jest zrozumienie zasad prawidłowej
obsługi tej funkcji. Po pierwsze należy zdecydować, który element obrazu ma być ostry, a jest to
czasami trudny wybór.Poza tym, poruszenie aparatu może spowodować przesunięcie ramki
autofocusu z wybranego obiektu. Może temu zapobiec włączenie blokady ostrości, jednak ważne jest,
byśmy zawsze pamiętali o obecności ramki.
Potwierdzenie wskaz
nikiem ostrości
Przed naciśnięciem spustu migawki dobrze jest upewnić się, czy zdjęcie będzie ostre. Widać to, rzecz
jasna, w celowniku. Czasami jednak, kiedy fotografujemy przy słabym oświetleniu, trudno mieć
pewność co do właściwego ustawienia ostrości. System automatycznego ustawiania ostrościokaże się
pomocny i w tej sytuacji.Warto przyzwyczaić się do sprawdzenia przed każdym zdjęciem, czy świeci
się zielona lampka wskaz
nika ostrości widoczna w celowniku. To zajmie tylko chwilę, a może
oszczędzić wielu rozczarowań. Jeśli stwierdzimy, że przydałaby się nam odrobina praktyki w używaniu
systemu autofocusu, możemy poćwiczyć z aparatem bez filmu, dopóki prawidłowa obsługa stanie się
tylko kwestią intuicji.
Użycie blokady ostrości może znacznie poprawić jakość naszych zdjęć.
Blokada ostrości pomaga skomponować ujęcie.
Jeżeli główny obiekt na zdjęciu ma być w samym
centrum kadru, możemy w prosty sposób ustawić
ostrość, używając systemu automatycznego
ustawienia ostrości. Jednak co zrobić, gdy nie
chcemy aby wybrany przez nas motyw był w samym
środku zdjęcia? Na przykład, jeśli na fotografii mają
być dwie stojące obok siebie osoby, ramka
autofocusu najprawdopodobniej znajdzie się
pomiędzy nimi i ostrość zostanie ustawiona
względem tła.
Prosta funkcja zwana "blokadą ostrości" rozwiązuje
ten problem. Po prostu naprowadzamy ramkę
autofocusu na fotografowany obiekt, uruchamiamy
system autofocusu naciskając spust migawki do
połowy i komponujemy ujęcie przesuwając aparat i
trzymając spust migawki. Autofocus będzie pamiętał
prawidłowe ustawienie, dopóki spust migawki nie
zostanie zwolniony.
Funkcja blokady ostrości ułatwia również wyostrzenie obrazu przy fotografowaniu obiektów, takich jak
puste ściany lub błyszczące powierzchnie, które mogą sprawić kłopoty przy automatycznym
ustawianiu ostrości. W takim przypadku wybieramy po prostu jakiś inny przedmiot znajdujący się mniej
więcej w tej samej odległości co fotografowany obiekt, ustawiamy ostrość przy pomocy autofocusu i
trzymając spust migawki wciśnięty do połowy, wracamy do wybranego wcześniej ujęcia.
Tryby pracy One Shot i Al Servo AF
Podczas robienia zdjęć w trybie One Shot AF, migawka nie może być zwolniona dopóki ustawianie
ostrości nie zostanie zakończone. Ten tryb fotografowania stosuje się w połączeniu z blokadą ostrości.
Naciśnięcie spustu migawki do połowy zachowuje parametry ustawienia ostrości odpowiadające
wybranej odległości. Kiedy jednak fotografujemy ruchome obiekty w trybie Al Servo AF, po naciśnięciu
spustu migawki do połowy autofocus śledzi poruszający się obiekt i w sposób ciągły dopasowuje
ostrość do zmieniającej się odległości. Funkcja ta jest funkcją odwrotną do funkcji blokady ostrości.
Podstawowe techniki: Czasy otwarcia migawki
Dysponując różnymi czasami otwarcia migawki możemy kontrolować przedział czasu, w
którym światło wpada do aparatu.
Co to jest czas otwarcia migawki?
Mówiąc w skrócie, czas otwarcia migawki to czas naświetlenia
klatki filmu. Krótki czas otwarcia migawki, 1/2000 s, 1/4000 s itd,.
oznacza, że migawka pozostanie otwarta tylko przez tę krótką
chwilę. I na odwrót - dłuższy czas otwarcia migawki znaczy, że
ekspozycja będzie trwała odpowiednio dłużej. Nie dajmy się zmylić
liczbom umieszczonym na aparacie. Czas otwarcia migawki
opisany symbolem "2000" to w rzeczywistości 1/2000 sekundy -
bardzo krótko. Oznaczenie ułamka 1/ zostało dla uproszczenia
pominięte; mówimy o robieniu zdjęć z migawką "dwa tysiące" mając
na myśli czas otwarcia migawki równy "jednej dwutysięcznej
sekundy".
Dlaczego czasy otwarcia migawki są takie ważne?
Kiedy fotografujemy obiekty w ruchu przy długim czasie otwarcia
migawki, zdjęcie najprawdopodobniej wyjdzie nieostre. Nie można
jednak fotografować wszystkiego przy krótkim czasie otwarcia
migawki, gdyż wówczas ekspozycja musiałaby trwać krócej, co nie
zawsze jest możliwe ze względu na czułość filmu. Jeśli czas
otwarcia migawki jest za krótki w danych warunkach, zbyt mało
światła dotrze do filmu i zdjęcie będzie niedoświetlone. Robiąc
zdjęcia należy zawsze pamiętać o zrównoważeniu trzech następujących czynników: czasu otwarcia
migawki (jak długo światło pada na klatkę filmu), liczby przysłony (ile światła pada na klatkę filmu) i
czułość filmu (ile światła potrzebuje dany film do
prawidłowej ekspozycji).
Zrozumienie zasad postępowanie z tymi trzema
parametrami jest najważniejszym krokiem ku
udanym fotografiom.
Można by sądzić, że wiedza dotycząca
wspomnianych parametrów okaże się zbędna, jeśli
tylko będziemy unikać fotografowania obiektów w
ruchu. Ale nawet ograniczenie się do robienia zdjęć
nieruchomych przedmiotów nie zwalnia nas z
konieczności pamiętania o czasie otwarcia migawki.
Wszystko dlatego, że aparat może się poruszyć,
jeśli nie jest zamocowany na statywie. Jeżeli w
momencie ekspozycji aparat ulegnie jakimkolwiek
wstrząsom, to obraz na zdjęciu będzie rozmazany.
Mówimy wtedy o "poruszeniu" aparatu. Jednak jeśli dobierze się wystarczająco krótki czas otwarcia
migawki, to w większości przypadków zdjęcie wyjdzie doskonale, nawet jeśli robiła je osoba
niedoświadczona.
Mechanizm migawki w aparatach EOS
Aparaty EOS posiadają pionową migawkę szczelinową z
elektromagnetycznym mechanizmem wyzwalania. Czas migawki
kontrolowany jest elektronicznie. W konstrukcji migawki wykorzystano
mechanizm z dwiema kurtynami. W stanie spoczynku (przed naciśnięciem
spustu), pierwsza kurtyna zasłania klatkę filmu, a druga jest otwarta. W
momencie naciśnięcia spustu pierwsza kurtyna otwiera się tworząc
szczelinę, przez którą światło pada na klatkę filmu. W czasie ekspozycji
druga kurtyna zaczyna podążać za pierwszą, przez co szczelina przesuwa
się naświetlając resztę klatki. Następnie pierwsza kurtyna zatrzymuje się, a
druga kurtyna zamyka się zaraz za nią kończąc ekspozycję.
Problemy wynikające z poruszenia aparatem są powszechne wśród początkujących - łatwo
jednak można temu zaradzić.
Skąd wiadomo, przy jakich czasach otwarcia migawki możemy fotografować "z ręki"?
Fotografowie zazwyczaj starają się mieć na uwadze czasy otwarcia migawki, przy których można robić
zdjęcia bez statywu. Ogólna zasada mówi, że używając obiektywu o ogniskowej 50 mm większość
ludzi może fotografować z ręki przy czasie otwarcia migawki równym 1/60 sekundy i krótszym. Jak
widać, istotna jest tu ogniskowa obiektywu. O parametrze tym należy pamiętać, gdyż przy dłuższych
obiektywach - teleobiektywach - konsekwencje poruszenia aparatu są bardziej widoczne. Dlatego też
osoby zajmujące się fotografią zawodowo zawsze używają solidnych, wytrzymałych statywów, kiedy
fotografują przez olbrzymie teleobiektywy. Jednym ze sposobów określenia najkrótszego czasu
otwarcia migawki przy którym możemy zrobić zdjęcia z ręki, jest wyznaczenia odwrotności ogniskowej
aparatu. Oznacza to, że obiektywem o ogniskowej 50 mm możemy bezpiecznie fotografować bez
statywu ustawiając czas otwarcia migawki na 1/60 s (ponieważ w aparatach nie istnieje wartość 1/50
s), ale już 1/30 s może być czasem za długim.
Z kolei 1/30 s może w zupełności wystarczyć przy szerokokątnym obiektywie o ogniskowej 28 mm,
trzeba jednak pamiętać o tym, że jest to prawdopodobnie najdłuższy czas przy jakim można robić
zdjęcia z ręki, nawet jeśli używa się superszerokokątnego obiektywu o ogniskowej 15 mm. Z drugiej
zaś strony, teleobiektywy o ogniskowej 300 mm raczej nie powinien być używany bez statywu przy
czasie otwarcia migawki krótszym niż 1/500 s jeśli nie chcemy, by zdjęcie było nieostre. Natomiast
użycie czasu 1/250 s powinno wystarczyć dla obiektywów o ogniskowej 135 mm lub 200 mm.
Początkowo może się to wydawać skomplikowane, ale pamiętając o zależności pomiędzy ogniskową
obiektywu a czasem otwarcia migawki osiągniemy efekty w postaci większej liczby ostrych zdjęć.
Krótki czas otwarcia migawki pomoże zarejestrować niedostrzegalne dotąd aspekty
fotografowanych tematów.
Zrozumienie zasad doboru czasu migawki przyniesie owoce w postaci lepszych zdjęć. To jednak nie
wszystko. Aparaty z serii EOS umożliwiają zmiany czasu otwarcia migawki w niezmiernie szerokim
czasie, co w bardziej zaawansowanych modelach oznacza czas rzędu 1/4000 a nawet 1/8000
sekundy. Przy tak krótkich czasach aparaty serii EOS mogą sfotografować rzeczy niedostrzegalne
gołym okiem. Czasy te pozwalają na uchwycenie strzały lecącej do tarczy lub na zatrzymanie kolibra
w locie.
Przy tak krótkim czasie naświetlania wyczucie właściwego momentu wymaga dobrego refleksu i
odrobiny praktyki. Aparaty serii EOS oferują również możliwość ustawienia bardzo długich czasów
naświetlania, włącznie z ustawieniem "B" ("bulb", zwanym także "na czas"), które umożliwia
fotografowanie z dowolnie długim czasem naświetlania. Również i w tym przypadku możliwe jest
całkiem nowe spojrzenie na otaczający nas świat. Nocne światła wielkiego miasta, autostrada jako
smuga pędzących samochodów, rozgwieżdżone niebo - to wspaniałe tematy na zdjęcia wymagające
długiego czasu ekspozycji.
Podstawowe techniki: Przysłona
Regulacja przysłony to zmiana natężenia światła wpadającego
do aparatu podczas ekspozycji.
Znaczenie liczby przysłony
Parametr czasu otwarcia migawki informuje o długości padania
światła na klatkę filmu. Z kolei liczba przysłony jest miarą wielkości
otworu, przez który przechodzi światło, wpadając do aparatu. Jeśli ekspozycja ma pozostać
niezmienna, to im dłuższy będzie czas otwarcia migawki, tym mniejszy powinien być otwór przysłony.
Jeśli czas ekspozycji musi być krótszy, wówczas przysłona powinna być otwarta szerzej, aby ta sama
ilość światła została wpuszczona do aparatu. Wielkość otworu przesłony wyrażamy jednostkami
zwanymi liczbami przysłony. Mały otwór to duża liczba (lub wartość) przysłony, na przykład f/22
oznacza otwór o średnicy niewiele większej od średnicy szpilki. Duże otwory, np. f.1.4, oznacza się
małą liczbą. Liczby umieszczone na pierścieniu przysłony każdego obiektywu to właśnie liczby
przysłony. Każda z nich opisuje otwór, którego wielkość jest dwa razy większa lub dwa razy mniejsza
od otworu odpowiadającego sąsiedniej liczbie przysłony. I tak, przysłona o liczbie f/5.6 wpuszcza dwa
razy więcej światła niż przysłona oznaczona liczbą f/8 i o połowę mniej, niż przysłona o liczbie f/4.
Różnica pomiędzy dwiema liczbami przysłony, sąsiadującymi ze sobą w tak powstałym szeregu, to
stopień przysłony. "Otwieranie" przysłony oznacza powiększenie otworu przysłony, "przymykanie" zaś
- jego zmniejszanie.
Liczby przysłony i czasy otwarcia migawki
Zarówno przysłona jak i migawka regulują ilość światła padającego na klatkę filmu. W zakresach
regulacji obu tych parametrów znajdują się ustawienia odległe o jeden stopień. Mając na uwadze ilość
światła wpadającego do aparatu, można powiedzieć, że przysłona o liczbie f/5.6 wpuszcza dwa razy
więcej światła niż przysłona f/8. Podobnie migawka 1/60s wpuszcza dwa razy więcej światła niż
migawka 1/125 s.
Ustawienie czasu otwarcia migawki i wielkości przysłony zawsze musi być wzajemnie skorelowane.
Załóżmy przykład, że parametry prawidłowej ekspozycji przy danym ujęciu wynoszą odpowiednio 1/60
s i f/6.6. Chcąc w tych samych warunkach oświetlenia sfotografować poruszający się obiekt, skracamy
czas otwarcia migawki do 1/125 s. Wówczas, aby zachować optymalne zrównoważenie parametrów
ekspozycji, musimy dopasować przysłonę, zmieniając jej wartość dokładnie o tyle samo, o ile zmienił
się czas otwarcia migawki. Dlatego też w tym przypadku należy dwukrotnie zwiększyć otwór
przysłony, zmniejszając jej liczbę na f/4, o jeden stopień. Ponieważ przysłona o liczbie f/4 wpuszcza
dwukrotnie więcej światła niż przysłona o liczbie f/5.6, optymalne parametry ekspozycji zostaną
zachowane.
Głębia ostrości jest jednym z podstawowych pojęć w fotografii. Terminem tym określa się
strefę, w której obiekty uwidocznione na zdjęciu są ostre.
Głębia ostrości
Pojęcie głębi ostrości odnosi się do strefy ostrego
odwzorowania, która rozciąga się przed i za
punktem, względem którego ustawiona jest ostrość.
Głębia ostrości zmienia się odwrotnie
proporcjonalnie do wielkości otworu przysłony.
Znaczy to, że przy szeroko otwartej przysłonie, np. o
liczbie f/1.8, głębia ostrości jest niewielka. Natomiast
przy mocno przymkniętej przysłonie, np. f/16, prawie
wszystkie obiekty, widoczne czy to na pierwszym,
czy na dalszych planach, będą ostro odwzorowane.
Tak jak przy wyborze czasu otwarcia migawki
bierzemy pod uwagę prędkość poruszających się
obiektów, tak przy ustawianiu przysłony kierujemy
się głębią ostrości, którą chcemy uzyskać. Rzecz
jasna, warunki ujęcia nie zawsze umożliwiają duży
wybór ustawień. Fotografując mecz koszykówki
musimy ustawić krótki czas otwarcia migawki - i
zadowolić się niewielką głębią ostrości. Ale przy
fotografowaniu ogrodu pełnego kwiatów duża głębia
ostrości na pewno będzie ważniejsza. Należy
pamiętać, że strefa głębi ostrości nie jest
równomiernie rozłożona wokół punktu, na który
ustawiamy ostrość aparatu. Mniej więcej jedna
trzecia obszaru głębi ostrości przypada na
przestrzeń przed tym punktem, a pozostałe dwie
trzecie na strefę znajdującą się za nim. Może się
zdarzyć, że nie wszystkie elementy kadru zmieszczą się w strefie objętej głębią ostrości. Można wtedy
ustawić ostrość na odległość trochę większą, niż ta, w której znajduje się fotografowany obiekt.
Wówczas prawdopodobnie głębia ostrości obejmie wszystko.
Podstawowe techniki: Ogniskowa i kąt widzenia
W każdej sytuacji mamy do wyboru wiele różnych ujęć.
Głębia ostrości i obiektywy
Użycie obiektywu o długiej ogniskowej zmniejsza
głębię ostrości. Korzystając więc z teleobiektywów
należy dokładnie ustawiać ostrość. Obiektywy
szerokokątne zaś mają bardzo dużą głębię ostrości.
Precyzyjne ustawienie ostrości nie jest więc aż takie
istotne jeśli używamy obiektywu szerokokątnego.
Prawie wszystkie elementy kadru fotografowane
obiektywem o ogniskowej 28 mm w jasny, słoneczny
dzień, będą ostro i wyraz
nie odzwierciedlone. Jeśli
jednak używamy teleobiektywu przy słabym
oświetleniu, może to już wymagać zwiększonej
ostrożności i precyzji.
Głębia ostrości i odległość od fotografowanego
obiektu
Głębia ostrości zmienia się wraz ze zmianą
odległości z jakiej robimy zdjęcie. Oznacza to, że
przy niezmiennych parametrach ekspozycji obiekty
znajdujące się w oddaleniu będą miały
porównywalnie większą głębię ostrości niż elementy
znajdujące się bliżej aparatu. Wyjaśnia to, dlaczego
na fotografii krajobrazu wykonanej z ostrością
ustawioną na nieskończoność, pola, drzewa, odległe
góry, a nawet obłoki są wyraz
nie widoczne. Dlatego
też głębia ostrości, którą dysponujemy robiąc
zbliżenia, jest zazwyczaj o wiele mniejsza niż można
przypuszczać.
Najważniejsza decyzja
Najważniejsze w fotografii jest zrozumienie
zależności pomiędzy czasem otwarcia migawki a
wielkością przysłony. W danych warunkach
oświetleniowych prawie zawsze mamy do wyboru
kilka różnych kombinacji tych dwóch zmiennych.
Wybranie krótszego czasu ekspozycji pociągnie za
sobą nastawienie większego otworu przysłony, a
zarazem zmniejszenie głębi ostrości. Czasem o to
nam właśnie chodzi, często jednak nie tego
oczekujemy. Dlatego też robiąc zdjęcia zawsze
powinniśmy pamiętać o tych dwóch parametrach.
Jak dużą głębię ostrości zamierzamy osiągnąć? Jaki
czas otwarcia migawki będzie potrzebny, aby
uzyskać ostre zdjęcie? Znajomość odpowiedzi na te
pytania na pewno pomoże nam poprawić jakość
naszych fotografii.
Czas otwarcia migawki, liczba przysłony i
ogniskowa
Ogniskowa obiektywu ma niewątpliwie wpływ na
rodzaj wykonywanego zdjęcia. Od niej zależy też kąt
widzenia oraz głębia ostrości. Powyższe przykłady
pokazują to samo ujęcie sfotografowane różnymi obiektywami. Odległość modelki była różna, aby
zachować wielkość fotografowanych obiektów. Możemy tu przede wszystkim zauważyć różnice w tle,
jednak zmiany w perspektywie także są widoczne.
Podstawowe techniki: Czas otwarcia migawki, liczba przysłony i czułość filmu
Czułość filmu jest trzecią najważniejszą wielkością, która ma wpływ na ekspozycję.
Nowoczesny filmy o wysokiej czułości ułatwiają dobór filmu w zależności od warunków.
Co to znaczy, że film jest wysokoczuły?
Zależność pomiędzy czasem otwarcia migawki a wielkością przysłony została już wyjaśniona.
Pozostaje jednak jeszcze jeden parametr, o którym należy pamiętać: czułość filmu. Wielkość ta
odzwierciedla wrażliwość filmu fotograficznego na światło.
Nawet jeśli znajdziemy się w sytuacji, w której wybrana przez nas kombinacja czasu otwarcia migawki
i liczby przysłony jest nieprawidłowa ze względu na warunki oświetleniowe, nie oznacza to, że
wszystko stracone. Możemy rozwiązać ten problem używając filmu o większej czułości. Jak już
wspomniano, sąsiadujące wartości czasu otwarcia migawki i liczby przysłony różnią się od siebie o
jeden stopień. Ekspozycja z czasem 1/250 s jest dwukrotnie krótsza od ekspozycji 1/125 s, a
przysłona o liczbie f/5.6 wpuszcza do aparatu dwa razy więcej światła, niż przysłona oznaczona jako
f/8. W obu przypadkach możemy mówić o różnicy jednego stopnia. Filmy różnią się od siebie w ten
sam sposób. Przy takich samych parametrach ekspozycji, film ISO 100 wymaga dwukrotnie więcej
światła niż film ISO 200 - jest to różnica jednego stopnia. Dlatego też używając filmu ISO 200 możemy
osiągnąć trochę większą głębię ostrości lub też nastawić trochę krótszy czas otwarcia migawki niż w
przypadku filmu o mniejszej czułości.
Rodzaje i czułość filmów
Rodzaj filmu i jego czułość są oczywiście bardzo ważne w fotografii. Filmy dzielimy na czarno-białe i
barwne, a także na negatywowe (do odbitek) i pozytywowe (do przezroczy). Pozytywowe filmy
fotograficzne mogą dać trochę lepsze efekty, choć z drugiej strony filmy negatywowe są zazwyczaj
mniej wrażliwe na błędy, gdyż w procesie wywoływania odbitek można jeszcze wpłynąć na ich
końcową jakość, nawet jeśli powstają z niedoskonałego negatywu. Jeśli chodzi o filmy do przezroczy
(pozytywowe), kontrola nad zdjęciem kończy się w momencie naciśnięcia spustu migawki.
Czułość filmu jest kolejną wielkością, z którą należy się zapoznać. Filmy o czułości z zakresu od ISO
64 do ISO 400 są szeroko dostępne, a filmy o wyższej czułości można znalez
ć w specjalistycznych
sklepach fotograficznych. Jednostki ISO określają standardową skalę światłoczułości. ISO 64 oznacza
stosunkowo niską czułość, ISO 400 to czułość dość wysoka. Wysokoczuły film wymaga mniej światła
podczas ekspozycji, więc umożliwia większą tolerancję naświetlania w różnych sytuacjach.
Wysokoczułe filmy mają jednak tendencję do większej "ziarnistości". Odwzorowany przy ich użyciu
obraz jest mniej ostry, zwłaszcza jeśli odbitkę powiększono
Wszystkie poniższe kombinacje dają taką samą ekspozycję.
Czas otwarcia migawki (w
1/1500 1/250 1/125 1/60 1/30 1/15 1/8
sek.)
Liczba przysłony (f/stopień) 2.8 4 5.6 8 11 16 22
Produkowane obecnie filmy, również te o wyższej czułości, charakteryzują się tak
wysoką jakością, że większość robiących zdjęcia wybiera film ISO 200, nie martwiąc
się o uzyskanie dobrej jakości zdjęć. Mając jednak na uwadze jakość zdjęć, zawsze
powinniśmy wybierać filmy o możliwie najniższej czułości dopuszczalnej w danych
warunkach oświetlenia.
Porównajmy przez
rocza wykonane na filmach pozytywowych o czułości ISO 64 i ISO
400. Barwy na niskoczułym filmie są bardziej intensywne, a szczegóły wyraz
niejsze.
Jak widać, dobór czułości filmu, jak zresztą wszystko w fotografii, jest sprawą
kompromisu. Istnieją dwa podstawowe typy filmów barwnych: do światła dziennego
oraz do światła sztucznego (kompensujący niedostatek barwy niebieskiej). Film do
światła dziennego nadaje się do robienia zwykłych zdjęć w każdych warunkach.
Użyty w pomieszczeniach może spowodować nieznaczną dominantę barwy
czerwonej. Film do światła sztucznego został opracowany z myślą o profesjonalnej
fotografii w warunkach oświetlenia studyjnego, może być jednak z powodzeniem
używany przy zwykłym (żarowym) sztucznym świetle. Natomiast efektem użycia filmu
do światła dziennego we wnętrzach z oświetleniem jarzeniowym jest lekko
zielonkawe zabarwienie obrazu. Można temu zapobiec zakładając na obiektyw
specjalny fioletowy filtr.
Kombinacje czasu otwarcia migawki oraz liczby przysłony z czułością
filmu.
Liczba przysłony Czas otwarcia migawki
22 8 15 30
16 15 30 60
11 30 60 125
8 60 125 250
5.6 125 250 500
4 250 500 1000
2.8 500 100 2000
ISO 100 200 400
Czas otwarcia migawki Liczba przysłony
2000 1.4 2 2.8
1000 2 2.8 4
500 2.8 4 5.6
250 4 5.6 8
125 5.6 8 11
60 8 11 16
30 11 16 22
Podstawowe techniki: Wprowadzenie do kompozycji i kadrowania
Prawdziwa zabawa zaczyna się, gdy zrozumiemy podstawowe zasady fotografowania.
Nie róbmy zdjęcia ot tak, skomponujmy je
Oprócz ostrości i parametrów ekspozycji, najważniejsza w fotografii jest kompozycja. Jest to jednak
czynnik wymykający się jednoznacznym, wiążącym regułom. W rzeczywistości każdą scenę można
przedstawić na różnych, ale jednakowo dobranych kadrach. Można jednak zgodzić się co do jednej
zasady: kompozycja jest dobra, jeżeli zawiera całą "informację" potrzebną do przedstawienia tematu
zdjęcia - i nic poza tym. Zasada ta jest niezwykle istotna. Wiedza o tym, co należy opuścić, jest jedną
z najważniejszych w każdej formie sztuki. Używając lustrzanki jednoobiektywowej bardzo łatwo jest
zawęzić scenę jedynie do pożądanych elementów. Aparat jest przenośny, a dzięki wymiennym
obiektywom, zwłaszcza tym o zmiennej ogniskowej, wybór kąta widzenia nie sprawia najmniejszych
problemów. Bądz
my więc bardziej elastyczni i kreatywni, eksperymentujmy z różnymi położeniami
aparatu i ogniskowymi obiektywów.
Pamiętajmy o świetle
Do tworzenia wspaniałych kompozycji fotograficznych niezbędne jest uprzednie zrozumienie natury
światła. Nasz aparat jest prawdopodobnie bardziej wyczulony na obecność z
ródeł światła i ich wpływ
na obraz fotografowanych obiektów, niż my sami. Na przykład, pragniemy zrobić zdjęcie komuś
stojącemu w promieniach słońca. Umieszczamy fotografowaną osobę tak, aby słońce padało na jej
twarz, gdyż chcemy, by była ona dobrze oświetlona. Niestety, po odebraniu wywołanych odbitek efekt
okazuje się niezadowalający, gdyż osoba na zdjęciu mruży oczy, a jej twarz jest pełna nieprzyjemnych
cieni. Nie było to widoczne podczas robienia zdjęcia, ale aparat wszystko wiernie zarejestrował.
Prawdopodobnie najlepszym sposobem na uniknięcie podobnych problemów jest zdobywanie
doświadczenia na podstawie wcześniejszych prób fotografowania w różnych sytuacjach. Jeśli zdarza
się rzadka okazja wykonania niepowtarzalnej fotografii, warto jest zrobić serię zdjęć, wypróbowując
różne odległości i obiektywy.
Trzymanie aparatu
Większość ludzi przyzwyczaja się do fotografowania w jednej pozycji - na
stojąco. Warto jednak wypróbować ujęcia z różnych pozycji. Bardzo ważne
jest stabilne trzymanie aparatu, zwłaszcza z teleobiektywem, ponieważ
najlżejsze nawet poruszenie spowoduje rozmazanie obrazu. Jeżeli nie
dysponujemy statywem to szczególnie przy długich czasach otwarcia
migawki, należy tak ustawić aparat, aby nie poruszył się w momencie
ekspozycji. Fotografując na siedząco możemy zapewnić lepszą stabilność
opierając łokcie o nogi lub kolana. Znalezienie pewnego, mocnego oparcia
przed naciśnięciem spustu migawki jest bardzo istotne. Pozycja leżąca
również zapewnia stabilne podparcie, ponieważ ramiona tworzą naturalny
"statyw". Jest to często najlepszy sposób fotografowania zwierząt żyjących
na wolności. Czasami wsparcie się o płot lub trzymanie aparatu opartego o
ścianę zapewni stabilność wystarczającą do fotografowania, także i przy
dłuższym czasie otwarcia migawki. Kolejny sposób na uniknięcie
poruszenia to użycie samowyzwalacza po uprzednim ustawieniu wszystkich
parametrów zdjęcia i wycelowaniu aparatu. Pozwala to skoncentrować
uwagę jedynie na zapewnieniu stabilnej pozycji. Jak zawsze w fotografii,
wszystko polega na zrozumieniu co należy zrobić, aby osiągnąć
zamierzone efekty.
Programowane tryby pracy: Tryb pełnej automatyki
Tryb pełnej automatyki pozwala skupić się
wyłącznie na kompozycji zdjęcia.
Aby całkowicie zautomatyzować wykonywanie zdjęć
ustawiamy pokrętło wyboru trybów pracy w aparacie
na zielony symbol. Jest to równoznaczne z
wybraniem trybu pełnej automatyki, co oznacza, że
fotografującemu pozostaje już tylko wycelować
obiektyw i nacisnąć spust. To dobry punkt
wyjścia dla osób zaczynających przygodę z
fotografią. Ustawienie nadaje się do różnych
typowych sytuacji, takich jak przyjęcia, podróże,
zdjęcia zwierząt domowych i dzieci - do sytuacji,
które po prostu chcielibyśmy zachować w
pamięci. Tryb ten ybierzemy także,gdy zetkniemy się z niepowtarzalnym tematem na zdjęcie, lecz nie
wystarczy nam czasu na samodzielne wybranie właściwych ustawień. Wystarczy wtedy tylko wybrać
zielony symbol i nacisnąć spust!.
Jakie są ustawienia aparatu EOS w trybie pełnej automatyki?
Ustawienie ostrości jest przełączane automatycznie między trybem One Shot a trybem Al Servo,
zależnie od dynamiki ruchu obiektu. Film przesuwany jest po jednej klatce. Ewaluacyjny pomiar
oświetlenia wykonywany jest względem głównego obiektu. Program automatycznej ekspozycji zajmuje
się obsługą obiektów o różnych ogniskowych. Przy słabym oświetleniu lub przy świetle padającym w
stronę obiektywu można posłużyć się lampą błyskową.
Programowane tryby pracy: Wykonywanie portretów
Korzystanie z trybu portretowego wejdzie w krew każdemu,
kto nauczy się z niego korzystać.
Tryb portretowy
Wykonanie dobrego portretu nie jest trudne. Należy
jednak pamiętać o kilku rzeczach. Jeśli chcemy, by
wygląd modela był możliwie naturalny, nie należy
kazać mu zbyt długo czekać. Nie warto również
stosować światła padającego wprost na twarz, gdyż
powoduje ono mrużenie oczu i powstawanie
nieładnych cieni. Oświetlenie boczne jest lepsze,
najlepsze natomiast jest oświetlenie od tyłu. W celu
skupienia uwagi na twarzy fotografowanej osoby
dobrze jest rozmyć tło, otwierając szeroko
przysłonę. Głębia ostrości oczywiście się przy tym
zmniejszy, toteż jej centrum powinno znajdować się
na oczach modela, a nie z boku głowy. Obiektywy
szerokokątne nie dają dobrych wyników; lepsze są
krótkie teleobiektywy o ogniskowej 85 lub 135 mm. Dłuższa ogniskowa pozwoli także stanąć dalej
fotografującemu, co zapewni więcej miejsca modelowi.
Jakie są ustawienia aparatu EOS w trybie portretowym?
W trybie portretowym wybrane są ustawienie ostrości One Shot oraz ewaluacyjny pomiar światła.
Przesuwanie filmu jest ciągłe, dzięki czemu można szybko wykonać kilka ujęć, tak by uchwycić ten
najwłaściwszy moment. Stosuje się dosyć duże otwory przysłony w celu rozmycia tła. Szczególnie
przydatna będzie lampa błyskowa, jako że portrety podświetlane od tyłu są często najpiękniejsze..
Więcej o portretach
Duże otwory przysłony dają na ogół lepsze portrety.
Trzeba jednak umieć przewidzieć najkorzystniejszą
głębię ostrości. W przypadku portretów klasycznych
w polu ostrości powinien znajdować się tylko model,
a całe tło powinno być rozmyte. Jeśli jednak na
zdjęciu ma znajdować się coś więcej niż głowa i
ramiona modela, być może warto będzie nadać
ostrość także pewnym obszarom tła. Najważniejszą
rzeczą jest więc sprawdzenie, czy środek i głębia
ostrości są odpowiednio dobrane do warunków.
Programowane tryby pracy: Uchwycenie akcji
Tryb pracy, który pozwala zatrzymywać kadry z ruchu obiektów.
Tryb dla obiektów ruchomych
Tryb dla obiektów ruchomych nie służy wyłącznie do fotografowania
sportowców. Nadaje się także do pędzących samochodów, dzieci
na rowerach, zwierząt biegających w ogrodzie i do wszelkich innych
ruchomych obiektów. Połączenie trybu automatycznego ustawiania
ostrości Al Servo i ciągłego przesuwania filmu oznacza, że
poruszające się obiekty można "śledzić", wykonując automatycznie
zdjęcie za zdjęciem, bez martwienia się o ostrość obrazu.
Wystarczy tylko utrzymywać ruchomy obiekt o obrębie ramki
autofocusu. Może to być trudne w przypadku takich sportów jak
piłka nożna lub rugby, gdzie akcja zmienia się bardzo szybko. Gdy
chcemy fotografować ruch, zachowując jednocześnie dużą głębię
ostrości, pomoże nam wybór bardziej czułego filmu. Najczęściej stosowaną czułością jest w tym
przypadku ISO 400, lecz być może warto wypróbować superczuły film ISO 1600. Tryb ten jest
użyteczny również przy korzystaniu z teleobiektywów, ponieważ wymagają one krótszych czasów
ekspozycji, jeśli chcemy uniknąć poruszania aparatu.
Jakie są ustawienia aparatu EOS w trybie dla
obiektów ruchomych?
Mechanizm nastawiania ostrości pracuje w trybie Al
Servo, dzięki czemu może on reagować na zmiany
położenia dzięki czemu może on reagować na
zmiany położenia obiektu. Film przesuwany jest w
sposób ciągły, tak by można było wykonać szybką
serię ekspozycji, wśród których przynajmniej jedna
powinna być właściwa. Ewaluacyjny pomiar
oświetlenia uwypukla główny obiekt zdjęcia.
Automatyczne określanie warunków ekspozycji przy
narzuconym czasie otwarcia migawki umożliwia
dobranie czasu naświetlania do szybkości akcji.
Wbudowana lampa błyskowa zostaje wyłączona.
Programowane tryby pracy: Zdjęcia ze zbliżeniami
Zdjęcia w zbliżeniu stwarzają szczególne problemy, osiągnięty rezultat jest jednak wyjątkowy.
Tryb zbliżenia
Obiektywy zmiennoogniskowej (zoom) w aparatach serii EOS
wyposażone są w funkcję macro, która umożliwia ustawienie
ostrości bardzo blisko aparatu. Wykonywanie zbliżeń może
wydawać się proste, lecz w rzeczywistości wymaga to pewnej
wiedzy. Podstawową trudnością jest ustawienie ustawienie
odpowiedniej głębi ostrości, ponieważ im bliżej jesteśmy
fotografowanego przedmiotu, tym płytszy jest obszar, w którym
obiekty są ostre. Uzyskanie ostrości na całej powierzchni obrazu
może okazać się prawdziwym problemem. Jednym z rozwiązań jest
takie umieszczenie aparatu, by wszystkie istotne elementy
znajdowały się w jednakowej odległości od obiektywu. Poza tym
każde, zdawałoby się nieznaczne, przesunięcie aparatu może
drastycznie przemieścić punkt ostrości na zdjęciu, dlatego też
często niezbędne jest użycie statywu, zwłaszcza przy dużych
zbliżeniach. Jeśli sam obiekt porusza się choćby w minimalnym
stopniu, jak dajmy na to kwiat muskany delikatnym podmuchem
wiatru, rozmycie staje się jeszcze większym problemem.
Piękno zbliżeń.
Tryb zbliżenia pozwala na uchwycenie piękna natury w jej
najdrobniejszych szczegółach. Podświetlenie od tyłu sprawia, że zdjęcie to jest bardzo udane.
Jakie są ustawienia aparatu EOS w trybie zbliżenia?
Mechanizm ustawiania ostrości pracuje w trybie One Shot, a film przesuwany jest po jednej klatce. Do
mierzenia ogólnego oświetlenia służy tryb pomiaru częściowego. Priorytet otrzymuje głębia ostrości,
gdyż w tego rodzaju fotografii jest ona czynnikiem zasadniczym. Zależnie od modelu aparatu może
nastąpić automatyczne uruchomienie lampy błyskowej.
Więcej o zbliżeniach
Korzystając z automatyki ekspozycji z priorytetem
głębi ostrości możemy określić strefę, w której
obiekty mają być ukazane wyraz
nie. Po wskazaniu
przez nas najbliżej i najdalej położonego obiektu,
aparat automatycznie dobierze odpowiednią
przysłonę i punkt ustawiania ostrości. Powinniśmy
uważać, by ustawiana strefa głębi ostrości nie była zbyt szeroka. Wyczucie głębi. Jeżeli możemy
ustawić się tak, aby zasadnicze fragmenty fotografowanego przedmiotu znalazły się mniej więcej w
jednakowej odległości od aparatu, głębia ostrości staje się mniejszym problemem
Programowane tryby pracy: Zdjęcia krajobrazowe
Wszyscy doceniają wspaniałe zdjęcia krajobrazów. Zasady osiągania pożądanych rezultatów
są stosunkowo łatwe do opanowania.
Tryb krajobrazowy
Zdjęcia wykonywane w plenerze są jednym z
największych uroków fotografii. Niebo, góry, lasy,
ocean - każdy aspekt przyrody wygląda
zachęcająco. Także krajobrazy typowo miejskie dają
często wspaniałe zdjęcia. Przy fotografii
krajobrazowej najistotniejszymi czynnikami są
kompozycja i kadrowanie. Funkcja blokady ustawień
ostrości pozwala uzyskać nieco więcej kontroli nad
tym, co na danym zdjęciu będzie ostre.
Wykonywanie zdjęć z dużą głębią ostrości wymaga
odpowiednio dużych czasów naświetlania.
Należy zachować ostrożność, aby uniknąć poruszenia aparatu. Jeśli światło jest delikatne, możemy
skorzystać ze statywu, by jeszcze wydłużyć czas ekspozycji. Fotografie wykonane wczesnym rankiem
lub póz
nym popołudniem są często bardziej efektowne z uwagi na specyficzne właściwości światła.
Jakie są ustawienia aparatu w trybie krajobrazowym?
Autofocus ustawiany jest w tryb One-Shot, a film jest przesuwany o jedną klatkę. Ustawiany tryb
pomiaru ewaluacyjnego pozwala na pracę w skrajnie różnych warunkach oświetleniowych. Ponieważ
priorytet ma głębia ostrości, możemy ustawiać jej parametry. Lampa błyskowa jest wyłączona.
Programowane tryby pracy: Zdjęcia z lampą błyskową
Przydatność lampy błyskowej nie ogranicza się do zdjęć nocnych i we wnętrzach. Doświetlenie
pomaga w przypadku obiektów o oświetleniu kontrowym.
Tryb pracy z lampą błyskową
Z lampy błyskowej możemy korzystać nie tylko w
nocy. Olbrzymia liczba zdjęć wykonanych w pełnym
świetle dnia wyszłaby lepiej, jeśli przy ich wykonaniu
użyto by lampy. Stwierdzenie to odnosi się
szczególnie do sytuacji, w których światło pada zza
modela. Nawet gdy warunki ekspozycji są
prawidłowe, fotografia może być niezadowalająca
pod względem jakości. Użycie lampy błyskowej w
celu doświetlenia obiektu gwarantuje właściwą
ekspozycję bez względu na położenie słońca.
Wiedza na temat korzyści płynących z doświetlenia
pomoże nam podnieść ogólną jakość naszych fotografii. Doświetlanie pozwala
osiągnąć przyjemniejsze dla oka zrównoważenie między pierwszym planem a tłem.
Musimy jednak pamiętać, że lampa ma ściśle określony zasięg. Nadaje się ona do
przedmiotów znajdujących się blisko fotografującego, lecz w przypadku obiektywów
w dużym oddaleniu jest bezużyteczna. Poza tym lampa błyskowa emituje
pomocniczą wiązkę światła podczerwonego, która włączana jest automatycznie
przy wykonywaniu zdjęć w bardzo słabych warunkach oświetleniowych i
wykorzystywana przez system automatycznego ustawiania ostrości.
Jak działa tryb pracy z lampą błyskową przy świetle dziennym?
W aparatach serii EOS mierzone jest światło wpadające przez obiektyw (co
symbolizuje skrót TTL), dzięki czemu można użyć lampy błyskowej przy świetle
dziennym bez prześwietlania zdjęcia. Współczesne lampy Speedlite firmy Canon automatycznie
równoważą warunki ekspozycji między pierwszym planem a tłem w celu osiągnięcia najbardziej
harmonijnego obrazu.
Najlepsze jest oświetlenie kontrowe. Błysk doświetlający pozwolił prawidłowo wyeksponować twarz
dziewczynki, mimo iż światło słoneczne pada od tyłu. Złocista poświata jej włosów nadaje zdjęciu
niepowtarzalny charakter.
Wbudowana lampa błyskowa. Niektóre z aparatów serii EOS dysponują wbudowaną lampą
błyskową, która ułatwia fotografowanie przy słabym świetle. W niektórych modelach aparatów lampa
może się uaktywnić po wykryciu niewystarczającego oświetlenia lub oświetlenia od tyłu.
Kompaktowa lampa Speedlite. Lampa 220EX
współpracuje ze wszystkimi aparatami serii EOS, także z tymi, które są wyposażone we własną lampę
błyskową i w wielopolowy, ewaluacyjny system pomiaru natężenia światła E-TTL. W sytuacji, gdy
wymagane jest dodatkowe oświetlenie, system ten dokonuje błysku wstępnego, na podstawie którego
określane są wymagania odnośnie błysku właściwego.
Tworzenie własnych pocztówek
Gdy już zaczniemy robić lepsze zdjęcia, naturalną koleją
rzeczy pojawi się chęć, by te najbardziej udane wykorzystać
w szczególny sposób. Każdy chyba widział pocztówki ze
zdjęciami, sprzedawane we wszystkich popularnych
miejscowościach wypoczynkowych. Dlaczego jednak nie
pokusić się o zrobienie własnych pocztówek, zamiast
kupowania gotowych? Przecież nie są one niczym innym,
jak tylko zdjęciami na grubym podłożu, wydrukowanymi w
tysiącach egzemplarzy. To samo możemy zrobić z własnymi
zdjęciami, przycinając je do właściwych rozmiarów i
naklejając na czystą pocztówkę lub wręcz na zwykły karton.
Pomyślmy, jaką radość można sprawić krewnym i
znajomym, wysyłając im taką "osobistą" kartkę pocztową.
Oczywiście, poczta stawia pewne wymagania odnośnie
rozmiaru kartek, lecz spełnianie ich nie jest niczym trudnym.
Jeśli się jednak na taki krok zdecydujemy, warto użyć kleju
dobrej jakości, docisnąć zdjęcia książką lub innym ciężarem
i dać im dostatecznie dużo czasu na wyschnięcie - w
przeciwnym razie mogą się odkleić.
Kadrowanie i kompozycja: Kompozycja zaczyna się od pomysłu.
Wybranie tematu zdjęcia jest jedynie pierwszym krokiem. Myślenie nad tym, co
chcemy osiągnąć zaowocuje lepszymi zdjęciami.
Dlaczego chcemy zrobić właśnie to
zdjęcie?
Jeszcze przed naciśnięciem spustu
migawki możemy poprawić jakość
wykonywanego zdjęcia, zadając sobie
jedno proste pytanie: dlaczego to robię, co
chcę osiągnąć? Nasuwającą się
natychmiast odpowiedzią jest, że chcemy
utrwalić pewne wydarzenie lub scenę, które
uważamy za ciekawe. Posuńmy się nieco
dalej. Co tak naprawdę chcemy w tej
scenie utrwalić? Dlaczego właśnie ją
uważamy za atrakcyjną? Odpowiadając na takie pytania można wyrobić sobie lepszy
pogląd co do oczekiwanych rezultatów. Jeśli naszym celem jest utrwalenie zabawy
naszego ukochanego szczeniaka, trzeba dobrać sytuację i ustawienia aparatu w taki
sposób, aby jak najlepiej odpowiadały one tego typu fotografii. Jeśli z kolei
zamierzamy na zdjęciu oddać delikatne piękno górskiego krajobrazu, wszystkie
ustalenia będą wyglądały inaczej. Cała tajemnica polega na docenianiu znaczenia
tych rzeczy i na wiedzy, jak się do nich właściwie ustosunkować.
Bądz
gotów
Zanim zaczniemy utrwalać właściwe momenty, musimy nauczyć się je rozpoznawać.
Trzeba się wykazać dobrym instynktem i refleksem. Powinniśmy się nauczyć takiej
obserwacji, by umieć przewidzieć, co się wydarzy za chwilę. Zrobienie świetnego
zdjęcia to nie tylko szczęście, tu się liczą umiejętności. Na dodatek umiejętności te
można udoskonalić przez praktykę.
Nietypowa perspektywa.
Humorystyczne zdjęcia wykorzystują także zestawienia elementów. Złudzenie kolizji
bawołu z pojazdem jest efektem zastosowania nietypowej perspektywy.
Kadrowanie i kompozycja: Kompozycje są harmonijne.
Zrozumienie sposobu w jaki poszczególne elementy współistnieją w fotografii,
jest ważnym krokiem w kierunku tworzenia bardzo dobrych zdjęć.
Odkrycie i zrównoważenie elementów.
Temat, który fotografujemy i sposób w jaki
to robimy niekoniecznie muszą być ze sobą
powiązane. Dobry fotograf potrafi
poprawnie wykonywać każdy rodzaj zdjęć.
Sport, krajobrazy, portrety - wszystkie one
wydają się przyjemne dla oka, jeśli są
właściwie skomponowane. Większość
zaawansowanych fotografów
najprawdopodobniej intuicyjnie stosuje
dwuetapowy proces: najpierw odkrywają,
co jest właściwym tematem zdjęcia,
następnie określają, w jaki sposób
zrównoważyć elementy na planie, aby dawały przyjemny dla oka efekt. W pewnych
sytuacjach lepiej jest, aby główny motyw zdjęcia nie był położony centralnie. Nie
zawsze chcemy aby wszystkie obiekty na fotografii wyły wyraz
ne. Także czas i rodzaj
ekspozycji mogą na wiele sposobów różnić się od "poprawnego wzorca". Musimy
jednak pamiętać, aby wszelkie nasze działania były uzasadnione.
Im mniej tym lepiej
Myśląc, że im więcej umieścimy na zdjęciu, tym lepsze
ono będzie, jesteśmy w błędzie. Prawdę mówiąc, jest
zupełnie na odwrót. Pozostawiając zbędne elementy
poza kadrem, możemy osiągnąć dużo lepsze rezultaty.
Musimy pamiętać, że nie chcemy za jednym razem
sfotografować całego świata, a tylko jego konkretną
część. Patrząc na dobrze wykonane zdjęcie sportowe
widzimy jak akcja na nim zostaje wyizolowana - i to do
tego stopnia, że tło fotografii jest celowo rozmazane.
Kiedy zadajemy sobie pytanie co chcemy osiągnąć
wykonując zdjęcie, musimy nauczyć się eliminować
elementy, które nie prowadzą bezpośrednio do
pożądanego rezultatu. Oczywiście nie musimy się
ograniczać do wykonania tylko jednego zdjęcia danej
sceny, lecz wstępna korekta przed naciśnięciem spustu
migawki sprawi, że większość naszych fotografii będzie
pierwszorzędna.
Tajniki harmonii.
Kluczem do tworzenia dobrych kompozycji jest harmonia i zrównoważenie
elementów na planie. Jeśli właściwie dobierzemy pozycję, z której wykonamy zdjęcie,
silos będzie wyglądał jak rzez
ba. Nie powinniśmy unikać tematów, które tworzą
zadziwiające kształty geometryczne. Efektownie wyglądające czoło ciężarówki
symbolizuje masę i moc.
Kadrowanie i kompozycja: Zmieniajmy pozycję, z której wykonujemy zdjęcia;
poszukujmy dynamiki.
Chcąc sfotografować określoną scenę musimy zastanowić się nad miejscem, z
którego wykonujemy zdjęcie.
Mały czy duży kąt?
Jednym ze sposobów planowania
kompozycji jest poruszanie się aparatem.
Przesuwając aparat w inną pozycję,
zmieniamy obszar, który kadrujemy. Ten
jeden z najbardziej wyrazistych sposobów
modyfikacji zdjęć jest jednocześnie jednym
z najrzadziej zgłębianych przez
początkujących fotoamatorów. Poprzez
przykucnięcie i sfotografowanie tematu od
dołu, czy też wejście na coś i ujęcie go od
góry możemy zobrazować skrajnie różne
nastroje. Nie musimy widzieć wszystkiego z typowej pozycji stojącej. Prawdą jest, że
robienie zdjęć z poziomu oczu daje bardzo naturalne efekty, zdarza się jednak, że
poprzez zmianę kąta fotografowania możemy dodać zdjęciom nieco ekspresji i
dramaturgii. Warto trochę poeksperymentować. Nawet niewielkie zmiany w tle lub na
pierwszym planie mogą dać imponujące rezultaty.
Kadrowanie i kompozycja: Elementy
Świat fotografii pełen jest poprawnych rozwiązań. Sztuka polega na tym, aby
wybrać najlepsze z nich.
Poziomo czy pionowo
Stosunek długości boków klatki w aparatach 35 mm
wynosi 3:2. Podczas robienia zdjęć mamy tendencję do
stosowania ujęcia poziomego. Dzieje się tak, ponieważ
większość obrazów z jakimi się spotykamy w naszym
codziennym życiu (takich jak np. telewizja, ekrany
kinowe itp.) jest w ten sposób ułożona. Na dodatek,
obrazy, które są szersze niż wyższe, sprawiają wrażenie
bardziej stabilnych. Jeśli fotografujemy np. krajobraz,
wydaje nam się naturalne, że powinien być on ujęty
poziomo. Jeśli chcemy uzyskać lepszą fotografię,
musimy stale myśleć nad tym co robimy. Jeśli
zamierzamy ukazać pewną cechę przyrody, ujęcie
pionowe może pomóc nam usunąć z kadru część
zbędnych obiektów. Nie istnieją żadne reguły określające
sposób, w jaki powinniśmy ustawiać aparat. Trzeba
eksperymentować, stać się twórcą. Ostatecznie, to
przecież tylko zabawa.
Kadrując tworzymy dynamikę zdjęcia.
Jak wspomniano wcześniej, naturalnym nawykiem przy fotografowaniu jest
umiejscawianie tematu zdjęcia w centrum kadru. Nie jest to oczywiście postępowanie
błędne, lecz znacznie ogranicza możliwości twórcze. Obraz będący wynikiem takiego
ujęcia może być zbyt statyczny. Centralnie umieszczony obiekt wydaje się trwały i
stabilny, lecz nie sprawia wrażenia ruchu. Jeśli umiejscowimy go z boku, w obrębie
kadru wytworzy się pewna dynamika, która często już sama w sobie jest interesująca
i może się podobać. W sztuce jaką jest fotografika, podejmowana decyzja nie jest
wyborem pomiędzy rozwiązaniem dobrym a złym, lecz raczej służy badaniu
potencjalnych możliwości. Poprzez świadome planowanie kompozycji w obrębie
kadru, możemy tworzyć lepsze fotografie.
Kadrowanie i kompozycja: Deseń i barwa
Pamiętajmy o tym, że możemy wykorzystywać powtarzające się motywy oraz
że odpowiedni kolor może sprawić, że nasze zdjęcia będą doskonałe.
Kolory
Nowoczesne filmy kolorowe pozwalają tworzyć znakomite wielobarwne
fotografie. Zastosowanie błon kolorowych do tworzenia przezroczy daje
szczególnie dobre rezultaty, a same przezrocza często osiągają ponadprzeciętną
jakość. Właściwe postrzeganie barw jest proste. Trudniej jest rozpoznać, czy element
o danym kolorze jest w stanie skupić w sobie ciężar fotografii. Oczywiście
przychodzą tu na myśl np. kwiaty. Jednak podobnie jak w naturze, w scenach
miejskich również znajdziemy subtelne piękno, której przykuje naszą uwagę.
Deseń.
Fotografie oparte na powtarzających się motywach wywierają bardzo subtelne
wrażenie, które na obrazach olejnych raczej jest nieuchwytne. Soczewki aparatu
"widzą" powtarzające się konfiguracje w sposób przyjemny dla naszego oka.
Niezależnie od tego, czy za pomocą teleobiektywu przedstawimy zbiór elementów w
spłaszczonej perspektywie, czy uwypuklamy szczegóły stosując obiektyw
szerokokątny, umiejętność rozróżniania i obrazowania powtarzających się motywów
daje nam pełną satysfakcję.
Kadrowanie i kompozycja: Punkt ustawienia ostrości.
Nie zawsze chcemy, aby wszystko na zdjęciu było wyraz
ne, lecz wybór
właściwych elementów wymaga przemyślenia.
Wieża czy most?
Kiedy uzyskamy lepsze rezultaty, czy wtedy gdy ostrość
ustawimy na wieżę, czy na most? Nie powinniśmy unikać
rozmazywania niektórych części zdjęcia.
Uwaga obserwatora zostaje wtedy
skupiona na tym, co pozostało ostre.
Wybiórcze wyostrzanie elementów
Celowe rozmazanie niektórych części
fotografii często daje dobry efekt.
Wykonując portrety lub zdjęcia sportowe
powinniśmy się starać, by tło było
rozmazane. Chcąc zrobić poprawne
zdjęcie zza okna lub ekranu, musimy
rozmyć pierwszy plan. Zdarza się czasem, że nie jesteśmy w stanie wykonać
wystarczająco ostrego zdjęcia (tak jest często przy fotografowaniu dzikiej przyrody),
a wtedy jedyną rzeczą, którą możemy zrobić, jest celowe rozmazanie niektórych jego
części.
Operując ostrością możemy także zrealizować bardziej twórcze zamysły. Oko
obserwatora zawsze się skupia na wyraz
nych elementach na zdjęciu, co daje nam
możliwość eksperymentowania. Dla wzmocnienia efektu, możemy celowo ograniczyć
ilość ostrych obiektów. Używając aparatów z autofocusem musimy wiedzieć jak
korzystać z technik blokowania ostrości. W aparatach serii EOS jest to bardzo proste.
Kadrowanie i kompozycja: Zdjęcia w dzień
Właściwości oświetlenia zmieniają się przez cały dzień, lecz nie warto
ograniczać się do "magicznego"
popołudniowego słońca.
Wielu fotografów uważa słońce za główne
z
ródło światła. Korzystanie wyłącznie z
oświetlenia słonecznego nie jest złym
nawykiem, trzeba jednak brać pod uwagę
różnice w jego jakości. Szczególnie
istotnymi czynnikami są: pora dnia i kąt
padania promieni słonecznych.
Odpowiednia pora?
Wśród fotografów zwykło się mówić o świetle póz
nego popołudnia. Istotnie, w
promieniach słońca znajdującego się nisko nad horyzontem fotografowane obiekty
wyglądają najładniej. Podobne wrażenie można odnieść wczesnym rankiem, kiedy to
światło jest bardziej różowe, w odróżnieniu od złocistego światła popołudniowego.
Nie bez znaczenia są inne czynniki, np. położenie geograficzne, pogoda,
przejrzystość powietrza, itp. Robienie zdjęć w południe często nie przynosi dobrych
efektów. Światło padające bezpośrednio z
góry jest przyczyną powstawania brzydkich
kontrastów pomiędzy elementami jasnymi a
ciemnymi. Ludzie nie wyglądają atrakcyjnie
z powodu cieni na ich twarzach. Nie znaczy
to, że robienie zdjęć w środku dnia jest
niedopuszczalne. Powinniśmy sobie jednak
zdawać sprawę z problemów, które mogą
przy tym wystąpić.
Niebo.
Każdemu chyba zdarzyło się fotografować
piękne, błękitne niebo i następnie
rozczarować widokiem zdjęć przedstawiających bladą, rozmytą płaszczyznę.
Fotografowanie z obiektywem skierowanym w stronę słońca lub ze słońcem z boku
sprawia, że rezultatem pomiaru światła jest nadmierna ekspozycja nieba. Zdjęcia,
przy których słońce znajduje się za naszymi plecami pozwalają uzyskać głębszy
odcień błękitu. Jeśli tylko niebo stanowi istotny element kompozycji zdjęcia,
koniecznie trzeba zmierzyć intensywność oświetlenia.
Kadrowanie i kompozycja: Zdjęcia wieczorem i w nocy
Robienie zdjęć wieczorem i nocą stwarza szczególne problemy, lecz dostarcza
także wielu niezwykłych możliwości.
Wieczorne światło
Czasami po zachodzie słońca mamy do
czynienia z wyjątkowo korzystnymi
warunkami oświetleniowymi. Robienie
zdjęć o tej porze jest prawdziwym
wyzwaniem. Świat nabiera mrocznego i
tajemniczego wyglądu, który chciałoby się
utrwalić na zdjęciu, jednak wymagane o tej
porze bardzo długie czasy naświetlania
mogą znacznie utrudnić fotografowanie z
aparatem trzymanym w ręku. W takich
sytuacjach bardzo pomocny może okazać
się statyw. Nie mniej problemów możemy napotkać przy ustawianiu ostrości. Wtedy
wyjściem z sytuacji może okazać się zrobienie kilku zdjęć przy różnych ustawieniach,
a następnie wybranie najlepszego.
Nocne pejzaże
Fotografowanie świateł w nocy wymaga bardzo długiego czasu ekspozycji.
Oczywiście niezbędny jest statyw. Konieczne może okazać się przybliżone
określenie czasu ekspozycji i naświetlenie kilku klatek przy różnych jego wartościach.
Gdy fotografujemy bardzo odległy obiekt w ciemności, mogą wystąpić problemy w
działaniu autofocusu. Dobrym wyjściem jest wówczas włączenie trybu ręcznego
ustawiania ostrości. Podczas długiej ekspozycji kolorowe filmy uzyskują zielonkawe
zabarwienie. Zjawisko to nazywamy rozbalansowaniem barw i nie można podać dla
niego żadnego środka zaradczego. Zapoznanie się z szerszą gamą filmów pozwala
stwierdzić, że niektóre z nich lepiej nadają się do długiego czasu ekspozycji niż inne.
Wykonanie kilku prób pozwoli wybrać ten najlepszy.
Kadrowanie i kompozycja: Złudzenie ruchu
Jak oddać ruch? Czasami rozmazane sceny daje lepsze efekty niż utrzymanie
ostrości.
Wrażenie ruchu
Aby sfotografować poruszające się obiekty,
możemy zastosować krótki czas otwarcia
migawki. Możemy także wodzić aparatem
za głównym obiektem w taki sposób, by
uzyskać rozmazane tło, które zdaje się
"płynąć". Często to właśnie ruch sprawia,
że zdjęcie staje się interesujące, jednak
ustawiczne stosowanie tej zasady może
stać się nudne. Przykładem niech będzie
wybór sposobu fotografowania wodospadu.
Pojawia się pytanie: czy na zdjęciu ma być
widoczna dokładnie każda kropla wody, czy
chcemy raczej zobaczyć rwący potok? Jak zwykle w takich przypadkach, nie można
wskazać dobrego lub złego rozwiązania -należy dokonać wyboru, kierując się własną
kreatywnością.
Najazd
Podczas robienia zdjęć możemy
zastosować ciekawą technikę,
wykorzystującą własności obiektywów o
zmiennej ogniskowej. Polega ona na
zmianie ogniskowej w trakcie ekspozycji. W
tym celu niezbędne jest ustawienie bardzo
długiego czasu naświetlania oraz
zamontowanie aparatu na statywie, co
spowoduje, że linie przesunięcia będą
jednakowe. Ważną kwestią jest wybór
odpowiedniego tematu. Skierowanie na
plan wielu z
ródeł światła daje zazwyczaj
najlepsze rezultaty, jako że linie przesunięcia są wtedy bardzo wyraz
ne.
Zdjęcie z poruszonym tłem
Wykonywanie zdjęć z poruszonym tłem jest
szczególnie interesujące, kiedy stosujemy
różne czasy otwarcia migawki. Wykonując
tego typu fotografie musimy
zsynchronizować ruch aparatu z ruchem
fotografowanego obiektu (kamera potrafi
filmować scenę statyczną, lecz próba
wykonania tego przy pomocy lustrzanki
jednoobiektywowej zaowocuje niczym
innym jak rozmyciem całego zdjęcia).
Dobierając krótki czas otwarcia migawki,
uzyskujemy zdjęcie z rozmytym tłem i wyraz
nym, ostrym tematem. Przy
zastosowaniu dłuższego czasu główny obiekt będzie odpowiednio bardziej
rozmazany. W tej technice bardzo dużo zależy od samego fotografa, toteż
stosowanie jej często prowadzi do uzyskania zdjęć jedynych w swoim rodzaju. Warto
poeksperymentować.
Kadrowanie i kompozycja: Korzystanie z filtrów
Stosowanie filtrów jest dobrym sposobem na rozwiązanie wielu problemów, a
przy tym znacznie poszerza nasze możliwości.
Filtry polaryzacyjne
Filtry polaryzacyjne mogą być obracane, aby skutecznie likwidować wpływ światła
odbitego. Są one szczególnie użyteczne w sytuacjach, gdy robimy zdjęcia obiektów,
które silnie odbijają promienie słoneczne, np. wody, szkła, gładkich powierzchni
metalowych, itp. Dzięki ich użyciu obraz staje się bardziej wyraz
ny. Drugą funkcją
filtrów polaryzacyjnych jest wysycanie barw nieba i innych elementów pejzażu.
Wykonanie zamieszczonego tu zdjęcia wymagało użycia obrotowego filtra
polaryzacyjnego, np. takiego, jaki dostarczany jest prze firmę Canon. Działanie
efektu polaryzacji najlepiej jest ocenić przez obserwację zmian zachodzących w
oświetlonych miejscach kadru podczas obracania filtra.
Filtry skylight i UV
Jednym z prostszych sposobów skorygowania wyglądu sceny jest umieszczenie na
obiektywie filtra. Zarówno filtry typu skylight, jak i UV zapobiegają powstawaniu na
zdjęciu mgiełki spowodowanej działaniem promieni słonecznych, ograniczając dostęp
promieni ultrafioletowych do filmu fotograficznego. Filtry UV są zazwyczaj
przezroczyste, podczas gdy typ skylight charakteryzuje się różowym zabarwieniem,
które powoduje większe nasycenie barw w warunkach zacienienia lub zachmurzenia.
Niektórzy fotografowanie na stałe zamocowują te filtry na obiektywach, zapobiegając
w ten sposób mechanicznym uszkodzeniom soczewek.
Twórcze techniki fotografowania: Tryb automatycznej ekspozycji do kontroli
nad ruchem
Automatyczna ekspozycja z preselekcją służy do zdjęć ruchomych.
Automatyczna ekspozycja z preselekcją
migawki
Istotą prawidłowej ekspozycji jest dobranie
właściwej kombinacji czasu naświetlania i
otworu przysłony. Zmiana jednego z tych
parametrów wpływa na drugi. Jeśli czas
naświetlania wzrasta, to aby na film padła
jednakowa ilość światła, przysłona musi
być otwarta szerzej. Tryb automatycznej
ekspozycji z preselekcją migawki
wybierzemy, gdy tematem zdjęcia ma być
obiekt poruszający się. Gdy obiekt porusza
się szybko, należy wybrać, rzecz jasna,
krótszy czas naświetlania, tak by uniknąć rozmycia.
Przy trybie z preselekcją migawki samodzielnie wybieramy czas naświetlania, a
aparat zajmuje się dobraniem otworu przysłony odpowiedniego do panujących
warunków. Tryb ten znakomicie sprawdza się przy fotografowaniu scen związanych
ze sportem: po pierwsze dlatego, że akcja rozwija się bardzo szybko, a po drugie, że
często używa się w takich sytuacjach teleobiektywów, co zwiększa ryzyko poruszenia
aparatem. Zdjęcia przy krótkim czasie naświetlania umożliwiają "zamrożenie" akcji.
Taki tryb fotografowania pozwala ujrzeć rzeczy nieuchwytne dla wzroku, gdyż na
zdjęciach utrlwalone zostaną momenty dziejące się zbyt szybko dla nieuzbrojonego
oka. Trybu z preselekcją migawki można użyć także do zdjęć z bardzo długim
czasem naświetlania, by celowo rozmyć obraz, na przykład płynącej wody lub
pędzącego samochodu.
Twórcze techniki fotografowania: Galeria zdjęć wykonywanych w trybie
automatycznej ekspozycji z preselekcją migawki
Zatrzymywanie kadru w akcji wymaga fotografowania przy krótkim czasie
naświetlania. Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją migawki pozwala
wykonywać zdjęcia czegoś, czego nie zobaczymy w inny sposób.
Dopingujące dziewczęta
Tryb z preselekcją migawki używany jest
wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z
ruchem. 1/500 s.
Gracze w polo
Przez uchwycenie jednego momentu w
wartkiej akcji pokazujemy coś, co dzieje się
zbyt szybko, by oko mogło to
zarejestrować. 1/500 s.
Światła przednie i tylne
Tryb z preselekcją migawki można wykorzystywać także do zdjęć z bardzo długim
czasem naświetlania. 10 s.
Twórcze techniki fotografowania: Tryb automatycznej ekspozycji z
kontrolowaną głębią ostrości
Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją przysłony jest opcja, która daje
najlepszą kontrolę głębi ostrości.
Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją przysłony
Jest to właściwy tryb, gdy naszym podstawowym celem jest uzyskanie określonej
głębi ostrości. Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją przysłony pozwala
wybrać przysłonę, do której aparat automatycznie dopstosowuje czas naświetlania.
Większe otwory przysłony powodują zmniejszenie obszaru, w którym obiekty
znajdują się w polu ostrości. Zmniejszanie otworu przysłony powoduje zwiększanie
głębi ostrości. Ogólnie można stwierdzić, że przy największym rozwarciu przysłony -
na przykład przy ustawieniu f/1.8 - w polu ostrości będzie znajdował się wyłącznie
główny motyw zdjęcia, a wszystko za nim i wszystko przed nim będzie rozmyte. Jeśli
natomiast przysłona jest przymknięta aż do ustawienia f/22, prawie wszystko, od
kilku metrów od aparatu aż do
nieskończoności, będzie na zdjęciu ostre.
Musimy pamiętać, że zmniejszanie otworu
przysłony oznacza, że przez obiektyw
przechodzi mniej światła i konieczne jest
wybranie dłuższego czasu naświetlania.
Jeżeli zależy nam na bardzo dużej głębi
ostrości, może się okazać, że wymagany
czas naświetlania jest zbyt długi dla
fotografowania z ręki. W takim przypadku
musimy skorzystać ze statywu lub zmienić
film na bardziej czuły. Warto wiedzieć, że
największa możliwa głębia ostrości nie
zawsze jest czymś, o co trzeba walczyć. Czasami celowe jest rozmycie elementów,
które nie mają znaczenia dla treści zdjęcia. Portrety lub fotografie szybkiej akcji
często wyglądają najlepiej przy nieostrym tle, ponieważ dzięki temu uwaga skupia się
na głównym temacie. Zdjęcie każdego typu, w którym zależy nam na izolowaniu
motywu głównego, powinno być wykonywane przy szeroko rozwartej przysłonie, co
daje możliwość najkrótszych czasów ekspozycji. System autofokusu przejmie na
siebie odpowiedzialność za prawidłową ostrość zdjęcia.
Twórcze techniki fotografowania: Więcej kontroli nad głębią ostrości
Tryb automatycznej ekspozycji z priorytetem głębi ostrości jest specjalną
metodą zapewnienia wyraz
nego odwzorowania kluczowych elementów.
Tryb automatycznej ekspozycji z priorytetem głębi
ostrości
Ten specjalny tryb pracy upraszcza utrzymywanie bardzo
precyzyjnej kontroli nad głębią ostrości. System
autofokusu służy do określania obszaru ostrości.
Najpierw wybieramy najbliższy, a następnie najdalszy
punkt, który ma być ostry. Aparat automatycznie dobiera
optymalne położenie punktu ustawienia ostrości i
ustawienie przysłony, które dadzą w efekcie wybrany
rozmiar głębi ostrości. Technika ta pozwala także na
uzyskanie bardzo płytkiego obszaru głębi ostrości: jeśli
punkt początkowy końcowy znajdą się w tym samym
miejscu, ostra będzie jedynie odpowiadająca im
płaszczyzna.
Twórcze techniki fotografowania: Zaawansowane systemy pomiaru
intensywności światła
Zaawansowane systemy pomiaru intensywności oświetlenia eliminują czynnik
przypadkowości przy wykonywaniu
zdjęć.
Trudne warunki oświetleniowe zawsze
stanowiły problem dla fotografów. Na
zdjęciu wykonanym przy użyciu
tradycyjnych technik pomiaru światła,
mężczyzna stojący między dwoma
skrzydłami jaskrawo żółtych drzwi
stanowiłby niedoświetlony element obrazu.
Uzyskanie prawidłowej ekspozycji za
każdym razem zawsze było trudnym
zadaniem. W normalnych sytacjach wbudowane w aparat światłomierze spisywały
się dobrze. Problemy pojawiały się jednak już w przypadku scen zawierających
bardzo jasne lub bardzo ciemne elementy lub gdy światło padało w stronę obiektywu.
Fotograf musiał samodzielnie decydować o warunkach ekspozycji w oparciu o lata
doświadczeń. Teraz jednak nowe systemy pomiaru intensywności oświetlenia w
aparatach EOS pozwoliły w dużym stopniu pozbyć się niepewności. Kontrola nad
oświetleniem nigdy jeszcze nie była łatwiejsza.
Pomiar ewaluacyjny
Ten zaawansowany system pomiaru oświetlenia umożliwia uzyskiwanie prawidłowo
naświetlonych zdjęć w bardzo różnorodnych warunkach. System dzieli całą
powierzchnię obrazu na obszary. Największą wagę ma obszar środkowy, gdzie
najczęściej usytuowany jest główny temat zdjęcia.
Aparat jest w stanie wykryć różnice między środkiem a obrzeżami obrazu, co
pozwala precyzyjnie określić rozmiar głównego obiektu, jak również ocenić jego
jasność. To właśnie ta zdolność "ewaluacji' (oceniania) odpowiedzialna jest za
prawidłowe naświetlenie wszystkich wykonywanych zdjęć. Jaskrawe tło nie
spowoduje naświetlenia pierwszego planu, ponieważ ewaluacyjny system pomiarowy
potrafi odróżnić tło od głównego obiektu. Dzięki temu o wiele łatwiej jest wykonywać
zdjęcia obiektów oświetlonych od tyłu oraz fotografować bardzo kontrastowe sceny,
uzyskując za każdym razem wspaniałe rezultaty.
Ciekawski pudel
System ewaluacyjnego pomiaru intensywności oświetlenia potrafi rozpoznać
jaskrawe tło i ustawić warunki ekspozycji w taki sposób, by główny obiekt na zdjęciu
został naświetlony prawidłowo. Zauważmy, jak doskonale widoczny jest pudel, mimo
że tło w górnej części zdjęcia jest bardzo jasne.
Twórcze techniki fotografowania: Wybór stosownej do warunków metody
pomiaru
Dostępne są inne systemy pomiaru oświetlenia, które można dobrać do
panujących warunków.
Udany pomiar punktowy. Pomiar punktowy najlepiej
sprawdza się w sytuacjach, w których model otoczony
jest bardzo jasnym lub bardzo ciemnym tłem. Pomiar
jasności sukienki dziewczyny pozwolił uzyskać zdjęcie
naświetlone prawidłowo.
Pomiar częściowy
W niektórych sytuacjach celowe jest użycie systemu
częściowego pomiaru światła. Przy wykonywaniu zdjęć
zawierających duże obszary o jednolitym odcieniu pomiar
taki może dać lepszą ekspozycję całości. Sprawdza się
on przy fotografowaniu zachmurzonego nieba, scen w
deszczu, krajobrazów jednorodnym oświetleniu, wnętrz
oświetlonych światłem słonecznym itp. Pomiar
intensywności światła wykonywany jest tylko w obszarze
środkowym kadru, można więc wybrać temat główny, odczytać intensywność światła
tego obiektu, po czym użyć funkcji blokady ustawień ekspozycji do utrzymania
nastaw już po zmianie kompozycji zdjęcia.
Pomiar punktowy
Korzystanie ze światłomierza punktowego wymaga dobrego wyczucia różnych
intensywności światła w obrębie sceny. Jeżeli jednak wiemy, w którym miejscu
należy wykonać pomiar, możemy mieć pewność uzyskania bardzo dokładnych
ustawień ekspozycji. Pomiar punktowy jest bardzo precyzyjny, dobrze więc nadaje
się do fotografowania małych obiektów na bardo jasnym lub bardzo ciemnym tle.
Korzystanie ze światłomierza punktowego w połączeniu z funkcją blokady nastaw
ekspozycji daje swobodę zmiany kompozycji zdjęcia. Podczas samego pomiaru
należy jednak pamiętać o precyzyjnym nakierowaniu celownika na fotografowany
obiekt, ponieważ margines tolerancji na błędy jest niezwykle wąski.
Twórcze techniki fotografowania: Autobracketing, ekspozycje wielokrotne i
tryby manualne
Istnieją specjalne techniki, które można zastosować przy naprawdę trudnych
warunkach oświetleniowych.
Autobraketing
Technika autobracketingu (AEB-Auo Expusure Bracketing) jest dobrym sposobem na
uzyskanie pożądanych rezultatów, nawet jeśli koncepcja zdjęcia nie jest dokładnie
przemyślana. Technika ta polega na automatycznym wykonaniu trzech ekspozycji:
jednej z niedoświetleniem, jednej przy nastawach określonych przez światłomierz i
jednej z prześwietleniem. Możliwe jest ręczne ustawienie zakresu odchyleń do +3
jednostek skali w odstępach co 1/3 stopnia. Autobracketing jest znakomitym
narzędziem wspomagającym kreatywność, jako że pozwala wypróbować efekty
różnych warunków ekspozycji, pozostawiając pewność, że jedno ze zdjęć będzie
miało zadowalającą jakość. (Funkcja ta jest niedostępna w niektórych modelach).
Technika autobracketingu pozwala ocalić zdjęcie.
Bez użycia autobracketingu fotograf mógł stracić to zdjęcie z powodu bardzo
jaskrawego tła. Wykonanie kilku ekspozycji zwiększa szansę, że jedna z nich będzie
prawidłowa.
Wielokrotna ekspozycja
Wielokrotne ekspozycje na jednej klatce filmu zawsze miały w sobie coś
intrygującego. Niektóre aparaty z serii EOS umożliwiają wykonanie z góry określonej
liczby naświetleń - maksymalnie 9 - na pojedynczej klatce. Ponieważ ta sama klatka
naświetlana jest wiele razy, konieczne jest skorzystanie z funkcji kompensacji
ekspozycji. Dla dwóch ekspozycji można wypróbować wartość kompensacji - 1
stopień. Trzy ekspozycje mogą wymagać za każdym razem poziomu - 1,5 stopnia.
Najlepiej jest przy tym zdać się na doświadczenie. Warto dążyć do zredukowania
liczby elementów na obrazie, tak by uzyskać możliwie puste tło. Jasne obiekty na
prostym, ciemym tle zazwyczaj wychodzą najlepiej.
Ręczne ustawianie parametrów ekspozycji
Aparaty z serii EOS oferują pełny zestaw automatycznych funcji, które bardzo
ułatwiają czerpanie radości z fotografowania. Lecz niektóre sytuacje mogą wymagać
ręcznego ustawienia parametrów ekspozycji. Przykładem takiej sytuacji są zdjęcia z
bardzo długim czasem naświetlania. Możemy także spróbować takiego sposobu
pracy ze zwykłej ciekawości, by wypróbować nowe pomysły. Ręczne nastawianie
aparatu nie oznacza, że jesteśmy zdani jedynie na własne siły. Sygnalizowane są
zalecane czasy migawki, otwory przysłony, jak również niedoświetlenie i
prześwietlenie, co zdecydowanie ułatwia ustawianie parametrów. Jak zawsze, warto
postępować w pełni świadomie, sporządzać notatki, po czym konfrontować je z
gotowymi odbitkami.
Wielokrotna ekspozycja
Zabawa z wielokrotną ekspozycją może dać wiele radości. Często trudno jest
zgadnąć, jaki będzie wynik końcowy, a czasami można się wręcz zadziwić jego
wspaniałością.
Obiektywy i lampy błyskowe: Od rybiego oka do superteleobiektywu
Obiektywy typu rybie oko wydają się obejmować wszystko, co tylko znajduje
się w polu widzenia, superteleobiektywy natomiast przybliżają odległe obiekty.
Uwagi wstępne
Możliwość zmiany obiektywu jest jednym z największych udogodnień lustrzanej
jednoobiektywowych. Ta sama scena fotografowana obiektywem o ogniskowej 28
mm wygląda zupełnie inaczej, niż kiedy używamy obiektywu o ogniskowej 200 mm.
Teleobiektyw pomaga dostrzec odległe szczegóły, a przy użyciu obiektywu
szerokokątnego odkrywamy relacje między przedmiotami widocznymi na zdjęciu.
Makroobiektyw zaś umożliwia największe zbliżenia. Ogólnie biorąc, korzystanie z
różnych obiektywów pomaga spojrzeć na świat z różnych perspektyw.
Ogniskowa obiektywu i kąt widzenia.
Obiektyw rozróżniamy za pomocą wielkości zwanej ogniskową. Na "naturalną"
ogniskową uważa się 50 mm. Obiektywy o dłuższej ogniskowej to teleobiektywy, o
krótszej zaś - obiektywy szerokokątne. Długość ogniskowej określa odległość
ogniska obiektywu od płaszczyzny filmu.Po ustawieniu ostrości na nieskończoność
przy zastosowaniu obiektywu 50 mm odległość ta wynosi właśnie 50 mm.Wielkość
kąta widzenia jest odwrotnie proporcjonalna do długości ogniskowej
aparatu.Obiektyw o ogniskowej 28 mm ma kąt widzenia bliski 74 stopni.Teleobiektyw
o ogniskowej 200 mm ma bardzo wąski kąt widzenia, zaledwie 12 stopni.
Powiększenie jest wprost proporcjonalne do długości ogniskowej. Obraz przedmiotu
oglądanego przez obiektyw o ogniskowej 50 mm jest mniej więcej tej samej
wielkości, co widziany gołym okiem. Ten sam obiekt obserwowany przez obiektyw o
ogniskowej 24 mm wydaje się mniejszy i bardziej oddalony niż jest w rzeczywistości,
natomiast oglądany przez obiektyw 300 mm robi wrażenie znacznie większego.
Perspektywa
Pojęcie perspektywy odnosi się do względnej wielkości obiektów widzianych w
kadrze, przy ich różnym oddaleniu od aparatu, co sprawia wrażenie trójwymiarowości
sceny. Perspektywa, podobnie jak kąt widzenia, jest odwrotnie proporcjonalna do
ogniskowej obiektywu. Oznacza to, że przedmioty widziane przez obiektyw
szerokokątny będą sprawiały wrażenie bardziej oddalonych od siebie niż można to
zaobserwować przez zwykły obiektyw. I odwrotnie, teleobiektyw sprawia, że różne
przedmioty wydają się być bliżej siebie niż są w rzeczywistości. Takie przybliżenie
odległych od siebie obiektów, spowodowane użyciem teleobiektywu, nazywamy
"spłaszczeniem" perspektywy; jest to jedna z ciekawszych właąciwoąci obiektywów o
długiej ogniskowej.
Porównanie ogniskowych różnych obiektywów
Ta sama scena została kilkakrotnie sfotografowana z jednakowej odległoąci,
zmieniano jedynie obiektywy. Zauważmy jak wiele różnych ujęć uzyskano w ten
sposób. Nie można tu oczywiącie powiedzieć, że tylko jedna z fotografii jest tą
"poprawną". W wyniku zastosowania obiektywu szerokokątnego uzyskano zdjęcie
krajobrazu; efektem wykorzystania teleobiektywu jest portret.
Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektywy szerokokątne
Obiektywy o zmiennej ogniskowej przydają się także w plenerze - nie trzeba
wówczas nosić wielu obiektywów.
Używanie obiektywów szerokokątnych i obiektywów szerokokątnych o zmiennej
ogniskowej przynosi wiele znaczących korzyści. Obiektywy tego typu przydają się w
sytuacjach, kiedy fotografujemy w ciasnych pomieszczeniach i ze względu na
ograniczoną przestrzeń, nie możemy cofnąć się, by objąć kadrem większy wycinek
przestrzeni. Poza tym, głębia ostrości obiektywów szerokokątnych jest bardzo duża,
więc nadają się one do ujęć, w których zależy nam na ostrym przedstawieniu
elementów położonych zarówno na pierwszym planie, jak i tych w głębi kadru.
Oprócze tego, używając obiektywów szerokokątnych możemy osiągnąć wrażenie
głębokiej perspektywy.
Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektyw standardowy
Zachowując kąt widzenia ludzkiego oka, obiektyw standardowy ukazuje świat
takim, jaki jest on w rzeczywistości.
35-80 mm
Obiektyw standardowy o zmiennej ogniskowej jest prawdopodobnie najbardziej
popularnym obiektywem używanym w dzisiejszych czasach. Korzyści wynikające z
jego stosowania są oczywiste. Używając obiektywu tego rodzaju łatwo jest regulować
kąt widzenia i powiększenie obrazu obiektu. Pozwala to dowolnie komponować kadr
w celowniku przez wypróbowanie kilku możliwych ujęć przed naciśnięciem spustu
migawki. Poza tym, obiektyw standardowy o zmiennej ogniskowej zawsze dysponuje
długością ogniskowej odpowiadającą trzem najczęściej stosowanym obiektywom ?
szerokokątnemu, normalnemu oraz krótkiemu teleobiektywowi. Oznacza to, że
wystrczy nosić ze sobą jeden obiektyw zamiast trzech. Zmniejszoną wagę sprzętu
docenimy, przemiarzając pola lub ulice miast.
Obiektywy i lampy błyskowe: Teleobiektywy
Teleobiektywy doskonale nadają się do fotografowania odległych obiektów.
80-200 mm
Teleobiektywy oddają nieocenione usługi przy rejestrowaniu wydarzeń sportowych i
są wręcz nieodzowny podczas oglądania natury. Fotografowanie zwierząt w ich
naturalnym środowisku prawie zawsze wymaga korzystania z teleobiektywu.
Właściwie zawsze, kiedy nie można zbliżyć się do fotografowanego obiektu na
wystarczającą odległość, trzeba skorzystać z teleobiektywu. Ze względu na
korzystną perspektywę krótkie teleobiektywy doskonale nadają się do portretów, a
większa odległość od fotografowanej osoby wpływa dodatnio na jej samopoczucie
podczas fotografowania. Teleobiektywy są często bardzo ciężkie, więc użycie
teleobiektywu ze zmienną ogniskową, który z powodzeniem zastępuje kilka różnych
obiektywów, pozwoli nam uniknąć noszenia zbędnego ciężaru.
Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektywy specjalne - rybie oko
i makroobiektywy
Obiektywy typu rybie oko i makroobiektywy oferują
niecodzienne spojrzenie na świat.
Obiektyw Fish Eye EF 15 m F/2.8 (rybie oko)
Obiektywy o bardzo szerokim kącie widzenia ułatwiają robienie
zdjęć na ograniczonej przestrzeni, ale ich pozostałe cechy także
są warte zainteresowania. Głębia ostrości obiektywów tego typu
jest prawie nieskończona, lecz wrażenie zaokrąglenia obrazu
wywołane zniekształceniami może okazać się kłopotliwe. Wiedza
jak się z tym uporać ? a nawet jak wykorzystać zniekształcenia
czyniąc z nich część kompozycji ? bardzo się przyda przy
fotografowaniu obiektywem typu rybie oko. Poza tym, wrażenie głębokiej
perspektywy obrazu może zaowocować bardzo intrygującymi zdjęciami.
Makroobiektywy
W serii EF dostępne są dwa wysokiej jakości obiektywy do wykonywania zdjęć przy
maksymalnych zbliżeniach. Obiektyw Compact Macro EF 50 mm f.2.5 ma ten sam
kąt widzenia co obiektyw standardowy o ogniskowej 50 mm i umożliwia robienie
zbliżeń w zakresie ostrości od nieskończoności do odległości, w której powiększenie
obrazu wynosi 0,5 x. Używany razem pierścieniem pośrednim (Life-size Converter
EF) umożliwia fotografowanie w zakresie powiększeń od 0,26x do rzeczywistej
wielkości obiektu. Z kolei przy użyciu obiektywu Macro EF 100 mm f/2.8 można
fotografować w szerokim zakresie odległości bez dodatkowych akcesoriów, od
nieskończoności aż do uzyskania obrazu w naturalnych rozmiarach. Ogniskowa
właściwa średnim teleobiektywom umożliwia zbliżenia z niewielką głębią ostrości, co
pozwala osiągnąć efekt kontrolowanego rozmazania tła. Między obiektywem a
fotografowanym obiektem pozostaje duża przestrzeń, co czyni ten obiekt idealnym
narzędziem do wykonywania makrofotografii owadów lub kwiatów.
Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektywy specjalne - superteleobiektywy
Szybki teleobiektyw jest niezwykle przydatny, kiedy nadarza się okazja
wykonania niepowtarzalnej fotografii.
W skład serii EOS wchodzi cała gama teleobiektywów i superteleobiektywów o
bardzo dużej jasności. Na przykład, obiektyw EF 200 mm F/1.8L jest pierwszym
naprawdę szybkim teleobiektywem na świecie. Najlepiej nadaje się on do
fotografowania wydarzeń sportowych w pomieszczeniach lub w sytuacjach, kiedy
użycie lampy błyskowej jest niemożliwe. Zarówno ten obiektyw jak i obiektywy o
symbolach EF 300 mm F/2.8L i EF 600 mm f/4L są wyposażone w cichobieżne
silniczki (USM) mechanizmu automatycznego nastawiania ostrości, które są
bezpośrednim z
ródłem precyzyjnego napędu o wysokim momencie obrotowym.
Dzięki temu system autofocusu odznacza się wyjątkowo cichą pracą i praktycznie
zerowym czasem reakcji. Poza tym, specjalna funkcja pozwala na trzy nastawy
prędkości ręcznej regulacji ostrości równe 1/2x, 1x lub 2x wartości prędkości, co
ułatwia dopasowanie szybkości regulacji do warunków fotografowania. Oprócz tego,
wspomniane obiektywy wyposażone są w funkcję pamiętania nastawień ostrości,
która umożliwia szybki powrót do zapamiętanych wartości przy użyciu pierścienia
odtwarzania.
Obiektywy z serii "L".
Te specjalne obiektywy o bardzo wysokiej jakości wyróżniają się znakomitą
kompensacją wszelkich zniekształceń optycznych i mają doskonałe charakterystyki
odwzorowania obrazu. Obiektywy z serii "L" zapewniają wyjątkową ostrość i wysoki
kontrast na całej powierzchni obrazu, nawet przy najszerzej otwartej przysłonie.
Obiektywy Ultrasonic (USM) wyposażne są w system napędowy wykorzystujący
cichobieżne silniczki, co wpływa na wyjątkowo precyzyjną i cichą pracę systemu
automatycznego nastawiania ostrości.
Obiektywy i lampy błyskowe: Specjalne techniki fotografowania z lampą
błyskową
Wiedza jak efektywnie wykorzystać lampę błyskową umożliwia lepszą kontrolę
oświetlenia i zapewnia poprawę jakości zdjęć.
Doświetlenie lampą błyskową.
Fakt, że robimy zdjęcia w plenerze oświetlonym promieniami słońca nie oznacza
jeszcze, że lampę błyskową powinniśmy zostawić w domu. Warunki oświetleniowe
często bywają niedoskonałe. Używając lampy błyskowej możemy "wypełnić" jej
błyskiem niedoświetlone elementy sceny. Jest to bardzo przydatne, zwłaszcza kiedy
robimy zdjęcia przy tak zwanym oświetleniu kontrowym, czyli pod światło. Często
najlepszym sposobem fotografowania osób jest takie ustawienie, że słońce znajduje
się za modelem. Fotografowane osoby nie mrużą wówczas
oczu, a światło za nimi jest wtedy piękniejsze. Problemem jest
tu ekspozycja. Jeśli tło jest właściwie oświetlone, wówczas
główny motyw może być za ciemny. Najlepszym rozwiązaniem jest właśnie
doświetlenie lampą błyskową. Lampa doświetla główny motyw, przy
niezmienionym, odpowiednim oświetleniu tła. Efektem jest piękniejszy ogólny wygląd
sceny.
Synchronizacja przy długim czasie naświetlania.
Fotografowanie z lampą błyskową w pomieszczeniach lub na nocnym plenerze może
prowadzić do niedostatecznego oświetlenia tła przy prawidłowym oświetleniu
pierwszego planu. Lampy błyskowe Speedlite 540EZ i 380EX mają tryb
synchronizacji wyzwalania błysku przy długim czasie otwarcia migawki (slow sync),
co umożliwia robienie zdjęć z lampą błyskową przy długiej ekspozycji, gwarantując w
ten sposób prawidłowe naświetlenie tla.
Synchronizacja z drugą kurtyną migawki.
Konwencjonalne lampy błyskowe wyzwalają błysk w chwili otwarcia pierwszej kurtyny
migawki. Specjalna opcja lamp Speedlite 540EZ i 380EX pozwala na synchronizację
z drugą kurtyną, co oznacza, że błysk zostaje wyzwolony tuż przed zamknięciem
szczeliny migawki. W efekcie na zdjęciach ruchomych obiektów poruszające się
światła zostaną utrwalone w bardziej naturalny sposób.
Lampa błyskowa Speedlite 540EZ
Speedlite 540EZ to zaawansowana lampa błyskowa wyposażona we wbudowane
pomocnicze światło systemu automatycznego nastawiania ostrości, które umożliwia
systemowi EOS nastawienie ostrości już przy słabym oświetleniu. Lampa może być
używana ze wszystkimi aparatami z serii EOS, choć została zaprojektowana z myślą
o modelu EOS 1N, co zapewnia jej szczególnie dobrą współpracę z pięciopunktową
automatyką ustawienia ostrości tego aparatu oraz trzypunktowym pomiarem światla
TTL. System TTL automatycznie optymalizuje intensywność błysku, aby
zagwarantować naturalność oświetlenia zarówno tła jak i pierwszego planu. Funkcja
stroboskopowa umożliwia wielokrotną ekspozycję pojedynczej klatki. Lampa 540EZ
jest jednym z najlepszych modeli serii Speedlite, o czym świadczy jej wysoka liczba
przewodnia (54 przy czułości ISO 100) i możliwość zmiany ogniskowej aż do 105
mm. Poza tym wbudowana nasadka rozpraszająca umożliwia.
Lampa błyskowa Speedlite 380EZ
Speedlite 380EX to lampa, która może współpracować ze wszystkimi aparatami serii
EOS, nie wyłączając tych, które są wyposażone w wielopolowy system ewaluacyjny
E-TTL firmy Canon. Jest ona wyposażona we wbudowane pomocnicze światło
systemu automatycznego nastawiania ostrości. Konstrukcja głowicy lampy pozwala
regulować ogniskową w zakresie od 24 mm do 70 mm, a system E-TTL
automatycznie optymalizuje intensywność błysku. Specjalny tryb FP umożliwia
synchronizację przy wszystkich czasach otwarcia migawki. Odpowiednio do zmiany
ogniskowej głowicy, liczba przewodnia lampy zmienia się w zakresie od 21 do 38 (dla
firmy o czułości ISO 100).