I. Hydrosfera
1. Poniżej zamieszczono schemat obiegu wody w przyrodzie. Wpisz na nim nazwy głów-
nych elementów tego cyklu.
2. Uzupełnij tabelę prezentująca zestawienie bilansu wodnego dla Polski, wpisując bra-
Û
kujące pozycje po stronie przychodów i rozchodów.
Przychody Rozchody
opady i osady atmosferyczne
odpływ powierzchniowy i podziemny
retencja
3. Australia to kontynent o dużej liczbie pustyń i obszarów zagrożonych pustynnieniem.
Podaj trzy przyczyny tego stanu.
a. ..............................................................................................................................................................................................................
b. ..............................................................................................................................................................................................................
c. ..............................................................................................................................................................................................................
4. Przyporządkuj nazwom mórz odpowiednie typy mórz.
Nazwy mórz: Typ morza:
a. Morze Arabskie 1. otwarte
b. Morze Żółte 2. przybrzeżnie
c. Morze Celebes 3. międzywyspowe
a b c d
d. Morze Bałtyckie 4. wewnątrzkontynentalne
5. międzykontynentalne
1
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
5. W skład wody morskiej wchodza różne związki chemiczne. Największy udział pro-
Û
centowy majÄ…: chlorek magnezu, siarczan magnezu, chlorek sodu i siarczan wapnia. Wpisz
nazwy podanych związków chemicznych w odpowiednie miejsca tabeli.
Związek chemiczny Udział procentowy
78%
11%
4,5%
3,5%
6. Średnie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi 7  8 promili. Skrajne jego wartości
wahają się w granicach od 20 promili w cieśninach duńskich do 3 promili w Zatoce
Botnickiej. Podaj dwie przyczyny zróżnicowania poziomu zasolenia wody w Morzu Bał-
tyckim.
a. ..............................................................................................................................................................................................................
b. ..............................................................................................................................................................................................................
7. Na barwę wody morskiej ma wpływ wiele czynników. Wymień trzy z nich i wyjaśnij,
w jaki sposób wpływają one na zmianę barwy wody morskiej.
a. ..............................................................................................................................................................................................................
b. ..............................................................................................................................................................................................................
c. ..............................................................................................................................................................................................................
8. Wyjaśnij, dlaczego wyspy Oceanii są często nawiedzane przez tsunami.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
9. Uzupełnij zdania:
a. Wiatry powodujÄ… ruch wody morskiej zwany ....................................................
b. Największą szybkość przemieszczania, dochodząca do około 800 km/h, osiągaja fale
Û Û
....................................................
c. Wahadłowy ruch wody morskiej występujący na wybrzeżach płaskich to ......................................
10. Wysokość pływów występujących na kuli ziemskiej jest silnie zróżnicowana. W tabeli
przedstawiono przykłady obszarów o U
ożnej wysokości fali przypływowej. Uzupełnij ta-
belkę, wyjaśniając przyczyny tego zróżnicowania.
Obszar występowania i wysokość pływów Przyczyny
a. Kanał La Manche  16 m
b. Zatoka Fundy  18 m
c. Morze Bałtyckie  2 cm
2
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
11. Spośród podanych prądów morskich zaznacz te, które opływają Amerykę Północną.
a. Mozambicki b. Zatokowy
r r
c. Dryf Wiatrów Zachodnich d. Labradorski
r r
e. Peruwiański
r
12. Akweny, na obszarze których mieszają się wody morskich prądów ciepłych i zimnych,
uważane są za najlepsze łowiska. Wyjaśnij, dlaczego tak się dzieje i podaj przykład takiego
akwenu.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
13. Wody mineralne różnią się składem chemicznym i temperaturą. Podaj nazwy opisa-
nych wód.
a. Wody zawierające znaczne ilości soli kamiennej i soli magnezu to .......................................................
b. Wody zawierające rozpuszczony kwaśny węglan wapnia, sodu i żelazo to .....................................
14. Literą P oznacz zdania prawdziwe, a literą B błędne.
a. Infiltracja w piaskach i żwirach przebiega wolno, a w glinach i iłach szybko ................................
b. Wody zaskórne, występujące blisko powierzchni Ziemi, nazywane są także wierzchówkami
i są często zanieczyszczone ....................................................
c. Wody gruntowe mają stałe zwierciadło wody i temperaturę wyższa niż średnia roczna
Û
temperatura powietrza w miejscu położonym powyżej ich zalegania ...................................................
15. Za pomocą rysunku wyjaśnij, dlaczego wody artezyjskie mogą samoczynnie wypłynąć
na powierzchniÄ™.
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
3
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
16. Zaznacz obszary, na których występują gejzery.
a. Irlandia b. Islandia c. Basen Paryski
r r r
d. Kamczatka e. Nowa Ziemia f. Nowa Zelandia
r r r
g. Góry Skaliste Yellowstone h. Floryda i. Kalifornia
r r r
j. Alaska
r
17. Uzupełnij tekst, podając prawidłową nazwę rzeki.
a. Najdłuższą rzeka
ÛÅ›wiata jest ...........................................................................................................................................
b. Największe dorzecze na świecie ma rzeka ............................................................................................................
c. Najdłuższą rzeką Europy jest .........................................................................................................................................
d. Największym zlewiskiem świata jest ..........................................................................................................................
18. Wybierz typ ustroju podanej rzeki, skreślając błędne określenie.
a. Tamiza ma ustrój deszczowy oceaniczny/deszczowy międzyzwrotnikowy.
b. Brahmaputra deszczowy międzyzwrotnikowy/ deszczowy monsunowy.
c. Kongo ma ustrój deszczowy monsunowy/deszczowy równikowy.
19. Do podanych opisów dobierz spośród podanych prawidłowe określenia: z
ródła kra-
sowe, z
ródła zstępujące, z
ródła wstępujące, z
ródła.
a. Miejsce naturalnego wypływu wód podziemnych na powierzchnię to
.............................................................................
b. Naturalny wypływ wody pod wpływem siły ciężkości to ...............................................................................
c. Wypływ wody pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego to ........................................................................
20. Podaj trzy przyczyny, które decyduja głębokości występowania wód podziemnych.
Ûo
a. ..............................................................................................................................................................................................................
b. ..............................................................................................................................................................................................................
c. ..............................................................................................................................................................................................................
21. Z podanych określeń wybierz te, które utworzą poprawny tekst. Błędne określenia
skreśl.
a. Wraz z głębokością maleje/rośnie temperatura wód podziemnych.
b. Stopień mineralizacji wód podziemnych maleje/rośnie wraz z głębokością.
22. Do podanych w tabeli nazw jezior dopisz nazwÄ™ ich typu genetycznego.
Nazwa jeziora Typ genetyczny
a. Aralskie
b. Tanganika
c. A
adoga
4
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
23. Pojezierze Fińskie i Pobrzeże Słowińskie to przykładowe obszary występowania dużej
liczby jezior. Podaj przyczyny, które zadecydowały o powstaniu jezior:
a. Pojezierza Fińskiego .............................................................................................................................................................
b. Pobrzeża Słowińskiego ........................................................................................................................................................
24. Bagna i mokradła na kuli ziemskiej tworzą się wróżny sposób. Wymień dwa warunki
ich powstawania.
a. ..............................................................................................................................................................................................................
b. ..............................................................................................................................................................................................................
25. Na podstawie opisu, prezentującego warunki rozwoju życia w jeziorach, rozpoznaj typ
tych jezior. Nazwę wybraną spośród proponowanych wpisz w wolne miejsce: jeziora dy-
stroficzne, jeziora eutroficzne, jeziora oligotroficzne.
Jeziora te posiadają błękitne i przejrzyste, nasycone tlenem wody. Są ubogie w składniki
pokarmowe. Cechują je duże głębokości. ..................................................................................................................
26. Wyjaśnij znaczenie pojęć.
a. pole firnowe ................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
b. jęzor lodowcowy .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
27. Na podstawie opisu rozpoznaj typ lodowca.
a. Krótkie jęzory wypływające z pól firnowych łączą się w jeden potężny system schodzący ku
dolinom. Lodowce tego typu występuja górach Pamir i Karakorum.
Ûw
....................................................................................................................................................................................................................
b. Lodowiec ten ma kilka jęzorów wypływających z różnych pól firnowych, które łączą się u
podnóża góry, tworząc olbrzymie pola lodowe. Lodowce tego typu występuja Górach Ska-
Ûw
listych i w Górach Alaski.
....................................................................................................................................................................................................................
28. Literą P oznacz zdania prawdziwe, a literą B błędne.
a. Największym lodowcem szelfowym jest Bariera Lodowa Rossa u wybrzeży Grenlandii. .............
b. Odrywanie się gór lodowych od lodu szelfowego nosi nazwę cielenia się lodowca .............
c. Regresja lodowca występuje wtedy, gdy ablacja jest większa od dostawy lodu. .............
5
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
29. Wyjaśnij przyczyny powstawania wiecznej zmarzliny na obszarach Syberii, Alaski i
Północnej Kanady.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
30. Wykaż związek między występowaniem wiecznej zmarzliny a rozwojem osadnictwa.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
6
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Modele poprawnych odpowiedzi
do testów
I. HYDROSFERA
Nr Prawidłowa odpowiedz
Nazwa sprawdzanej umiejętności Poziom Kat.
zad. wymagań takson.
1. a. parowanie Korzystanie z różnych z
ródeł informacji PC
b. opady w celu odczytywania, interpretowania i
c. spływ powierzchniowy przetwarzania informacji zapisanych w
d. spływ podziemny postaci mapy, tekstu, tabel, wykresów,
e. infiltracja fotografii, modeli i schematów
2. przychody: dopływ powierzchniowy i po- Znajomość faktów, pojęć, zależności, PP A
dziemny; prawidłowości i teorii niezbędnych do
rozchody: parowanie; retencja zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
3. a. położenie w strefie zwrotnikowej Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PP C
b. zimne prądy opływające kontynent od konsekwencji zjawisk i procesów przy-
strony zachodniej i południowej rodniczych
c. występowanie Gór Wododziałowych
4. a  2, b  1, c  3, d  5 Znajomość faktów, pojęć, zależności, PB
prawidłowości i teorii niezbędnych do
zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
5. 78%  chlorek sodu jw. P A
11%  chlorek magnezu
4,5%  siarczan magnezu
3,5%  siarczan wapnia
6. a. dopływ wód słodkich z rzek i topnie- Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PC
jących lodów w Zatoce Botnickiej konsekwencji zjawisk i procesów przy-
b. wlew słonej wody oceanicznej przez rodniczych
cieśniny duńskie
7. a. Głębokość  im głębszy zbiornik, tym jw. PP C
ciemniejsza woda;
b. Kąt padania promieni słonecznych  w
południe i latem barwa wód jest jaśniej-
sza;
c. Zanieczyszczenia  wody zanieczysz-
czone sÄ… ciemniejsze;
d. Rodzaj podłoża  podłoże wapienne
daje szmaragdowy odcień wody
8. Wyspy Oceanii leżą w strefie kontaktu jw. P C
płyt oceanicznych (obszar podwodnej
sejsmiczności).
9. a. falowaniem Znajomość faktów, pojęć, zależności, PB
b. tsunami prawidłowości i teorii niezbędnych do
c. przybój zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
10. a. piętrzenie wody w wąskim kanale; Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PP C
b. piętrzenie wody w wąskiej zatoce; konsekwencji zjawisk i procesów przy-
c. mała powierzchnia i utrudniona wy- rodniczych
miana wód z oceanem
7
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Nr Prawidłowa odpowiedz
Nazwa sprawdzanej umiejętności Poziom Kat.
zad. wymagań takson.
11. b, d Znajomość faktów, pojęć, zależności, PC
prawidłowości i teorii niezbędnych do
zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
12. Ciepłe wody obfitują w plankton stano- Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PP C
wiący pokarm ryb, a zimne przynoszą konsekwencji zjawisk i procesów przy-
tlen; np. obszar mieszania się wód ciep- rodniczych
Å‚ego PrÄ…du Oja-siwo i zimnego Kuro-siwo,
obejmujący część Morza Beringa i część
Morza Ochockiego.
13. a. solanki Znajomość faktów, pojęć, zależności, PB
b. szczawy prawidłowości i teorii niezbędnych do
zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
14. a. B, b. P, c. B jw. P B
15. Wody znajdujące się w niecce na nie- Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PC
przepuszczalnym podłożu pod wpływem konsekwencji zjawisk i procesów przy-
ciśnienia hydrostatycznego, gdy wy- rodniczych
konamy otwór, samoczynnie wypływają
na powierzchniÄ™. Zob. rys. na str. 9.
16. b, d, f, g Znajomość faktów, pojęć, zależności, PA
prawidłowości i teorii niezbędnych do
zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
17. a. Nil jw. P A
b. Amazonka
c. Wołga
d. Ocean Spokojny
18. Należy skreślić: jw. P B
a. deszczowy międzyzwrotnikowy
b. deszczowy międzyzwrotnikowy
c. deszczowy monsunowy
19. a. z
ródła jw. P B
b. z
ródła zstępujące
c. z
ródła wstępujące
20. budowa geologiczna, rzez
ba, warunki Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PP C
klimatyczne, szata roślinna, działalność konsekwencji zjawisk i procesów przy-
człowieka rodniczych
i inne poprawne
21. należy skreślić: Znajomość faktów, pojęć, zależności, PB
a. maleje; prawidłowości i teorii niezbędnych do
b. maleje zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej.
22. a. reliktowe jw. P B
b. tektoniczne
c. tektoniczno-lodowcowe
23. a. działalność lądolodu Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PP C
b. działalność morza konsekwencji zjawisk i procesów przy-
rodniczych
8
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Nr Prawidłowa odpowiedz
Nazwa sprawdzanej umiejętności Poziom Kat.
zad. wymagań takson.
24. a. zarastanie jezior roślinnością jw. P C
b. nieprzepuszczalne podłoże
25. jeziora oligotroficzne Znajomość faktów, pojęć, zależności, PA
prawidłowości i teorii niezbędnych do
zrozumienia i przedstawienia zdarzeń,
zjawisk i procesów w zakresie geografii
fizycznej
26. a. obszar z
ródłowy (alimentacyjny) lo- jw. P B
dowca, miejsce gromadzenia się śniegu
b. masa lodu spływająca w dół pod
wpływem siły grawitacji
27. a. himalajski jw. P B
b. piedmontowy
28. a. B, b. P, c. P Wyjaśnianie i ocenianie przebiegu oraz PB
konsekwencji zjawisk i procesów przy-
rodniczych
29. Jest to zamarznięty grunt utworzony w jw. PP C
mroz
nym i suchym klimacie, będący po-
zostałością epoki lodowcowej, która prze-
trwała na tym obszarze dzięki panującym
na nim niskim temperaturom powietrza w
zimie; Występuje w klimacie umiarkowa-
nym wybitnie kontynentalnym.
30. Rozwój osadnictwa jest utrudniony ze Dostrzeganie i rozwiązywanie problemów PP D
względu na warunki przyrodnicze; istniejących w środowisku geograficznym
Zachodzi konieczność budowy domów w skali lokalnej w różnych skalach cza-
i dróg na palach; sowych; wykorzystywanie swojej wiedzy,
Następuje pękanie nawierzchni dróg przeżyć i doświadczeń także z innych
wskutek zamarzania i rozmarzania war- dziedzin
stwy czynnej wieloletniej zmarzliny.
Rys. do odp. 15.
9
LICEUM  TESTY DLA CIEBIE  publikacja internetowa
Geografia, 2. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl